Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/653 E. 2023/358 K. 05.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2015/653 Esas
KARAR NO:2023/358

DAVA:Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:25/06/2015
KARAR TARİHİ:05/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “…27.06.2007 tarihinde … … Cad.No:10/1 … adresinde antrepo işletmeciliği yapan … Uluslarası Nak.Dış Tic.Ltd.Şti.’nin — işyerinde çıkan yangın, diğer davalıların da kusuruyla binanın her tarafına yayılmış ve aynı binanın ikinci katında bulunan müvekkilin işyeriyle içindeki her türlü ticari emtianın yanmasına yol açmıştır. Yangın ve hasar 27.06.2007 tarihinde, müvekkil şirketin işyerinde mesainin olmadığı bir saatte yani geceleyin 00:30 sularında vuku bulmuştur. İtfaiye raporunda ve savcılık soruşturma/ceza dosyasında bu husus detayıyla yer almaktadır. İşyeri ve içindeki eşyalar tamamen yanmış, yanmayan kısımlar ise söndürme ve soğutma çalışmaları ve ısı nedeniyle kullanılmaz hale gelmiştir. İşyerinde mamul, stok ve demirbaşlardan hiçbirinin ekonomik değeri kalmamıştır. Yangının meydana gelmesinde ve oluşan zararda müvekkil şirketin kusuru yoktur. Bu arada ilk 5 davalı hakkında yangın zararının tazmini için dava açılmış (…. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas ), ceza davasının kesinleşmesi beklenirken, ıslah işlemi eski B.K.nuna göre toplamda davalılardan 1.050.000,00 TL talep edilmiştir. …. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas – nolu dosya derdesttir. Dosyada müvekkil şirketin zararının tesbiti için 2 kez bilirkişi raporu düzenlenmiş ancak son rapor da çelişkili bulunmuştur. Zamanaşımı süreleri nedeniyle işbu ek dava niteliğindeki belirsiz tazminat davası açılmıştır. Bu arada da 6 ve 7 nolu davalılar da eklenmiştir. Bu davalılardan Gümrük idaresi … Antrepo nedeniyle, … Yapı ise ……. ile birlikte malik sıfatıyla davalıdır. Bahsi geçen dosyamızda müvekkil şirketin zararı ve bu zarara yol açan davalıların kusur durumları yer almaktadır. Dava dosyasına davalılarca sunulan (aynı yangın olayı nedeniyle) açılmış diğer davalardaki kusur durumları da etraflıca yer almıştır. Tartışılmaz bir gerçek varsa o da müvekkil şirketin yangının çıkış nedeninde kusursuz olduğu ve davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olmalarıdır. Davalılar B.K. uyarınca haksız eylemden ve ilgili sair mevzuattan dolayı müvekkil şirkete karşı sorumludurlar. Davalı … Uluslararası Nak.Dış Tic.Ltd.Şti. yangına sebebiyet veren firmalardan biridir, Giriş katta antrepo işletmektedir. Antrepo olarak kullanılan işyeri, mevzuata uygun olarak kullanılmamıştır. Yangının, davalı … Uluslararası Nak.Dış Tic.Ltd.Şti’nin antreposundaki kimyevi yanıcı maddelerin tutuşmasıyla ortaya çıktığı raporlarda yer almıştır. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, İtfaiye Dairesi Başkanlığı Avrupa Yakası İtfaiye Müdürlüğü’nün … Sayılı 05.07.2007 tarihli Yangın Raporu ve kesinleşen ceza dosyasında Davalı …’in kusuru açıktır. Davalı Gümrük idaresinin de davalı … Antrepo ile birlikte kusuru vardır. Antrepoda muhafaza edilen ürünler, taşıdıkları risk ve tehlike şartlarına uygun olarak korunmamıştır, denetlenmemiştir. Gümrük memuru görevini ihmal etmiştir. Kimyasallar gelişigüzel olarak istif edilmiştir. Gümrük malları taşıdıkları risk ve içerdikleri maddelere göre tasnif edilmemiştir. Tehlike arzeden ürünlerin listesi dahi dosyaya tam sunulamamıştır. Antrepo alanları mevzuata uygun kullanılmamıştır. Böylece muhafaza edilme biçimi yangına sebep olmuştur. Gümrük İdaresi tehlike arzeden kimyasalların muhafazasına yasaya aykırı şekilde izin verdiği gibi imha edilmesi gereken tehlikeli kimyasalları da antrepodan tahliye edip uzaklaştırmamıştır. Antreponun olduğu alanda bir tarafta davalı … … A.Ş.’nin yakıt tankları, bir tarafta kimyevi ve yanıcı maddeler, bir tarafta en ufak kıvılcımla tutuşabilecek pamuk ve tekstil ürünleri birlikte, rastgele ve İç içe istiflenmiştir. Adeta yangına davetiye çıkartılmıştır. Davalı … Sigorta A.Ş., … Uluslarası Nak.Dış Tic.Ltd.Şti.’ni yangın riskine karşı sigortalayan şirkettir. …. Noterliği 15.08.2007 tarih … yevmiye nolu ihtarname keşide edilerek … ve … Sigorta’dan zarar miktarı talep edilmiştir. Her iki davalıya da tebliğ edildiğine dair tebliğ şerhi yer aldığı halde cevap vermemişlerdir. Hatta … ve … Sigortaya …. Noterliği 05.09.2014 tarih … yevmiye nolu ihtar keşide edilerek garameten paylaşımda müvekkil şirketin zararının dikkate alınması talebi iletilmiştir. Bina maliklerinden davalı ……. İşyeri … ile …. … Toplu İşyeri …’nin kusuruna gelince; bina yangın yönetmeliğine uygun inşa edilmemiş ve ilerleyen dönemde de imara aykırılıklara izin verilmiştir. Binada yangın merdiveni bulunmamaktadır. Oysaki antrepo yönetmeliğinin 7. maddesine göre Antrepo olarak kullanılacak binada her türlü yangın tedbirinin alınması zorunludur. Yangın güvenlik raporu da yoktur. Çünkü binada birçok bölümde imara aykırı ve ilgili kamu birimlerinin izni olmadan eklemeler yapılmıştır. Binanın oturma alanı, geniş alana yayılı olması (5.200 metrekare alana oturmuş 6 katlı toplamda 33 bin metrekare kapalı alan) ve çok katlı olmasına rağmen güvenlik tedbirleri alınmamıştır. Binanın hatalı yapısına ek olarak, kiracıların da imara ve yangın mevzuatına aykırı tadilatlar yapmasına izin vermiştir. Böylece yangın araçlarının binaya yaklaşmasını engellemiştir. Sonuç olarak zararın artmasına yol açılmıştır. Bundan başka bina sahibinin eski B.K. 58. Madde uyarınca (Bir bina veya imal olunan herhangi bir şeyin maliki o şeyin fena yapılmasından yahut muhafazadaki kusurundan dolayı mes’ul olur.) “kusursuz sorumluluğu” da sözkonusudur. Bina sahibinin ve kiracısının haksız eyleminden ve kira sözleşmesine aykırılığından dolayı müvekkil şirket zarara uğramış ve ticari hayatı sona ermiştir. Girişin üstünde ve müvekkil şirketin alt katında bulunan davalı … (…) … … Teks.San.Tic.A.Ş.’nin kusuru, yangının şiddetini ve verdiği zararı artırmıştır. Zira havalandırma bölümü aklaşık 100 metrekare) tamamen kapatılıp ofis haline dönüştürülmüştür. Bu ekleme blok halinde bulunan binanın hantallığını artırmış ve yangına müdahaleyi de zorlaştırmıştır. Bundan başka da havalandırmanın kapalı olması önce yangını giriş katta tutmuş ve yangının büyümesinden sonra alevlerin artması ile birlikte kalitesiz ve dayanıksız yapılmış olan havalandırma boşluğundaki eklemenin çökmesi ile birlikte yangın üst katlara daha yakıcı ve hızlı bir şekilde yayılmıştır. Bu durum hasarın artmasına yol açmıştır. Ayrıca giriş kata yani … Uluslararası Nak.Dış Tic.Ltd.Şti’ nın katına, davalı … … Teks.San.Tic.A.Ş.’nin hacimli bir ü iği İ iş, tehlikeyi ve yangın alevlerini artırmıştır. Bu ihlaller de hemen bir üst kattaki müvekkil şirketin işyerinin zararını artırmıştır. Davalıların sayılı kusurları olmasaydı müvekkil şirketin işyerine yangın sirayet etmezdi. En azından yangın, müvekkil şirkete daha fazla zarar vermeden itfaiyece kontrol altına alınabilirdi. Bunlardan başka savcılık tahkikat dosyasında bina yönetiminin, davalı … … Teks.San.Tic.A.Ş.’nin yangın yönetmeliğine aykırı davrandığına ilişkin, tutanakları mevcuttur. Buna göre davalı … … Teks.San.Tic.A.Ş.’nin usulsüz yakıt depoladığı, hortumları değiştirdiği ve tehlike oluşturduğu zapta geçmiştir. Sözkonusu belgeler davalının kusurunun varlığına işaret etmektedir. Davalı … Sigorta A.Ş., … … Teks.San.Tic.A.Ş’ni yangın riskine karşı sigortalayan şirkettir. Sigortalısının hukuka aykırılıklarını bildiği halde, denetim ve uyarı görevini ihmal etmiş, sigorta poliçesi düzenlenirken gerekli araştırma yapılmamış, varolan yanlışlar dikkate alınmamıştır. Sigorta şirketi olarak kusurlu davranmıştır. Diğer davalı … Sigorta da aynı şekilde sigorta yaparken ve sonrasında kusurlu davranmış, sigorta yapılmayacak elverişsiz işyerlerini yasaya aykırı şekilde sigorta ettirmişlerdir. Açıkladığımız tüm bu olaylar davalıların yangının çıkması, yayılması, gerekli tedbirlerin alınmaması, hukuka aykırı antrepo işletilmesi, binanın yangın mevzuatına aykırı inşa edilmesi, binanın imara aykırılığının düzeltilmemesi, havalandırma bölümünün kapatılması bakımından kusurlu olduklarını açıkça göstermektedir. Buna bina sahibinin kusursuz sorumluluğunu da eklemek gerekmektedir. Zarar gören emtianın listesi tesbit dosyasında yer almaktadır. Bunlardan bir kısmı şöyledir: 102 adet elektronik sistemli dikiş makinası; elektrik, buhar ve hava sistemleri ile bunlara ilişkin aletler; kesimhanede bulunan motorlar, masalar ve sistemler; işyerindeki masa sandalye ve sair aletler; üretim araçları; atölyede bulunan aletler; ütü bölümünde bulunan aletler ve sistemler; Bilgisayar ve techizatı; 50.000 metre kumaş, 35.000 adet dikilmiş konfeksiyon ürünleri, 1.100 adet kalıp ve tasarım ürünleri; Baskı makinası ve kumaş kontrol makinası … ve diğerleri.Müvekkil şirketin makine sayısı, çalışan sayısı, İşyeri alanı, üretim kapasitesi, satış ve pazarlama gücü, tasarım ve model zenginliği, rekabet gücü göz önüne alındığında, aylık 150.000,00 (yüzellibin) TL ticari gelirden mahrum kaldığı görülecektir. ukarıda izah ettiğimiz ve re’sen gözetilecek nedenlerden dolayı, fazlaya ilişkin her türlü talep ve haklarımız saklı kalmak ve tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla, Ek dava olarak açmış olduğumuz (6.ve 7. Davalılar açısından ek dava niteliği yoktur) belirsiz alacak davasının kabulü ile gerek oluşan zarar Ve gerekse iş kaybı nedeniyle müsbet zararın her bir davalıdan müştereken ve müteselsilen şimdilik 1.000,00 (bin) TL tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari faizi/avans faiziyle birlikte tahsiliyle müvekkile ödenmesine karar verilmesini, yargılama giderleriyle ücret-i vekaletin davalılara yüklenmesine…” karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Sigorta AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; “…Davacı huzurda, yukarıda açıklanan yangın hadisesi nedeniyle sözü edilen iş merkezinin 2. katında bulunan kıymetlerinin zayi olduğunu, …. Asliye Ticaret Mahkemesi … E. Sayılı davanın yanı sıra iş bu davayı zamanaşımı nedeniyle açmak zorunda kaldığını, ileri sürerek İşyerim Paket Poliçesine ekli Yangın Mali Sorumluluk teminatına istinaden, müvekkil … Sigorta A.Ş’den tahsilini istemektedir. Davaya karşı yanıtlarımız aşağıda sunulmaktadır.Şöyle ki; Davaya ilişkin talepler, belirsiz alacak davasına konu yapılmaz. 6100 Sayılı Kanunun 107 maddesi hükmüyle belirsiz. alacak davası düzenlenmiş ve alacağın belirlenebilmesinin mümkün olduğu durumlarda belirsiz alacak davasının açılamayacağı, öngörülmüştür. Huzurdaki dava, maddi hasara ilişkin olup, bu güne kadar da zarar miktarına dair bir alınmış birden fazla bilirkişi raporu bulunmaktadır. Dolayısıyla maddi zarar miktarının belirlenebilmesi, davacı açısından mümkündür. Davacı, (… (…) … … San.Tic.AŞ. ile müvekkil … Sigorta A.Ş arasında kurulmuş olan) İşyerim Paket Poliçesine ekli Kiracı Mali Sorumluluk teminatına istinaden, müvekkil … Sigorta A.Ş’ne husumet yöneltmektedir. Dolayısıyla davacının dava ve talep hakları, genel hükümlere tabi olacaktır. Nitekim bu durum, öğreti ve Yargıtay uygulamasıyla sabittir. Sigortalı firma … (…) firmasının sorumluluğu, (davacının da ifade ettiği gibi ancak Haksız Fiil hükümlerine göre belirlenecek olup, müvekkil sigorta şirketinin de sorumluluğu aymı şekilde “haksız fiil” hükümlerine göre belirlenecektir. Olay tarihinde yürürlükte olan BK. Mad. 60, maddi ve manevi tazminat taleplerinin bağlı olduğu zamanaşımı sürelerini özel olarak düzenlemiştir. BK. Mad. 60/1 göre; “maddi ve manevi tazminat talebi, zarar görenin, zararı ve tazmin yükümlüsü kişiyi öğrendiği tarihten itibaren bir yıl sonra zamanaşımına uğrar” hükmünü ihtiva etmektedir. Dava konusu edilen zararların 27/06/2007 tarihinde meydana geldiği, davacı tarafından daha önce aynı konuda açılmış derdest davasının bulunduğu, huzurdaki davanın ise 25.06.2015 tarihinde Ek dava olarak açıldığı dikkate alındığında, davacının sözde taleplerinin tümünün zamanaşımına uğradığı açık ve nettir.Olay tarihinde yürürlükte olan Yangın dolayısı ile sorumluluk sigortasını düzenleyen TTK.nun 1309 maddesinde “ancak sigorta ettirenin kusurlu davranışlarından kaynaklanan zararların” sigorta güvencesi altında olduğu açıkça belirtilmiştir. Ancak müvekkil şirketin davacıya karşı, mesuliyet sigorta sözleşmelerinden doğabilecek bir sorumluluğu sözkonusu değildir. Zira dava konusu zararları doğuran yangın olayı, davalılardan … Uluslararası Nakliyat Dış Tic. Ltd. Şti tarafından iştetilen (Gümrüklü) A Tipi Genel Antrepo içerisinde başlamış ve özellikle yangının başladığı noktada bulunan kimyasal madde tankları yanmanın şiddetlenmesine ve patlamalarla birlikte bir arıda büyüyüp gelişmesine neden olmuştur. Bu şekilde başlayan ve başladığı noktanın yangın yükü nedeniyle yoğunlaşan alevli yangın, daha sonra binanın mimari yapısının getirdiği uygun koşullar ile yapının tümüne yayılarak 6 katlı iş merkezinin tamamını hasara uğratmıştır. Dolayısıyla yangının başlangıç noktası-gelişimi-yayılma sebepleri nazara alındığında, sigortahı firmaya Hukuki Sorumlulukla İlgili Mevzuat Hükümleri dahilinde, hiçbir kusurun izafe edilemeyeceği aşikardır. Bu durumda sorumluluk sigortalarıdda ancak sigorta ettirenin kusurundan kaynaklanan rizikolarm sigorta güvencesi altına alınmış olması ve zararın oluşumunda sigortalı firmanım kusursuz oluşu karşısında, Sorumluluk Sigortasının huzurdaki davaya dayanak teşkil etmeyeceğini, belirtiriz. Bu nedenlerle -öncelikle zamanaşımı nedeniyle haksız davanın reddini mümkün olmaması halinde ceza dosyası itibariyle sabit olan maddi olgular doğrultusunda haksız ve hukuka aykırı olduğu açık olan yersiz davanın esastan reddini, aynı sebepten doğan …. Asliye Ticaret Mahkemesi … E, Sayılı dosya ile huzurdaki davanın HMK 166. Maddesi gereğince birleştirilmesine karar verilmesini, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini…” talep etmiştir.
Davalı …. … İşyeri … vekili cevap dilekçesinde özetle; “… Davacı tarafından ilk davanın açıldığı 27.08.2007 tarihinde iddia ettikleri zarar miktarı bilinmektedir. Dava dilekçesinde bunu açık olarak 2.834.240,00 TL olarak belirtmişlerdir. İş bu davada fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 50.000,00 TL talep ettiği, daha sonra yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda iddia edilen zararın … tarihli bilirkişi Taporunda 4.630.714,00 TL olduğu beyan ve iddia edilmiştir. İş bu bilirkişi raporu davacıya 14.05.2014 tarihinde tebliğ edilmişti. Davacı dava dilekçesini ise 24.06.2008 tarihinde ıslah etmiştir. Bu durumda; davacı iddia ettiği zararı 27.08.2007 tarihinde bilmektedir. Bu durumda bir yıllık zamanaşımı süresi dolmuştur. Diğer yönden bilirkişi Taporunun tebliği ile de iddia ettiği zararı 14.05.2014 tarihinde öğrenmiştir. Bu iddiaları artık dinlenemez. Davacı iddia ettiği davalıları 27.08.2007 tarihinde bilmektedir. Bu durumda bir yıllık zamanaşımı süresi dolmuştur. Diğer yönden bilirkişi raporunun tebliği ile de iddia ettiği davalıları 14.05.2014 tarihinde öğrenmiştir. Bu iddiaları artık dinlenemez. Ceza Zamanaşımı yönünden irdelemek gerekirse; Bu durumda zamanaşımının başlangıç tarihi olay tarihidir. Olay tarihi 27.06.2007 olduğuna göre beş yıllık zamanaşımı süresi 27.06.2012 tarihinde sona ermiştir. Bu durumda da dava dinlenemez. Yine müvekkil Koop. Yetkilileri sanık olmadığından müvekkil yönünden ceza zamanaşımı da söz konusu olmaz. Ayrıca ceza davasının kesinleşmesinden sonra 1 yıllık süre de geçmiştir. 1-Müvekkil ……. İş Yeri Yapı Koop . …. … iş Yeri Yapı Koop. Birliğinin uhdesinde bulunan taşınmaz üzerinde kurulu bulunan taşınmazın tahsisli maliki konumunda idi. Taşınmazda bir çok kiracı faaliyet göstermekte iken 27.06.2007 tarihinde yangın çıkması sonucunda bina tamamen yanarak hasar oluşmuştur. Müvekkilin yangının oluşmasına veya yayılmasına doğrudan veya dolaylı bir etkisi söz konusu değildir. Bu nedenle müvekkile kusur izafe edilemeyeceği gibi husumet de yöneltilmesi mümkün değildir. Binanın yapımı ve projelendirilmesine ilişkin herhangi bir eksiklik olmadığı sunulan bilirkişi raporu ile sabittir. Davalı …’ in iş yerine girişi bina içinden değildir. Ayrı bir girişi bulunmaktadır. Başka anlatımla binanın ortak alanından giriş söz konusu değildir. Müvekkilin diğer davalıların iş yerlerine emtia sokarken kapıda beklemesi veya arama yapması gibi bir yetkisi ve sorumluluğu söz konusu değildir. Bu nedenledir ki müvekkile kusur yüklenemez düşüncesindeyiz. bu nedenlerle öncelikle dava dilekçesinin yetki yönünden reddi ile mahkemenizin yetkisizliğine ,yetkili bakırköy asliye ticaret mehkemesine gönderilmesine, müvekkil yönünden davanın reddine yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalılardan tahsiline karar verilmesini…” talep etmiştir.
Davalı … Sigorta AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; “…HMK 107. Maddede düzenlenen belirsiz alacak davasının asıl amacı, alacaklı tarafından talep tutarının rakamsal olarak belirlenmesinin imkânsız olduğu durumlarda hak arama imkânının alacaklı/davacıya tanınmasıdır. Bununla beraber belirsiz alacak davasında, alacaklı dürüstlük kuralı gereğince gerekli özeni göstermesine rağmen talebini belirlemede imkânsızlık veya beklenememe durumunun bulunduğunu ortaya koymak zorundadır. Böylelikle belirsiz alacak davası açmaktaki hukuki yararının varolup olmadığı tespit edilebilecektir. Bu nedenle alacaklı dava açmadan önce talebini belirlemeye yarayan bilgi ve belgeleri paylaşmaktan kaçınmıyorsa belirsiz alacak davası açılmasına imkan bulunmamaktadır Hukuki yarar, giderilmesi mümkün olan bir dava şartı değildir. Davacı tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyası ile açılan davada sunulan cevap dilekçeleri incelendiğinde; 27.08.2008 tarihli Dava dilekçesinde zarar miktarının 2.834.240,00 TL olduğunu zikretmiş, iddia etmekte olduğu zarar miktarı … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile de yapılan bilirkişi incelemesi ile de tespit edilmiştir. Keza derdestlik itirazımızın dayanağı olan …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E sayılı dosyada alınan bilirkişi raporlarına baktığımızda 24.02.2014 tarihli raporda Bilirkişilerce talep edilebilir zarar miktarı 1.690.714,00 TL hesaplanmış, 05.06.2015 tarihli Bilirkişi raporunda da 1.040.091,82 TL zarar, 4.408,20 TL ise kar kaybı hesaplaması yapılmıştır.
Davacı Şirket tarafından açılan …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. (İstanbul 17.Asliye Ticaret Mahkemesi 2011/35) sayılı dava dosyasında; meydana gelen gerçek zarar ve kar kaybı nedeniyle 50.000 TL talep etmiştir. Sayın Mahkeme huzurunda açılan davada ise yine fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL gerçek zarar ve kar kaybı talep etmektedir.
Nitekim yine …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı davada davanın taraflarından … Uluslararsı Nakliyat Dış. Tic. Ltd.Şti, … Sigorta A.Ş., SS. … İşyeri Yapı Koop., … … ve Teksitl San ve Tic. A.Ş. yönünden açılmıştır ve derdesttir.
Davacının talepleri Borçlar Kanunu’nda haksız fiil hükümlerinin düzenlendiği 60. Maddenin ilk fıkrasında; “Zarar ve ziyan yahut manevi zarar namiyle nakdi bir meblağ tediyesine müteallik dava, mutazarrır olan tarafın zarara ve failine ittılaı tarihinden itibaren bir sene ve her halde zararı müstelzim fiilin vukuundan itibaren on sene mürurundan sonra istima olunmaz.” Hükmü ile haksız fiilden kaynaklanan tazminat taleplerine ilişkin zamanaşımı süresi, haksız fiil sorumlusunun öğrenilmesinden itibaren 1 yıl olarak belirlenmiştir. Davaya konu yangının meydana geldiği tarih 28.06.2007 olup, Davacının Sayın Mahkeme huzurunda açmış olduğu davanın tarihi ise 25.06.2015’tir. Görüldüğü üzere ne Borçlar Kanunu ne de Poliçe Genel Şartlarında belirlenen zamanaşımı süreleri dolmuş ve davanın Zamanaşımı yönünden reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Davalı Sigortalı … tarafından işletilen A … Antrepo Kod numaralı A tipi genel antrepoda Gümrük Yönetmeliği Ek 16’da yer alan parlayıcı, patlayıcı, yanıcı eşya bulunmadığı beyan ve iddia olunsa da bu durumun aksi … 1. Sulh Ceza Mahkemesinin … E. sayılı ceza dosyası ile de sabit olduğu üzere, Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığının tasfiyelik malları süresinde denetleme işlemlerini yapmamış olması ve Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliğine (RG. 11/07/1993/ 21634) riayet etmeden gümrüklü sahaya kimyasal madde aldığı ve süresi dolmuş kimyasalları imha etmemiş olmasından dolayı kusurlu olduğu açıktır. …. … İşyeri … Birliği ve …. … İşyeri Yapı Koop. Maliki olduğu yapıda olay tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK 58. Madde gereği maliki olduğu binanın güvenliği, bakım ve onarımından sorumludur.
1.3.Dava Dışı … … A.Ş. hasarın meydana gelmesinde %100 kusurludur. Müvekkilimiz şirketin meydana gelen hasar nedeniyle bir sorumluluğu bulunmamaktadır.4.hasarın teminat kapsamında olduğunu kabul anlamına gelmemek kaydıyla; müvekkilimiz şirkete yöneltilen tüm talepler kapsamında açılan davaların neticelenmesinin ardından oluşturulacak proporsiyon listesi uyarınca 18.000 tl’lik sigorta tazminat bedelinin garameten paylaştırılması gerekmektedir.
Yukarıda anılan nedenlerle;
1.Usule ilişkin itirazlarımızın öncelikli olarak incelenerek; dava konusu taleplere ilişkin …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı davasının halen görülmekte olması sebebiyle HMK 114/ı maddesi uyarınca davanın reddine, dava konusu taleplerin borçlar kanunu ve yangın sigortası genel şartları uyarınca zamanaşımına uğradığından dolayı zamanaşımı nedeniyle davanın reddine, davacı tarafından bilinen ve belirlenebilir zarar miktarının belirsiz alacak davasına konu edilemeyeceğinden davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine,
nihayetinde davalı sigortalının ve müvekkilimiz şirketin sorumluluğunun olmadığı tespiti ile davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini…” talep etmiştir.
Davalı … … Ve Tekstil Sanayi Ticaret Limited Şirketİ vekili cevap dilekçesinde özetle; “…İkame edilen davada zamanaşımı ilk itirazımız vardır. Zira zarar ziyana neden olan yangın olayı 27.06.2015 günü meydana gelmiştir. Olayla ilgili olarak yürütülen tahkikat neticesinde … 2. Sulh Ceza Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası ile davalılardan … Uluslararası Nak. Dış Tic. Ltd. Şti. yetkilileri hakkında mahkumiyet kararı verilmiştir. Dava konusu olayla ilgili ceza dosyasının varlığı; malen sorumlu olarak gösterilerek dava ikame edilen müvekkil şirket hakkındaki zamanaşımı sürelerini değiştirmeyecektir. Huzurdaki dava, 27.06.2007 tarihinden geçerli bir yıllık zamanaşımı süresine tabi olup, İkame edilern davanın zamanaşımı sebebiyle reddini talep ederiz. Huzurdaki davanın HMK 107 uyarınca belirsiz alacak davası olarak açılması mümkün değildir. Alacağın miktarı belirlenebilir durumda ise, belirsiz alacak davası açılamaz. Olayla ilgili olarak devam eder ceza yargısında ve hukuk davalarında dinlenen tanık beyanlarında (yangına bizzat şahadeti olan ve hazırlık aşamasında İfadesi bulunanların tümünde) yarıgının …’e ait iş yerinden çıktığı ifade edilmektedir. Dinlenen tanıklardan davalı … çalışanı ve olay günü ve saatinde bekçi olarak görev yapan … ile dava dışı … çalışanları … tarafından verilen beyarlarda yangının bizzat davalı …’e ait iş yerinden çıktığı sabittir. Ayrıca 29.07.2007 günlü Suç yeri inceleme raporunda, davalılardan … 1td. şti. kullanımı altındaki katta müvekkile ait bölüm içerisinde yakıt ve su tankının bulunduğu bölüm ve bu bölümde bulunan 4 adet üstü kapaklı varil ve içeriği incelenmiş gerekli, numuneter alınmış ve düzenlenen 04,07.2007 günlü ekspertiz raporunda, incelemeye esas numunelerden birinin Fuel-oil diğerlerinin ise, yanıcı ve yangın başlatıcı özellikte olmadığı tespit ve beyan edilmiştir. Bu nedenlerle; davaya karşı cevaplarımızın kabulüne, müvekkil şirket aleyhinde haksız ve mesnetsiz açılmış davanın reddine, mahkeme masraf ve vekalet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini…” talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; “…Davacı şirketin de işyerinin bulunduğu binada çıkan yangın nedeniyle ortaya çıktığı iddia edilen zararın tazmini talebiyle yangın çıkan antrepo sahibi firma … Ufuslararası Nak. Dış Tic. Ltd Şti. , antrepoyu yarıgına karşı sigortalayan … Sigorta A.Ş. , antreponun olduğu alanda yakıt tankı bulunan … … A.Ş. bina maliklerinden …. … İşyeri … ve …. … İşyeti Yapı Koop. , antreponun olduğu alanda bulunan yakıt tankı sahibi firmayı sigortalayan … Sigorta A.Ş. ve gerekçelendiremediğimiz bir şekilde bakanlığımız hasım gösterilmek suretiyle huzurda görülen dava açılmıştır. Davacı tarafça sorumluluk atfedilerek huzurda görülmekte olan davada davalı olarak nitelendirilen kişilerin sorumluluğu ile ilgili dava dilekçesinde açıklamalarda bulunulmuş ise de, idaremiz açısından bir kusurun varlığından söz etme imkanı bulunmamaktadır. Dava konusu edilen zarardan sorumluluğun ilk şartı fiil ile ortaya çıkan zarar arasında illiyet bağı olması gerekliliğidir. Dava konusu zarar seb olduğu iddia edilen yangın olayında İdaremizin doğrudan veya dolaylı olarak sebep olduğuna ilişkin hiçbir emare söz konusu değilken tarafımıza husumet yönelülmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Davacı tarafça antrepoda çıkan yangından dolayı antrepo işletmecisi ile birlikle idaremizin de sorumluluğu olduğu iddia edilmekte ise de gümrük antrepoların iş ve işlemlerinden dolayı İdaremizin sorumluluğu gümrüklenmemiş eşya çıkışının gümrük mevzuatı açısından idari kontrolünden ibaret olup , antrepo işletmecisinin kusuru veya ihmalinden dolayı üçüncü kişilere vermiş olduğu zararlardan sorumlu tutulmamız mümkün bulunmamaktadır. Keza yukarıda da açıkladığımız üzerc fiil ile ( ki İdaremizin bir fiil veya ihmali söz konusu değildir) zarar arasında illiyet bağı olmaması sebebiyle davanın tarafımıza yöneltilmesinde davacı tarafın hukuki yararı da bulunmamaktadır. Yukarıda yaptığımız açıklamalar muvacehesinde İdaremize atfedilebilecek bir kusur bulunmamakla birlikte ; bir an için idaremizce gerçekleştirilen bir tül veya eylemin var olduğu ve zarara sebebiyet verildiği kabul edilse dahi huzurda görülmekte oları davanın bu sefer de görey yönünden reddi gerekecekti.Şöyle ki; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 13. maddesi ile idari eylemlerden zarar görenlerin bu zararlarının tazminin talep etme usulü hüküm altına alınmıştır. Yukarıda açıklanan nedenlerle davanın Müdürlüğümüz açısından usulden ve esastan reddine, lehimize yargılama gıderlen ve vekalet ücretine karar verilmesini…” talep etmiştir.
Dava, 27/06/2007 tarihinde gerçekleşen yangın neticesinde davacının iş yerinde bulunan emtiaların hasarlanması nedeniyle davacının zararlarının sorumlu olduğu iddia edilen davalılardan tahsiline ilişkin alacak davasıdır.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde;
Mahkememizin iş bu davasında davacı Eveline 27/06/2007 tarihinde … … No:10/1 … Yakuplu/ İstanbul adresinde antrepo işletmeciliği yapan davalı … … Ltd Şti’nin iş yerinde çıkan yangının diğer davalıların kusuruyla binanın her yerine yayılması ve aynı binanın ikinci katında bulunan davacının iş yerindeki emtiaların yanmasına yol açtığından bahisle oluşan zarardan davalıların (davalı …’i sigortalayan …, davalı …’u sigortalayan … ve diğer davalıların) müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu iddiasıyla zararın davalılardan tahsili için davalılar … … Ltd Şti, … Sigorta AŞ, … … …, … … AŞ (Eski Unvan … … AŞ), … Sigorta AŞ aleyhine …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında açılan davaya ek dava, diğer davalılar T.C. Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı … Gümrük Müdürlüğü ve SS … İş Yeri Yapı Kooperatifine karşı belirsiz alacak davası açılmıştır.
…. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas (… eski esas) sayılı dosyası incelendiğinde; davacı Eveline 27/06/2007 tarihinde … … No:10/1 … Yakuplu/ İstanbul adresinde antrepo işletmeciliği yapan davalı … … Ltd Şti’nin iş yerinde çıkan yangının diğer davalıların kusuruyla binanın her yerine yayılması ve aynı binanın ikinci katında bulunan davacının iş yerindeki emtiaların yanmasına yol açtığından bahisle oluşan zarardan davalıların (davalı …’i sigortalayan … Sigorta AŞ, davalı …’u sigortalayan … Sigorta AŞ, davalı … … Ltd Şti, … … … ve … … AŞ’nin) müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu iddiasıyla zararın davalılardan tahsili için belirsiz alacak davası açılmıştır.
Mahkememizin 2015/653 esas sayılı dosyasında dava konusu zarara sebep olan yangın olayı ile …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas (… eski esas) sayılı dosyasında dava konusu zarara sebep olan yangın olayı aynı olup, Mahkememiz işbu dosyasındaki davalılar … Sigorta AŞ, … Sigorta AŞ, davalı … … Ltd Şti, … … … ve … … AŞ (yeni Unvan … … Ltd Şti) …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas (… eski esas) sayılı dosyasında da davalı olup davacı vekili dava dilekçesinde anılan 5 davalı için davanın ek dava olarak açıldığını açıkça belirtmiş, Mahkememizin 2015/653 esas sayılı dosyasında taraf vekilleri beyanlarında delillerinin tamamının …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas (… eski esas) sayılı dosyasında olduğunu belirtmiş ve …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası Yargıtay incelemesinde olduğundan deliller temin edilemediğinden davanın esası yönünden herhangi Mahkememizce herhangi bir inceleme yapılamamış ve …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasının neticesinin beklenmesine karar verilmiş, Yargıtay 17. HD 17/12/2018 tarih 2016/15182 esas 2018/12255 karar sayılı ilamında …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas … karar sayılı kararının bozulmasına karar verilmiş, Yargıtay 17. HD 24/12/2020 tarih 2019/2794 esas 2020/9125 karar sayılı ilamında karar düzeltme isteğinin reddine karar verilerek bozma ilamı üzerine dosya …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sırasına kaydedilmiş, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında 18/06/2021 tarihli celsesinde Yargıtay 17. HD 17/12/2018 tarih 2016/15182 esas 2018/12255 karar sayılı bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yeniden bilirkişi incelemesi yapıldığı ve dosyanın derdest olduğu belirlenmiştir.
Mahkememizin iş bu davasına konu alacağa dayanak yangın olayı ile …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasına konu alacağa dayanak yangın olayı aynı olup, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında davalılar … Sigorta AŞ, … Sigorta AŞ, davalı … … Ltd Şti, … … … ve … … AŞ (yeni Unvan … … Ltd Şti) aleyhine talep edilen alacak yönünden ek dava olarak ve diğer davalılar T.C. Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı … Gümrük Müdürlüğü ve SS … İş Yeri Yapı Kooperatifine karşı ise belirsiz alacak davası olarak Mahkememizin 2015/653 esas sayılı dosyasında dava açılmış olup, gerek dava konusu alacağın dayanağı yangın olayının aynı olması, gerek davalılar … Sigorta AŞ, … Sigorta AŞ, davalı … … Ltd Şti, … … … ve … … AŞ (yeni Unvan … … Ltd Şti) olmak üzere anılan davalıların aynı olması ve bu davalılar yönünden açılan davanın …. Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan davaya ek dava olarak açılmış olması dikkate alındığında davalar arasında hukuki ve fiili bağlantı olduğu anlaşılmış, Mahkememizin işbu dosyası yönünden taraf vekillerinin de beyan ettiği gibi tüm delillerin …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas (… yeni esas) sayılı dosyasında olması ve dosyanın Yargıtay incelemesinde olması nedeniyle inceleme yapılamamışsa da bozma üzerine … esasa kaydedilen davada bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yeniden inceleme aşamasına geçildiği göz önünde bulundurulduğunda aralarında bağlantı olduğu belirlenen her iki dava yönünden gerek delillerin ve davalılar … Sigorta AŞ, … Sigorta AŞ, davalı … … Ltd Şti, … … … ve … … AŞ (yeni Unvan … … Ltd Şti)’nin aynı olması, gerek aynı olan davalılar arasında bulunan … Sigorta AŞ ve … Sigorta AŞ yönünden sorumluluğun değerlendirilmesi ve sorumluluğun bulunması halinde poliçe teminat limitleri kapsamında sorumluluğunun ve bunun paylaştırılması noktasında incelemenin birlikte yapılmasında ve tahkikatın birlikte yürütülmesinin usul ekonomisi ilkesinin gereği olduğu değerlendirildiğinde, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde davanın 27/08/2007 tarihinde açıldığı, Mahkememiz 2015/653 esas sayılı dosyasının ise 25/06/2015 tarihinde açıldığı belirlendiğinden 6100 sayılı HMK’nın 166. Maddesi gereği Mahkememizin 2015/653 esas sayılı dosyasının, ilk davanın açıldığı …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Mahkememizin işbu dava dosyasının HMK 166/1. madde uyarınca doğrudan doğruya hukuki ve fiili bağlantı bulunan …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dava dosyası ile BİRLEŞTİRİLMESİNE,
2-Dosyaların …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dava dosyası üzerinden YÜRÜTÜLMESİNE,
3-Esasın bu şekilde kapatılmasına,
4-HMK 331. Maddesi uyarınca, harç, masraf ücreti vekalet tayin ve takdirine asıl davada nihai kararla birlikte karar verilmesine,
Dair, tarafların/ vekillerinin yokluğunda, dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nun 168/(1) maddesi uyarınca nihai kararla birlikte, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle karar verildi. 05/05/2023

Katip ..
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır