Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/660 Esas
KARAR NO :2023/375

DAVA:Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:11/02/2015
KARAR TARİHİ:03/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirketler adi ortaklığının … Üniversitesinde yaptığı işlerden klima ve vb. İşler için davalı … Sistemleri Sanayi ve Ticaret AŞ ile 01/08/2013 tarih ve … / … nolu sözleşme imzalandığı, davalı şirketin yerine getireceği edimlerine karşılık olarak müvekkil tarafından üç adet çek ödediği, davalı şirkete gönderilen ihtara rağmen davalı şirket tarafından sözleşme gereğince yerine getirilmesi gereken edimlerden hiçbiri yerine getirilmediği, davalı şirketin yapmadığı aynı işle ilgili olarak … İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti ile yeni bir sözleşme yaparak, davalı şirketin yapmadığı işlerin yapılması konusunda bu şirketle anlaştıklarını, yeni imzalanan bu sözleşme nedeniyle 61.354,00 TL zarara uğradığını, izah edilen nedenlerle davanın kabulü ile yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinden bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Davacılar … İnş..Ltd Şti ile dava dışı … Mimarlık….Ltd Şti ve yine dava dışı…..Ltd Şti. Her ne kadar farklı kişiler adına kurulmuş gibi görülse de, her üç şirketin de gerçek sahibi … olduğu, bu kişi kendi üzerine şirket kuramayıp, çeşitli akraba ile hısımları adına kurduğu şirketleri bizzat kendisi aldığı vekalet ile yürüttüğü, bütün işlerin koordinasyonunu ve yönetimini her üç şirketten de aldığı vekalet ile … sağladığı, davacılar her ne kadar davalı sözleşme imzalamış ise de davacı şirketlerden … İnş. Ltd. Şti’nin daha önceki yine aynı ihale dolayısı ile ancak bu defa yine …’ın dava dışı… Nak. İnş. Harf. Gıda Tar. Ve Hay.,…. Ltd. Şti adına verdiği 85.000,00 TL’lik çekin ödenmediği belirtilince … işbu davaya konu 94.704,00 TL’lik 01/10/2013 tarihli çeki bu borcu için ödediği ve hesap kapatıldığı, izah edilen nedenlerle davacıların davasının reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava; taraflar arasında düzenlenen eser özleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkindir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Davacı vekili tarafından, davalının müvekkili şirketler ortaklığı ile imzaladığı 01/08/2013 tarihli sözleşme gereğince üstlendiği edimlerini yerine getirmediğini, müvekkili şirketler tarafından davalıya iş bedeli karşılığı 3 adet çek düzenlendiğini, davalı yanca yapılmayan işlerin müvekkili tarafından dava dışı başka bir şirkete yaptırıldığını, bu nedenle müvekkilinin zarara uğradığını ileri sürerek müvekkili yanca davalıya iş bedeli olarak ödenen 01/10/2013 tarihli, 36.993,00 Euro karşılığı 111.348,00 TL’ nin, müvekkilinin dava dışı başka bir şirketle sözleşme yapması nedeniyle uğradığı zarara karşılık 61.354,00 TL’nin ve bakır borulama sisteminin davalının sözleşme edimlerini yerine getirmemesi nedeniyle müvekkili tarafından sökülüp atılmasından dolayı 15.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ettiği, davalının ise davacılara borçları kalmadığından bahisle davanın reddine karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Davacılar vekilinin yargılama sırasında 06/01/2019 tarihinde sunduğu dilekçe ile diğer alacaklarından vazgeçerek sadece 01/10/2013 tarihli 36.993,00 Euro’luk (çek bedeli) kısım için davaya devam edilmesi yani talep sonucunun daraltıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları sözleşme hükümleri, edimler, yapılan ödemeler, celp edilen kayıt ve belgeler denetlenerek, davacıların her bir alacak talebi yönünden ayrı ayrı değerlendirme yapılarak rapor düzenlenmesi için dosyanın bilirkişi heyetine tevdi ile, Davacı İş ortaklığına ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde inceleme yapılmasının istenmesi, hususunda davacıların muamele merkezlerinin bulunduğu mahal mahkemesine talimat yazılmış, dosyaya sunulan 12/01/2020 tarihli talimat raporunda özetle;
“…Davacı, … İnş. Nak. Gıda Ürn. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. ile ….NAk.ve San.Tic. Ltd. Şti. arasında olmak üzere, 2012/… İhale Kayıt nolu i işi taahhüt etmek üzere 02/08/2012 tarihinde birlikte iş ortaklığı kurdukları (Ek: 2)İş Ortaklığın taahhüdü altında bulunan, … Üniversitesi Fakülte binası yapım işini yüklenici olarak taahhüt ettikleri, … Üniversitesi Fakülte binası yapım işinin bir kısmını Davalı kurum ile 01/08/2013 tarih ve …/… sayılı sözleşme ile Ekli listede yer alan Klima Cihazların temin edilmesi, kurulum, montajı işlerin yapılması için sözleşme imzalandığı (Ek:4),
İmzalanan sözleşme kapsamındaki işlerin bedeli olarak, 3 adet Çek verileceği; çeklerin
vadeleri
– 01/10/2013 tarihli 36.993,00 Euro,
-01/11/2013 tarihli 36.993,00 Euro, ve
– 03/12/2013 tarihli 38.144,00 Euro, olarak toplamda 112.100,00 Euro olup, bu tutara KDV”’nin dahil olduğu
– Davalı kuruma verilen çeklerin, … İnş. ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından düzenlenen, … İnş. Taah. Ltd. Şti’ne ait aşağıda bilgileri verilen müşteri çekleri olup, Davacı kurumun % 49 payına sahip olan ortağına ait olduğu (Ek:5),
01/09/2013 tarih, … Bankası … seri nolu çeki olup, 01/10/2013 vadeli 94.704,00 TL,
07/09/2013 tarih, … Bankası … seri notu çeki olup, 30/11/2013 vadeli 94.704,00 TL,
26/09/2013 tarih, … Bankası … seri notu çeki olup,102.908,00 vadeli 102.908,00 TL,
Davacı kurum tarafından, davalı kurumun taahhütlerini yerine getirmesi için, 07/10/2013 tarihinde … yevmiye nolu ihtarname gönderildiği (Ek:7),Davalı kurum tarafından, davacı kuruma, … 35.Noterliği aracılığıyla gönderilen ihtarnamede belirtilen hususların tamamına itiraz ettiklerini, kendilerine gönderilen ihtarnamenin içeriğinin doğru olmadığını ihtaren bildirdiği (Ek:4),
Davacı kurumun 04/11/2013 tarihinde … İNŞ.TAAH.TİC.LTD.ŞTİ. ile taahhüt kapsamında bulunan Klima ile ilgili cihazların montajı yapılmak üzere sözleşme imzalandığı, sözleşme bedeli olarak montaj dahil,122.500 Euro ,sözleşme kuru 1 Furo 2,7630 olarak belirlendiği,
25/01/2014 tarih ve 40.000,00 TL
28/02/2014 tarih ve 119.797,00 TL
30/03/2014 tarih ve 119.797,00 TL
30/04/2014 tarih ve 119.797,00 TL olarak sözleşmede yer aldığı, ancak 2014 yılına ilişkin ticari defter kayıtları bulunmadığından belirtilen tutarların kayıtlar üzerinden tespit
edilemediği,
9- Davacının, … Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesinde (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) 27/02/2014 tarihinde, davalının sözleşmeye aykırı davranışı nedeniyle, 187.702,00 TL tazminat davası açtığı,
10-Davalı tarafından yapılan, itiraz neticesinde, … 4.Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) 15/09/2014 tarihinde, yetki yönünden davanın İstanbul mahkemeleri ve İcra dairelerin yetkili olduğu karar altına alındığından, 09/02/2015 tarihinde verilen ek kararda HMK’nın 150/5 maddesi gereğince davanın açılmamış sayılması şeklinde hüküm verildiği,
11-Davacı tarafından, 23/02/2015 tarihinde, … Nöbetçi Ticaret Mahkemesine yeniden dava açıldığı, İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi, … 4. Asliye Hukuk Mahkemesinden daha önce yetki yönünden red edilen dava dosyasının talep edildiği,
12-Dava dosyası kapsamındaki ticari defter ve kayıtlar üzerinde yapılan incelmede, iş ortaklığına ilişkin defter ve kayıtların bulunmadığı,
13- … inşaat Taahhüt Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti’ne ait yevmiye defteri mevcut olduğu ve 28/12/2012 tarihinde … 3. Noterliğince 34286 nolu işlemle yevmiye defterinin yasal süresi içinde tasdik edildiği,
… inşaat Taahhüt Nakliye San ve Tic. Ltd. Şti. yaptığı malzeme satışı karşılığında … Inş Ltd. Şti.’den aşagıda tespit edilen müşteri çeklerini aldığı,
– … nolu … Inş. Ltd. Şti. 94.704,00 TL
– … nolu … İnş. Ltd. Şti. 94.704,00 TL
– – … nolu … İnş. Ltd. Şti. 102.908,00 TL olarak 30/09/2013 tarih ve 55 nolu yevmıye maddesinde Alınan Çekler hesabında kayıtlı bulundugu tespit edilmiştir.
-14-Dava dışı … İnş. Ltd. Şti’den alınan muşterı çeklerinin,30/09/2013 tarih ve 60 nolu Yevmiye maddesinde alınan 3 adet çekin de tamamını … Sistemleri San. ve Tic. A.Ş.’ye Sipariş Avansları Hesabına kayıt atıldığı; Toplamda 292.316,00 TL Sipariş Avansları hesabına borç olarak yer aldığı, bu bakiyenin yıl sonunda da bakiyesinin devam ettiği,
… nolu … Inş Ltd. Şti. 94.704,00 TL,
… notu … Inş Ltd. Şti. 94.704,00 TL,
… notu … İnş. Ltd. Şti. 102.908,00 TL
15- Davacı İş ortaklığına ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde inceleme yapılması için, iş ortaklığına ilişkin Ticari defter ve kayıtların mevcut olması ile olanaklı olduğu, dosya kapsamında yapılan incelemede iş ortaklığına ilişkin ticari defter ve kayıtların bulunmadığı tespit edilmiştir.
Inşaat Mühendisi Bilirkişi Tarafından Yapılan Tespitler:
1- Dava Konusu İş: Dava konusu iş, dava dosyasında incelenen taraflar arasında akdedilmiş sözleşmeden anlaşıldığı üzer davacıların uhdesinde yapılan … Üniversitesi Fakülte Binası VRF cihazlarının temini işidir. İşin kapsamında montaj ve borulama yoktur. Toplam iş tutarı KDV dahil 112.000,00 Euro’dur. Sözleşmede işin teslim tarihi olarak Temmuz ayının ikinci yarısında iç üniteler, Ağustos Ayının ilk yarısında da dış üniteler olarak belirtmede bulunulmuştur.
Davacının dilekçesinde bahsettiği üzer incelenmiş olup, 8. Madde de cihazların ancak yetkili servis tarafından monte edilebileceği (aksi halde garanti dışı kalacağı) ifade edilmiş, montör servis olarak da Prestij Soğutma-Muhammet Özdilli’nin yine sözleşmede işaret edildiği anlaşılmıştır.
01.08.2013 Tarihli sözleşme kapsamında davalı şirkete yapılacak iş bedeli olarak 36.993,00 Euro, 36.993,00 Euro ve 38.114,00 Euro olmak üzere üç parça çek verileceği yine sözleşme ile hüküm altına alınmıştır.
Sözleşmeden Kaynaklanan Edimlerin Yerine Getirilip Getirilmediği: Dava dosyasında bulunan hakediş dosyaları ve taraf beyanları incelenmiş olup, ilk sözleşme ile ikinci sözleşme arasında VRF klima sistem montajına dair dava dışı idare tarafından davacı iş ortaklığına herhangi bir ödeme yapılmadığı, buradan bu süreçte klima teslim ve montajına dair imalat yapılmadığı anlaşılmıştır. Yine taraf beyanları incelenmiş olup, davalı şirketin edimini yerine getirdiğine dair herhangi bir iddiası olmadığı, sözleşme konusu klimaları teslim etmediğinin sabit olduğu kanaatine ulaşılmıştır.
Yukarıda yapılan incelemeler sonucunda davaya konu olan sözleşme konusu iş ile ilgili olarak davalı tarafça sözleşmeden kaynaklı edimlerin (Klima sistemlerinin iç ve dış ünitelerin teslimi ile monte edilmiş cihazların devreye alınması) yerine getirilmediği, sözleşme konusu işin gerçekleşen kısmının oranının 6 O olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Dolayısıyla davacılar tarafından avalı kuruma verilen ve davalı tarafından tahsil edilen 36.993,00 Euro’luk çek bedelsiz bir çek aline gelmiştir. Çekte bedelsizlik, çekin düzenlenmesine neden olan temel alacağın, kendisini meydana getiren temel borç ilişkisiyle birlikte veya ondan ayrı olarak sona ermesi, herhangi bir nedenle doğmaması veya hükümsüz olması halidir. Çekin bedelsiz kalması üzerine çeki verenlerin bedelsizlik iddiasını lehdara (hamile) karşı ileri sürmesine ve çek bedelini ödemekten kurtulmasına olanak sağlayan bir şahsi def’i hakkı doğmaktadır. Dava konusu olayda çek tahsil edilmiş olduğundan, davacılar esasen davalı şirkete karşı borçlu olmadıkları bir parayı ödemiş durumdadırlar. Bu nedenle davacılar sebepsiz zenginleşmeye dayalı bir istirdat talebinde bulunma hakkına sahiptirler.” şeklinde görüş bildirilmiştir.
Dava konusu olup istirdat talebine konu çek yönünden davacıların imza inkarının bulunmadığı, sözleşme konusu işin yapılmadığından bahisle çekin bedelsiz kaldığı iddiası ile işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bir kambiyo senedi olarak çek tüm sebepten mücerret alacaklarda olduğu gibi kural olarak, uygun bir asıl borç ilişkisine, bir illi ilişkiye dayanır. Bir kambiyo senedi düzenleyip veren ve bu senedi alan herkes, bütün hukuki işlemlerin yapılmasına temel teşkil eden bir gayeye ulaşmak istemektedir. Kambiyo senedinden kaynaklanan talebin geçerliliği, temel ilişkiden kaynaklanan temel talebin ve bununla ilgili olarak taraflar arasında varılmış amaca ilişkin mutabakatın geçerliliğinden tamamen bağımsızdır. Kambiyo senedinden doğan talep hakkına kambiyo hukuku, temel talebe ise, bu talebin ait olduğu hukuk kuralları uygulanır.
Senede bağlı olan her çeşit iddiaya karşı def’i (savunma) olarak ileri sürülen ve senedin hüküm ve kuvvetini ortadan kaldıracak veya azaltacak nitelikte bulunan hukuki işlemler, m.200’daki meblağdan az bir miktara ilişkin olsa bile tanıkla ispat olunamaz; ancak senet (kesin delil) ile ispat edilebilir.
Bu kapsamda somut olayımıza baktığımızda; davacı şirketlerden oluşan adi ortaklık tarafından davalı ile iki ayrı sözleşme akdedildiği, ilk sözleşme gereğince dava konusu çekin de içinde bulunduğu üç adet çekin davalıya verildiği ve dava konusu çekin tahsil edildiği, ancak çekin düzenlenmesine dayanak işin davalı tarafça yapılmamış olması sebebiyle davacılar tarafından dava konusu çekin bedelsiz kaldığı ileri sürüldüğünden ispat yükü davacılara düşmektedir. Davalının cevap dilekçesinden taraflar arasındaki ticari ilişkinin yalnızca dava konusu çekin düzenlenmesine dayanak sözleşmeden kaynaklanmadığı, aralarında süregelen bir ticari ilişki olduğu anlaşılmaktadır. Taraflar arasında farklı sözleşmeler uyarınca dava konusu edilen çek dışında birden fazla çek düzenlendiği ve ciro edildiği bu sebeple yukarıda davacılardan yalnızca … İnşaat’ın ticari defter ve kayıtları üzerinden sonuca gidilemeyeceği ve raporunun hali ile esas alınamayacağı kanaatinin hasıl olması sebebiyle HMK 222/1 kapsamında mahkememizce tarafların ticari defter ve kayıtlarının incelenmesine karar verilmiş, adi ortaklığı oluşturan davacı şirketlerin ticari defter ve kayıtların incelenmesi için … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmasına, bilirkişi için 2.500,00 TL ücret takdirine, ücretin duruşma zaptının tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde yatırılmasına, yatırılmaması halinde inceleme talebinden vazgeçilmiş sayılacağının davacılar vekiline ihtarına, ihtaratın duruşma zaptının davacılar vekiline tebliği ile yapılmış sayılmasına dair karar verildiği, ara karar gereğince, duruşma zaptının 19/02/2023 tarihinde davacılar vekiline tebliğ edilmiş olmasına rağmen ara karar gereğince, bilirkişi ücretinin yatırılmamış olduğu bu sebeple davacı şirketlerin ticari defter ve kayıtlarının sahipleri lehine delil olma vasfına haiz olup olmadığı ve kayıtların içeriği yukarıda ayrıntılarına yer verilen talimat raporundaki kayıtlara göre denetlenmemiştir.
Bu itibarla, dava konusu çekin bedelsiz kaldığı iddiasının ispatı bakımından HMK 200. maddesi uyarınca dosya kapsamında delil bulunmadığı ve davacılar tarafından açıkça yemin deliline de dayanılmadığı anlaşılmakla ispat edilemeyen davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 179,90-TL karar ve ilam harcının 3.205,49-TL peşin harçtan mahsubu ile geriye kalan 3.025,59‬-TL harcın karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
3-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
5-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 29.155,30-TL vekalet ücretinin davacılardan alınıp davalıya verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/05/2023

Katip …

Hakim …