Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/740 E. 2023/258 K. 29.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/740 Esas
KARAR NO :2023/258

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:08/09/2022
KARAR TARİHİ:29/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dvacı müvekkil aleyhine davalı tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile 283.139,55 TL takip toplamı üzerinden kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, icra takibine dayanak olarak 30/05/2022 tanzim tarihli 125.000,00 TL bedelli çek ile 30/06/2022 tanzim tarihli 125.000,00 TL bedelli çekler olduğu, söz konusu çeklerin kargoda kaybolduğu ya da çalındığı, akabinde başlatılan icra takibinde ihtiyati haciz kararı alınarak aktif tacir olan davacı müvekkilin taşınır ve taşınmaz mallarına haciz tesis edildiği, araçları hakkında yakalama talep edildiği ve araçlarına haksız yere el konulduğu, müvekkil şirket çalışanlarının maaşını ödeyemez hale geldiği, izah edilen nedenlerle, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibinin karşı tarafa tebligat icrası ve duruşma günü beklenmeksizin teminatsız olarak veya Mahkemenizce belirlenecek teminat karşılığında işbu dava kesinleşinceye kadar tedbiren durdurulması konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini ayrıca yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı, dava konusu çekin keşidecisi olup çekteki imzasına bir itirazı bulunmadığı, dava dilekçesindeki iddialardan, dava konusu çekin keşide edildikten sonra çekin lehtarı olan davadışı … Sağlık şirketine gönderilmek üzere kargoya verildiği, dava dilekçesinde ileri sürülen başka bir husus ise çek bedelinin çekin lehtarı olan davadışı … Sağlık şirketine ödendiği, çekin keşidecisi olan davacının, lehtar şirkete ödeme yapmış olması (bedelsizlik iddiası) bir şahsi defii olup TTK’nun 687.maddesi uyarınca, bile bile davacının zararına hareket ettiği ispatlanmadıkça iyiniyetli yetkili hamil olan müvekkile karşı ileri sürülebilmesi mümkün olmadığı, davacı ise müvekkilin bile bile davacının zararına hareket ettiğine dair hiçbir delil sunmadığı, bu nedenle şahsi bir defii olan bedelsizlik iddiasının müvekkile karşı ileri sürülebilmesi mümkün olmayıp davacı çek bedelinden sorumlu olduğu, çekin ciro yoluyla geçmesi nedeniyle müvekkilin çekin kayıp/çalıntı olup olmadığı hususunda bir bilgisi olmadığı, müvekkil, çekte ödeme yasağı bulunduğunu çeki bankaya ibraz anında öğrendiği, mevzuat gereği çeklerin kargo aracılığıyla taşınması yasaklandığı, çekin cüzi bir sigorta bedeli ödeyerek güvenceli gönderilme imkanı varken mevzuat gereği yasaklanan bir yolun tercih edilmesi davacının tamamen kendi kusurundan kaynaklandığı yukarıda açıklanan nedenlerden ötürü davanın reddine, davacının %20’den az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, kambiyo senedinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Dosyamıza getirtilen …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davalı tarafından davacı keşideci ve dava dışı lehtar ….. A.Ş., ciranta Sanduka …. LTD. ŞTİ. Ve … aleyhine toplam 283.139,55-TL üzerinden icra takibi yapıldığı, davacı keşideci … Tıbbi Malzeme Tic. Ltd. Şti tarafından dava konusu çekler keşide edildikten sonra ihbar olunan lehtar … … San. Ve Tic. AŞ.’e teslim edilmek üzere kargoya verildiği ancak kargoda kaybolduğu ya da çalındığı ve bu sebeple lehtar olan … … San. Ve Tic. AŞ.’e teslim edilemediği ve çeklerde lehtara atfen atılan imzaların lehtara ait olmadığı iddiası ile çekler sebebiyle borçlu olunmadığının tespiti istemi ile işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce …. İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dava dosyasının UYAP sistemi üzerinden celp edildiği, incelenmesinde; dava konusu çeklerin dava dışı lehtarı olan … ile davalı … Plastik arasında davacı …’in imza inkarı sebebiyle açılan dava olduğu dava kapsamında aynı zamanda işbu dosya davalısı olan takip alacaklısı davalı tarafça imza inkarının kabul edilmesi sebebiyle kabul beyanı kapsamında davanın kabulüne karar verildiği, kararın taraflarca istinaf edilmeden 13/10/2022 tarihli kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Bir kambiyo senedi olarak çek bütün sebepten mücerret alacaklarda olduğu gibi kural olarak, uygun bir asıl borç ilişkisine, bir illi ilişkiye dayanır. Bir kambiyo senedi düzenleyip veren ve bu senedi alan herkes, bütün hukuki işlemlerin yapılmasına temel teşkil eden bir gayeye ulaşmak istemektedir. Kambiyo senedinden kaynaklanan talebin geçerliliği, temel ilişkiden kaynaklanan temel talebin ve bununla ilgili olarak taraflar arasında varılmış amaca ilişkin mutabakatın geçerliliğinden tamamen bağımsızdır. Kambiyo senedinden doğan talep hakkına kambiyo hukuku, temel talebe ise, bu talebin ait olduğu hukuk kuralları uygulanır.
Senede bağlı olan her çeşit iddiaya karşı def’i (savunma) olarak ileri sürülen ve senedin hüküm ve kuvvetini ortadan kaldıracak veya azaltacak nitelikte bulunan hukuki işlemler, m.200’daki meblağdan az bir miktara ilişkin olsa bile tanıkla ispat olunamaz; ancak senet (kesin delil) ile ispat edilebilir.
TTK’nın 792. maddesine göre; “Çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790.maddesine göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çek geri vermekle hükümlüdür.”
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 677. maddesi hükmü gereğince “Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını veya imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse, diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez.” Anılan hükme göre, ticari senetteki geçersiz imza sadece ilgilisi tarafından ileri sürülmesi halinde onun yönünden hükümsüzlük sonucu doğurur. Senetteki her imza, diğerlerinden bağımsız olarak sadece imza sahibini bağlar. İmzaların bağımsızlığı ilkesi, poliçeye atılı her geçerli imzanın (keşidecinin, cirantanın, avalistin, kabul eden muhatabın imzası gibi) sahibini bağladığını, geçersiz imzaların sahiplerinin sorumlu tutulmamasına rağmen poliçenin geçerliliğini ortadan kaldırmadığını ifade eder. Geçerli imzaların sahipleri, başkasının imzasının geçersiz olduğunu ileri sürerek kambiyo sorumluluğundan kurtulamazlar. Geçersiz bir imza, ciro zincirini de koparmaz.Poliçeler bakımından getirilmiş olan bu ilke, 6102 sayılı TTK’nun 778/2-d maddesi yollamasıyla bonolar hakkında da uygulanır.
Bu kapsamda somut olaya bakıldığında; davacı keşideci tarafından, ihbar olunan lehtarın imzasının inkar edildiği, bu hususun imzaların istiklali ilkesine ilişkin yasal düzenlemeler uyarınca ciro silsilesini bozmayacağı bilinmekte ise de; davalı takip alacaklısı cirantaya karşı bu iddiaya ancak davalının kötüniyetli ve çekleri iktisapta ağır kusurlu olduğunun ispatı halinde itibar edilebileceği ve imzaların bağımsızlığı ilkesinin uygulanamayacğı açıktır. Yukarıda ayrıntılarına yer verilen …. İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dava konusu çeklerin dava dışı lehtarı olan … ile davalı … Plastik arasında davacı …’in imza inkarı sebebiyle açılan dava kapsamında aynı zamanda işbu dosya davalısı olan takip alacaklısı davalı tarafça imza inkarının kabul edilmesi sebebiyle kabul beyanı kapsamında davanın kabulüne karar verildiği, kararın taraflarca istinaf edilmeden 13/10/2022 tarihli kesinleştiği gözetildiğinde, davalının söz konusu kabul beyanından ihbar olunan lehtarın dava konusu çekleri ciro etmediğini bildiği dolayısı ile artık bu çekleri iktisabında olmasa bile takibe devamda iyiniyetli kabul edilemeyeceği ve imzaların istiklali prensibi savunmasına somut olay bakımından itibar edilemeyeceği anlaşılmakla, davanın menfi tespit istemi yönünden kabulü ile; …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyası (Dosyaya konu … Bankası’na ait … seri numaralı, 30/5/2022 keşide tarihli, 125.000,00 TL bedelli ve … Bankasına ait … seri numaralı, 30/6/2022 keşide tarihli 125.000,00 TL bedelli 2 adet çek) sebebiyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, takibin iptali bakımından Mahkememizin yetkisi bulunmadığından bu husustaki talebin reddine, davalının çekleri iktisapta ağır kusuru ve kötüniyetinin varlığı davacı tarafından tam olarak ispat edilemediğinden kötü niyet tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyası (Dosyaya konu … Bankası’na ait … seri numaralı, 30/5/2022 keşide tarihli, 125.000,00 TL bedelli ve … Bankasına ait … seri numaralı, 30/6/2022 keşide tarihli 125.000,00 TL bedelli 2 adet çek) sebebiyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
2-Takibin iptali bakımından Mahkememizin yetkisi bulunmadığından bu husustaki talebin reddine,
3-Kötü niyet tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine,
4-Alınması gerekli 19.341,26-TL karar ve ilam harcından 4.835,32-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 14.505,94-TL eksik harcın davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 4.927,52-TL yargılama gideri ile yargılama aşamasında yapılan 145,00-TL masraf olmak üzere toplam 5.072,52‬-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
7-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 42.639,54-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/03/2023

Katip ….

Hakim …