Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/779 Esas
KARAR NO :2023/78

DAVA:Alacak (Ticari Nitelikteki Ödünç Verme Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:23/09/2022
KARAR TARİHİ:26/01/2023

Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizde yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAV : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili … A.Ş.’ nin boya sektöründe faaliyet gösterdiğini, ve … Yapı Ticaret- …’ un ise müvekkilinin alt firması olduğunu, müvekkilinin Türkiye çapında bayilerine farklı boya renkleri oluşturabilmeleri adına renklendirme ve karıştırma makineleri ve bu makinelerin kullanılmasını sağlayan bilgisayar ve ekipmanlarını gerekli yazılımları ile birlikte ödünç vermekte olduğunu, bu kapsamda taraflar başlığı kira sözleşmesi olsa da kullanım ödüncü sözleşmesi imzalandığını, sözleşmelerin türünün tasnifi açısından dikkate alınacak hususlar; sözleşmenin içeriği, tarafların yükümlülükleri, bedel ödenip ödenmemesi gibi konular olduğunu, bu kapsamda taraflar arasındaki sözleşmenin başlığında her ne kadar kira sözleşmesi lafzı geçse de ilişkinin karşılıksız olması, emanet verilme durumları göz önüne alındığında taraflar arasında ödünç ilişkisi olduğunu, bir ilişkinin kira ilişkisi olarak tasnif edilebilmesi için sözleşmeye konu malların kullanımı karşılığında malikin bir kazanımı olması gerektiğinin açık olduğunu, bununla beraber malik olan müvekkiline ihtilafa konu ilişkiden bir kazanımının olmadığını, bu işleyiş kapsamında müvekkilinin bayisi … Yapı Ticaret- …’a maliki olduğu, sözleşmede sayılan 1 adet … marka … seri numaralı renklendirme makinesi, 1 adet Santint marka … seri numaralı karıştırma makinesi ve 1 adet HP marka bilgisayar ve ekipmanları karşılıksız olarak kullanıma bıraktığını, sözleşmenin sona ermesi halinde ihtara gerek kalmadan veya dilediği zaman ihtar ile sözleşmeyi fesih ederek taşınırları geri alabileceğine ilişkin bir ödünç sözleşmesi imzalandığını, ödünç ilişkisinin , sözleşmenin 5.1 maddesi kapsamında başlangıç tarihinden itibaren beş yılın sonunda yani 17/08/2017’de ihtara gerek kalmadan sona erdiğini, sözleşme hükümleri ve Türk Borçlar Kanunu madde 383 uyarınca, sona ermenin ardından ödünç verilen taşınırların davalı tarafından herhangi bir ihtara gerek kalmadan iade edilmesi gerektiğini, bununla beraber davalının taşınırları iade etmediğini, , tüm sözlü uyarılar ve talepler ise süreç içerisinde sonuçsuz kaldığından müvekkili tarafından davalıya … 32. Noterliği aracılığıyla … yevmiye numarası ile ödünç ilişkisinin sona erdiği ve taşınırların iade edilmesi gerektiği içerikli bir ihtarname gönderildiğini, davalı tarafından ihtarnameye yanıt verilerek taşınırların iadesinin kabul edilmediğini bildirdiğini, taraflar arasındaki ödünç ilişkisi sona erdiğinden müvekkilinin satın aldığı ve halen maliki olduğu taşınırların davalı tarafından iade edilmediği, Türk Borçlar Kanunu madde 383 ve sözleşme uyarınca; davalı taşınırları iade etmekle aksi halde taşınırların bedeline denk düşecek tutarı müvekkilimize ödemekle yükümlü olduğunu belirterek, ödünç ilişkisine aykırı davranan, kötü niyetli zilyet sıfatını haiz davalıdan taşınırların iadesini, iadenin mümkün olmaması halinde taşınırların bedellerinin tespitini, (şimdilik) 25.000 TL’nin tahsiline karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacı taraın dava dilekçesinin ekinde sunmuş olduğu kira sözleşmesi ile müvekkile teslim etmiş olduğunu iddia ettiği renklendirme makinesi, karıştırma makinesi, 1 adet HP marka bilgisayarın geri teslim edilmediğinden bahisle belirsiz alacak davası açtığını, Yargıtay 22.Hukuk Dairesinin E.2017/9344 – K.2018/923 ve 22.01.2018 tarihli kararında, Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin E.2016/13069 – K.2018/1377 ve 22.02.2018 tarihli kararında; “alacağın belirli veya belirlenebilir olması halinde belirsiz alacak davası açılamayacağı, şartları bulunmadığı halde belirsiz alacak davası olarak açılan davanın davacıya herhangi bir süre verilmeden hukuki yarar yokluğundan reddine karar verileceği” hüküm altına alındığını, davacı tarafın talepleri zamanaşımına ve hakdüşürücü süreye uğradığını, davacının taleplerine karşı zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesini, davacı şirket müvekkiline üretimini yaptığı boya ve diğer malzemelerin satışını yapabilmesi için bayilikle birlikte hibe olarak renklendirme makinesi ve eklerini teslim ettiğini, dosyaya sunulan evrakların bir nüshasının o dönemde müvekkiline teslim edilmediğini, müvekkilinin şu anda renklendirici makinenin kendisine söylendiği gibi hibe edilmediğini kiralandığını öğrenmiş bulunduğunu, davacı şirketin çalışanlarının müvekkiline bu makinelerin bayilikle birlikte hibe edildiğini söyleyerek yanılttıklarını, davacı tarafın iddia ettiği gibi, bu makinelerin müvekkiline ödünç olarak verilmediğini, kira ilişkisini de kesinlikle kabul etmemekle birlikte, dosyaya sunulan sözleşme baştan sonuna kadar kira hükümlerine göre düzenlendiğini, müvekkiline … Noterliğinden gönderdiği ihtarname ile emanetten bahsettiği için müvekkil noter ihtarnamesine cevaplarında cevaben makinelerin emanet olarak bırakıldığından bahsettiğini, müvekkilinin davacı ile olan ilişkisini … 3. Noterliği’ nin 06/08/2019 tarih ve 11533 yevmiye nolu ihtarnamesi ile davacı tarafa bildirdiğini, müvekkilinin hiçbir şekilde ödünç ilişkisini kabul etmesi söz konusu olmadığını belirterek … Mahkemelerinin yetkili olduğunu, belirsiz alacak davası açılamayacağından davanın usulden ve zamanaşımı nedeniyle reddini, davanın esasen haksız ve dayanaksız olduğunu bu sebeple reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf yükletilmesini talep etmiştir.
DEĞERLENDİRME :
Dava; Alacak (Ticari Nitelikteki Ödünç Verme Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilaf; Davacı ile davalı arasında bulunan ödünç ilişkisinin ihlali kapsamında ödünç verilen taşınırların iadesi, iadenin mümkün olmaması halinde ise taşınırların gerçek bedelinin tespit edilerek davacı tarafa ödenmesi noktalarında toplanmıştır.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’ nin Esas No: 2014/24047 Karar No :2017/6044 29/05/2017 tarihli ilamı uyarınca ve bu ilamdaki hususlar dikkate alındığında 6100 sayılı HMK’nun “Sulh hukuk mahkemelerinin görevi” başlığı altındaki 4. maddesinde de “(1) Sulh hukuk mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; a) Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları, b) Taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin davaları, c) Taşınır ve taşınmaz mallarda, sadece zilyetliğin korunmasına yönelik olan davaları, ç) Bu Kanun ile diğer kanunların, sulh hukuk mahkemesi veya sulh hukuk hâkimini görevlendirdiği davaları, görürler.” hükmüne yer verilmiştir. (1086 Sayılı HUMK’nun 8/II-1 maddesinde de “dava konusu şeyin değerine bakılmaksızın, kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tespit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davaların Sulh Hukuk Mahkemelerinde görüleceği” şeklinde benzer düzenlemeye yer verilmiştir.
Somut olayda; … A.Ş. ile … Yapı Ticaret arasında farklı boya renkleri oluşturabilmeleri adına renklendirme ve karıştırma makineleri ve bu makinelerin kullanılmasını sağlayan bilgisayar ve ekipmanlarını gerekli yazılımları ile birlikte ödünç vermeye ilişkin kapsamda “… A.Ş. Renklendirme Sistemi Kira Sözleşmesi” başlığı kira sözleşmesidir. Her ne kadar ödün sözleşmesinden bahisle alacak isteminde bulunulmuş ise de, taraflar arasında imza edilen ve dava dilekçesi ekinde yer alan 17/08/2012 tarihli sözleşmenin kira sözleşmesi olarak tanzim edildiği, sözleşmenin 5-2 fıkrası uyarınca sözleşmenin kira bedeli içerdiği ve belli bir miktarda malzeme alımına taahhüt niteliğinde edim içerdiği, karşılıksız olmadığı, bedel içerdiği anlaşılmakla, taraflar arasındaki kira sözleşmesindeki taraf edimlerinin yerine getirilip getirilmediği ve tarafların sorumluluklarının tespitinde kira sözleşmesi hükümlerine göre değerlendirme yapılması gerektiği anlaşıldığından, mahkememizce, uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemesi’nin görevine girdiği dikkate alınarak, HMK’nun 114/1-c. maddesine göre görevsizlik nedeniyle HMK’nun 115/2. maddesi gereğince dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Açıklanan nedenlerle:
1-Davacının davasının HMK 114/1-c ve 115/2 maddesi gereğince görev dava şartı yokluğundan usulden reddine,
2-Görevli Mahkemenin İSTANBUL NÖBETÇİ SULH HUKUK MAHKEMESİ olduğuna,
3-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli İstanbul Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, HMK. 20. Maddesi gereğince karara karşı kanun yoluna başvurulmaması halinde kararın kesinleştiği tarihten, kanun yoluna başvurulması halinde ve başvurunun reddi kararının tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize başvurarak dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi talep edilmemesi halinde mahkememizce davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-HMK ‘nun 331/2. maddesi gereğince yargılama gideri ve vekalet ücreti hususunda görevli mahkemece karar verilmesine,
5-HMK ‘nun 331/2. maddesi son cümlesi uyarınca dosya süresi içinde görevli mahkemeye gönderilmediği takdirde talep halinde yargılama gideri ve vekalet ücreti hususunda mahkememizce karar verilmesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF yolu açık olarak dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda karar verildi. 26/01/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza