Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/789 E. 2023/982 K. 21.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/789 Esas
KARAR NO :2023/982

DAVA:Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:13/12/2021
KARAR TARİHİ:21/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkili … A.Ş arasında 08.11.2019 tarihinde ekte sunulan Fuar Katılım Sözleşmesi imzaladıklarını, fuarın açılmasına 10 gün kala 2 Eylül 2021 tarihinde fuarın Mayıs 2022’ye ertelendiğinin bildirildiği, davalı taraf keyfi nedenlerle fuarı ertelemesinin hakkın kötüye kullanımı olduğunu, fuarın kararlaştırılan tarihte gerçekleşmemesi sebebiyle müvekkilin maddi zarar ve kar kaybı meydana geldiğini, müvekkili tarafından … 9.Noterliğinden 19.10.2021 tarih ve yev.no… ile sözleşmeden döndüğünü, sözleşme gereği davalı tarafa ödenen 97.205,96 TL’nin ödeme tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi ile ödenmesinin talep edildiği, davalının … 9.Noterliğinden 21.10.2021 tarih ve … yevmiye numaralı ihtara cevap yazısında katılımcılara Fuar Katılım Sözleşmesinin 2. maddesine göre sözleşmeyi tek taraflı fesih hakkından vaz geçildiğinin aynı zamanda fuar alanının dava dışı üçüncü bir firma tarafından kiralanmış olması nedeniyle organizasyonun ancak 2022 Kasım ayında yapılabileceğinin belirtildiğini, … ile davalı tarafça yapılan ana protokol ve eklerinde davalının tek taraflı fuar tarihini değiştiremeyeceği, fuarın geciktirilmesi durumunda dahi katılımcıların ödediği bedelin iade edileceğinin kararlaştırıldığı, sözleşmeden döndüklerini, borçlu olmadığımızın tespitini, davalı tarafa ödenen fuar katılım bedelinin fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydiyle şimdilik 10.000.00 TL’sinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faiziyle müvekkiline iadesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yana yüklenmesine karar verilmesini talep ettiğini, sözleşmeden döndüğünü, borçlu olmadıklarının tespitini, davalı tarafa ödenen fuar katılım bedelinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL’sinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle müvekkile iadesini, yargılama giderleri ve karşı vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: … … fuarı belirlenen tarihler arasında gerçekleştirilmek üzere planlanmış, müvekkil şirket tarafından gerekli başvurular yapıldığını, gerekli tüm hazırlıkların tamamlandığını, ancak covid 19 pandemisinin ortaya çıkması ile fuarcılık faaliyetlerin durdurulduğu, Ticaret Bakanlığı tarafından alınan karar ile …tarihinden … tarihine kadar durdurulduğunu, ticari hayata göre önlem ve düzenlemeler içinde bulunarak ilgili fuarın … tarihine katılımcı firmaların ve stk ların talebi ile ertelendiğini, bu durum müvekkili açısından mücbir sebep teşkil ettiğini, Fuar Katılım Sözleşmesi ikinci maddesi incelendiğinde müvekkili şirketin gerekli görmesi halinde fuar tarihini değiştirme hakkı olduğu bu durumun katılımcıya fesih hakkı vermeyeceği görüleceğini, bedel iadesinin mümkün olmadığını, fuarın ertelenmiş olması davacının fuara katılım yükümlülüğünü ortadan kaldırmadığını, davacının hem ödeme yükümlülüğü hem de fuara katılma yükümlülüğün devam ettiğini, davacı tarafından imzalanmış sözleşmedeki açık hükümler kapsamında davacının sözleşme bedelinin iadesi yönündeki talebinin kabulünün mümkün olmadığını, davacının iddiaları haksız ve mesnetsiz olduğunu, davacının hukuki dayanaktan yoksun olan davasının reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yana yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, taraflar arasındaki sözleşmeye davalı tarafın uygun davranmadığı iddiası ile davacının sözleşmeden döndüğü ve borçlu olmadığının tespiti ile fuar katılım bedelinin iadesi talebine ilişkindir.
7155 sayılı Yasa ile 6102 sayılı Yasaya 5/A maddesi eklenerek ticari davalarda arabuluculuk dava şartı haline getirilmiş olup, mahkememizdeki dava 13/12/2021 tarihinde açılmakla davacının dava şartı arabuluculuk koşulunu yerine getirdiği görülmüştür.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip, deliller toplanmıştır.
Bilirkişiler tarafından düzenlenen 23.11.2022 tarihli bilirkişi raporunda: “Taraflar arasında akdedilen sözleşmeye göre, fuarın … tarihinde düzenlenecektir. Ancak covid pandemisi nedeniyle fuarın düzenlenmesi bir yıl sonrasına ertelenmiştir. Ancak 2021 yılında fuarın başlamasına yakın bir yıl daha ertelenmiştir. Davalı yan sözleşmenin 2. maddesi hükmüne göre, fuarı erteleme hakkı bulunduğu iddiasındadır. Sözleşmenin 2. maddesine göre, “MADDE 2: Fuar Katılım Sözleşmesi’ni imzalayarak, iş bu Form’da belirtilen DÜZENLEYİCİ YAN …’nde (kısaca …) organize ettiği sergi veya fuara (kısaca Fuar) katılmayı kabul eden KATLIMCI bu imzadan sonra, Fuara Katılmayı reddetse dahi KATILIMCI’nın maddi ve manevi yükümlükleri devam eder. KATILIMCI fuar katılım koşullan, sergi veya fuar yeri, KATILIMCI’nın fuar alanındaki yeri, düzenleme tarihleri, ünvanı vb. hususlarda, DÜZENLEYİCİ’nin, sektörün talebi, ekonomik durumu, Organizasyon gerekleri veya kendi takdiri ile yapacağı değişiklikleri (fuarın kısmen veya tamamen iptali dahil) peşinen kabul eder. Bu durum sözleşmenin fesih sebebi değildir. KATILIMCI’nın ücret ödeme yükümlülüğü devam eder. KATILIMCI, ancak DÜZENLEYİCİ’nin yazılı teyidi ile fuardan çekilme hakkına sahiptir. DÜZENLEYİCİ, Fuardan 3 gün öncesine kadar, hiçbir sebep göstermeksizin yazı bildirimde bulunarak Sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir ve KATILIMCI’yı Fuardan çıkarabilir. DÜZENLEYİCİ, Fuar katılım bedelini fesih/çıkarma/fuar iptali bildiriminden itibaran 30 (Otuz) gün içinde KATİLIMCI’ya iade eder. Sözleşmenin bu şekilde feshi, Fuardan çıkarma ve Fuarın kısmen veya tamamen iptali durumunda KATILIMCI, Fuar katılım bedelinden başka, masraf, gecikme faizi ya da zarar ziyan adıyla bir talepte bulurma hakkına sahip olmadığını önceden beyan, kabul ve taahhüt eder”. Davacı yan 08.11.2021 tarih 27025 yevmiye numaralı ihtarname sözleşmeden dönmüş ve ödenen tutarın ödeme tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faizi ile iadesini talep etmiştir. Hesap Kodu Hesap Adı Dev.Borç Tut. Dev.Alac.Tut. Dev.Bak.Tut…. … A.S. 0,00 0,00 0,00Tarih Fiş No Sr Açıklama Borç Tut. Alacak Tut. Bakiye Tut.03.03.2020 … 2 … ÇEK NO:… … 4 … ÇEK NO:… 48.602,98 0,00 97.205,9631.12.2020 … 5..329/159 Hs Arası Virman 0,00 97.205,96 0,00 Toplam 97.205,96 97.205,96 Genel Toplam 97.205,96 97.205,96 Davacı yan sözleşmeden dönmüş olup, davacının sözleşmeden dönmesi haklı görüldüğü takdirde ödediği tutarın geri verilmesini isteme hakkına sahip olacağı düşünülmektedir. Sözleşmenin 2. maddesi fuarın ertelenmesi yetkisini davalıya vermekle birlikte, sözleşmenin basılı tip sözleşme olması dikkate alındığında sözleşme hükümlerinin genel işlem koşulları içerdiği düşünülmektedir. TBK m.21 hükmüne göre, “Karşı tarafın menfaatine aykırı genel işlem koşullarının sözleşmenin kapsamına girmesi, sözleşmenin yapılması sırasında düzenleyenin karşı tarafa, bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgi verip, bunların içeriğini öğrenme imkânı sağlamasına ve karşı tarafın da bu koşulları kabul etmesine bağlıdır. Aksi takdirde, genel işlem koşulları yazılmamış sayılır. Sözleşmenin niteliğine ve işin özelliğine yabancı olan genel işlem koşulları da yazılmamış sayılır”. Somut olayda, sözleşme hükümlerinin davacı ile müzakere edildiğine dair bir veri dosyada bulunmamaktadır. Bu nedenle hiçbir şekilde bağlayıcı olmamak ve takdiri Sayın Mahkemenize ait olmak üzere, sözleşmedeki erteleme hakkı veren hükmün yazılmamış sayılması gerektiği düşünülmektedir. Bağlayıcı olmamak ve nihai takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, somut olayda 2020 yılında yapılması planlanan fuarın Pandemi nedeniyle bir yıl sonrasına ertelenmesinden sonra, bu defa da 2022 yılına ertelenmiş olmasının davacıya sözleşmeden dönme hakkı vereceği bu durumda davacının ödemiş olduğu 78.670,03 TL’yi geri isteyebileceği; davacının alacağınım iade alacağı olması nedeniyle geri isteme tarihinden itibaren temerrüt faizi yürütülebileceği düşünülmektedir. Davacının davalıdan 78.670,03 TL alacaklı bulunduğu, davacının davada şimdilik 10.000,00 TL talep ettiği, davacının bu alacağına geri isteme tarihinden itibaren temerrüt faizi yürütülebileceği sonucuna varıldığı ” şeklinde rapor düzenlemişlerdir.
Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 24/03/2023 tarihli ek raporda: Kök raporda açıklanan “… Davacının davalıdan 78.670,03 TL alacaklı bulunduğu, davacının davada şimdilik 10.000,00 TL talep ettiği, davacının bu alacağına geri isteme tarihinden itibaren temerrüt faizi yürütülebileceği sonucuna varıldığı…” şeklindeki görüşlerinin devam ettiğine ilişkin ek rapor düzenlenmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporu ile sonucunda; Fuar tarihinin ilk ertelemesinde mücbir sebebin varlığı değerlendirilebilecek bir iddia olsa da ikinci kez ertelenmiş olması, bu durum karşısında sözleşmenin ayakta tutulmasının taraflardan beklenilemeyeceği ve fuar katılımcısı için sözleşmeyi çekilmez hale getireceği hususu mahkememizce kabul edilerek denetime elverişli kök ve ek bilirkişi raporları da gözetilerek davacının davasının kabulü ile, 78.670,03 TL toplam alacağın ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine ilişkin karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının Davasının KABULÜ İLE ;
1-78.670,03 TL toplam alacağın ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Karar harcı 5.373,95 TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 170,78 TL peşin harç ve 1.173,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.343,78 TL harcın mahsubu ile bakiye 4.030,17 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 59,30 TL başvurma harcı, 170,78 TL peşin harç ve 1.173,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.403,08 TL harcın davalı taraftan tahsili ile davacı taraf ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 79,50 tebligat ve müzekkere gideri, 2.700,00 TL bilirkişi heyet rapor ücreti (3 farklı bilirkişi) olmak üzere toplam 2.779,50 TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davalı tarafından yapılan 2.250,00 TL bilirkişi heyet ek rapor ücretinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T’deki esaslara göre belirlenen 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-7155 sayılı Kanun ile 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’na eklenen 18/A maddesinin 13.fıkrası ve yürürlükte bulunan Arabuluculuk Ücret Tarifesi uyarınca Hazine tarafından karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
8-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı şirketin yokluğunda verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 21/12/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır