Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/527 E. 2021/772 K. 27.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/527 Esas
KARAR NO:2021/772

DAVA:Hakem Kararının İptali
DAVA TARİHİ:19/08/2021
KARAR TARİHİ:27/12/2021

Mahkememizde görülen Hakem Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, … … Belediyesi Hal Müdürlüğü tarafından 03.02.2021 tarihinde yapılan denetimde; şirketlerine ait olmayan ancak lojistik hizmeti aldıkları … plakalı araç aracılığıyla; “273 kg siyah üzüm, 3.488 kg starking elma, 276 kg fuji elma, 1.449 kg golden elma, 4.307 kg armut, 800 adet avokado, 982 kg kapya biber, 164 kg şili kırmızı acı biber, 671 kg domates, 1.176 kg şeker domates, 3.301 kg kokteyl domates, 1.010 kg salatalık, 640 bağ nane” ürününü hal kayıt sistemine bildirmeden sevk edildiği gerekçesiyle Sebze Ve Meyveler İle Yeterli Arz Ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 8. Maddesi 8. fıkrası a) bendine istinaden 14 ayrı Cezalı Hal Rüsumu tutanağı düzenlendiği ve akabinde işbu cezalı hal rüsumu tutanaklarına dayanılarak; E-….-…-… sayılı üst yazı ile tarafımıza bildirilen 11.02.2021 tarihli 172, 173, 174, 175, 176 nolu, E-… sayılı üst yazı ile tarafımıza bildirilen 171, 170, 169, 168, 167 nolu, E-… sayılı üst yazı ile tarafımıza bildirilen 177, 178, 179, 180 nolu Encümen kararları ile müvekkili şirket aleyhine toplamda 26.228,50-TL para cezası uygulandığı ve şirkete 08/03/2021 tarihinde tebliğ edildiğini, İşbu Encümen kararlarının iptali için 31.03.2021 tarihinde, yasa gereği İstanbul Ticaret İl Müdürlüğü Hal Hakem Heyeti’ne başvurulduğu ve hatalı kararların iptalinin talep edildiğini, İstanbul Valiliği’ne bağlı İstanbul Ticaret İl Müdürlüğü Hal Hakem Heyeti tarafından verilen 16.07.2021 tarihli, 2021/50 sayılı “talebin reddi” kararının müvekkili şirkete 04.08.2021 tarihinde tebliğ edildiğini, iddia edildiği gibi müvekkili şirket tarafından hal kayıt sistemine bildirimi yapılmadan toptan mal sevkiyatı yapma gibi bir durum söz konusu olmadığını, müvekkili şirket tarafından 03.02.2021 tarihinde saat 02:51’de … nolu araç plakası girilecekken -sehven- … nolu plaka Hal Kayıt Sistemine girilerek, sevkiyatı yapılacak malların künye bilgilerinin doğru şekilde ve eksiksiz olarak Hal Kayıt Sistemine kaydedildiğini, Sadece araç plakasında maddi hata yapıldığını, … Belediyesi Zabıta yetkilileri tarafından … plakalı araçta yapılan denetimde plaka numarasında yanlışlık yapıldığı ortaya çıkınca yapılan maddi hata farkedilerek aynı gün araç plakasının düzeltildiği ve maddi hatanın giderildiğini, Encümen kararına dayanak olan cezalı hal rüsumu tutanağının usul bakımından hukuka uygun olduğundan söz edilemediğinden idari para cezası verilmesine ilişkin encümen kararının da hukuka aykırı olup iptali gerektiğini, davaya konu uyuşmazlıkta, dava konusu cezalı hal rüsumunun dayanağı tutanağın yalnızca denetim tarafından tek taraflı olarak imza edildiği, hakkında tutanak düzenlenen kişinin imzadan imtina ettiği, kendisine tebligat yapılmak istenen kişinin hakkında tutanak düzenlenen Şirketimiz … Tic. A.Ş. Çalışanı olmadığı nakliye firmasının şoförü olduğu, tutanağın düzenlenme tarihinden itibaren 7 gün içerisinde tutanağın muhatabı olan müvekkile şirkete tebliğ edilmediği hususlarına ilişkin yükümlülüğün yerine getirilmediğini, encümen kararlarına dayanak tutanakların geçersiz olduğu dolayısıyla kararların da geçersiz olacağını belirterek, İstanbul Valiliği’ne hiyerarşik olarak bağlı bulunan İstanbul Ticaret İl Müdürlüğü’nün 16.07.2021 tarihli 2021/50 sayılı “… … Belediye Başkanlığı Hal Müdürlüğü tarafından düzenlenen Encümen Kararları ve dayanak cezalı hal rüsumu tutanaklarının iptali talebimizin reddedilmesi” yönündeki kararının kaldırılmasını, … … Belediyesinin 11.02.2021 tarihli 172, 173, 174, 175, 176, 171, 170, 169, 168, 167, 177, 178, 179, 180 nolu Encümen Kararları ile şirketimiz aleyhine düzenlenen toplamda 26.228,50-TL para cezasının İptalini ve ihtirazi kayıtla ödenen 26.228,50-TL’nin istirdadını talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı … Belediyesi vekili cevap dilekçesinde özetle, Davacı tarafından İstanbul Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü Hal Hakem Heyetinin 16.07.2021 tarihli, 2021/50 no’lu kararının iptali için açılmış olan davanız haksız ve yersiz olduğunu, öncelikle davanın süre yönünden de reddine katar verilmesini talep ettiklerini, Davacı tarafın Hal Hakem Heyeti kararı ile birlikte Encümen Kararlarınında iptalini talep ettiğini, ancak encümen kararlarının idari bir işlem olduğu, idari işlemlerin iptali için görevli mahkeme ise idare mahkemeleri olduğunu, davanın bu yönden reddine karar verilmesi gerektiğini, 5957 Sayılı Kanun ve ilgili yönetmelik hükümlerine istinaden 03.02.2021 tarihinde söz konuşu arac icindeki mallara ilişkin olarak saat 18.14 te Hal kavıt sisteminde (H.K.S) sorgulama yapıldığı, Kayıt Sistemine bildiriminin yapılmadığının tespit edildiğini, Sebze, Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkındaki yönetmeliğin Bildirimcilerin Yükümlülükleri baş 43. maddesinin 1 fıkrasının c bendine göre Bildirime bağlı olarak sistem tarafından gönderilen bilginin doğruluğunu kontrol etmek, eksiklik veya yanlışlıkların da derhal düzeltilmesini sağlamak bildirimcinin yükümlülüğünde olduğu, cezai işleme konu ürünlere ait irsaliye ve evraklarda da araç plakası … olarak yazdığı, Müvekkili idare ekiplerinin cezai işlemi ilgili yasa hükümler ve evraklara göre tesis ettiğini, Davacı tarafın idare denetim tarafından tutanak tutularak tüm işlemler tamamlandıktan sonra saat 19.37 den başlamak üzere bildirimde bulunduğunu, müvekkili idarece yapılan işlemlerin usul ve yasaya uygun şekilde tesis edildiğini, 5957 sayılı Kanlımın 8. Maddesinin 8. Fıkrasında Mallar için hal rüsumu, tespitin yapıldığı yerdeki toptancı halinde bir önceki gün o mallar için oluşan birim fiyatların en yükseği Esas alınarak |belirlenen toptan satış bedelinin yüzde 25 oranında ceza olarak alınır dendiğini, Dolayısıyla ilgili yasal maddelere riayet edilerek hesaplama yapılarak yasal kriterlere uygun işlem tesis edildiğini, İdari işlemlerin iptali için görevli mahkemenin İdare Mahkemeleri olduğunu, belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer Davalıya usulüne uygun tebligat yapıldığı ancak cevap verilmediği görülmüştür.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava konusu uyuşmazlığın, 16/07/2021 tarih ve 2021/50 dosya nolu İstanbul Valiliği İstanbul İl Müd. Hal Hakem Heyeti Kararı iptaline ilişkin olup, taraflar arasındaki ihtilafın Hal Hakem Heyeti kararının iptalinin gerekip gerekmediği noktalarında toplandığı anlaşıldı.
Davalı … Belediyesi zabıta ekipleri tarafından 03/02/2021 tarihinde yapılan denetim sırasında davalının lojistik hizmeti aldığı araçta taşınan mallar için kayıt sistemine bildirim yapılmadan satılmak üzere sevk edilmesi nedeniyle, düzenlenmiş cezalı has rüsumu tutanağının düzenlendiği, davalı Belediye Encümeninin kararları ile davacı şirketten cezalı hal rüsumu alınmasına karar verilmesi üzerine davacı tarafından İstanbul Hal Hakem Heyetine başvurusu sonucu verilen kararın iptali başvurusunun, İstanbul Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 16/07/2021 tarih 2021/50 nolu kararı ile reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
07/07/2012 tarih ve 28346 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren ilgili yönetmeliğin 23/2 fıkrasına göre, belediyelerin ilgili yönetmelik hükümleri saklı kalmak ve yetki alanları içinde olmak kaydıyla, toptancı hali dışında bu yönetmelek hükümleri saklı kalmak kaydıyla, toptancı hali dışında bu yönetmelik hükümleri çerçevesinde hal zabıtaları arasında denetim yapma yetkisine haizdir. Aynı yönetmeliğin 47/1 fıkra (a) bendinde ise ; sisteme bildirilmeden toptan alınıp satılan yada toptancı halinde satılmak üzere bildirimde bulunup toptancı hali dışında toptan satılan mallar için rusumu tespitin yapıldığı yerdeki toptancı halinde o mallar için oluşan bir önceki gün birim fiyatının en yükseği, bir önceki gün fiyat oluşmamışsa o mallar için oluşan en son birim fiyatının en yükseği alınarak belirlenen toptan satış bedelinin %25 ‘i oranında cezalı alınacağı hüküm altına alınmıştır.
5957 kanun ve ilgili yönetmeliğin 23/2 fıkrası hükmü uyarınca, 31/01/2021 tarihinde Sebze Halleri Zabıta ekibi tarafından yapılan denetimde davacı şirketin hal kayıt sistemine bildirmde bulunmadan satılmak üzere mal sevk ettiği gerekçesiyle yönetmeliğin 47.maddesi gereğince ,17.340,25 TL ‘nin 5797 Sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanunun 8.maddesinin 8.fıkrası (a) bendi ile Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkındaki Yönetmeliğinin 47.maddesinin 1.fıkrası gereğince cezalı hal rüsumu olarak davacı şirketten alınmasına karar verildiği, davacının itiraz mercii olarak İstanbul Hal Hakem Heyetine başvurduğu ve İstanbul Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 16/07/2021 tarih 2021/50 nolu kararı ile başvurunun reddine karar verildiği görülmüştür.
Hal hakem Heyetleri ,Hal hakem Heyeti ve Toptancı Hal Konseyi Hakkında Yönetmeliğin 5.maddesi uyarınca üreticiler ile meslek mensupları aralarındaki kanunu uygulanmasıyla ilgili ihtilaflara bakakmaya görevlidir.Oysa cezayı düzenleyen … Belediyesi üretici veya meslek mensubu değildir.Bu nedenle düzenlenen cezalı hal rüsümuna itirazı Hal Hakem Heyeti inceleyemez.
Dava konusu işlemle ilgili mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, hal rüsumunun ceza olarak istenmesi ve söz konusu kararın belediyeye ait bir gelir niteliğinde olması , davaya konu edilen … Belediyesi Encümeninin kararının iptaline dair İstanbul Hal Hakem Heyetinin kararın iptaline ilişkin açılan davanın görüm ve çözüm yerinin 2577 sayılı İYUK’nun 2/1-a bendi hükmü gereğince İdari Yargının (Vergi Mahkemesinin ) görev alanına girdiği açıktır. Bu nedenle İstanbul Hal hakem Heyeti yetkisiz olup bu hususta verdiği olumlu/olumsuz kararın bir geçerliliği yoktur.
Ayrıca … Belediyesi Encümeninin düzenlemiş olduğu cezalı hal rüsümuna yapılan itirazı inceleme merci …/… Hal Hakem Heyetidir. Bu nedenle davacının İstanbul Hal Hakem Heyetine yaptığı başvuru da geçerli bir başvuru değildir.
Netice itibari ile açıklanan tüm gerekçelerle aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Peşin alınan harç yeterli olduğundan yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5- Karar kesinleşene kadar yapılacak yargılama giderlerinin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye gider avansının istek halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafların yokluğunda uyuşmazlık konusu miktar 5957 sayılı kanun 10/5 maddesinde belirtilen kesinlik sınırı altında kaldığından kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.27/12/2021

Başkan …
E-imza
Üye …
E-imza
Üye …
E-imza
Katip …
E-imza