Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/102 E. 2018/294 K. 16.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/102 Esas
KARAR NO : 2018/294

DAVA : Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/01/2015
KARAR TARİHİ : 16/04/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı arasında tapuda … Yolu … Köyü …/… adresinde kayıtlı tapuda … pafta, … Ada, … Parsel No’da kayıtlı bulunan akaryakıt istasyonunun işleticiliği hususunda 14/07/2012 başlangıç tarihli 5 yıl süreli … Bayilik Sözleşmesi ve Ek Sözleşme akdedildiğini, davalı bayii anılan Bayilik Sözleşmesi çerçevesinde müvekkili şirket ile bayisi olarak faaliyet göstermekte iken davalının istasyonunda bulunan otomasyon sisteminden veri alınamadığından, davalının istasyonuna denetime girildiğinde istasyonca, ofis binasının yıkılması da dahil olmak üzere kapsamlı bir tadilat yapıldığı, akaryakıt stok tanklarının yerlerinden çıkarıldığı ve bu kapsamda tadilat sebebiyle otomasyon sistem elemanlarının da sökümünün yapılarak istasyon alanında bir yere konulduğu tespit edildiğini, müvekkili şirketin, davalının otomasyon sistemi ile ilgili mevzuattan kaynaklanan yükümlülüğünü müvekkili şirketin şifahen defalarca uyarılarda bulunmasına rağmen yerine getirmemesi nedeniyle sürekli şekilde idari yaptırım baskısı altında bulunduğundan, bayilik sözleşmesini haklı nedenle feshetmek zorunda kaldığını, davalının sözleşmeye aykırı davranması nedeniyle müvekkili şirket tarafından keşide edilen … 34. Noterliğinin 19/09/2014 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile davalı ile aralarında münakıt sözleşmeyi feshettiğini davalıya bildirdiğini, … 34. Noterliğinin keşide ettiği 19/09/2014 tarih ve taraflar arasında imzalanmış davaya konu bayilik sözleşmesi 14/07/2012 tarihinde 5 yıl süre ile imzalandığını, sözleşmenin 14/07/2017 tarihinde sona erecek iken davalı tarafın söz konusu sözleşmenin süresinden önce sona erdirilmesine sebebiyet verdiğini, müvekkilinin, davalı tarafa keşide etmiş olduğu ihtarname ile; davalı ile akdetmiş olduğu bayilik sözleşmesinin süresinden önce feshine neden olması sebebiyle müvekkilinin uğramış olduğu 2.161,00-USD tutarındaki kar kaybı alacağının ihtarnamenin tebliğini müteakip 5 (beş) gün içerisinde ödenmesi hususlarını ihtaren bildirildiğini ifade ederek, müvekkili şirketin diğer hak ve alacaklarına ilişkin her türlü talep hakkı saklı kalmak kaydıyla; tahkikat sonucunda müvekkilinin alacağının değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda arttırılmak üzere, Sözleşmenin başlangıç tarihinden, müvekkili şirket tarafından haklı nedenle feshi tarihine kadarki dönemde davalı tarafından alınan ürün miktarlarının tespiti ile, anılan ürün alım müktarları esas alınmak suretiyle hesaplanarak belirlenecek müvekkili şirketin uğramış olduğu kar kaybının fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava haklarının saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.161,00-USD’sinin temerrüt (ihtarname) tarihinden itibaren yabancı paraya uygulanacak en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenilmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı … cevap dilekçesinde özetle; davanın ve kendisinin devamlı ikametgahı … Asliye Hukuk Mahkemesinde açılması gerektiğini, davanın davalının ikametgahında açılması gerekirken, İstanbul’dan açılmasının hukuka aykırı olduğundan, öncelikle davanın görev yeri … İli … İlçesi Asliye Hukuk Mahkemesi bulunduğundan görevsizlik kararı verilmesi gerektiğini, davacının alacak iddiasının tamamen gerçeğe aykırı ve kötü niyetin sonucu olduğu ve davacının önce … 34. Noterliğinden 19/09/2014 tarih ve … yevmiye sayı ile yine gerçeğe uymayan iddialarla, alacak iddia ederek, ihtarname gönderdiğini, bu ihtara … 1. Noterliğinden 13/10/2014 tarih, … yevmiye numaralı ile cevap verildiğini ve gerçekte bir alacağının olmadığını, petrol istasyonunun bir başkasına satıldığını, ayrıca bu satış ile devir işlemlerinde, tamamen davacı şirketin bilgisi ve muvafakati doğrultusunda yapıldığının belirtildiğini, Davacı şirketin dava dilekçesinde açıkladığı hususların, gerçekle bir ilgisi olmadığı, kendisinin maddi açıdan güç duruma düştüğünde, petrol istasyonunu bir başkasına, satacağını, devredeceğini davacı şirkete bildirdiği ve davacı şirketin muvakkati ile, şirketi 04/08/2014 tarihinde, sattığını, akabinde davacı taraftan 4.251,00-TL otomasyon, aylık servis ücreti borcunun olduğunu bildirdikleri ve bu parayı davacıya ödediğini ve davacıya hiçbir borcunun kalmadığını beyan ederek, Görev yönünden yetki bulunmadığından, yetkisizlik kararı ile davanın Kırıkhan Mahkemelerine gönderilmesini, ayrıca dava konusu talep edilen hiçbir alacak ve zarar söz konusu olmadığından davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE : Dava; taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin davacı tarafından haklı fesih iddiasına dayalı kar mahrumiyeti tazminatı talebinden ibarettir.
Davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmişler, davada Bayilik sözleşmesine, ek sözleşmeye, … 34. Noterliği’nin keşide ettiği 19/09/2014 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesine, müvekkili şirket defter ve kayıtlarına, tanık, keşif, bilirkişi incelemesi ve sair tüm yasal delillere dayanmışlardır.
Mahkememizce toplanan delillere, iddia ve savunmaya, davacı defterleri üzerinde yapılan incelemelere göre, davacının davalı/borçludan alacaklı olup olmadığı hususunda bilirkişilerden rapor alınmış, bilirkişiler 27/05/2016 tarihli raporunda; davanın tarafları arasındaki 5 yıl süreli bayilik sözleşmesinin davacı … tarafından haklı sebeple feshedildiğini, sözleşmeyi haklı sebeple fesheden davacı tarafın sözleşmenin 27.1. Maddesine göre kar kaybını talep hakkına sahip olduğunu, davalı bayinin 300 ton akaryakıt alımı bakımından bir taahhüdü olmadığını, davacı tarafın kar kaybını talep edebileceği süre bakımından T.C. … Hukuk Genel Kurulu E. … K. … T. 12/6/1996 kararı doğrultusunda inceleme ve değerlendirme yapılması gerektiğini, davacının 19/09/2014 – 14/07/2017 arası kar mahrumiyetinin 3.618,69-TL olarak hesaplandığını; 28/04/2017 tarihli ek raporunda; davacının 19/09/2014 – 14/07/2017 arası kar mahrumiyetinin 4.731,86-TL olarak hesaplandığını, hesaplanan 4.731,86-TL’nin temerrüt tarihi 30/09/2014 tarihi itibariyle USD karşılığının 2.079,39-USD buna da dava tarihine kadar uygulanan işlemiş faizin ise 68,36-USD olarak hesaplandığını bildirmişlerdir.
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen icra dosyası ve davacı defterleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemeleri sonucunda düzenlenen kök-ek rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere; davacı, davalı ile aralarında 5 yıllık süreli bayilik sözleşmesi ve ek sözleşmenin taraflarınca 19/09/2014 tarihli ihtarname ile haklı sebeple feshedildiğini, sözleşmenin süresinden önce feshedilmesi sebebiyle kar kaybından kaynaklanan zararlarının tazminini talep ettiği, davalı şirketin 04/08/2014 tarihinde davacının bilgi ve muvafakati ile akaryakıt istasyonunu 04/08/2014 tarihinde devrettiğini, 4.251,00 TL otomasyon aylık ücretini ödediğini, kurumsal kimlik, tank ve pompa otomasyonu ve malzemelerin firma elemanları tarafından alındığını, sözleşmede petrol istasyonunun başkasına devredilmeyeceği yönünde hüküm olmadığını, maddi sıkıntı içine düştüğü için bilgileri dahilinde bayiliği devrettiği, 14/07/2012 tarihli bayilik sözleşmesinin incelenmesinde; … Bayisinin … Köyü Kırıkhan … adresinde … pafta, … ada, … parselde kayıtlı akaryakıt istasyonuna ilişkin olduğu ve sözleşmenin süresinin akaryakıt alımından itibaren 5 yıl süreye ilişkin olduğu, bayinin bu süre boyunca sadece …’ ten petrol ürünlerini almakla yükümlü olduğu, davacı tarafından davalı tarafa 19/09/2014 tarihinde keşide edilen ihtarname ile, ofis binasının yıkılması da dahil olmak üzere kapsamlı tadilat yapılması ve otomasyon sistem elemanlarının sökülmesi, idari yaptırım baskısı alında bulunulduğu, otomasyon yükümlülüğüne aykırı davranılmasından bahisle bayilik sözleşmesinin davacı tarafça feshedildiği, sözleşmenin 10.2,11. Maddesine göre davalı bayi satışları …’ e bildirmekle yükümlü olmakla beraber, ilgili sistemlerin kullanılmasının da bayi bakımından bir zorunluluk teşkil ettiği, sözleşmenin 21. Maddesine göre bayinin yazılı onay almaksızın istasyon binası vs. yerlerde onarım yapma hakkının da bulunmadığı, davalı tarafça petrol istasyonunun devri, sözleşme hükümlerinin ihlali bakımından gerekçelendirilmiş ise de, söz konusu devir işlemine ilişkin davacı tarafın bayilik sözleşmesini haklı sebeple feshettiği, davacının sözleşmeyi haklı sebeple feshetmekle beraber, bakiye süreye isabet eden kar mahrumiyetini müspet zarar kapsamında talep ettiği, sözleşmenin 27.1.maddesine göre bayinin bu sözleşmede yer alan hususlardan herhangi birisine uymaması halinde …’ in mal teslimatını bir süre için durdurmak, zarar, ziyan satış kaybından dolayı maruz kaldığı kar kaybını talep etmek, sözleşmeyi derhal ve süresinden önce feshetmek yaptırımlarından herhangi birini, birkaçını veya hepsini bayiye uygulamak hakkına ve bunları uygulayıp hem de bayiden akdin ifasına devam edilmeini talep etmeye yetkili olduğu, taraflar arasında akdedilen sözleşme ile, bayinin sözleşmeye aykırılğı halinde; …’ in sözleşmeyi fesih hakkı olduğu ve kar kaybını talep hakkı olduğunun düzenleniği, davalı bayinin 300 ton akaryakıt alımı bakımından bir taahhüdü olmadığı, davacı tarafın kar kaybını talep edebileceği, süre bakımından T.C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E.
… K. … T. 12/6/1996 kararı doğrultusunda inceleme ve değerlendirme yapılması gerektiği, davacının 19/09/2014 – 14/07/2017 arası kar mahrumiyetinin 3.618,69-TL olarak hesaplandığı; bilirkişiler 28/04/2017 tarihli ek raporlarında ise; davacının 19/09/2014 – 14/07/2017 arası kar mahrumiyetinin 4.731,86-TL olarak hesaplandığını, hesaplanan 4.731,86-TL’nin temerrüt tarihi 30/09/2014 tarihi itibariyle USD karşılığının 2.079,39-USD buna da dava tarihine kadar uygulanan işlemiş faizin ise 68,36-USD olarak hesaplandığı anlaşılmakla, denetlemeye ve hükme dayanak etmeye elverişli bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
Davacının davasının kısmen kabulü ile,
1-2.079,39-USD alacağının temerrüt tarihi olan 30/09/2014 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4-a maddesi uyarınca kamu bankaları tarafından 1 yıl vadeli USD alacağına uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 335,77-TL harçtan, peşin alınan 87,24-TL harcın mahsubu ile bakiye 248,53-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
-Davacı tarafından dava açıldığı sırada yatırılan 87,24-TL peşin nispi harcın davalıdan tahsiline, davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 27,70-TL başvuru harcı, 1.800,00-TL bilirkişi ücreti, 137,00-TL posta gideri olmak üzere toplam 1.964,70-TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 510,83-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı yan üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 2.180,00 TL maktu vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacının / davalıların gider / delil avanslarından artan bakiyelerinin davacı / davalılar / vekillerine iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzünde; tarafların gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/04/2018

Katip … Hakim …