Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/310 E. 2022/1001 K. 30.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/310 Esas
KARAR NO : 2022/1001
DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 10/05/2021
KARAR TARİHİ : 30/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil davacının örgü-dikiş örme makinelerini 2 adet araç ile davalıya teslim işini üstlenmek suretiyle dava dışı satıcı … nin mümessili olan …AŞ ile anlaştığını, taşımaya konu edilen eşyalar, 09.10.2020 ve 12.10.2020 tarihlerinde tam ve sağlam olarak varış yerinde teslime hazır hâle geldiğini, davalı tarafından her iki aracın da aynı anda işleme girmesi gerektiği bildirildiğinden … plakalı araç … plakalı aracın varışı beklediğini, bu nedenle her iki aracın da varış tarihinin 12.10.2020 olarak tescil edildiğini, davacının her 2 araca ilişkin varış ihbarnamelerinde 24 saat içerisinde gümrük iş ve işlemlerinin yapılmaması hâlinde bekleme ücretine tabi tutulacağını ayrı ayrı bildirdiğini, davalı varış tarihinden boşaltma-teslim tarihine kadar, talimatlara uygun riziko alan ve sorumluluğunda bulunan, teslimden önce lüzumlu belgeleri teslim etmemesi ve dış ticaret operasyonunu yönetememesi nedeniyle derhâl tamamlanması gereken varış yeri gümrük iş ve işlemlerini yerine getirememiş ve antrepo masraflarının fazla olması nedeniyle eşyaların taşıma araçlarında beklemesini talep etmiş olduğundan müvekkilin risk alanından kaynaklanmayan nedenlerle taşıma araçları varış ve boşaltma tarihlerine göre toplamda 19 gün beklemek zorunda kaldığını, her bir aracın niteliğine göre günlük bekleme ücretlerinin davalıya iletildiğini, bu kapsamda davalının riziko alanı ve sorumluluğunda oluşan beleme ücretlerinin davalı tarafından ödeneceğinin taahhüt edilmesi üzerine varış yeri gümrük işlemlerinin bitmesi sonrası eşyaların 22/10/2020 tarihinde boşaltılarak davalıya teslim edildiğini, her ne kadar serbest sürenin bitiminden itibaren araç başına 180,00 Euro toplamda da 19 günlük bir bekleme söz konusu olmuş ise de davalının iskonto talebinin davacı tarafından yerine getirilerek araç başına 150,00 Euro ve 8 gün olmak üzere davalıya 2.400,00 Euro ya tekabül edecek şekilde 22/282,86 TL lik fatura düzenlenerek davalıya iletildiğini, buna mukabil davalının iskonto talebinin yerine getirilmiş olmasına rağmen mezkur faturanın kabul edilmediğini ancak toplamda 1.200,00 Euro bekleme ücretini ödeyebileceklerini davacıya bildirildiğini, neticeten bekleme ücretinin ödenmemesi üzerine tahsili yönünden faturaya dayalı olarak davalı aleyhine … İcra Müd. 2021/… esas sayılı dosyası ile başlatılan takibe vaki itiraz üzerine zorunlu arabuluculuk işlemlerinden herhangi bir neticeye varılamaması nedeniyle işbu davanın açılmasının hasıl olduğunu, tüm bu nedenlerle davalının … İcra Müd. 2021/… esas sayılı dosyasına vasi haksız ve mesnetsiz itirazının iptaline, takibin devamına, davalının ve kötüniyetli olarak takibe vaki itiraz nedeniyle dava konusu alacak miktarının %20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilin Firmanın adresi, Bursa olup, genel yetki kuralı gereği, Müvekkil Firma aleyhine açılacak dava ve icra takiplerinde, Bursa Mahkemeleri ve İcra daireleri yetkili olduğunu, davacı ile Müvekkil Firma arasında hiç bir ticari ilişki, hiç bir anlaşma bulunmadığını, ancak davacı, taraflar arasında taşıma sözleşmesi olduğu iddiasında olduğunu, . Bu iddiaya göre de sözleşmenin ifa yeri, malların teslim alındığı yer, Bursa olup, Bursa Mahkemeleri ve İcra dairelerinin olduğunu, müvekkil Firmanın, yurt dışında bulunan, dava dışı, … firmasından, tekstil makineleri satın aldığını, makinelerin yurt dışından, müvekkilin Bursa adresine nakliyesi, kurulumu ve çalışır durumda teslimi satıcı firmaya ait olacak şekilde anlaşıldığını, yani söz konusu makinelerin Almanya’dan, Müvekkil Firmanın Bursa adresine kadar nakliyesinin, dava dışı satıcı firma tarafından taahhüt edildiğini, nitekim dava dışı satıcı firma, nakliye konusunda, davacı firma ile anlaşıldığını, bu husus dava dilekçesinde, davacı tarafından da ikrar edildiğini, bu anlaşmanın hak ve borçlarından dava dışı … firması sorumlu olduğunu, sonuç itibariyle Müvekkil Firmanın taraf olmadığı bir anlaşmanın şartlarından sorumlu olmayacağını, davacı tarafından Müvekkil Firmaya düzenlenen, takibe konu fatura dahil, faturaların tümüne itiraz edildiğini ve iade faturası düzenlendiğini, bunun üzerine davacı tarafından Müvekkil Firmaya 12/01/2021 tarihli … nolu fatura düzenlendiğini, müvekkil Firma tarafından, bu faturaya itirazen 15/01/2021 tarihli … nolu iade faturası düzenlenmiş ve … Noterliği 18/01/2021 tarihli, … yevmiye nolu ihbarname ile bu faturaya itiraz edilmiş, bundan sonra düzenlenecek faturaların kabul edilmeyeceğinin bildirildiğini, davacının bekleme ücreti adı altında, ücret talebinin haksız ve yersiz olduğunu davalı Müvekkil Firma yetkilisi tarafından, davacı tarafa iletildiğini, herhangi bir ödeme taahhüdü bulunmadığını, davacı tarafından talep edilen bekleme ücretinin fahiş olduğunu, bu ücretin neye göre belirlendiği belirsiz olduğunu, bunların yanı sıra, teamüllere göre taşıyıcı, ücretini almadan malları teslimden kaçınabilmekte olduğunu, söz konusu Makinelerin, Müvekkil Firmaya teslim edilmiş olmasının, herhangi bir borcun bulunmadığına açık karine teşkil etmekte olduğunu, tüm bu nedenlerde öncelikle yetkisizlik kararı verilmesini, davanın reddine karar verilmesini, vekalet ücreti ve mahkeme masraflarının davacı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Mahkememizde açılan dava: İİK.nun 67. maddesi gereğince itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilaf; davacının davalıdan bekleme ücreti talep edip edemeyeceği, talep edilen ücretin fahiş olup olmadığı, davacının ne kadar bekleme ücreti talep edebileceği ile alacağın likit olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Dosyamıza getirtilen … İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine toplam22.282,56-TL üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67.maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
İddia, savunma, toplanan deliller ve tarafların ilişki dönemlerine ait davalı taraf ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, davalı şirketin ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi için mahal mahkemesi … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış olup, 20/01/2022 tarihli talimat raporunda özetle; … Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… esas sayılı dosyanın Uyap sisteminden incelenmesi ve davalı şirkete ait 2020-2021 yıllarına ait e defter (yevmiye) defterlerinin incelenmesi sonucunca;
* (Davalı) şirket 2020-2021 yıllarında ticari (yevmiye ) defterini e-defter olarak tuttuğunu, (yevmiye) defterlerinin e-defter beratlarının ilk ay ve son ayı kanuni sürelerde oluşturulduğunu,( Elektronik defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı, son ayının beratının alınması ise kapanış onayı yerine geçer.) Davalının ticari defter kayıtlarının usulüne uygun tutulduğunu,
* Davacı tarafından, Davalı şirkete düzenlenen e faturaların toplamının 26.293,42 TL olduğunu, davalı tarafından davacı tarafa düzenlenen e faturaların toplamanını 22.282,56 TL olduğunu, davacı ve davalı şirket arasındaki faturalaşmanın yukarıda şekilde olduğunu, davacı ve davalı şirket arasında (bekleme ücreti) faturaları dışında başkaca bir ticari ilişkinin olmadığını, davalı şirketin ticari defterlerine göre; davalı şirketin, davacı şirkete borçlu gözükmediğini, davalı ve davacı şirketin birbirilerine süreklilik arz eden iade faturası düzenlemiş olduğu görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Talimat mahkemesince düzenlenen bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraflarca rapora karşı beyan ve itirazlar sunulmuştur.
Mahkememiz ara kararı gereğince, davacının ticari defter ve kayıtları incelenerek birleştirici rapor sunulmak üzere dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyetince sunulan raporda özetle; dava ve icra dosyası, dosyaya sunulan bilgi ve belgeler ile davacı şirketin ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda ;
Davacı … Tic. A.Ş.’nin 2020 ve 2021 yılı ticari defterlerinin Elektronik Defter olarak tutulduğu; E-Defter Beratlarının yasal süresi içerisinde oluşturduğunu Envanter defterlerinin açılış onamalarının TTK. Madde 64, 65 ve V.U.K. madde 220-226 uyarınca yasal sürelerde ve usulüne uygun şekilde yaptırıldığını, ticari defterlerin kayıt nizamının V.U.K. madde 215-219 ve Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri hükümlerine ve usulüne uygun olduğunu, takip konusu 04/12/2020 tarihli … no’lu 22.282,56 TL tutarlı faturanın davacı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olduğunu, taşıma araçlarının toplamda 16 günlük bekleme sebebinin Davalı tarafından eşyaların teslimi için Gümrük İdaresine teslim edilmesi gereken evraklardaki yaşanan gecikme nedeniyle meydana geldiği ve kusurun davalıda olduğunu, davacı tarafından Davalıya yansıtılan araç başına 150,00 Euro ve 8 gün olmak üzere iki araç için toplam 2.400,00 EURO bekleme ücretinin piyasa şartlarına göre uygun kabul edilebilir miktar olduğunu,2.400 EURO bekleme ücretini davalının davacıya ödemesi gerektiğini, davacı şirketin takip tarihi itibariyle davalı şirketten “Bekleme ücretine istinaden 2.400 Euro karşılığı olarak” 22.282,56 TL talep edebileceğini, 13/12/2020 tarihli takip tarihi itibariyle avans faiz oranın 9610 olduğunu, bu nedenle de, davacının (taleple bağlılık ilkesi gereğince de) takip tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un 2 maddesi uyarınca avans faiz oranı (takip tarihi itibariyle 9610 ve sonrasında değişen oranlar) üzerinden faiz talep edilebileceği görüş v e kanaatini bildirmiştir.
Davacı … Tic. AŞ, örgü-dikiş örme makinelerini 2 adet araç ile davalı …Ltd. Şti. ye teslim işini üstlenmek suretiyle dava dışı satıcı … ’nin mümessili olan … Tic. AŞ ile anlaşmıştır.
Taşımaya konu eşyaların taşındığı araç bilgileri 1. Araç … ÇEKİCİ/ … DORSE 2. Araç … ÇEKİCİ/ … DORSE şeklindedir. Eşyanın taşıyıcıya teslimi, taşıma sözleşmesinin varlığına karinedir. CMR Madde 4. Taşıma mukavelesi bir sevk mektubunun düzenlenmesi ile gerçekleştirilir. Bu mektubun yokluğu usule aykırı oluşu veya kaybolması, bu Sözleşme hükümlerine tabi olacak olan taşıma mukavelesinin varlığı ve geçerliliğini etkilemez şeklindedir.
Eşyaların varış merkezi olan Bursa Gümrük Müdürlüğü tarafından, Sayın Mahkemeye sunulan yazıda taşımayı yapan iki aracında 12.10.2020 tarihinde Gümrük İdaresine ulaştığı bilgisi paylaşılmıştır. Davalı tarafından, eşyaların teslimi için Gümrük İdaresine teslim edilmesi gereken evraklardaki yaşanan gecikme ve ürünlerin araçlardan indirilip antrepoda muhafaza işlem masrafının fazla olması nedeniyle davalıdan eşyaların araç içerisinde bekletilmesi talep edilmiştir. Davalı adına olan … sayılı ithalat Beyannamesinin 22.10.2020 tarihinde tescil edilmesi sonucunda aynı gün eşyalar araçlardan boşaltılarak davalı tarafından teslim alınmıştır. Gümrük Müdürlüğü kayıtlarına göre her iki aracın bekleme süresi aşağıda belirtilmiş olup serbest sürede dikkate alındığında araçların 8 ‘er gün beklediği görülmektedir.
Davacı tarafından araç başına 150,00 Euro ve 8 gün olmak üzere davalıya 2.400,00 Euro’ya tekabül edecek şekilde 22.282,86 TL’lik fatura düzenlenerek davalıya iletilmiştir.
Davalı tarafından mezkûr faturanın kabul edilmediği ancak toplamda 1.200,00 Euro bekleme ücretini ödeyebilecekleri davacıya bildirilmiştir. Dava dosyasında yer alan aşağıdaki mail yazışmalarında davalının kendi kusuru nedeniyle oluşan bekleme ücretlerini kabul ve ikrar ettiği ancak bekleme ücretlerine fatura edilen tutar yönünden itiraz ettiği anlaşılmaktadır.
Taşıma araçlarının toplamda 16 günlük bekleme sebebinin Davalı tarafından eşyaların teslimi için Gümrük İdaresine teslim edilmesi gereken evraklardaki yaşanan gecikme nedeniyle meydana geldiği ve kusurun davalıda olduğu; Davacı tarafından Davalıya yansıtılan araç başına 150,00 Euro ve 8 gün olmak üzere iki araç için toplam 2.400,00 EURO bekleme ücretinin piyasa şartlarına göre uygun kabul edilebilir miktar olduğu; 2.400 EURO bekleme ücretini davalının davacıya ödemesi gerektiği bilirkişi heyet raporunda belirtilmiştir.
Yukarıda belirtilen yasal dayanak ve açıklamalar ile dava dilekçesi ekinde ispata ilişkin sunulan bilgi ve belgeler uyarınca, olayda taşıma araçlarının bekleme sebebinin davacının riziko alanı içinde değil, davalının riziko alanı içinde gerçeklemiş olduğundan davacının kendi risk alanından kaynaklanmayan nedenlerden ötürü davalı her bir taşıma aracına ilişkin bekleme ücretlerinin ödenmesinden sorumludur. Somut olayda gerçekleşen bekleme sebebi davalının riziko alanı üzerindedir. Nitekim davacı şirket bekleme ücretlerinin kabul edilmemesi hâlinde eşyaların antrepoya indirileceğini beyan etmiş, davalı ise günlük antrepo masraflarının bekleme ücretlerinden fazla olması nedeniyle eşyaların antrepoya boşaltılmamasını, bekleme ücretlerinin ödeneceğini kabul etmesi üzerinde eşyalar antrepoya indirilmeksizin taşıma araçlarında beklettiği anlaşılmıştır. Netice itibariyle, alıcı/gönderilen, teslim şekli, CMR taşıma senedi talimatlarına göre gönderilen konumunda olan davalı, dış ticaret operasyonunu bir bütün olarak başlangıcından sonuna kadar sağlıklı bir şekilde planlamaması, öngördüğü, kontrol ettiği, sorumluluk ve riziko alanında olan; eşyanın tesliminden önce, resmî nitelik taşıyan, özellikle gümrük işlemleri için gerekli bulunan refakat ve lüzumlu belgeler ile talep edilen diğer bilgi ve belgeleri TTK 860/1, 864/1-d, CMR 11/1 hükümlerine aykırı olarak zamanında vermemesi, tasarrufa sunmaması, sağlamaması ile varış yeri gümrük işlemlerini zamanında bitirilmemesine sebep olması nedeniyle 2 adet taşıma aracının toplamda 19 gün varış yerinde beklemesiyle doğan bekleme ücretlerinin ödenmesinden TTK 850/2, 863/3 ile CMR 11/2. maddesi uyarınca sorumludur. Nitekim davalının bekleme ücretlerinden sorumlu olduğunu kabul ve ikrar ettiği ancak bekleme ücretlerine fatura edilen tutar yönünden itiraz ettiği, bir diğer anlatımla bekleme ücretlerini ödemeye taahhüt ettiği, dolayısıyla durumu ikrar ettiği mail yazışmalarıyla sabittir. Bu itibarla, her bir araç için bekleme ücret tutarları davalıya iletilmesi ve düzenlenen fatura tutarını ödememesi üzerine başlatılan takibe vaki itirazın haksız olması nedeniyle itirazın iptali ile alacağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine karar verilmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile, … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyasına vaki itirazın iptali ile takibin aynen devamına, alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 2. maddesi uyarınca avans faiz(takip tarihi itibariyle %10 ve sonrasında değişen oranlar) işletilmesine,
2-Alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 1.522,14 -TL karar ve ilam harcından 269,13-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 1.253,01 TL eksik harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 336,93TL yargılama gideri ile yargılama aşamasında yapılan 2.999,10-TL masraf olmak üzere toplam 3.336,03-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
6-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Tarafların zorunlu arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00 TL’NİN DAVALIDAN TAHSİLİ İLE HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca … Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 30/11/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır