Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/321 E. 2022/1045 K. 13.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2021/321 Esas
KARAR NO:2022/1045

DAVA:Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:20/05/2021
KARAR TARİHİ:13/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirketin … … ile adi ortaklık kurarak (… İnş San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ve … İş Ortaklığı) “… Büyükşehir Belediyesi … Yaşam Merkezi Yapılması” işini ihale ile kazandığını, adi ortaklığın iş yerini 04.05.2018 tarihinde devralmış olup, işin yapılacağına ilişkin olarak yine 04.05.2018 tarihinde “… Büyükşehir Belediyesi … Yaşam Merkezi Yapılması İşine Ait Sözleşme” imzaladığını, adi Ortaklığın, 7161 sayılı yasanın 32. maddesine göre işin devredilmesi talebini belediyeye 15.03.2019 tarih ve 9225/… sayılı dilekçesiyle iletmiş olup, dilekçede işin yapımına devam edememe imkanı ve şartları ayrıntılarıyla izah edildiğini, belediyenin devir işlemlerinde bir mani görmemesi üzerine ise, Adi ortaklık ile yeni yüklenici olan davalı … Yapı İnş. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.’ye işi akdedilen devir sözleşmesi ile 18 Mart 2019 tarihinde … Büyükşehir Belediye Başkanlığına 9407/… takip numarası ile teslim edildiğini, Belediye’nin talebi üzerine devralan … Yapı tarafından 21.02.2019 tarihinde devir için tüm gerekli belgelerin, 6404/… takip numarası ile … Büyükşehir Belediyesi’ne sunulmuş, belediyenin onayı ile … Yapı ihaleyi devraldığını, … Büyükşehir Belediyesi … Yaşam Merkezi Yapılması İşini geçtiğimiz aylarda bitirerek belediyeden tüm hakedişlerini dahi aldığını, İhale konusu işin tüm hak ve borçları … yapı’ya geçmiş olmasına karşın, … yapının halen müvekkile karşı sözleşmesel borcunu ifa etmediğini, davaya konu sözleşmenin 2. Maddesinde açıkça “(Sözleşme devir bedeli 50.000 TL nakit olarak, bakiye 500.000 TL ise ayni olarak (… … Bölgesinde yükselen … … asfaltı … … caddesi …konaklarının 1. Etap dairelerinden bir adet daire (3+1) verilmesi ile ödenecektir” hükmünün düzenlendiğini, karşı yan tarafından her ne kadar 50.000 TL’… bakiyeyi taraflarına ödemiş olsa da, … … caddesi …konaklarının 1. Etap dairelerinden bir adet daire (3+1) daire verme borcunu ifa etmediğini, müvekkilin 22 Ağustos 2019’da … 7. Noterliği’nin … keşide numarası ile ihtarname göndererek alacağını hukuki olarak talep ettiğini, … Yapı yetkilileri müvekkili çeşitli şekillerde oyaladığını, borcun ifa edilmemesi sebebiyle müvekkil iflasın eşiğine gelmiş olup, bunu bilen karşı yan müvekkili aylarca oyalayarak sermayesinin bitmesini beklediğini, müvekkil tarafından yapılan tüm görüşmelere rağmen hiç bir olumlu dönüş olmadığını, tüm bu nedenlerle davanın kabulü ile öncelikle sayın mahkeme tarafından belirlenecek olan bilirkişlilerce, … Yapı’nın devretme borcu olduğu, … – … … caddesi …konaklarının1. Etap dairelerinin fiyatının belirlenmesini, bilirkişilerce yapılan değer hesaplaması sonucunda çıkan güncel daire bedelinin, bu hesaba ek olarak işleyecek olan yasal faizi ile beraber … Yapı’dan alınarak müvekkile ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … Yapı İnş… Ltd. Şti. Vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; davaya konu sözleşmede tarafların edimlerinin belli olduğunu, bu itibarla belirsiz alacak davasının açılamayacağını, davaya kısmi alacak davası olarak devam edilmesi gerektiği kanaatinde olduklarını, harcın ikmal edilmesi gerektiğini, davacının evvelce taraflar arasındaki sözleşmeye dayalı alacağını temlik ettiğini, … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. Sayılı dava dosyası bunun delili olduğunu, vekil eden şirketin … ve özellikle … …’da yüksek hacimli inşaat yapan bir firma olduğunu, davacının haksız ve dayanaksız olarak iddia ettiği gibi 500 bin TL değerindeki bir daireyi vermek sureti ile borcunu ifa etmekten kaçınacak bir firma olmadığını, davacının, 17.06.2019 tarihinde … yev. Sayılı sözleşmenin devreden tarafı olarak, sözleşmenin III/2-b maddesinde yazılı edimi ayıplı olarak ifa ettiğini, davalı sözleşmenin III/2-a maddesinde yazılı ödemeyi yaptığını fakat ödeme için fatura tanzim edilmediğini, yine 17.06.2019 tarihinde … yev. Sayılı sözleşmenin devreden tarafı olanlar, 17.06.2019 tarihli sözleşmenin III/2-b,c, III/2 maddesinde yazılı edimlerini sözleşme devir işlemlerini ayıplı olarak ifa ettiğini, belediyeye ödemesi gereken cezaları ödemediğini, belediye ile muaraza çıkarmış, karşılıklı davalar açmış, taşeronlarına yapması gereken ödemeleri yapmadığını, bu suretle davacı, devredilen 2018/… İKN sayılı sözleşmede davalının zararına yol açmış/açmakta olduğunu, … yev. Sayılı sözleşme gereğince davalının, taahhüt ettiği aynî ödemeyi dahi yapması gerekmemekte olduğunu, borcun muaccel de olmadığını, diğer yandan sözleşmenin III/2-c maddesi ile mahsup öngörülmüş olup davacının davalıya verdiği zararın 500.000,00 TL’nin üzerinde olmakla da alacağı bulunmamakta olduğunu, . Tüm bu sebeplerle davacının akdi yükümlülüklerini yerine getirdiğine, davalının edimini ifa etmediğine, mütemerrit olduğuna ve kasten ödeme yapılmadığına dair itham ve iftiraları gerçek dışı ve tamamen kurgu olduğunu, bunlarla birlikte taraflar arasında … Noterliğinde 17.06.2019 tarihinde … yev. Sayı ile düzenlenen sözleşmenin II/2-a maddesinde devir bedelinin 500.000,00 TL’nın AYNÎ olarak ödenmesi kararlaştırıldığını, bu itibarla davacının aynî ödemeyi nakit olarak talep hakkının olmadığını, aynî ifa öngörülmüş olmakla denkleştirici adalet ilkesi gereği taşınmazın güncel değerinin tazminat olarak talep edilmesinin de olası olmadığını, davacının haksız ve kötü niyetli olduğunu, 17.06.2019 tarihinde … yev. Sayılı sözleşmenin devreden tarafı olan ADİ ORTAKLIK, 20.08.2020 tarihli … sayılı faturayı tanzim etmiş, bu faturaya dayalı olarak … İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti, “… İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ve … İş ortaklığı” ve … isimli kişi … 7. Noterliğinden 22.08.2020 tarihli … yev. Sayılı ihtarnameyi göndererek alacak talep etmiştir. Fatura ve ihtarnameye … Noterliği vasıtası ile keşide edilen 02.09.2020 tarihli … yev. Sayılı ihtar ile cevap verilmiş, itiraz edildiğini, bu suretle davacı ve şerikleri amaçlarına ulaşamadığını, bunun üzerine davacı şirket ve …, sözde alacağını haczettirmek sureti ile tahsil etmeyi denemiş, …. İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyasından haciz bildirisi tebliğ ettirmiş, itiraz edilince amacına ulaşamadığını, akabinde davacı şirket ve …, birlikte …. İcra Müdürlüğünün … esasına kayıtlı icra takibini yapmış, itiraz edilip takip durmuş, haksız tahsil amacına ulaşamamış, haksız olduğu için itirazın İstanbul Anadolu Arabuluculuk Bürosuna müracaatla 19.02.2020 tarihli Arabuluculuk son oturum tutanağı düzenlenmesine rağmen itirazın iptali davası açamadığını, akabinde Adi Ortaklığın ortaklarından … İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti. … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinde … E. Sayılı davayı açmış, sonra alacağı temlik etmiş, dava red edildiğini, bu defa davacı huzurdaki davayı açmış, davayı açtıktan hemen sonra da dava konusunu sözde alacağı temlik ettiğini, bununla dahi kalmadığını,, borçlu olduğu icra dosyalarından vekil edene birinci haciz ihbarnameleri tebliğ ettirdiğini, tüm bu nedenlerle davanın usul ve esastan reddine, masraf ve avukatlık ücretinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Uyuşmazlık, adi ortaklık tarafından … Büyükşehir Belediyesi’nden alınan ihalenin davalıya devredildiği, ihale konusu işin tüm hak ve borçlarının davalıya geçmesine rağmen davalının sözleşmesel edimlerini ortaklığa karşı yerine getirip getirmediği, bu sebeple davacının alacaklı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dava, davacının da içinde bulunduğu adi ortaklık ile davalı şirket arasındaki ihale devir sözleşmesi nedeniyle davacının alacaklı olup olmadığına ilişkindir.
TBK.’nun 620 vd. maddelerinde düzenlenen adi ortaklık sözleşmesinin tanımı, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendiklerini sözleşme olarak yapılmıştır.
Adi ortaklığın tüzel kişiliği olmadığından, taraf ehliyeti yoktur. Tüzel kişiliği olmayan adi ortaklık adına veya aleyhine dava açıldığında şekli taraf kavramının kabulünün sonucu olarak dava dilekçesinde davacı veya davalı gösterilen adi ortaklık, davada taraf konumu elde eder. Ancak, adi ortaklığın taraf ehliyeti bulunmadığından, davaya bu şekilde devam edilemez ve adi ortaklığın taraf gösterildiği davada taraf değişikliği yapılmak suretiyle ortaklar adi ortaklığın yerine geçirilmezse dava usülden reddedilir.
Buna karşılık, adi ortaklığa giren malvarlığı unsurlarıyla ilgili dava, ortaklar adına veya aleyhine açılmakla birlikte ortaklarda eksiklik mevcutsa bu eksiklik kanuni taraf değişikliği kapsamında giderilebilir. Zira, bu durumda adi ortaklığın ortaklarının dava takip yetkisi eksik olur. Adi ortaklığa giren malvarlığı üzerinde ortaklar elbirliği ile (iştirak halinde) maliktirler.
Ortaklar, adi ortaklığa giren mallara elbirliği ile malik olduklarından, ortaklığa giren mallarla ilgili davalar tüm ortaklar tarafından veya ortakların tümüne karşı açılmalıdır. Bu durumda ortaklar arasında mecburi dava arkadaşlığı bulunmaktadır.
Adi ortaklar, ortaklığa ait malvarlığı üzerinde birlikte tasarruf yetkisine (TM md.702/2), dolayısıyla birlikte dava takip yetkisine sahiptirler.
Dava takip yetkisi HMK.’nun 114/1-e maddesi gereğince dava şartıdır. Davada, adi ortaklığın ortakları adına veya onlara karşı açılmakla birlikte, ortaklarda eksiklik bulunması durumunda, bu eksiklik re’sen dikkate alınarak dava arkadaşlarındaki eksikliğin giderilmesi için hakim tarafından süre verilmelidir. Hakim tarafından verilen süre içinde eksik olan dava arkadaşları davaya dahil edilmezse dava, dava takip yetkisi eksikliğinden reddedilir.
Somut olayda; ihale devir sözleşmesinin davalı ile … İnşaat San Ve Tic Ltd Şti- … İş Ortaklığı arasında yapıldığı, … 7. Noterliği’nin … yevmiye no 05/07/2021 tarihli alacağın devri sözleşmesi ile ortaklığın yetkilileri sıfatıyla … ve … tarafından mahkememiz dosyasındaki alacağın 500.000 TL’… kısmının …’e devredildiğinin bildirildiği, davacı vekiline diğer ortak …’ın davaya muvafakatinin sunulması hususunda ihtarat yapıldığı, davacı vekilinin … ile aralarında anlaşmazlık olduğunu bu sebeple muvafakatini alamadıklarını beyan ettiği, mahkemece …’a davaya muvafakati olup olmadığına ilişkin ihtaratlı tebligat gönderildiği, tebligatın tebliğ edilmesine rağmen davalının muvafakati olduğuna ilişkin beyan dilekçesi sunmadığı birlikte değerlendirildiğinde, davacının davayı tek başına açamayacağı, ortaklığın tüm ortakları arasında mecburi dava arkadaşlığı olduğu, adi ortaklığın tüzel kişiliğinin bulunmadığının kabulüyle diğer ortağın davaya muvafakatinin olmaması nedeniyle davanın aktif taraf ehliyeti yokluğundan usulden reddi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın aktif husumet yokluğundan reddine,
2-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 80,70 TL ilam harcından peşin alınan 341,55-TL ve 8.197,20 TL tamamlama harcının toplamı olan 8.538,75 TL’den mahsubu ile geri kalan 8.‬458,05TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üstünde bırakılmasına
4-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Asgari Ücret Tarifesi gereği 9.200,00 TL ücret takdirine, bunun davacılardan tahsili ile davalıya verilmesine
5-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının ilgili tarafa iadesine,
7-Tarafların zorunlu arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.360,00 TL’NİN DAVACIDAN TAHSİLİ İLE HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin (e duruşma) yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 13/12/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır