Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/505 Esas
KARAR NO :2023/159

DAVA:İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ:26/05/2022
KARAR TARİHİ:22/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket, …-3 no’lu Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Sözleşmesi ve …-0 nolu Emtia Nakliyat Sigorta Zeyilnamesi ile sigortalı … … Ve Ticaret Limited Şirketi’ni dava konusu olaya ilişkin nakliye rizikolarına karşı sigortalandığı, dava konusu emtia, … … Tic. Ltd. Şti. firması tarafından Polonya / … … …. firmasına 19.05.2021 tarih ve … no.lu fatura ile faturalandırılarak Davalı … Ulus. Nak. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. firması tarafından düzenlenen 19.05.2021 tarihli CMR (Beynelmilel Hamule Senedi) ile sürücü … sevk ve idaresindeki … / … plakalı çekici – soğutuculu frigofrik dorseye yüklenerek Polonya’daki firmanın deposuna indirilen 2880 tahta kasa (net:11.640 kg. brüt:13.400 kg.) taze çilek ve 1120 kasa (net:7.810 kg. brüt:8.600 kg.) taze nektarin emtiası olduğu, 19.05.2021 ile 25.05.2021 tarihleri arasındaki sevkiyat süresinde soğutucunun bir aşırı soğutma yapıp +1 derece ve altında soğutma yapması ve hatta “-” dereceye düşmesi; birden ani ısı yükselmesi ile +14 derecelere kadar ısının yükselmesi, soğutucu içindeki taze nektarin ve taze çilek emtiasının bozulmasına sebebiyet verdiği, taze meyve emtiasının aşırı soğuyup meyve içindeki suyun donması ve ısının yükselmesi ile buzlanan meyvenin yeniden çözünmesi ve bu sürecin sevkiyat boyunca devam etmesi meyvelerin içten çürümesine, bozulmasına, ezilmesine, yumuşamasına ve değer kaybına sebebiyet verdiği, 25.05.2021 tarihinde, nektarin ve çilek emtiası Alıcı firma olan … … …. firmasına teslim edilmiştir. Dorsenin kapakları açılıp emtialar indirilmeye başlandığında dorse içindeki emtianın iç kısmının yumuşamış ve çürümüş olduğu görülerek derhal survey raporu tutulduğu, söz konusu hasarı sebebi ile; müvekkil şirket sigortalısına, 20.100,00-EURO tazminat ödemesi yapıldığı, ekli ödeme dekontuna istinaden anılan ödeme ile müvekkil şirket, Türk Ticaret Kanunu m. 1472 (1) uyarınca sigortalısının dava ve talep haklarının halefi olduğu, ayrıca alıcı şirketten alınan ve ekte sunulan temlikname ‘subrogation letter’ uyarınca alıcı şirketin alacağı temlik alındığı, davalılara karşı TBK temlik hükümleri uyarınca dava konusu alacak talep edildiği, davalılar ile dava öncesi (… Sigorta A.Ş.’ye 16/7/2021 tarihinde müvekkil şirket tarafından başvuru yapılmıştır) yapılan taleplerimize olumlu cevap verilmemesinin akabinde; alacağımıza ilişkin olarak başlattığımız …. İcra Müdürlüğü 2021/… E. numaralı dosyasına yansıyan takibe, borçlular tarafından herhangi bir borcunun bulunmadığı belirtilerek, elle tutulur bir sebep gösterilmeksizin, borca, faizine ve tüm fer’ilerine itiraz edildiği, borçluların …. İcra Müdürlüğü 2021/… E. sayılı dosyasından gönderilen ödeme emrine karşı yaptığı haksız itirazların iptaline, asıl alacağa faiz işletilmesine ve takibin devamına, haksız itiraz eden borçlular aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın taşımaya konu yükün göndericisi olduğu, alıcısının ise Polonya’da mukim … … …. olduğu görüldüğü, davacı gönderici firma tarafından yüke ilişkin mal faturası düzenlendiği, Incoterms teslim şekillerinden olan CPT teslim şekline göre; satıcı, malları belirtilen tarihte veya kararlaştırılan süre içerisinde, belirlenen yerde, kararlaştırılan noktaya kadar taşınması için taşıma sözleşmesini akdettiği taşıyıcı/taşıyana teslim etmekle yükümlü olduğu, malların ilk taşıyıcı/taşıyana teslim edilmesiyle teslim gerçekleşmiş sayılacağı, alıcının CPT teslim şekline göre yük kendisine teslim edilmeden önce satım bedelini ödeme yükümlülüğü bulunmadığı, teslim şeklinin CPT olarak belirlendiği CMR Hamule Senedinde atıf yapılan mal faturasından anlaşıldığı, eğer alıcı mal bedelini satıcıya ödediyse bu durumda hasar ve yarar alıcıya geçmiş olacak ve davacının davalılara rücu hakkı söz konusu olmayacağı, müvekkil şirketin sigortacısı tarafından yapılan ekspertiz incelemesi esnasında ısı kayıtları incelendiği ve davacının iddiasının aksine ısı kayıt çıktıları incelendiğinde soğutucu ünitenin 19.05.2021 – 25.05.2021 tarihleri arasında çalıştığı, en düşük sıcaklığın 22.05.2021 tarihinde +0,5 derece, en yüksek sıcaklığın ise 20.05.2021 tarihinde +10,20 derece olduğu belirlendiği, soğutucu ünite çıktısı verileri aşağıdaki gibidir:
– 19.05.2021 tarihinde sıcaklığın en düşük + 4,8 derece, en yüksek + 8,6 derece olduğu,
– 20.05.2021 tarihinde sıcaklığın en düşük + 4,6 derece, en yüksek + 10,2 derece olduğu,
– 21.05.2021 tarihinde sıcaklığın en düşük + 3,6 derece, en yüksek + 5,5 derece olduğu,
– 22.05.2021 tarihinde sıcaklığın en düşük + 0,5 derece, en yüksek + 4,2 derece olduğu,
– 23.05.2021 tarihinde sıcaklığın en düşük + 2,4 derece, en yüksek + 4,0 derece olduğu,
– 24.05.2021 tarihinde sıcaklığın en düşük + 2,1 derece, en yüksek + 10,6 derece olduğu,
– 25.05.2021 tarihinde sıcaklığın en düşük + 2,0 derece, en yüksek + 11,6 derece olduğu,
Ayrıca taşımanın yapıldığı araca takılı ısı cihazı sefer öncesi 17.05.2022 tarihinde ve sefer sonrası 21.06.2022 tarihinde … Tamiri servisine bakım ve kontrol için götürüldüğü, yola çıkmadan önce tüm bakımlar yapıldığı, davacının iddiasına konu hasar taşıyanın sorumluluğunda kaynaklanmamakta, emtianın olgun yüklenmesinden kaynaklandığı, zira nakliye sırasında yüke herhangi bir müdahalenin olmadığı, römorkun açılmadığı veya nakliye sırasında indirme/bindirme yapılmadığı hususu ortada olduğu, bu halde taşıma sırasında bir olumsuzluk yaşanmadığına göre ve taşıyan tarafından tüm yükümlülük gereğince yerine getirilmiş olduğundan taşıyana sorumluluk/kusur atfedilemeyeceğini davacı taraf davaya konu tutarın nasıl hesaplandığını ortaya koymalı ise de alıcının Polonya’da düzenlettiği ekspertiz raporundan anlaşılacağı üzere yükte tam ziya yoktur ve hasar hesaplaması buna göre yapılmasını, davanın aktif husumet itirazlar nedeniyle usulden reddine, davanın zamanaşımı def’i doğrultusunda usulden reddine, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın herhalde esastan reddine, davanın reddi halinde takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalılar vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı tarafın taşımaya konu yükün göndericisi olduğu, alıcısının ise Polonya’da mukim … … …. olduğu görüldüğü, davacı gönderici/satıcı firma tarafından yüke ilişkin mal faturası düzenlendiği işbu dilekçe ekinde sunulan mal faturasında görüleceği üzere yük “CPT” teslim şekline uygun taşındığı, malların ilk taşıyıcı/taşıyana teslim edilmesiyle teslim gerçekleştiği, alıcının CPT teslim şekline göre yük kendisine teslim edilmeden önce satım bedelini ödeme yükümlülüğü bulunduğu, satıcı ile alıcı arasındaki satış sözleşmesi gereği teslim şekli olarak CPT belirlenmiş olup bu teslim şeklinde alıcının en önemli yükümlülüğü mal bedelini satıcıya ödediği, huzurdaki davaya konu taşıma Türkiye’den Polonya’ya yapılan uluslararası kara taşıması olduğundan dolayı, ilgili taşımayı düzenleyen kurallar da CMR Konvansiyonu hükümleri olacağı CMR (Convention Marchandise Routier) Uluslararası karayolu taşımacılığında koşulları standardize ederek taşıyıcının sorumluluklarını belirleyen bir sözleşme olduğu, CMR Konvansiyonunun 17. maddesi taşıyıcının sorumluluğunu düzenlemekle birlikte aynı zamanda taşıyıcının sorumluluktan kuruluş sebeplerini de düzenlendiği, ayrıca taşımanın yapıldığı araca takılı ısı cihazı sefer öncesi 17.05.2022 tarihinde ve sefer sonrası 21.06.2022 tarihinde … Tamiri servisine bakım ve kontrol için götürülmüş ve yola çıkmadan önce tüm bakımlar yapıldığı, dava konusu taşıma uluslararası karayolu taşıması gereğince yapıldığından CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulanması gerektiği, yukarıda anılı hüküm tahtında davacı tarafından dosyasına sunulmuş olan davacı tarafından taşıyana süresi içerisinde yapılan herhangi bir hasar bildirimi olmadığı, CMR Madde 30 gereğince hasar halinde yükün alıcıya tesliminden sonra 7 gün içinde ihbarda bulunulması, aksi halde taşımacıdan tazminat talep edilemeyeceği düzenlendiği, yukarıda arz ve izah olunan sebeplerle; davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, taşıma sözleşmesinden kaynaklanan hasar sebebiyle davacı sigorta şirketi tarafından dava dışı sigortalıya ödenen 20.100,00-EURO’luk tazminatın rücuen tahsili amacıyla davalılar aleyhine yapılan icra takibine vaki itirazların iptali istemine ilişkindir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Dosyamıza getirtilen …. İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalılar aleyhine toplam 20.100,00 EURO’ ya takip tarihinden itibaren 4095 sayılı yasa 4. maddesi uyarınca işleyecek faizi ile birlikte tahsili için icra takibi yapıldığı, davalıların itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67.maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce dosyanın kara yolu taşıma uzmanı, nitelikli hesap uzmanı ve taşımaya konu emtianın gıda olması sebebiyle gıda yüksek mühendisinden oluşan bilirkişi heyetine tevdiine karar verildiği, karar gereğince bilirkişi heyeti tarafından sunulan 04/01/2023 tarihli raporunda özetle;
“…19.05.2021 ile 25.05.2021 tarihleri arasındaki sevkiyat süresinde soğutucunun bir aşırı soğutma yapıp +1 derece ve altında soğutma yapması ve hatta “-” dereceye düşmesi; birden ani ısı yükselmesi ile +14 derecelere kadar ısının yükselmesi, soğutucu içindeki taze nektarin ve taze çilek emtiasının bozulmasına sebebiyet vermiş. Taze meyve emtiasının aşırı soğuyup meyve içindeki suyun donması ve ısının yükselmesi ile buzlanan meyvenin yeniden çözünmesi ve bu sürecin sevkiyat boyunca devam etmesi meyvelerin içten çürümesine, bozulmasına, ezilmesine, yumuşamasına ve değer kaybına sebebiyet vermiş. 25.05.2021 tarihinde, nektarin ve çilek emtiası Alıcı firma olan … … Sp. Z.O.0. firmasına teslim edilmiştir. Dorsenin kapakları açılıp emtialar indirilmeye başlandığında dorse içindeki emtianın iç kısmının yumuşamış ve çürümüş olduğu görülerek derhal survey raporu tutulmuş. Dorse içindeki emtialarda farkı paletler ve yerlerden emtianın *45” lik bölümü alınarak teste tabi tutulmuş ve aşağıdaki sonuç ortaya çıkmış.
Nektarin (Ortalama): %40 (3.124 kg.)— kusurlu meyve (çürük, ezik, yumuşamış)
Nektarin (Ortalama): % 60 (4.686 kg) — hızlı satılması durumunda satışa uygun kusurlu meyve (çürük, ezik, yumuşamış)
Çilek (Ortalama) — : %70 (8.148 kg.) — kusurlu meyve (çürük, ezik, yumuşamış)
Çilek (Ortalama) — : — %30 (3.492 kg) — hızlı satılması durumunda satışa uygun tespit edilmiş ve rapor tutulmuş.
Soğuk zincir frigofirik dorsenin soğutucusunun, muhtemelen arızalanması nedeni ile termostatın devreye girmemesi sebebiyle dorse içindeki ısının seyir boyunca bir düşüp bir yükselmesi ve emtianın donmaya ve çözülmeye bağlı emtianın çürüyerek bozulması sonucu hasarın gerçekleşmiş olabileceği.
Hasarın Niteliği Ve Miktarı;
Nektarin 3.124 kg kusurlu meyve (çürük, ezik, yumuşamış),
Çilek 8.148 kg kusurlu meyve (çürük, ezik, yumuşamış) olduğundan, Ticari değerinin ve gıda değerinin olmadığı.
19.05.2021 tarih ve … sayılı düzenlenen faturada emtiaların kg fiyatının 2 EUR olduğu,
Buna göre hasar gören emtiaların toplam hasar miktarının
Nektarin 3.124kg X 2BUR — 6.248 FUR
Çilek — 8.148kg X2EBUR — 16.296 EUR
TOPLAM HASAR – 22.544 EUR
TOPLAM HASAR 22.544 EUR X 10,36 TL— 233.555,84. TL olduğu hesaplanmıştır.
(Merkez Bankasının o gün ki tarihli kurunda | EUR — 10.36 TL)
Taraflar arasındaki ilişkide CMR Konvansiyonu uygulama alanı bulacağı için, CMR Konvansiyonunun md.23/3 düzenlemesi gereğince taşıyıcının sorumluluğu kg başına 8,33 SDR. ile sınırlandırılmıştır. Bununla birlikte SDR değeri euro değerinin üzerinde olduğu için yukarıda yapılan hesaplamada ulaşılan hasar miktarı, CMR konvansiyonunda belirtilen azami sorumluluk miktarının altında kalması sebebiyle, yukarıda ulaşılan hasar miktarı uygulama alanı bulacaktır.
Soğuk zincir frigofirik dorsenin soğutucusunun, muhtemelen arızalanması nedeni ile termostatın devreye girmemesi sebebiyle dorse içindeki ısının seyir boyunca bir düşüp bir yükselmesi ve emtianın donmaya ve çözülmeye bağlı emtianın çürüyerek bozulması sonucu hasarın gerçekleşmiş olabileceği, Bu nedenle 233.555,84 TL’lik hasar meydana geldiği,” şeklinde görüş bildirilmiştir.
Davacı sigorta şirketi tarafından, …-3 no’lu Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Sözleşmesi ve …-0 no’lu Emtia Nakliyat Sigorta Zeyilnamesi ile dava dışı sigortalı … … Ve Ticaret Limited Şirketi’nin taşımaya konu gıda emtiasının dava konusu olaya ilişkin nakliye rizikolarına karşı sigortalandığı, dava konusu emtia, … … Tic. Ltd. Şti. Firması tarafından -Polonya / … … …. firmasına — 19.05.2021 – tarih ve … no.lu fatura ile faturalandırılarak Davalı … Ulus. Nak. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. firması tarafından düzenlenen 19.05.2021 tarihli CMR (Beynelmilel Hamule Senedi) ile sürücü … sevk ve idaresindeki … / … plakalı çekici – soğutuculu frigofrik dorseye yüklenerek Polonya’daki firmanın deposuna indirilen 2880 tahta kasa (net:11.640 kg. brüt:13.400 kg.) taze çilek ve 1120 kasa (net:7.810 kg. brüt:8.600 kg.) taze nektarin emtiası olduğu. bahse konu emtia, Davalı … Ulus. Nak. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. firmasının … /… plakalı çekici dorsesine yüklenmiş ve dorse içindeki ısı +2 derecede non-stop çalışacak şekilde ayarlanarak Polonya’ya sevk edilmiş, ancak taşıyıcı davalı, frigofrik dorsenin sıcaklığını maksimum +2 derecede muhafaza etmesi gerekirken dorse iç sıcaklığının; belirlenene aykırı olarak belirli derecelerde yükseldiği düştüğü, tekrar yükseldiği ve sonuç olarak emtianın büyük oranda bir kısmının çürümüş olması sebebiyle oluşan zararın tazminatı olarak dava dışı sigortalıya ödenen 20.100 EURO tazminatın davalılardan rücuen tahsili için yapılan icra takibine vaki itirazların iptali istemi ile işbu davanın açıldığı, davalılar tarafından cevap dilekçelerinde usule ilişkin aktif husumet, esasa ilişkin zamanaşımı itirazında bulunulduğu, davaya konu hasar yönünden sorumluluklarının bulunmadığından davanın reddi gerektiğinin savunulduğu anlaşılmıştır.
Uluslararası kara yolu taşımalarında uygulanan CMR Konvansiyonunun 17. Maddesine göre;
“1. Taşımacı, vükü teslim aldığı andan teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur.
2. Taşımacı taşımayı yapmak için kullandığı kusurlu taşıttan, bu taşıtı kiraladığı kişinin veya vekilinin vahut ta çalışanlarının hata veya ihmallerinden dolayı sorumludur.”
Bu kapsamda somut olaya bakıldığında; davacının dava dışı sigortalıya yaptığı ödeme ile hasar tazminatının tahsili bakımından, Türk Ticaret Kanunu m. 1472 (1) uyarınca, sigortalısının dava ve talep haklarının halefi sıfatı ile işbu dava bakımından aktif husumet ehliyetinin bulunduğu, emtianın 25/05/2021 tarihinde alıcıya teslim edildiği aynı gün hasar raporunun tutulduğu ve davacı tarafından 21/09/2021 tarihinde icra takibi yapılması ile zamanaşımı süresinin kesildiği dolayısı ile uluslararası kara yolu taşımalarında uygulanan CMR hükümlerine göre 1 yıllık zamaanaşımı süresinin dolmadığı anlaşılmakla bu yöndeki davalı savunmalarına itibar etme olanağı bulunmadığı görülmüştür.
Davalı taşımacının ürünleri sağlam olarak teslim aldığı, ancak soğutucu arızası nedeniyle alıcısına bir kısmını hasarlı teslim ettiği, taşımanın CMR Konvensiyonu hükümlerine göre yapıldığı, taşımacının ve taşımayı davalı taşımacı için sigortalayan diğer davalı sigorta şirketinin hasardan sorumlu olduğu dosya kapsamındaki verilerden anlaşılmıştır.
Hasar sebebiyle davalıların sorumluluk sınır ve miktarına yönelik değerlendirme yapmak gerekirse; CMR Konvansiyonunun md.23/3 düzenlemesi gereğince taşıyıcının sorumluluğu kg başına 8,33 SDR. ile sınırlandırılmıştır. Bununla birlikte SDR değeri euro değerinin üzerinde olduğu için davacı tarafın takipteki talebinin 20.100,00 Euro olduğu dolayısı ile bu yöndeki sınırlamanın somut olayda davalılar aleyhine olduğu gözetilerek sınırlama yerine hasar bedeli yönünden değerlendirme yapılması gerekmektedir.
Bu itibarla, yukarıda ayrıntılarına yer verilen bilirkişi raporu dosya kapsamına hasar oranı ve emtianın niteliği ve fiyatlandırmasına göre denetime elverişli bulunmuş olup, rapor ile toplam hasarın 22.544 Euro olduğu tespit edilmiş olup, davacının takipteki 20.100 Euro’luk talebinin yerinde olduğu anlaşılmakla, talebi ile bağlı kalınarak davanın kabulüne, alacak likit ve davalıların takibe itiraz anında itirazlarında haksız oldukları kanaatine varılması sebebiyle alacak miktarı olan 20.100,00-Euro’nun takip tarihindeki efektif satış kuru üzerinden TL’ye çevrilmesi ile bulunan 204.230,07-TL’nin %20’si oranında hesap edilen 40.846,00-TL icra inkar tazminatının davalılardan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere;
1-Davanın KABULÜ ile davalılar tarafından …. İcra Dairesinin 2021/… Esas sayılı icra dosyasına yapılan İTİRAZIN İPTALİ ile takibin aynen devamına,
2-Alacak miktarı olan 20.100,00-Euro’nun takip tarihindeki efektif satış kuru üzerinden TL’ye çevrilmesi ile bulunan 204.230,07-TL’nin %20’si oranında hesap edilen 40.846,00-TL icra inkar tazminatının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 13.950,95-TL karar ve ilam harcından 4.979,31-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 8.971,64-TL eksik harcın davalılardan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 5.071,51-TL yargılama gideri ile yargılama aşamasında yapılan 7.563,75‬-TL masraf olmak üzere toplam 12.635,26‬-TL yargılama giderinin davalılardan alınıp davacıya verilmesine,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
6-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 52.035,00-TL vekalet ücretinin davalılardan alınıp davacıya verilmesine,
7-1.600,00 TL Arabuluculuk ücretinin davalılardan alınarak hazineye irat kaydına,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/02/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır