Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/360 Esas
KARAR NO:2023/533

DAVA:İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:20/04/2022
KARAR TARİHİ:14/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkil Şirket ile borçlu arasında 30.09.2014 tarihli Bayilik sözleşmesi ve eki niteliğinde protokoller akdedildiği, 21.09.2017 tarihinde sona ermiştir. Bu sözleşmeler ile davalıya akaryakıt bayiliği hakkı verilmiştir ve müvekkil şirket tarafından istasyonun işletilmesi amacıyla ayrıca yatırım da yapıldığı, bayilik sözleşme hükümleri ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat gereğince akaryakıtı münhasıran müvekkil Şirket’ten satın alınarak nihai tüketiciye satışı da davalı tarafça kabul edildiği, bu kapsamda taraflar arasında akdedilmiş olan bayilik sözleşmesi ve eki niteliğindeki protokoller süresi sonunda sona erdiği, müvekkil şirket bayilik sözleşmesi ve protokolden doğan damga vergisini ödeme yükümlülüğünü yerine getirmeyen bayi adına 231.677,14-TL’lik damga vergisini ödemek zorunda kaldığı, taraflar arasında akdedilen sözleşme ve protokolün damga vergisini ödeme yükümlülüğüne ilişkin maddeleri açık ve sarih olduğu, müvekkil şirket tarafından ödenen damga vergisi bedelinin davalıdan tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla icra takibi başlatıldığı, icra dosyası yetkisizlik sebebi ile yetkili yer icra müdürlüğüne gönderilmesi talep edildiği ve hali hazırda … … İcra Müdürlüğü … E. Sayılı dosyası üzerinden takibe devam edildiği, akabinde tüm iyi niyetlerimize karşılık kötü niyetli, mesnetsiz ve dayanaktan yoksun bir şekilde icra takibine itirazda bulunularak müvekkil şirketin alacağına kavuşmasını engellediği, yukarıdaki açıklamalar ışığında, fazlaya ilişkin dava ve talep haklar saklı kalmak kaydıyla; borçlunun mesnetsiz ve haksız dosya borcuna ve tüm fer’ilerine, işlemiş faize yönelik tüm itirazlarının iptaline, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden takibin devamına, icra takibine haksız olarak itiraz eden, hiçbir geçerli neden, gerekçe göstermeyen borçlu-davalı aleyhine, %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleriyle vekâlet ücretinin de davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı taraf süresi içerisinde cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, akaryakıt bayilik sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla davalı aleyhine yapılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Dava dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Dosyamıza getirtilen …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine toplam 233.541,67-TL üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67.maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
İddia, savunma, toplanan deliller ve tarafların ilişki dönemlerine ait davacı taraf ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş ve bilirkişi sunmuş olduğu 07/02/2023 tarihli raporunda özetle;
“-Taraflar arasında ticari ilişkinin 23.06.2014 tarihli Protokol ve 30.09.2014 tarihli Bayilik Sözleşmesi ile başladığı,
-Sözleşme süresinin Bayilik Sözleşmesinin 4 no.lu maddesinde 5 yıl süre için belirlendiği, ancak dava dilekçesinde Bayilik Sözleşmesinin 21.09.2017 tarihinde sona erdiğinin belirtildiği, bu hususun huzurdaki davada uyuşmazlık konusu edilmediği,
-Davacı şirket ticari defterlerinden alınan cari hesap ekstresi incelendiğinde en son ticari ilişki kaydının 28.02.2018 tarihinde yapıldığı, bu tarihten önce dava dilekçesinde söz edildiği gibi sözleşmenin sona erdirildiğinin anlaşıldığı, 2017 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında davacı şirket tarafından davalı şirkete sadece 501,76 bedelli Otomasyon Bakım Onarım Hizmet Bedeli faturalarının düzenlendiği ve en son 28.02.2018 tarihinde davacı şirket tarafından davalı şirkete Başak Petrol Söküm Bedeli açıklaması ile 3.953,00 TL tutarlı faturanın düzenlendiği, işbu son faturalardan da bayilik sözleşmesinin süresinden önce sona erdiğinin anlaşılmakta olduğu, ancak bu hususun dava konusu edilmediği, 2019 yılı içerisinde taraflar arasında başka bir kayıt olmadığı, 28.02.2018 tarih itibariyle davacı şirketin davalı şirketten 4.971,33 TL alacaklı olduğu,
-Davacı şirket tarafından dava konusunu oluşturan davalı şirkete düzenlenen 05.11.2020 tarih ve … no.lu ve “Damga Vergisi Yansıtma Bedeli” açıklaması ile toplam 231.677,14 TL bedelli elektronik faturanın 05.11.2020 tarihinde düzenlendiği ve ticari defterlere kayıt edildiği, fatura üzerinde ödeme biçiminin peşin olarak ifade edildiği,
-Davalı şirket tarafından davacı şirkete 09.11.2020 tarih ve … no.lu ve “… no.lu fatura iadesi” açıklaması ile 231.677,14 TL tutarlı iade faturasının düzenlediği, iade faturasının davacı şirket tarafından ticari defterlerine kayıt edildiği,
-Davacı şirket tarafından son kez davalı şirkete “09.11.2020 tarih ve … no.lu faturanın iadesi” açıklaması ile 30.11.2020 tarih ve … no.lu ve 231.677,14 TL bedelli iade faturasının iadesi için davalı şirkete fatura düzenlendiği ve kayıt edildiği, bir başka deyişle davalı şirketin iade faturası için iade faturası düzenlendiği,
-Davacı şirketin bu şekilde davalı şirketten 05.11.2020 tarih ve … no.lu ve “Damga Vergisi Yansıtma Bedeli” açıklaması ile toplam 231.677,14 TL bedelli faturadan dolayı alacaklı hale geldiği,
-Davacı şirketin işbu dava konusu icra takibinde alacağını işbu faturaya değil cari hesap alacağına dayandırdığı,
-Davacı şirketin bu şekilde en son işlem tarihi olan 30.11.2020 tarih itibariyle ve gerek icra ve gerekse dava tarihi itibariyle davalı şirketten 236.648,77 TL alacaklı olduğu, davacı şirketin bu alacaktan sadece damga vergisi ödemesinin konusunu oluşturan 231.677,14 TL tutarı icra ve dava konusu ettiği, (236.648,77 TL -231.677,14 TL=) 4.971,63 TL tutarındaki cari hesap alacağını davalı lehine icra ve dava konusu etmediği,
Damga Vergisi Beyannamesi ve Damga Vergisi Tutarı İncelediğinde; Davacı şirket tarafından Haziran 2014 dönemine ait Damga Vergisi Beyannamesi ve davaya konu … no.lu tahakkuk fişi incelendiğinde davacı şirket tarafından Haziran 2014 dönemi Damga Vergisi Beyannamesinin aslında yasal süresinde beyan edildiği sonucuna varıldığı, bu beyanda 21 adet bir ay içinde düzenlenen kağıt için damga vergisi tahakkuk ettirildiği,
Dava konusu işlem için Haziran 2014 dönemine ait Damga Vergisi için yasal süresinden sonra 05.11.2020 tarihinde Düzeltme Beyannamesi verildiği, işbu beyannamede 22 . işlem olarak davaya konu Damga Vergisinin tahakkuk ettirildiği, Düzeltme nedeninin “Sonradan teslim edilen sözleşmeye istinaden” şeklinde ifade ile izah edildiği,
Düzeltme Beyannamesinde sadece davaya konu işlemin ilave edildiği görüşmüşse de usul gereği önceden süresinde beyan edilen diğer 21 adet işlemin de bu Düzeltme Damga Vergisi Beyannamesinde yer aldığı, bu nedenle ödemenin ise … no.lu tahakkuk fişinde sadece davaya konu Damga Vergisi için düzenlendiği,
Düzeltme beyannamesinin vergi mükellefleri için tanınan yasal bir hak olduğundan ve İdare tarafında değil mükellefin kendisi tarafından Pişmanlık ile beyan edilmiş olmasından artık bu işlemin ilgili döneminde tahakkuk ettirilmediğinden söz edilemeyeceği,
Davacı şirketin Damga Vergisi tutarı olan 105.547,67 TL ana para alacağının matrahının 11.133.720,00 TL olarak belirlediği, 11.133.720,00 TL matrah üzerinden 01.01.2020-31.12.2020 dönemi için belli parayı ihtiva eden sözleşmeler için geçerli oran binde 9,48 üzerinden Damga Vergisi tahakkuk ettirildiği, (11.133.720,00 TL x 0,00948=105.547,67 TL.) 23.06.2014 tarihli protokolün 16 no.lu maddesinde teminat verme yükümlülüğünün 5.200.000 USD veya 11.000.000 TL olarak belirlendiği, 20.06.2014 tarihli Merkez Bankası USD Döviz Alış Kuru ise 2.1411 olduğu, 5.200.000 USD X 2.1411=11.133.720,00 TL olarak Damga Vergisinin Matrahının hesaplandığı,
05.11.202020 tarihli … no.lu tahakkuk fişinde 105.547,67 TL ana para alacağına 126.129,47 TL Pişmanlık Zammı ilave edildiği, toplam 231.677,14 TL tutarın ödeme vadesinin tahakkuk fişinde 20.11.2020 olarak gösterildiği davacı şirket tarafından ödemenin 06.11.2020 tarihinde yapıldığı ve vergi ödemesinin davacının ticari defterlerinde 06.11.2020 tarih ve … no.lu yevmiye maddesinde kayıtlı olduğu tespit edilmiştir.
Dava dilekçesinde söz edilen 3 Bayilik Sözleşmesi’nin “Vergi, Resim ve Harçlar” başlıklı 21. Maddesi “Sözleşmenin tanzimi, uygulanması ve tasdiki ile ilgili her türlü vergi, resim ve harçların ödenmesi Bayiliğin yükümlülüğündedir.” Hükmüne havi olduğunu, buna ek olarak protokolün “Vergi, Resim, Harç vs. Masraflardan Sorumluluk” başlıklı 15. Maddesi kapsamında “İşbu Protokolden ve buna bağlı olarak yapılacak Bayilik, ariyet, otomasyon, intifa, ipotek, kira vs. Sözleşmeler ile her türlü kefalet ve taahhütnamelerden, akaryakıt istasyonu için alınacak izin ve ruhsatlardan doğacak her türlü vergi, resim, harç, noter v.s tüm masraflar Bayiye aittir. Damga vergisinin TP tarafından ödenmesi halinde bu bedel Bayi tarafından TP’ye ödenecektir.” Hükmünün yer aldığı görülmekte olup, damga vergisinden herhangi bir paylaşım esasından söz edilmediği,
-20.04.2022 tarihli dava esas değerinin dava dilekçesinde 233.541,67 TL olarak belirlendiği,
-Huzurdaki davaya konu …. İcra Müdürlüğü’nde kayıtlı … Esas sayılı dosyada davacı şirket tarafından davalı şirket aleyhine;
-Takip talebinde davacı/alacaklı şirketin; 231.677,14 TL Cari Hesap Ekstresini 1.864,53 TL İşlemiş Faiz 233.541,67 TL Toplam Alacağını fiili ödeme tarihine kadar asıl alacağa işleyecek yıllık % 16,75 avans faizi (Merkez Bankası) ve değişen oranlarda faizi ile icra giderleri, avukatlık ücreti ile birlikte BK. 100. Maddeye göre tahsilini talep ettiği, ödeme emrinde işlemiş faiz dönemi ve hesabının belirtilmediği,
-Dava esas değerinde takip öncesi işlemiş faiz tutarının da yer aldığı, davacı şirket tarafından davalı şirkete …. Noterliği tarafından düzenlenen 12.11.2020 tarih ve … yevmiye numaralı İhtarname ile ana para alacağı olan 231.677,14 TL tutarın işbu ihtarnamenin muhataba tebliğ edildiği tarihten itibaren 2 gün içinde ödenmesinin talep edildiği, ancak tebliğ şerhinin dosyaya sunulmadığı,
-İhtarnamenin davalıya 13.11.2020 günü tebliğ edildiği varsayımında talebe göre faizin işleme tarihi 16.11.2020 gününün olacağı, 16.11.2020 günü ile 24.02.2022 icra takip tarihi arasındaki gün sayısının 465 gün olduğu, TCMB verilerine göre; 13.06.2020-18.12.2020 tarih aralığında avans faiz oranı % 10, 19.12.2020-30.12.2021 tarih aralığında avans faiz oranı % 16,75, 31.12.2021-31.12.2020 tarih aralığında avans faiz oranı % 15 olarak belirlendiği,
-Bu şekildeki olası işlemiş faiz hesabında işlemiş faizin 47.674,71 TL olabileceği, bu halde davalı lehine 1.864,53 TL tutarın kabul edilebilir olduğu,
Ana Para Gün Faiz Tarih Aralığı Faiz Tutarı Sayısı Oranı
231.677,14 16.11.2020-18.12.2020 33 10,00 2.094,62
231.677,14 19.12.2020-30.12.2021 377 16,75 40.081,73
231.677,14 31.12.2021-24.02.2022 55 15,75 5.498,37
231.677,14 465 47.674,71″ şeklinde görüş bildirilmiştir.
Bu kapsamda somut olaya bakıldığında; davacı akaryakıt dağım şirketi ile davalı arasında bayilik sözleşmesi akdedildiği bayilik sözleşmesinin 21. Maddesinin aynen; “Vergi, Resim ve Harçlar” başlıklı 21. Maddesi “Sözleşmenin tanzimi, uygulanması ve tasdiki ile ilgili her türlü vergi, resim ve harçların ödenmesi Bayiliğin yükümlülüğündedir.” hükmüne havi olduğunu, buna ek olarak protokolün “Vergi, Resim, Harç vs. Masraflardan Sorumluluk” başlıklı 15. Maddesi kapsamında “İşbu Protokolden ve buna bağlı olarak yapılacak Bayilik, ariyet, otomasyon, intifa, ipotek, kira vs. Sözleşmeler ile her türlü kefalet ve taahhütnamelerden, akaryakıt istasyonu için alınacak izin ve ruhsatlardan doğacak her türlü vergi, resim, harç, noter v.s tüm masraflar Bayiye aittir. Damga vergisinin TP tarafından ödenmesi halinde bu bedel Bayi tarafından TP’ye ödenecektir.” şeklinde olduğu dolayısı ile vergi resim ve harçların ödenmesi yükümlülüğünün davalı bayiye ait olacağının kararlaştırıldığı açıktır.
Yukarıda ayrıntılarına yer verilen ve dosya kapsamına göre denetime elverişli bulunan bilirkişi raporuna göre, davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu sahibi lehine delil olma vasfına haiz olduğu, mahkememizce HMK.’un 222 maddesi gereğince ticari defter ve kayıtların mahkememiz duruşma salonunda hazır edilmesine, inceleme günü ve saatinde defterlerin ibraz edilmemesi ya da yerinde inceleme talebinde bulunulmaması halinde karşı tarafın usulüne uygun tutulmuş ticari defter ve kayıtlarının sonuçlarına göre değerlendirme yapılacağı hususunun davalı tarafa ihtar edilmesine rağmen davalı tarafça ticari defter ve kayıtların ibraz edilmemiş olduğu, davalı tarafça cevap dilekçesi sunulmadığı ve davacı tarafından ödendiği sabit olan davaya konu damga vergisi borcunun ödendiğini ispata elverişli herhangi bir delil de sunulmadığı anlaşılmakla, davacının ödediği damga vergisinin rucüen tahsilini sağlamak amacıyla yaptığı takibin asıl alacak miktarı yönünden yerinde olduğu ancak davalıya keşide edilen ihtarnamenin tebliğ şerhinin bulunmaması sebebiyle borçlu temerrüdünün koşulları oluşmadığından takip öncesi işlemiş faiz talebinin yerinde olmadığı gözetilerek davanın kısmen kabulü ile; icra takibine yapılan itirazın kısmen iptaliyle takibin 231.677,14 TL asıl alacak üzerinden aynen devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine, asıl alacak miktarı bakımından alacağın likit olması ve borçlunun itirazında haksız olduğu dikkate alınarak asıl alacak miktarı olan 231.677,14 TL üzerinden %20 oranında hesap olunan 46.335,42 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; davalı tarafından …. İcra Dairesinin … Esas sayılı icra takibine yapılan itirazın kısmen iptaliyle takibin 231.677,14 TL asıl alacak üzerinden aynen devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Alacak miktarı olan 231.677,14 TL üzerinden %20 oranında hesap olunan 46.335,42 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 15.825,86-TL karar ve ilam harcından 2.820,60-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 13.005,26-TL eksik harcın davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 2.912,80-TL gider ile yargılama aşamasında yapılan 1.613,00-TL olmak üzere toplam 4.525,8‬0-TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 4.489,59-TL yargılama gideri ve peşin yatan harç gideri 2.820,60-TL’nin toplamı olan 7.310,19‬-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, geriye kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
6-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 35.434,80-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 1.864,53-TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.14/06/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır