Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1634 E. 2022/959 K. 30.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2014/1634 Esas
KARAR NO :2022/959

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:22/12/2014
KARAR TARİHİ:30/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; Taraflar arasında makine alım satım konusunda anlaşmaya varıldığını ve işbu anlaşma
mukabilinde davalı şirkete 10 adet senedi imza altına alarak teslim edildiğini, ancak işbu
sözleşmenin imzalanmasının ertesi günü, sözleşmedeki borçların ifası için hazırlık işlemleri dahi
yapılmamışken davacı … sözleşmeden döndüğünü davalı şirkete bildirildiğini, senetlerin
iadesini talep ettiğini, davalı şirkete işbu senetlerin iadesinin başlangıçta kabul etmediğini ve
senetlerin iadesini yapacağının bildirdiğini,
ancak sözleşmeden dönüldüğünün davalı şirkete bildirmesine ve senetlerin iadesinin
istenmesine rağmen şirket senetleri iade etmek yerine işbu senetlerden 3 tanesinin icra takibine
konu ettiğini ve ihtiyati haciz kararı alındığını,
davalının işbu 3 adet senedi sözleşmeden dönülmüş olmasından ötürü cezai şart olarak tahsile
konulduğunu davacıya bildirdiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmede cezai şart hiçbir
şekilde belirlenmediğini, imza altına alınan diğer senetlerin hala davalı şirketin elinde
bulunduğunu,
davacı … söz konusu takip borcunun bir kısmını haciz işlemi esnasında ödemek istemiş
ve alacaklı vekiline 5.000 TL ödeme yaptığını, fakat alacaklı vekili işbu ödemeyi davacıdan o an
cebri icra tehlikesine maruz kaldığı 26.İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyasına değil
de aslında borçlu olmadıkları ve sahte imza ile takibe konulan 26. İcra müdürlüğü …
esas sayılı dosyasından tahsilatı kabul ettiğini ve makbuz verdiğini, Bunun sebebi ise kendisinin kefil gösterildiği takip bakımından bir daha tahsilat yapılması mümkün görülmediğinden davacının bilgisizliğinden de ve dikkatsizliğinden yararlanılarak fırsat değerlendirildiğini, davacı o an haciz işlemi bakımından zarara uğramamak adına o
dosyaya para yatırdığını sanar iken verilen makbuzda farklı bir dosya numarası yazdığını, Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin sona ermiş olması nedeniyle davalıda bulunan 7 adet senedin hükümsüzlüğüne karar verilmesini ve davacıya iade edilmesini, icraya konu edilmiş 3 adet senet için yapılan ödemenin davacıların borcu olmadığının tespiti ile
yapılan ödemelerin geri iadesine,
yukarıda açıklanan nedenlerle davanın kabulüne, sözleşme gereği verilen senetlerin iptaline ve
iadesine, masraf ve yargılama giderleri, vekalet ücretinin davalı taraf yükletilmesine karar
verilmesini talep ve beyan etmiştir.
CEVAP;

Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; Sözleşmeye konu makine stoklu olarak çalışılan değil, sipariş üzerine özel olarak üretilen
spesifik bir makine olduğunu, davacılar ve dava dışı … sözleşme bedeline karşılık olmak
üzere, sözleşmede dökümlü yapılan 12 adet bono tanzim ederek davalıya teslim ettiğini, davacıların makine siparişi verdiğini ve buna ilişkin bir sözleşme imzaladığını, tarafların serbest
iradeleri ile bir sözleşme imza ettiklerini, davacıların sözleşmedeki imzalarını inkar ettiklerini,
buna göre eğer farklı bir anlamdan bahsediliyorsa bu hususların yazılı delil ile ispat edilmesi
gerektiğini, aradan uzun bir süre geçtikten sonra … davalı şirkete gelerek sözleşmeden caymak
durumunda kaldığını, aynı makineyi kardeşi dava dışı …’in damadı …’ya
satmalarını istediğini, bunun üzerine aynı makinenin satımı hususunda 18.09.2014 tarihinde
…, … ve … ile yeni bir sözleşme imza edildiğini,
bu aşamada … davalı şirketten 30.06.2014 tarihli sözleşmeye istinaden imzaladığı
bonoları cezai şart ve zararlarını karşılayacak kadar mahsup yapıldıktan sonraki kısmının
kendisine iade edilmesi istendiğini, bonolar bankada olduğu, ayrıca …’in kendi başına
cayma beyanıyla bonoların kendisine iade edilemeyeceği, diğer müşterek borçlu kefillerinde
birlikte gelmesi halinde yapılacak bir protokol ile senetlerin kendilerine iade edileceğinin
bildirildiğini, sözleşmenin imzalandığını ve makinenin teslim edildiğini, buna rağmen
sözleşmede belirtilen bonoların vadesinde ödenmediğini, bunun üzerine … davalı şirkete çek verdiğini, verilen çekin sahte olduğunun
anlaşıldığını, davacıların sözleşmeden caydıkları için sözleşmede yer cezai şartı ve davalının bu iş dolayısıyla
ödediği zararı karşılanmak zorunda olduğunu, cezai şart sadece belli şartların gerçekleşmesi
halinde ödenecek bir rakam olduğunu, maddi zararların tazmini yerine geçmediğini, bu tarihten
sonra 22.12.2014 tarihinde ise huzurda görülmekte olan davayı ikame ettiklerini, davacının dava değeri olarak 50.000 TL’den bahsettiğini ama bu 50.000 TL’nin neye istinaden
istendiğinin belli olmadığını, talep neticesinin açık olmadığını bu nedenle talebin açıklanmasını,
yukarıda açıklanan nedenlerle davacılara talep neticesinin açıklanmasına, davanın reddine,
yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacılar üzerine bırakılmasına kara verilmesini talep
ve beyan etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:

Davanın; davanın …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı kambiyo senedine dayalı menfi tespit istemine ilikşin olduğu anlaşılmıştır.

Davacı vekili davada; icra dosyası, tanık, ödeme makbuzu, yemin vs her türlü yasal delille dayanmıştır.
…. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası sureti celp edilerek dosyamız arasına alınmış olup, takip dosyası incelendiğinde; alacaklının … End. Teks.Tic Mak. San. Ve Tic. A.Ş. Borçlunun … ve … ve … olduğu, Asıl Alacak 14.190,00 TL asıl alacak olmak üzere toplamda 15.306,24 TL alacak için 18/11/2014 tarihinde takibe girişildiği görülmüştür. (takibin 01/07/2014 tanzim, 15/08/2014 vade tarihli 4.730 TL lik bono, 15/09/2014 vade tarihli 4.730 TL bono, 15/10/2014 vade tarihli 4.730,00 TL lik bono olduğu anlaşılmıştır.)
…. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası UYAP üzerinden celp edilerek dosyamız arasına alınmış olup, takip dosyası incelendiğinde; alacaklının … End. Teks.Tic Mak. San. Ve Tic. A.Ş. Borçlunun … ve … ve dava dışı … olduğu, Asıl Alacak 22.650,00 USD,
%0,30 Komisyon 68,00 USD olmak üzere toplamda 22.718,00 USD alacak için 04/11/2014 tarihinde takibe girişildiği görülmüştür.
Davacı tarafa dava dilekçesinde talep sonucu ve neticesi açık ve somut olmadığından hangi sözleşmeden kaynaklı hangi senetlerin iptali ile borçlu olmadıklarının tespitini talep ettikleri hususunu açıklamaları sözleşmeler ve senet bilgilerini somut olarak belirtmeleri, davacı … in hangi sözleşme ile verilen hangi senetler konusunda imzaya itirazının bulunduğu hususunu açıklamaları ayrıca hangi icra dosyası veya dosyaları için dava açtıklarını belirtmeleri için 2 hafta süre verildiği, davacı vekilinin 27/10/2015 beyan dilekçesinde özetle; …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında mevcut senetlerin bilgilerinin şu şekilde olduğu; 18.09.2014 düzenleme tarihli 15.10.2014 vade tarihli 2.265,00 USD Mik. BONO, 18.09.2014 düzenleme tarihli 15.11.2014 vade tarihli 2.265,00 USD Mik. BONO, 18.09.2014 düzenleme tarihli 15.12.2014 vade tarihli 2.265,00 USD Mik. BONO, 18.09.2014 düzenleme tarihli 15.01.2015 vade tarihli 2.265,00 USD Mik. BONO, 18.09.2014 düzenleme tarihli 15.02.2015 vade tarihli 2.265,00 USD Mik. BONO, 18.09.2014 düzenleme tarihli 15.03.2015 vade tarihli 2.265,00 USD Mik. BONO, 18.09.2014 düzenleme tarihli 15.04.2015 vade tarihli 2.265,00 USD Mik. BONO, 18.09.2014 düzenleme tarihli 15.05.2015 vade tarihli 2.265,00 USD Mik. BONO, 18.09.2014 düzenleme tarihli 15.06.2015 vade tarihli 2.265,00 USD Mik. BONO, 18.09.2014 düzenleme tarihli 15.07.2015 vade tarihli 2.265,00 USD Mik. BONO olduğu, 25/01/2016 tarihli duruşmadaki davacı vekilinin beyanında imza inkarının 26. İcra Müdürlüğünün … takip sayılı dosyası olduğu bildirilmiştir.
İmza incelemesi için dosyanın bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişinin 02/04/2021 tarihli raporunda özetle; İnceleme konusu 18.09.2014 tarihli İç Piyasa Satış Sözleşmesi ve ekinde yer alan, alacaklısı … End. Tekstil Mak.San.ve Tic.A.Ş. olan, 2.265 (iki bin iki yüz Altmış beş) USD tutarlı, …, … Tekstil … ve … adına atfen imzalı 1”den 10’a kadar numaralandırılmış 10 adet Senet aslı metninde yer alan … adına atfen atılı imzalar ile …’in mukayese imza örnekleri arasında (Resim 1, 2) karşılaştırma yapılmıştır. Gerek inceleme konusu İç Piyasa Satış Sözleşmesinde ve 10 adet Senetteki … adına atfen atılı imzaların gerekse mukayese imza örneklerinin, 45 derece eğimli kısa ve uzun amplitütlü ardışık uzanan, kısmen superpoze (üst üste binmiş) çizgilerden ibaret olduğu, kendi aralarında geniş aralıklı varyasyon (değişkenlik) gösterdikleri, harf formasyonu içermeyen basit tersimle dizayn edilmiş imzalar olduğu ve karşılaştırmaya imkan sağlayacak karakteristik kaligrafik özelliğe sahip olmamaları nedeniyle, inceleme konusu 18.09.2014 tarihli İç Piyasa Satış Sözleşmesi ve 10 adet Senetteki … adıma atfen atılı imzaların imzaların aidiyeti yönünde ileri bir tespite gidilemeyeceği tespit ve rapor edilmiştir.

ATK Fizik İhtisas Dairesi Adli Belge İnceleme Şubesi’nin 25/11/2021 tarihli raporunda özetle; İnceleme konusu senetlerde ve sözleşmede … adına atılı imzaların teşhise götürecek önemli karakteristik materyal ve yazı unsuru içermeyen, tersimi basit taklidi kolay imzalar olması nedeniyle söz konusu imzaların aidiyetinin, bu meyanda sorulduğu üzere …’in eli ürünü olup olmadığının tespit edilemediği tespit ve rapor edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda dosyanın bilirkişi heyetine tevdii edildiği, 11/05/2022 tarihli bilirkişi kök raporunda özetle; a) Davalı ile dava dışı … arasında yapılan sözleşmede davacıların
müşterek borçlu ve müteselsil kefil olarak yer aldıkları,
b) Sözleşmeye konu bedellerin senetlerle ödeneceği kararlaştırıldığından,
senetlerin tamamı ödenerek davalının alacağı kapatılmadığından,
davacıların senetler nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine ilişkin
taleplerinin yerinde olmadığı,
08/08/2022 Tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Önemli itirazlardan biriside imzaların davacıya ait olmadığı ile ilgilidir. Dava dilekçesinde
uyuşmazlık hakkında somut bir belge yoktur. Davacı taraf 03.06.2022 tarihli duruşma
tutanağında her ne kadar davalı tarafından sunulan belgelerin incelendiğini beyan etmiş ise de;
kök raporumuzda ayrıntılı olarak belirtilen yazıda davacı tarafın evrak sunmayacağı dosya
mevcut belgeler ışığında hazırlanmasını talep ettiği kök raporumuzda yazılmıştır. Söz konusu bu itiraza istinaden davacı tarafın aksi ve somut belge sunulmadığından bu hususta
değerlendirme ve inceleme yapılamamıştır.
Sonuç olarak sayın mahkemenin talebi doğrultusunda bilirkişi raporu ile ibraz edilen bilgi ve
belgelerin yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda kök rapordaki görüşlerimiz aynen geçerli olduğu tespit ve rapor edilmiştir.

Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen icra dosyası, tarafların defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere; taraflar arasındaki hukuki ihtilafın davalı yanın, 04.11.2014 tarihinde davalı borçlu aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas Sayılı dosyası 22.718,00 USD tutarlı alacağı için icra takibi başlatması karşısında, davacı yanın işbu menfit tespit davasını açtığı,

Davalı ve Dava Dışı … Arasında İmzalanan İç Piyasa
Satış Sözleşmesi akdedildiği, sözleşmenin taraflarının Satıcının … Endüstri Tekstil Mak. San. Ve Tic. Aş. Alıcı …, müteselsil borçlu/kefilin …, … olduğu, sözleşmeye konu olan makina (lar)ın satış bedeli 26.300,00 USD olduğu, 10 adet senetlerden herhangi birisi vadesinde ödenmediği taktirde kalan senetlerin
tamamı muaccel hale gelir ve satıcı alacaklı senetlerin tamamını tahsil ve takip etmeye yetkili olduğu,
Taraflar arasında makine satın alma sözleşmesi imzalandığı, dava
konusu bonoların imzalanarak davalıya verildiği, sonrasında davacıların sözleşmeden
vazgeçtiği hususlarında bir ihtilaf bulunmadığı,
Davacıların iddiası, sözleşmeden vazgeçilmiş olması nedeniyle verilen bonolardan
dolayı borçlu olmadıkları yönünde olduğu, davalının iddiası ise, davacıların sözleşmeden
vazgeçerek, sipariş etmiş oldukları makinanın dava dışı …’ya verilmesini
talep ettikleri, … ile yapılan yeni sözleşmeye müşterek borçlu ve müteselsil
kefil olarak yer aldıkları, sözleşmeden kaynaklanan borcun sona ermemiş olması
nedeniyle bonoların iadesi şartlarının oluşmadığı yönünde olduğu,

Türk Ticaret Kanunu m. 645 hükmüne göre, “kıymetli evrak öyle senetlerdir ki,
bunların içerdikleri hak, senetten ayrı olarak ileri sürülemediği gibi başkalarına da
devredilemez”. TBK. m. 103 hükmüne göre: “Borcu ödeyen borçlu, bir makbuz ve
borcun tamamı ödenmişse, buna ilişkin borç senedinin geri verilmesini veya iptalini
isteyebilir. Borcun tamamı ödenmemiş veya borç senedi alacaklıya başkaca haklar da vermekte ise
borçlu, ancak makbuz verilmesini ve ödemenin borç senedine işlenmesini isteyebilir”.
Yine TBK. m. 104 hükmüne göre, “borç senedi borçluya geri verilmişse, borç sona
ermiş sayılır”.
Hükümlerden de anlaşıldığı üzere, kıymetli evraka bağlı olan hak münhasıran senedi
takip ettiği için, senedin alacaklının elinde olması hali, senet bedelinin ödenmediğinin
bir karinesini teşkil eder, aksini ispat külfeti, borçluya düşer. Gerçekten de Yargıtay Hukuk Genel
Kurulu 8.10.1969 gün ve E. 518, K. 741 sayılı kararında bu hususu şu şekilde dile
getirmiştir: “İcra takibine mesnet yapılan emre muharrer senedin arkasında yazılı
ödemeleri gösteren kalemlerin borçlu tarafından ödendiğini alacaklı vekili beyan ile bu
miktarın takip talebinde yazılı meblağdan indirilmesini istemiştir. Borcun tamamına
şamil olmak üzere ödeme savunmasında bulunan borçlunun ibraz ettiği beş adet
makbuzda alınan paranın sadece Ocak ayı bedeli olduğu yazılıdır. Makbuzdaki ödeme
tarihleriyle, ödenen paranın senet arkasında yazılı miktar toplamı, bonoda yazılı para
miktarını tutmamaktadır. Senet bedelini ödeyen borçlu bir ibra meşruhatıyla birlikte
senedin kendisine iade edilmesini istemek zorundadır. Senedin alacaklının elinde
bulunuşu onun ödenmemiş olduğunun bir karinesi olduğu için aksinin ispatı senet
borçlusuna aittir. Olayda alacaklının iddiası doğrulanmıştır”
Dolayısıyla davacıların, dava konusu senetlerden kaynaklanan borçları ödediklerini ya
da karşılıklı anlaşma sağlanarak sözleşmenin feshedildiğini ve davalının senetleri iade
edeceğini kabul ettiğini yazılı belgeyle ispatlamaları gerekeceği, davacılar tarafından, dava konusu senetlerden kaynaklanan borçları ödediklerini ya
da karşılıklı anlaşma sağlanarak sözleşmenin feshedildiğini ve davalının senetleri iade
edeceğini kabul ettiğini yazılı belgeyle ispatlanmadığı, tam aksine, davalı vekilinin
iddia ettiği gibi, davalı ile dava dışı … arasında yapılan sözleşmede
davacıların müşterek borçlu ve müteselsil kefil olarak yer aldıkları, sözleşmeye konu bedellerin senetlerle
ödeneceği kararlaştırıldığından, senetlerin tamamı ödenerek davalının alacağı
kapatılmadığından, davacıların senetler nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine
ilişkin talepleri yerinde olmadığı hususu tespit ve rapor edilmiş olmakla denetlemeye ve hükme dayanak etmeye elverişli bilirkişi raporuna göre davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;

1)Davacının davasının REDDİNE,

2)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 80,70 -TL harcın başlangıçta peşin alınan 853,90-TL harçtan mahsubu ile bakiye 773,20 -TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,

3)Davacı yanca yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,

4)Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 9.200,00 -TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5)Tarafların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re’sen taraflara/vekiline iadesine,

Dair, Davacı vekilinin yokluğunda, davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/12/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır