Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2014/1508 Esas
KARAR NO:2020/617

DAVA:İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:14/11/2014
KARAR TARİHİ:11/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket merkezinde 11.06.2014 tarihinde gerçekleşen hırsızlık sonucunda çalınan çeklerin iptali için … …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas (Yeni …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ) sayılı dosyasında devam etmekte iken, çeki elinde bulunduran … A.Ş’nin çeki dosyaya ibraz etmek yerine keşideci ve müvekkili aleyhine ihtiyati haciz kararı aldığını ve icra takibi başlattığını, çek keşidecisinin cebri icra tehdidi altında davalı takip alacaklısına borcu ödemesi üzerine davanın açıldığını, … San. ve Tic. A.Ş tarafından müvekkili şirket ile aralarındaki ticari ilişkiye istinaden düzenlenen … A.Ş/… Şubesi üzerine … seri nolu 7.231.68-TL bedelli çekin 11.06.2014 tarihinde müvekkili şirket merkezinde gerçekleşen hırsızlık neticesinde çalındığını, müvekkili şirket merkezinde gerçekleşen 11.06.2014 tarihindeki hırsızlık olayının şikayet dilekçesi ile …Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma nolu dosyasından ilgili bankaya yazı yazıldığını, ayrıca … …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasından çek iptali davası açılarak ödemeden men yasağı alınarak ilgili bankaya müzekkere yazıldığını, gerekli ilanların yapıldığını, çeki elinde bulunduran … A.Ş’nin çeki zayi dava dosyasına bildirimde bulunmak yerine keşideci ve müvekkili aleyhine … … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasından icra takibi başlattığını, icra takibine karşı imzaya itiraza ilişkin …İcra Hukuk Mahkemesi’nde … esas sayılı dosya ile dava açıldığını, dosya yargılamasının devam ettiğini, ancak icra dosyasından hacze gidildiğini, müvekkili şirketin müşterisi olan keşidecisi … A.Ş’nin haciz tehditi altında dosya borcunu yatırmak zorunda kaldığını ve takip alacaklısının dosyadan parayı tahsil ettiğini, akabinde, çek zayi davasına bildirimde bulunularak tedbir talepli ek istirdatı davası açmak için yetki ve süre talep edildiğini ve bir haftalık kesin süre verildiğini, söz konusu çekin müvekkilinin rızası hilafına kasadan çalınması suretiyle zayi edildiğini, savcılık soruşturma dosyasında kuvvetli deliller mevcut olduğunu, çeki elinde bulunduran hamilin yetkili hamil olmaması, ayrıca çekte yer alan imzanın müvekkili şirkete ait olmadığı gibi çeki elinde bulunduran … A.Ş’nin çeki kötü niyetli ve ağır kusurlu olarak iktisap etmesi nedeniyle keşideciden haksız tahsil edilen çek bedelinin istirdatı ile müvekkilinin haklı hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitinin talep edildiğini, icra takibini başlatan davalı … şirketinin kötü niyetli ve çeki ağır kusurlu olarak iktisap ettiğini, tüm düzenlemelere rağmen … A.Ş’nin basiretli bir tacir gibi davranmadığını, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davrandığını ve çeki kusurlu olarak iktisap ettiğini, müvekkilinin işyerinden hırsızlık ile çalınan çekin, müvekkili adına sahte olarak düzenlenen kaşe ve sahte imza ile birlikte … Tic. …‘ya ciro edildiğini, sonrasında bu firma tarafından şikayet edilen faktoring şirketine devredildiğini, faktoring şirketinin ise yükümlülükleri yerine getirmeyerek kötü niyetli olarak çeki iktisap ettiğini, çekin paraf atılı olarak ciro edildiğinin kolayca anlaşılacağını, faktoring şirketinin çeki alırken ilgili bankayı arayıp bilgi alabileceğini, çekle ilgili savcılık tarafından da hırsızlık soruşturmasının yürütüldüğünün ve ödemeden men yasağı olduğunun kolayca öğrenebilecek durumda iken bu yönlerin araştırılmadığını, mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir almazken hiçbir faturaya veya hizmete dayanmayan söz konusu çeki nasıl devir aldığını, çekin ağır kusurlu olarak iktisap edildiğini, çekte var olduğu iddia edilen cirodaki kaşe ve imzanın müvekkiline ait olmadığını, davalının çekin hamili olmadığını, davalıya ödenen çek bedelinin ve çekin istirdadına karar verilmesi gerektiğini belirterek, çek ile ilgili zayi davasının derdest olması, savcılık soruşturması ve imzaya itiraz davasından da anlaşılacağı üzere müvekkili şirketin dava konusu çekin haklı ve yetkili hamili sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine, haciz tehditi altında keşideci tarafından davalı … … A.Ş’ne ödenen çek bedelinin gerçek hamili müvekkiline istirdadına, yargılama gideleri ile vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin, davacı ile dava dışı borçlular … …, … A.Ş aleyhine, 09.09.2014 keşide tarihli 7.231.68 TL bedelli çekin tahsili için … İcra Müdürlüğü … esas sayılı icra dosyasından 15.09.2014 tarihinde kambiyo takibi başlatıldığını, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18.09.2014 tarih … D.İş Sayılı ve … karar sayılı kararı ile takip borçluları aleyhine ihtiyati haciz kararı tesis edildiğini, karar ile … … İcra Müdürlüğü’nün … Talimat Sayılı dosyası ile 19.09.2014 tarihinde tatbik edildiğini, 19.09.2014 tarihli haciz sırasında davacı şirket yetkilisi … tarafından 7.350.68 TL yatırıldığını, yatırılan miktarın ihtiyati haciz tutarı, haciz, teslim satış harcı ve … ücreti toplamı 7.231.68-TL’nin dosyaya depo edildiğini, kıymetli evrakın iptalini isteyen davacı ile borçlular arasındaki ticari ilişkiler iptal kararının verilmesi ile birlikte başlayacağı ve yürürlükte kaldığı sürece de devam edeceğini, iptal kararının davacının kambiyo senedine bağlı hakkı borçludan talep etme imkanı tanıdığını, kıymetli evrakın iptalinin talep edilebilmesinin ardından senedin zilyedinin ortaya çıkması sebebiyle açılan istirdat davasının, esasen menkulün iadesini sağlamak için dosya kapsamından, evrakın iptal edildiğine dair her hangi bir karar olmadığını, müvekkilinin senede bağlı olan haklarının tamamını kullanmaya haiz olduğunu, davanın ikame edilmesinden önce istirdadı talep edilen çekin keşidecisi tarafından ödendiğini, bu haliyle uyuşmazlığın alacağın, tahsiline yönelik olduğunu ve sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca açılacak alacak davasına konu olabileceğinin anlaşıldığını, özetle, istirdadı talep edilen 7.231,68-TL tutarındaki çek olduğunu, İ.İ.K. madde 72/6 hükmünde düzenlenen çekin bedelinin olmadığını, o halde davacının huzurdaki davayı ikame etmekte her hangi bir hukuki yararı olmadığından H.M.K. madde 114/h hükmü gereğince davanın reddi gerektiğini, davacı iddialarının yerinde olmadığını, davacının çalındığı ileri sürülen çekte davacının öncelikle yetkili hamil olduğunu, sonrasında da bu çekin rızası dışında elinden çıktığını ve yeni hamilin kötü niyetli olduğunun ispat edilmesi gerektiğini, müvekkilinin istirdatı talep edilen çeki, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2 maddesine uygun olarak teslim aldığını, kanunun 2/2 Maddesi uyarınca, bankalarca yapılan faktoring işlemeleri ile katılım bankaları ile yatırım bankalarınca yapılan finansal kiralama işlemleri bu kanun hükümlerine tabi olduğunu, bu düzenleme uyarınca müvekkili şirketin sorumluluğunun, anılan kanunun 9/2 maddesi çerçevesinde olduğunu, davacının müvekkili şirketin hafif kusurdan dahi sorumlu olduğuna dair iddiasının yerinde olmadığını, somut olayda takip dayanağı çekin ciro yoluyla icra takibini yapan müvekkile intikal ettiğini ve son hamil olduğunu, arada başka ciro bulunması nedeniyle keşideci borçlu ile doğrudan ilişki içinde bulunmadığının kabulü gerektiğini, bu durumda davacının savcılık şikayetrinin tek başına, müvekkili şirketin çeki takibe koymasında kötü niyetli yada ağır kusurlu olduğunu göstermeyeceğini, müvekkilinin dava konusu çeki takibe koymasında da yasal herhangi bir engel olmadığını, müvekkili şirketin dava konusu çeki uygun şekilde teslim aldığını, çekin teslim alınmasında kötü niyet veya ağır bir kusuru olmadığının kabulü ile davanın reddi gerektiğini beyan ederek davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine, davanın esastan reddine, yargılam giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Davanın; cebri icra tehdidi altında ödenen bedelin ve çekin istirdadı istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmişler, davada; … …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas, … …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası( Yeni …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas), …İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası, … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası, …Cumhuriyet Başsavcılığı … numaralı soruşturma dosyası, bilirkişi incelemesi, ticari defterler vs. deliline dayanmışlardır.
Dosyanın imza incelemesi yönünden … Adli Tıp Kurumu’na gönderildiği, Adli Tıp Kurumu Başkanlığı’ndan 25/09/2018 tarihli rapor alındığı, alınan raporda özetle; inceleme konusu çekte yer alan 1. ciro imzasının teşhise götürecek önemli karakteristik materyal ve yazı unsuru içermeyen, tersimi basit taklidi kolay imza olması nedeniyle söz konusu imzanın aidiyetinin, bu meyanda sorulduğu üzere …’un eli ürünü olup olmadığının tespit edilemediği hususu tespit ve rapor edilmiştir.
Mahkememizce toplanan delillere, iddia ve savunmaya göre davacının, davalı borçludan alacaklı olup olmadığı hususunda bilirkişiden rapor alınmış 23/08/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle ; … seri nolu 09.09.2014 tarihli 7.231.68 TL bedelli … A.Ş tarafından davacı … Ltd Şti emrine düzenlenen dava konusu çekin suretinin incelenen ön ve arka yüzünde, … Ltd Şti ermine düzenlenen çekin … Ltd Şti Kaşe ve imzası kullanılarak dava dışı … Tic – … emrine geçtiği ve işbu firma tarafından da Faktoring işlemine konu edilerek davalı …Ş’ne geçtiği, çekin Davalı … … A.Ş tarafından ibrazı ile çek arkasına : “işbu çek … …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E Sayılı dosyasından ödeme yasağı bulunduğu…. “ şeklinde ifadenin yazılı kaşe ve imzalı olduğu, dava konusu çekinde aralarında bulunduğu 23 adet çekin davacının işyerindeki 11.06.2014 tarihinde hırsızlama yoluyla çalındığı için …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E Sayılı (Yeni … …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E.) dosyasından çek iptali ve ödemeden men davası açıldığı, mahkemenin ödemeden men kararının ilgili bankalara müzekkere ile bildirildiği, davalı …Ş ile dava dışı … Tic./ … arasındaki Faktoring işlemlerinin, faktoring işlemlerine ilişkin davalı …Ş’nin ticari defter kayıtları üzerinde yapılan incelemede usule aykırılık tespit edilemediği, ancak faktoring işlemine konu edilen iki faturanın düzenleme tarihleri ile fatura seri numaraları karşılaştırıldığında, dava dışı …Tic.-… tarafından 10.05.2014 tarihli faturanın (… Ltd Şti adına düzenlenen) seri numarası … olmasına karşılık, işbu faturadan daha sonraki bir tarihi taşıyan 15.07.2014 tarihli faturanın (… Ltd Şti adına düzenlenen ) seri numarası en azından önceki faturanın seri numarasından büyük olması gerekirken seri numarasının … olmasının ticari hayatın işleyişi ve faturaların düzenleme tarihleri ile aykırılık oluşturduğunun değerlendirildiği, davalı …Ş tarafından, dava dışı … arasındaki faktoring işlemlerinin her ne kadar usule uygun olarak yapıldığı hususunun kayıtlarında tespiti yapılmış ise de: faktoring işlemlerinin gerçekleştirilmesine dayanak olan faturaların gerçek ticari ilişkiden kaynaklı olup olmadığı ve işbu faturaların tahsili için teslim alınan çekler ile ilgili olarak gerekli istihbari araştırma yapması gerektiği ve istihbari çalışmaların yapıldığına dair somut belgelerin de dosyaya ibraz edilmesi gerektiği, ancak bu yönde bir somut belge dosyaya ibraz edilmediği, davalı …Ş tarafından dava konusu çekin bankasına 09.09.2014 tarihinde ibrazı ve … …Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma numaralı dosyasından işlem yapılmaması kaydı düşüldükten sonra çek keşidecisi ve cirantaları hakkında … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasından başlatılmasının, çekin soruşturma kapsamında olduğu bilgisine sahip olduğunun kabulü gerektiği, Yargıtay uygulamalarında çalıntı çekin istirdat davalarında talebinin haklı görülmesi için, vermiş olduğu kararlarında, çek üzerindeki ciro silsilesi ve çeki kötü niyetle iktisap edildiği veya iktisabında ağır kusuru bulunduğu takdirde istirdadın olabileceğini yeterli gördüğü ve bu yeterli görülmedikçe kıymetli evrakın “kamu itimadına mazhar olma” özelliğini ortadan kaldıracağı gerekçesi ile istirdada karar veren bir çok yerel mahkeme kararını bozduğunu, dava konusu çekin faktoring işlemlerine konu edilmesine dayanak olan fatura ve çekin ciro silsilesinde davacı ile dava dışı … Nak.Oto….Tic … arasında ticari bir ilişkinin var olup olmadığının tespiti için gerek davacı gerekse dava dışı … Oto.Tic …’nın ticari defter kayıtlarının incelenmesi ile çekin gerçek yetkili hamili konusunun açıklığa kavuşabileceği hususunun Mahkeme takdirlerinde olduğu, dava konusu çek ile ilgili yapılan imza itirazına ilişkin düzenlenen adli tıp raporu ile çekteki davacı imzasının şirket yetkilisi … eli ürünü olup olmadığının tespit edilemediği ancak İ.İ.K. 170/3 maddesi gereğince imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığı yönünde karar verildiği, davalı …Ş tarafından … İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası üzerinden 16.09.2014 tarihinde yapılan kapak hesabının 9.512.59-TL olarak ilgili icra müdürlüğü tarafından hesaplandığı, bu dosyadan davalı …Ş tarafından 17.521.00 TL toplam tahsilat yapıldığı hususu tespit ve rapor edildiği görülmüştür.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazıldığı, SMMM bilirkişinin 22.01.2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; dava dışı …-mustafa kırcanın ticari defter ve belgelerin temin edilemediğinden incelemenin yapılmadığı tespit ve rapor edilmiştir.
Toplanan tüm delillere, iddia ve savunmaya, Adli Tıp Kurumun’dan alınan rapora ve alınan bilirkişi raporuna göre; taraf beyanları, dosyaya sunulan bilgi ve belgeler, dosya eki savcılık soruşturma dosyası, … …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. … K 13.10.2015 tarihli dosyası, … . İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. … K. 10.12.2015 karar tarihli imzaya itiraz konulu dava dosyası, icra dosyaları, davalı …Ş’nin ticari defterleri, tüm dosya kapsamı belgeler üzerinde yapılan inceleme ve tespitler birlikte değerlendirildiğinde … seri nolu 09.09.2014 tarihli 7.231.68 TL bedelli … A.Ş tarafından davacı … Ltd Şti emrine düzenlendiği, dava konusu çek suretinin incelenen ön ve arka yüzünde, … Ltd Şti ermine düzenlenen çekin … Ltd Şti Kaşe ve imzası kullanılarak dava dışı … – … emrine geçtiği ve işbu firma tarafından da Faktoring işlemine konu edilerek davalı …Ş’ne geçtiği, çekin Davalı … … A.Ş tarafından ibrazı ile çek arkasına : “işbu çek … …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E Sayılı dosyasından ödeme yasağı bulunduğu…. “ şeklinde ifadenin yazılı kaşe ve imzalı olduğu,dava konusu çekinde aralarında bulunduğu 23 adet çekin davacının iş yerindeki 11.06.2014 tarihinde hırsızlama yoluyla çalındığı için … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E Sayılı (Yeni … …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E.) dosyasından çek iptali ve ödemeden men davası açıldığı, mahkemenin ödemeden men kararının ilgili bankalara müzekkere ile bildirildiği, davalı …Ş ile dava dışı … Ticaret / … arasındaki faktoring işlemlerinin faktoring işlemlerine ilişkin davalı … … A.Ş’nin ticari defter kayıtları üzerinde yapılan incelemede usule aykırılık tespit edilemediği,
Somut olayda olduğu gibi çekin çalıntı olduğuna ilişkin bir iddia da kişisel bir defi oluşturup bu yöndeki iddianın da cirantaya karşı ileri sürütebilmesi için cirantanın kötünüyetli olduğunun kanıtlanmasının gerekeceği, davacı tarafından, çekin çalıntı olduğu ve bu hususun da davalı tarafından bilindiği, buna rağmen bile bile çekin devir alınarak tahsil için bankaya ibraz edildiği, dolayısıyla da bir kötüniyetin bulunduğu hususları geçerli delillerle ispat edilemediği, bilirkişi raporundaki mali inceleme bölümünde de ifade edilmiş olduğu üzere, davalının dava konusu çeki bir faktoring sözleşmesine istinaden aldığı, faktoring sözleşmesine konu hizmetleri fatura karşılığında ifa ettiği de anlaşıldığından, davalının kötüniyeti olduğunun kabulüne olanak bulunmadığı, Türk Ticaret Kanunu ve 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre ciro yoluyla dava konusu çeki devralan davalı … şirketine karşı davacının çek keşidesine mesnet teşkil eden borç ilişkisine ait defileri ileri süremeyeceği, davalı … şirketinin iyi niyetli yetkili hamil olduğu, dava konusu çeki iktisap ederken bile bile borçlu zararına hareket ettiği hususunun kanıtlanamadığı, bu nedenle davacının talebinin kabulüne olanak bulunmadığı hususunun tespit ve rapor edildiği anlaşılmakla, denetlemeye ve hükme dayanak etmeye elverişli bilirkişi raporuna göre davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince davacıdan alınması gereken 54,40 TL maktu red harcının davacıdan peşin alınan 125,05-TL harçtan mahsubu ile artan 70,65-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesaplanan 4.080,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine ,
5-Davacının / davalının gider avansından artan bakiyenin karar kesinleştiğinde davacıya/davalıya vekiline iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı; tarafların gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/12/2020

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza