Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2014/939 Esas
KARAR NO:2022/27

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:16/09/2011

BİRLEŞEN…. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ … E – … K
DAVA:TAZMİNAT
DAVA TARİHİ: 21/12/2011
KARAR TARİHİ:21/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
ASIL DAVA:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin …., 5015 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) tanzim ettiği “Dağıtıcı Lisansı” kapsamında akaryakıt sektöründe faaliyet göstermekte olduğunu, bu faaliyeti çerçevesinde bizzat belirlediği noktalarda, kendi marka ve logosu altında, … standartlarında kurulacak/ kurulu akaryakıt istasyonlarında akaryakıt satış faaliyetini gerçekleştirmek için; öncelikle istasyonların kurulu bulunduğu / kurulacak gayrimenkuller üzerinde, Kira Anlaşması veya intila hakkı tesisi ile kullanım hakkına sahip olduğunui, gayrimenkul malikleri ile müvekkil şirket arasında akdedilen işbu anlaşmalar neticesinde müvekkil şirketin kullanım hakkına sahip bulunduğu gayrimenkuller üzerinde kurulu/kurulacak akaryakıt istasyonlarının işleticiliği, malik veya malikle bağlantılı gerçek veya tüzel kişilere verebildiği gibi malikle hiç bağlantısı olmayan 3. kişilere de tevdi edilebileceğini, bu kapsamda, davalının maliki bulunduğu İstanbul İli, … İlçesi, 2. Bölge İkitelli, Kartaltepe Mevkii adresinde kain ve tapu sicilinde, 366 Ada da kayıtlı bulunan gayrimenkul üzerinde müvekkil şirket lehine 17.09.1998 tarihinden geçerli olmak üzere 20 yıl süreli intifa hakkı tesis edildiğini, intifa bedelinin tamamı müvekkil şirket tarafından peşin olarak ödenmiştir. Yukarıda bahsi geçen intifa hakkı nedeniyle müvekkil şirketin kullanım hakkına sahip olduğu gayrimenkul üzerinde kurulu akaryakıt istasyonunun işleticiliği/ bayiliği, … marka ve logosu altında faaliyette bulunmak üzere akdedilen Bayilik Anlaşması ve ekleri gereğince davalı … … Tic. Ltd. Şti. (“Bayi”) tevdi edildiğini, anılan anlaşmalar çerçevesinde davaya konu gayrimenkul üzerindeki akaryakıt istasyonunda … marka ve logosu altında … ürünlerinin satışının intifa hakkı süresince devam edeceği inancıyla müvekkil şirket tarafından akaryakıt istasyonunun faaliyetinin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi amacıyla önemli değere sahip yatırımlar yapılmış, davalı bayinin satış faaliyetinin geliştirilmesi ve diğer bayiler arasındaki rekabelçi konumunu güçlendirmesi için satış teşvik primi veya başka adlar altında finansal destek ödemelerinde bulunulduğunu, Rekabet Kurulu, resmi internet sitesinden 12.03.2009 tarihinde gerçekleştirdiği, akaryakıt sektörüyle ilgili genel bir bildirim ile; Taraflar (Bayi-Malik / Dağıtım Şirketi) arasında bayilik sözleşmesi ile bağlantılı kredi sözleşmeleri ekipman sözleşmeleri uzun süreli kira sözleşmeleri ya da uzun süreli intifa hakkı tanınması gibi şahsi ya da ayni hakların da rekabet yasağı (Rekabetin Korunması Hakkında Kanun 4. Madde) kapsamında değerlendirileceğini, 18.09.2005 tarihinden önce yapılmış olan ve süresi beş yılı aşar sözleşmelerin, Rekabet Kurulu tarafından uygulanan “azami hadde indirme” ilkesi gereğince 18.09.2010 tarihine kadar Tebliğ’de (2003/3 ve 2007/2 sayılı Rekabet Kurulu Tebliğleri ile Değişik, Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği ) yer alan muafiyetten yararlanabileceği, bu tarihten sonra muafiyet koşullarının ortadan kalkacağı, dağıtıcı ile bayi arasında imzalanan bayilik sözleşmesinin ve buna bağlı olarak intifa / kira sözleşmelerinin 18.09.2010 tarihine kadar 2002/2 sayılı Tebliğ uyarınca muafiyetten yararlanabileceği. 18.09.2005 tarihinden sonra yapılan sözleşmelerin süreleri ne olursa olsun yapıldıkları tarihten itibaren ilk beş yıllık süre boyunca muafiyetten yaralanabileceğine, beş yılı aşan süreler bakımından Tebliğ’de belirtiler muafiyet koşullarının ortadan kalkacağı, belirtildiğini, Rekabet Kurulu daha sonrasında yine resmi internet sitesinden yayınladığı “İntifa Hakkı ve Benzeri Etkiye Sahip Sözleşmeler İle İlgili Sık Sorulan Sorular ve Cevaplar” başlıklı yazısında (Ek 4 ) belirtilen anlaşmaların beş yılı aşan süreler bakımından 4054 sayılı Kanun’un 4. Maddesi kapsamında yasak bir anlaşma olarak değerlendirileceği ve yine aynı Kanunun 56. Maddesi gereğince geçersiz hale geleceği bu geçersizlik nedeniyle yerine getirilmiş edimlerin istenmesi haline tarafların iade borcumun Borçlar Kanunu’nun 63. ve 64. Maddelerine tabi olacağı, tarafların beş yılı aşan süreler bakımından münasip bir tazminat ödemek durumunda kalabileceği belirtildiğini, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 56. Maddesi gereğince aynı kanunun 4. Maddesine aykırı olduğu gerekçesi ile Rekabet kurulu larafından geçersiz sayılan anlaşmalar nedeniyle tarafların birbirlerine verdikleri her şey BK nun 63 ve 64 çerçevesinde iadeye tabi olacaktır. Rekabet Kurulumun anılan duyurusu sonrasında müvekkil lehine 17.09.1998 tarih … sayılı yevmiye numarası ile tesis edilen 20 yıl süreyle geçerli intifa hakkının ve anılan gayrimenkul üzerinde kurulu akaryakıt istasyonunun, Malik/bağlantılı olduğu kişilerce isletilmesine ilişkin müvekkil şirketle imzaladığı Bayilik Anlaşması ve Protokollerin, 18.09.2010 tarihini aşan süreleri geçersiz kılındığını, yukarıda arz olunan nedenlerle; fazlaya ilişkin her türlü hakkımız saklı kalmak kavdıyla; davalının maliki bulunduğu gayrimenkul üzerinde müvekkil şirket lehine tesis edilen hukuksal tasarruf hakkı için davalılara ödenen peşin ivaz bedelinin, geçersiz kılınan süresine (işlememiş süre) tekabül eden kısmının yargıtay içtihatlarında kabul edilmiş denkleştirici adalet ilkesine göre hesaplanacak güncelleştirilmiş miktarı olan 11.464,28 TL’nin Münhasıran, anılan gayrimenkul üzerinde kurulu akaryakıt satış istasyonunun faaliyetinin ve satışının geliştirilmesinde kullanılmak üzere, müvekkil tarafından “prim”, “yatırım destek” ve /veya her ne nam altında olursa olsun ödenen ticari teşvik bedellerinin, işlememiş süreye tekabül eden kısmının yargıtay içtihatlarında kabul edilmiş denkleştirici adalet ilkesine göre hesaplanacak güncelleştirilmiş miktarından kalan bakiye alacak tutarı 2.474,91-TL’nin anılan istasyondaki ticari faaliyetin geliştirilmesi için münhasıran davaya konu akaryakıt istasyonunda müvekkil tarafından gerçekleştirilen kalıcı yatırımların (mütemmim cüz niteliğindeki yatırımlar, malzeme teçhizat, demirbaş desteği), işlememiş süreye tekabül eden Yargıtay içtihatlarında kabul edilmiş denkleştirici adalet ilkesine göre hesaplanacak güncelleştirilmiş miktarı olan 48.138,18 TL’nin – davalıdan temerrüt – (ödeme) tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsil olunarak müvekkil şirkete ödenmesine alacaklarının tamamı teminatsız olduğunu, işbu dava sonucu verilecek kararın kesinleşmesine kadar geçerli olmak üzere istasyonun kurulu bulunduğu gayrimenkul’ün 3. kişilere devir ve temliki ile üzerinde şahsi ve/veva ayni hak tesisinin önlenmesi için tedbir kararı verilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekilinin davaya karşı sunduğu cevap dilekçesinde özetle; Davacı …. söz konusu akaryakıt istasyonuyla ilgili olarak, müvekkiline ait 30.000,00 TL tutarındaki teminat mektubunu dava konusu sözde alacağını bahane ederek nakde çevirmek suretiyle haksız tahsilat yaptığını, bu haksız tahsilatın iadesi için tarafımızdan …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile davacı …. aleyhine dava açıldığını, davacı tarafından haksız olarak yapılan tahsilat iş bu davanın içeriğini doğrudan etkilediğinden İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesince iş bu davayla birleştirme kararı verildiğini, davacının dava konusu talepleriyle ilgili olarak daha önce …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasıyla dava görülmüş ve davacının davası reddedildiğini, davacı ile müvekkilinin arasında 17.09.1998 başlangıç tarihli-20 yıl süreli intifa sözleşmesi düzenlendiğini, yapılan intifa sözleşmesi karşılığı davacı tarafından müvekkilime verilen rakam 20 yıl için sadece 2.750,00 TL’ olduğunu, müvekkili aynı sektörde çalışan rakipleri bu intifa sözleşmeleri karşılığı milyon dolarlar alırlarken müvekkiline ödene sadece günkü kur üzerinden 10.000,00 USD’dir. gerçekte zenginleşen davacının olduğunu, çünkü başka firmalara 20 yıllık intifa sözleşmeleri karşılığı milyon dolarlar vermişken müvekkilime sadece 10.000,00 USD verdiğini, hal böyle iken bir de davacı süresi dolmayan 8 yıl için iade ve bir takım bedeller istendiğini, oysa ki davacının müvekkilime borcu vardır zira bayilik anlaşması ile taahhüt edilen ton başı satış primleri bugüne kadar ödenmediğini, müvekkilinin hali hazırda sebepsiz zenginleşmiş bir durumu söz konusu olmadığını, B.K.m 63 gereği müvekkilinin almış olduğu hiçbir şeyi geri verme yükümlülüğünün olmadığını, önemle belirtmek gerekir ki iş bu dava kalan intifa bedellerinin iadesi davasının olmadığını, davacı iş bu davayla müvekkilinin haksız olarak elde ettiği kazancı geri vermesini talep ettiğini, müvekkilinin hiçbir haksız kazancı olmamakla birlikte müvekkilnin davacıya peşin alınan intifa bedellerinden kalan süreyi iade etmesi gerektiği biran kabul edilse bile müvekkilinin maksimum sorumluluğu; alınan 20 yıllık intifa bedeli 10.000,00 USD Aylık İntifa Bedeli 10.000,00 USD / 240 ay — 41,66 USD İntifada geçen süre ” 18.09.2010 – 17.09.1998 — 144 ay ( intifanın bitiş tarihi rekabet kurumunun kararı baz alındığında ) Kalan süre 5 240 ay – 144 ay — 96 ay Kalan intifa bedeli — 96 ay X 41,66 USD — 4.000 USD 1 USD — 1.487 TL Çintifanın bitiş tarihi 18.09.2012 baz alındığında ) 4.000 USD X 1.487,00 TL 5.948 TL olabileceğini, fakat müvekkilinin yukarda da bahsettiğimiz gibi bu rakamdan da sorumlu tutulması mümkün olmadığını, hal böyle iken davacının dava dilekçesiyle müvekkilinden talep ettiği rakamı neye göre belirleyip hesap ettiğini anlamak mümkün olmadığı gibi kabul etmek de mümkün olmadığını, müvekkilinin davacıya gerçekte hiçbir borcu olmadığı halde davacı bu sözde alacağını bahane edip talep edebileceği maksimum rakamdan daha fazla olan yukarıda bahsettiğimiz sadece alınan akaryakıt bedelinin ödenmesinin güvencesi için verilmiş 30.000,00-TL tutarındaki teminatı haksız olarak nakde çevirmekle kalmamış bir de iş bu davayı ikame ettiğini,, zaman aşımı itirazlarının kabulüne, Haksız açılan davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine, talep ve dava etmiştir.
Birleşen…. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas … karar sayılı dosyasında
DAVA:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 17/09/1998 başlangıç tarihli intifa karşılığı akaryakıt dağıtım anlaşması imzalandığı, taraflar arasındaki ticari ilişki anlaşmalar protokol borç ve taahhüt senetlerinden doğan 30.000,00-TL tutarındaki borç ve taahhütleri ile müşterilerin veya talimatıyla üçüncü kişilere sevk ya da teslim edilen veya edilecek ya da satılacak her türlü akaryakıt petrol müştakları sıvılandırılmış petrol gazları her cins makine yağları ve bunların kapları her türlü emti malzeme teçhizat veya alet ve edavatı kullanmaları sırasında ya da bir yerden bir yere nakilleri esnasında kısmen veya tamamen hasara uğramaması halinde bundan tevaellüt edecek bilumum zarar ve ziyanın karşılanması vesair tüm ticari muamelelerden yada müvekkili tarafından davalıya tevdi edilen veya edilecek senet taahhütnamelerden doğan borçları karşılığında … … Ticari Şubesine ait 30.000,00-TL bedelli 26/11/2012 tarihli teminat mektubu verildiği, rekabet kurumunun 12/03/2009 tarihinde yayınlanan akaryakıt sektöründe ilgili bildirimi ile 18/09/2005 tarihinden önce yapılmış olan ve süresi 5 yılı açan sözleşmelerin rekabet tarafından uygulanan azami halde bildirilmesi ilkesi gereği 18/09/2010 tarihine kadar tebliğde yer alan muafiyetten yararlanabileceği ve bu tarihten sonra muafiyet koşullarının ortadan kalkacağının bildirilmesi üzerine davalıya mevcut sözleşme kapsamında gönderilen ihtarname ile ticari ilişkinin sona erdiğinin ve yenilenmeyeceğinin ihtar edildiğini, ve davalı müvekkile ait taşınmaz üzerindeki intifasını kaldırarak sözleşmenin belirlenen tarihten sonra sona ermesi sebebiyle iade talep etme hakkında sahip olduğundan bahisle İstanbul 1. ATM’nin … esas sayılı dosyası ile açılan davanın reddedildiğini, bunun üzerine davalının dava konusu teminat mektubunun paraya çevirmek suretiyle haksız yere tahsil ettiğini, neticeden haksız yere tahsil edilen 30.000,00-TL ve ticari itibarın zedelenmesi nedeniyle 10.000,00-TL manevi tazminatının davalıdan tahsiline, masraf ve vekalet ücretine karar verilmesini beyan ve talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekilinin davaya karşı sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin istasyonda kurulu bulunduğu gayrimenkuller üzerinde kira anlaşması veya intifa hakkı tesisi ile kullanım hakkında sahip olduğu, gayrimenkul malikleri ile müvekkili şirket arasında akdedilen anlaşmalar neticesinde müvekkili şirketin kullanım hakkına sahip bulunduğu gayrimenkuller üzerinde akaryakıt istasyonlarının işleticili maliki veya malikle bağlantılı gerçek veya tüzel kişilere verebileceği gibi malikle hiç bir bağlantısı olmayan 3. Kişilere de tevdi edebileceğini, davalıya 20 yıl süreli olarak intifa hakkı tesis edilerek bedelin tamamı davalıya peşin olarak ödendiğini, Rekabet Kurumunun ilgili kararı ile muafiyet kapsamı dışında kalan bedelin tahsilinin imkansız hale geldiğini, davaya konu teminat mektubunda yer alan 32.474,91-TL prim bedeli iadesine ilişkin alacaktan mahsup edilen ve müvekkili tarafından 16/09/2011 tarihinde …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında dava açıldığını, neticeden işbu davanın …. ATM’de açılan davanın ile birleştirilmesine, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine kara verilmesini beyan ve talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Asıl Davanın: taraflar arasında düzenlenene bayilik anlaşması ve … Petrol Ltd Şti. Maliki olduğu taşınmazlar üzerinde davacı lehine verilen intifa hakkı sonrası sözleşmenin sona erdirilmesi ve Rekabet Kurumunun duyurusu sebebiyle davalıya ödenene peşin ivaz bedelinin geçersiz kılanan süreye tekabül eden kısmının güncelleştirilmiş miktarı olan 11.464,28-TL’nin, ödenen ticari teşvik bedelinin bakiye alacak tutarı 2.474,91-TL’nin ve kalıcı yatırımların işlememiş süreye tekabül eden miktarı 48.138,18-TL’nin davalıdan tahsilini talep ettiği, 12/03/2009 tarihli duyurusunun iptal edilmesi sebebiyle taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinden kaynaklı davalılara ödenen peşin ivaz bedeli, ticari teşvik bedeli, kalıcı yatırımlar olduğu, Birleşen Davanın ise taraflar arasında düzenlenen sözleşmeye istinaden verilen … … şubesine ait 30.000,00-TL bedelli teminat mektubunun nakde çevrilmiş olması sebebiyle bedelin tahsili ve ticari itibarının zedelenmesi nedeniyle 10.000,00-TL manevi tazminat talebinden ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmiş, Tapu kayıtları, davalı ile akdedilmiş bayilik anlaşması ve eki niteliğindeki protokoller, müvekkil şirket kayıtları, rekabet kurulu kararları, müvekkil şirket defter ve kayıtları, bilirkişi incelemesi, keşif, tanık ve sair her türlü delil incelemesi vs dayanmışlardır.
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda dosyanın SMM bilirkişiye verilidği, SMM bilirkişisisin 05/05/2014 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Raporun 3.1 nolu bölümünde açıklandığı üzere Rekabet Kurulunun 2002/2 sayılı Tebliğ ile tanınan grup muafiyetinden 18.09.2010 tarihine kadar yararlanabileceği, bu tarih itibariyle intifa hakkının konusuz hale geldiği ve fillen sona erdiği, işleticilik sözleşmesinin de kesin olarak geçersiz hale geldiği, raporun 4 nolu bölümünde açıklandığı üzere geçersiz hale geldiği anlaşılan dava konusu intifa hakkının dava tarihi itibariyle geçersiz kalan süreye isabet eden; Güncelleştirilmiş İntifa Bedeli : 14.190,07 TL Güncelleştirilmiş Sökülüp Götürülemeyen Yatırımlar 50.301,06-TL olmak üzere toplam 64.491,13 TL olmak üzere toplam Davacı …’nin, Davalı … Pet, Ür. Gıda Nakl. Oto. Tic. Ltd. Şti.’nden 64.491,13 TL alacaklı olduğu, hususu 15/08/2014 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; davacı ve davalı itirazlarının ek raporda cevap verildiği takdirin mahkemeye ait olduğu hususu tespit ve rapor edilmiştir.
Mahkememizce 30/10/2014 tarihli duruşmamızın 2’nolu ara kararı gereğince dosyanın bilirkişiye verildiği, 26/01/2015 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle; Davacı …. tarafından incelemeye sunulan 2001 – 2002 – 2003 yılları ticari defterlerinin TTK. İlgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmamış olduğnu, Davacı …. tarafından incelemeye sunulan 2004 – 2005 – 2006 – 2007 yılları ticari defterlerinin TTK. İlgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmamış olduğunu, Davacı …. tarafından incelemeye sunulan 2008- 2009 – 2010 yılları ticari defterlerinin TTK. İlgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmuş olduğunu, Davalı … PET. ÜRÜN. GID. NAKL. OTO. TİC. LTD. ŞTİ. tarafından incelemeye sunulan 2001 yılı ticari defterlerinin TTK. ilgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmamış olduğunu, davalı … PET. ÜRÜN. GID. NAKL. OTO. TİC. LTD. ŞTİ. tarafından incelemeye sunulan 2002 – 2003 yılları ticari defterlerinin TTK. İlgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmamış olduğunu, Davalı … PET. ÜRÜN. GID. NAKL. OTO. TİC. LTD. ŞTİ. tarafından incelemeye sunulan 2004 – 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 yılları ticari defterlerinin TTK. İlgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmamış olduğunu, bahse konu alacak talepleri üzerinde yapılan incelemelerde; İntifa Bedeli Alacağı Savı ; İntifa bedeli olarak gösterilen 2.750,-TL davalı şirketin kayıtlarında mevcut olmadığını, taraflar arasında akdedilen sözleşme davalı tarafından sonlandırılmadığını, rekabet yasağı gereği sonuçlandırılmış olduğu görüldüğünden davacı yanın davalı yandan intifa bedeli alacağının bulunmadığını dolayısıyla iş bu yönde hesaplama yapılmadığı görüşüne varıldığını, peşin ödenen Teşvik Primleri Alacağı Sayı ; Davalı … Pet. Ür. Gıda Nakl. Oto. Tic. Ud. Şti, Davacı ….’ne 13.02.2008 Tarih ve A-… no.lu fatura ile Satış Teşvik Primi kestiği, davacının bu faturanın uzun vadeli verilen teşvik primi olduğunu iddia ettiğini, ancak yapılan inceleme neticesinde uzun vadeli ödenen satış teşvik primi belirtisinin olmadığından davacı yanın bu talebi ile ilgili herhangi bir alacak bulunmadığını dolayısıyla iş bu yönde hesaplama yapılmadığını ifade edilebilineceğini, sökülüp Götürülmeyen Yatırım Amaçlı Verilen Teçhizat ve Demirbaş Bedeli Alacağı Savı: Bu ilişkide anılı hali ile kalıcı teknik yatırımlar olarak tanımlı şeylerin, işletme sözleşmesinin bir gereği olarak süresine bakılmaksızın ” yapılması gereken yatırımlar olduğunu, sözleşmenin ifa edilebilmesi için her halükarda bu kalıcı teknik yatırımların davacı tarafça yapılmasının gerektiği kanaatine varıldığından davacı yanın bu talebi ile ilgili herhangi bir alacağı bulunmadığını, dolayısıyla iş bu yönde hesaplama yapılmadığı mütalaasına ulaşıldığını, Davada davalı yanın bir alacak talebinin (mukabil istem zımmında) olduğunu bu alacak talebi üzerinde yapılan muhasebesel incelemelerde; Bu davanın usulunce ve “karşı dava” alanında geçerli olan usul ilkelerine uygun surette dermeyan olunduğunu yargı mkamınca kabul edilecek olur ise… “Davalı tarafından davacıya tevdi edilmiş veya edilecek senet, taahhütnamelerden doğan borçları karşılığına verilen … … Ticari Şubesi’ne ait 30.000,00- TL bedelli, 26.11.2002 tarihli … Seri nolu teminat mektubunun davacı yan tarafından 16.09.2011 tarihinde, bu rapor’daki muasebesel saptamalara göre haklı olarak tavsif edemedikleri sebeple nakte çevrildiğini, teminat bedeli olan 30.000,00-TL’nin davacı yan tarafından davalı yana, davalı yanın davadaki mukabil iştemi çerçevesinde ödenmesi gerektiği tespit ve rapor edilmiştir.
Tarafları iddia ve savunmaları doğrultusunda makine mühendisi ve inşaat mühendisi aracılığı ile mahkememizce dava konusu yere keşife gidildiği, 21/04/2016 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Mahallinde keşfen yapılan inceleme sonucunda, davacı şırkelin davalı şirketle yaptığı sözleşme konusu sökülüp götürülemeyen bir tesisin mevcut olmadığı tespit ve rapor edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda bilirkişi heyetine dosyanın tevdi edildiği 03/01/2019 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle; Davacı karşı davalı yanın 70.997,98- TL toplam alacağından, tahsil etmiş olduğunu, 30.000,00-TL tutarındaki teminat mektubu sonrasında, dava tarihi itibarıyla davalı-karşı davacı yandan 40.997,98-TL alacaklı olacağı, 19/09/2019 tarihli bilirkişi heyeti ek raporu özetle; kök raporu aynen muhafaza edildiği, hususu tespit ve rapor edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda ve raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi bakımından dosyanın Mali Müşavir akaryakıt konusunda sektör uzmanı, nitelikli hesap uzmanı bilirkişi heyetine dosyanın tevdi edildiği 01/06/2020 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle; Davacının intifa sözleşmesinin geçersiz kalan bölümüne tekabül eden intifa bedelini sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalı şirketten talep edebileceği, zenginleşmenin konusunun bir. miktar “para”dan ibaret olması nedeniyle, sebepsiz zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten itibaren herhangi bir. temerrüt ihtarına gerek kalmaksızın davalının davacıdan yasal faiz isteyebileceği, bu konuda davacının iyi niyetli olmasının sonuca bir etkisinin olmadığı, iade edilmesi gereken intifa bedelinin dava tarihi itibariyle 13.781.98 TL olarak hesaplanabileceği, davacının teşvik prim bedeli talep etme şartlarının oluşmadığı, davacının ariyet olarak vermiş olduğu inallara karşılık dava tarihi itibariyle talep edebileceği alacak miktarının 21.792.20 TL olarak hesaplandığı, karşı dava yönünden, davalının teminat mektubunun 16.09.2011 tarihinde nakde çevrildiği, karşı davalıdan talep edebileceği alacak miktarının 30.000.00-TL’nın tazmin tarihi olan 16.09.2011 tarihinden İtibaren 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesine göre değişen oranlarda işleyecek faizi ile birlikte karşı davalıdan talep edilebileceği, teminat mektup bedelinin davacının alacaklarından mahsubuna ilişkin takdirin Mahkenmenizde olduğu, karşı dava yönünden manevi tazminat talep edebilme şartlarının oluşmadığı, 19/08/2021 tarihli bilirkişi heyet ek raporu özetle; kök rapor aynen muhafaza edildiği hususu tespit ve rapor edilmiştir.
Asıl Davada davacı yanın Birinci Talebinin Davalının maliki bulunduğu gayrimenkul üzerinde müvekkil şirket lehine tesis edilen hukuksal tasarruf hakkı için, davalılara ödenen peşin ivaz bedelinin, geçersiz kılınan süresine (işlememiş süre) tekabül eden kısmının, Yargıtay içtihatlarında kabul edilmiş denkleştirici adalet ilkesine göre hesaplanacak güncelleştirilmiş miktarı olan 11.464,28 TL’nin tahsili, Davacının İkinci Talebinin ise; Gayrimenkul üzerinde kurulu akaryakıt satış istasyonunun faaliyetinin ve satışının geliştirilmesinde kullanılmak üzere, davacı tarafından “prim”, “yatırım destek” ve/veya her ne nam altında olursa olsun ödenen ticari teşvik bedellerinin, işlememiş süreye tekabül eden kısmının, Yargıtay içtihatlarında kabul edilmiş denkleştirici adalet ilkesine göre hesaplanacak güncelleştirilmiş miktarından kalan bakiye alacak tutarı 2.474,91 TL’nin, tahsili davacı yan Üçüncü Talebinin ise; Anılan istasyondaki ticari faaliyetin geliştirilmesi için, münhasıran davaya konu akaryakıt istasyonunda /davacı tarafından gerçekleştirilen kalıcı yatırımların (mütemmim cüz nifeliğindeki yatırımlar, malzeme -teçhizat, demirbaş desteği), işlememiş Süreye tekabül eden Yargıtay içtihatlarında kabul edilmiş denkleştirici adalet ilkesine göre hesaplanacak güncelleştirilmiş miktarı olan 48.138,18 TL’nin davalıdan temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizli ile birlikte tahsili talep edilmiş, Davalı-Birleşen dosya kapsamındaki Davacının Talebinini ise; Davalı tarafından davacıya tevdi edilmiş veya edilecek senet, taahhütnamelerden doğan barçları karşılığına verilen … … Ticari Şubesine ait 30.000,- TL bedelli, 26.11.2002 tarihli … Seri Nolu teminat mektubunun davacı yan tarafından haksız yere nakde çevrilmiş olduğu iddiası ile 30.000,00-TL teminat bedelinin iade edilmesine, ve ticari itibarının zedelenmesi sebebiyle 10.000,00-TL manevi tazminat karar verilmesi istemine dayalı olarak işbu davaların açıldığı,
Taraflar arasında 1998 yılında 20 yıl intifa hakkı tesisi ve akaryakıt ortaklığı işleticilik anlaşması ( bayilik) imzalandığı, bu kapsamda 17.09.1998 tarih, … yevmiye no’lu, … 2. Bölge Tapu Sicil Müdürlüğünce düzenlenmiş Resmi senetin olduğu, İşbu intifa senedinde yazılı olduğu üzere; eski TL para ile 2.750.000.000.- TL, yeni TL ile 2.750.- TL bedelle 20 yıl süreli olarak, davacı karşı davalı … lehine intifa tesisinin tescil edildiği, bila tarihli olarak, taraflar arasında 1 yıl süreli olarak akdedildiği “… Akaryakıt İşleticilik Anlaşması olduğu, davalı karşı Davacı … tarafından 23.01.2017 tarihli olarak … adına düzenlenmiş ve açıklama kısmında “satış Teşvik Primi” yazılı KDV dahil 23.322,94.-TL bedelli fatura, davalı karşı davacı … tarafından 13.02.2018 tarihli olarak … adına düzenlenmiş ve açıklama kısmında “satış Teşvik Primi” yazılı KDV dahil 19.896,69-TL bedelli fatura olduğu, 16.09.2011 tarihli … dekontu ile 30.000,00- TL Banka Teminat Mektubunun nakde çevrildiği, 10.12.2010 tarih, … yevmiye no’lu … Tapu Sicil Müdürlüğü “tescil İstem Belgesi” ile … lehine olan “İntifanın Terkin Edildiği” 06.10.2015 tarihli, davalı- karşı davacı … vekili tarafından beyan edilen ve ekindeki fatura ve belgeler dosya kapsamında görüldüğü, işbu dilekçe ile …ankına yönelik sunulan fatura (Hamle makine San . Ltd. Şti’ nin … gaz adına düzenlediği fatura İlgili fatura üzerinde; “irsaliye tarihinin 29.12.2011 ve irsaliye numarasının da … olduğu” bu faturanın ekinde ayrıca, inşaat firması … Yapı Ltd. Şti tarafından hazırlanan “Sheli, … Akaryakıt İstasyonu … Petrol Metraj Listesi” bulunduğu,
Rekabet Kurumu kararları doğrultusunda, 18.09.2005 – 18.09.2010 tarihleri arasında (hatta kurumsal bayilik anlaşmaları azami 5 yıllık süre dahilinde akdedildiği,
İntifa süreleri ise, 18.09.2005 tarihinden itibaren, 5 yıllık bayilik anlaşmalarından bağımsız olarak 10- 15- 20 yıl olarak tesiş edilmeye devam ettiği, 18.09.2010 tarihinden sonra da, intifa ve bayilik anlaşmaları azami 5 yıllık (istisnalar hariç) olarak tesisi edilmesi mevzuat gereği yerine getirildiği, davacının intifa sözleşmesinin geçersiz kalan bölümüne tekabül eden intifa bedelini sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalı şirketten talep edebileceği, zenginleşmenin konusunun bir miktar “para’dan ibaret olması nedeniyle, sebepsiz zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten itibaren herhangi bir temerrüt ihtarına gerek kalmaksızın davalının davacıdan yasal faiz isteyebileceği, bu konuda davacının iyiniyetli olmasının sonuca bir etkisinin olmadığı, iade edilmesi gereken intifa bedelinin dava tarihi ilibariyle 13.781.98 TL olarak bilirkişilerce hesaplandığı, ancak taleple bağlılık ilkesi gereğince davacının dava dilekçesinde 11.464,28-TL yönünden talep ettiğini, davacının teşvik prim bedeli talep etme şartlarının oluşmadığı, davacının ariyet olarak vermiş olduğu inallara karşılık dava tarihi itibariyle talep edebileceği alacak miktarının 21.792.20 TL olduğu, karşı dava yönünden, Davalının teminat mektubunun 16.09.2011 tarihinde nakde çevrildiği, karşı davalıdan talep edebileceği, alacak miktarının 30.000.00 TL’nın davalıdan tahsilinin talep edilebileceği, davacının dava dilekçesinde faiz talep etmediği anlaşılmakla, 30.000,00-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacılar 10.000,00-TL tutarında manevi tazminat talep etmiş ise de, hangi kişilik hakkının saldırıya uğramış olduğu, kişilik değerlerinde ne gibi bir manevi zarara uğradığını kanıtlayamamış olup, Kanunun manevi tazminat istemi için aradığı koşulların, davacı yararına gerçekleşmediği anlaşılmaktadır. Davacının herhangi bir kişilik haklarının zarara uğradığının ispat edilememiş olması tespit edilmiş olmakla manevi tazminat koşulları da oluşmamıştır.
Açıklanan nedenlerle 01.06.2020 tarihli bilirkişi raporunda asıl davanın kısmen kabulüne birleşen davanın kısmen kabulüne karar vermek yasal ve yerinde görülmüştür. Bu itibarla;
HÜKÜM:
A-Asıl dava yönünden: davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-İntifa bedeli olan 11.464,28 TL, ariyet bedeli olan 21.792,20 TL olmak üzere toplam 33.256,48 TL’nin dava tarihi olan 16/09/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birilikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-) Alınması gerekli harç 2.271,75 TL olup, başlangıçta alınan 921,85 TL den mahsubu ile 1.349,50-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-)Davacı tarafından yapılan 18,40-TL başvurma harcı, 921,85- TL peşin harç, 2,90-TL vekâlet harcı, 195,40-TL keşif harcı olmak üzere toplam 1.138,55-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 4.925,00-TL bilirkişi ücreti, 305,70-TL davetiye gideri olmak üzere toplam 5.230,70-TL. yargılama giderlerinin davanın red ve kabul oranına göre 2.802,22-TL davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geri kalan yargılama giderinin davacı yan üzerinde bırakılmasına,
6-) Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
7-Davalı tarafından yapılan 1.625,00-TL bilirkişi ücretinin davanın red ve kabul oranına göre 754,44-TL’nin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
😎 Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,

B-Birleşen…. Asliye Ticaret Mahkemesi … E. … K. Sayılı dava yönünden: davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-30.000,00 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
-Manevi tazminat yönünden davanın reddine,
2-)Harçlar yasası uyarınca alınması gerekli 2.049,30-TL ilam harcının başlangıçta peşin olarak alınan 594,00-TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.455,30-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3- Davacı tarafından yapılan 18,40-TL başvurma harcı, 594,00- TL peşin harç, 2,90-TL vekâlet harcı olmak üzere toplam 615,30-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-) Maddi tazminat talepleri yönünden davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
5-Manevi tazminat talepleri yönünden Davalı duruşmalarda kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine
6-Davacı tarafından yapılan 12,00-TL davetiye gideri olmak üzere davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7- Arta kalan yargılama giderinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/01/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır