Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/263 E. 2022/809 K. 21.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/263 Esas
KARAR NO:2022/809

DAVA:Ticari Nitelikteki Banka Garanti Sözleşmesinden Kaynaklanan Davalar (Alacak)
DAVA TARİHİ:20/10/2020
KARAR TARİHİ:21/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Nitelikteki Banka Garanti Sözleşmesinden Kaynaklanan Davalar (Alacak) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil idarenin, yaptığı emvali satışlarında ihaleye girenlerden geçici ve kesin teminat mektubu talep ettiğini ve bu teminatı gösterenlerin … emvali satış ihalesine girebildiğini, davalılardan … San. ve Tic.A.Ş.’nin de, müvekkil idarenin satmış olduğu emval bedeli için, … … Bankası … Şubesi tarafından tanzim edilen, vadesi 07.01.2019 olan 05.06.2018 tarihli 142.739,00 TL’lik Kesin Teminat Mektubu ile yine vadesi 19.11.2018 olan 16.03.2018 tarihli 49.380,00 TL’lık iki adet teminat mektubunu müvekkil idareyeverdiğini, davalı … San. ve Tic.A.Ş.’nin, … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde … E. sayılı dosyası ile konkordato talebinde bulunduğunu ve mahkemenin,19.11.2018 tarihli ara kararı ile davacılara ait teminatların ve banka teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin tedbiren durdurulmasına karar verildiğini, ancak müvekkil … İşletme Müdürlüğü’nün bu davada taraf olmadığını, bu nedenle bu tedbir kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, 2886 sayılı yasanın 26. maddesi üçüncü fıkrasında “Her ne suretle olursa olsun idarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz” denildiğini, kanunun bu emredici hükmü ve idarenin iç düzenlemesi karşısında, taraf olunmayan davada ihtiyati tedbir kararının yasaya aykırı olduğunu, davalı … San. ve Tic.A.Ş.’nin satış şartnamesi hükümlerini yerine getirmemesi
nedeniyle, dava konusu teminat mektubunu düzenleyen diğer davalı … Bankasından, teminat mektup bedelinin idare hesaplarına yatırılması istenmişse de muhatap bankanın, mektup bedellerini ihtiyati tedbir kararı nedeniyle tazmin edemeyeceklerini bildirdiğini, davalı … San. ve Tic.A.Ş.’nin, … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinde açtığı … E. sayılı davada, 21.11.2019 tarihli karar ile konkordato taleplerinin reddine karar verildiğini, bu karar sonrası müvekkil idare tarafından, davalı bankadan teminat mektuplarının vade tarihlerinden itibaren aylık % 2 gecikme faizi ile birlikte ödenmesini talep etmişse de, davalı bankaca sadece teminat mektubu üzerindeki meblağı kadar parayı idare hesaplarına aktardığını, mektubun vade tarihi ile ödeme tarihleri arasında işletilmesi gereken gecikme faizini ödemeyeceğini yazılı olarak bildirdiğini, her ne kadar teminat mektubunu veren banka, faiz talebine karşı verdiği cevabi yazısında, ihtiyati tedbir kararının verildiği tarih ile kaldırıldığı tarih arasında geçen sürelere ilişkin sorumlulukları olmadığını, muhatap idarenin bu süre zarfında mahrum kaldığı faizi tedbir koyduran lehtardan isteyebileceğini ifade etmişse de bu hususun usul ve yasaya, ayrıca yargı kararlarına aykırı olduğunu, tüm bu nedenlerle … San. ve Tic.A.Ş. lehine … Şubesi tarafından düzenlenen ve muhatabı … olan 16.03.2018 tarihli 49.380,00 TL’lık 07.01.2019 vadeli ve 05.06.2018 tarihli 142.739,00 TL’lık 19.11.2018 vadeli iki adet teminat mektubunun vadesinde tam olarak ödenmemesi nedeni ile; 25.11.2019 tarihi itibari ile 50.529,61 TL mektup bedeli alacakları ile bu alacağın tahsil tarihine kadar işletilecek aylık % 2 gecikme zammı ve KDV’sinin müştereken ve müteselsilen ödenmesini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin müştereken ve müteselsilen davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … Aş vekili cevap dilekçesinde özetle : dava hakkında yetkisizlik kararı verilmesini , teminat mektuplarını tazmin talebi ,teminat mektubunun nakde çevrilmesinin tedbiren durdurulması yönündeki mahkemece verilmiş ihtiyati tedbir kararı nedeniyle yerine getirilmediğini ,teminat mektuplarının bedellerinin eksiksiz ve tam olarak ödendiğini ,teminat mektubunun tazminini önler nitelikte ihtiyati tedbir kararı verilmiş olması nedeniyle müvekkil bankadan gecikme faizi talebinde bulunulmasının hukuken mümkün olmadığı gibi gecikme faizi istenebilecek olsa dahi söz konusu talebin muhatabının ihtiyati tedbir talebinde bulunan teminat mektubunun lehtarı diğer davalı olduğu ,davacının kusurlu davranışlarının teminat mektupları ile garanti edilmediğini ,ilk talep halinde ödeme kaydının davacının haksız ,hukuka aykırı ,hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olan tazmin talebinin yerine getirilmesinin gerekçesi olamayacağı ,davacının dilekçesinde bahsettiği yüksek mahkeme kararının huzurdaki dava konusu olayla da ilgili bulunmadığını sonuç olarak haksız ,usul ve yasalara aykırı ve hakkın kötüye kullanılması niteliğindeki huzurdaki davanın müvekkil banka açısından tüm talepler yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle :müvekkil şirketin yasal tebligat adresinin İstanbul olduğundan yetkisiz mahkemeye açıldığını ,müvekkil şirketin huzurdaki davaya taraf olmadığı şöyle ki müvekkil şirketin davacı yana teminat mektubu verdiğini ve iş bu teminat mektubundan doğrudan diğer davalının sorumlu olduğunun açık olduğu ,husumetin dava şartlarından olup davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından diğer bir deyişli müvekkil şirkete karşı talepte bulunma hakkı olmadığından ve teminat mektubuna nakde çevirecek muhatabın diğer davalının banka olması nedeniyle müvekkil şirket yönünden husumet itirazlarının kabulüne karar verilmesini ,müvekkil şirket tarafından … İşletme Müdürlüğüne sunulan teminat mektubunun nakde çevrilememesinin müvekkil şirketin kusurundan dolayı … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından teminat mektuplarının nakde çevrilmesini önleyici tedbir konulmasından kaynaklı olduğu nitekim davacı yanın bu tedbire karşı … 1. Asliye Ticaret Mahkemesine itirazda dahi bulunmadığını ,Konkordato mühtelinde müvekkil şirket faaliyetinin mahkeme ve komiser iznine tabi olup davacı yana ödeme yapılmasının mümkün olmadığı ,müvekkil şirketin konkordato talebine ilişkin verilen kararın kesinleşmediği huzurdaki davanın bekletici mesele yapılmasının gerektiği ,davacının taleplerinin fahiş olup ayrıca hukuki dayanaktan uzak olduğu çünkü davacı yan ile kurulan ihale-satış sözleşmesinde müvekkil şirkete yükletilebilecek tek ifa teminat mektubunun davacı yana teslim edildiğini ,teminat mektubunu alan davacı yanın nakde çevirip çevirememesi ve yine nakde çeviremediği için fahiş faiz işletmesinin müvekkil şirket tarafından kabul edilemeyeceğini ifade etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava ; Ticari Nitelikteki Banka Garanti Sözleşmesinden Kaynaklanan alacak talebine ilişkindir.
Taraflar arasındaki ihtilaf davalı banka tarafından teminat mektubu bedelinin ödenip ödenmediği, davacının davalılardan teminat mektubu bedelini talep edip edemeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
Dosyanın … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/… Esasına kaydının yapıldığı, … Asliye Hukuk Mahkemesinin 09/12/2020 tarih, 2020/… esas, 2020/… karar sayılı yetkisizlik kararı gereğince mahkememize tevzi olunmuştur.
Mahkememiz ara kararı gereğince, davanın esasına ilişkin olarak, İddia, savunma, toplanan deliller ile birlikte dosyanın bankacı bilirkişiye tevdi edilerek dosya kapsamında tarafların iddia ve savunmaları değerlendirilerek bankacılık mevzuatı da dikkate alınmak suretiyle ayrıca terditli olacak şekilde teminat mektubunun tahsil tarihi ile tanzim talebinde bulunulduğu tarihe kadar ne kadar faiz talebinde bulunabileceğinin de hesap edilerek rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.
Bilirkişi raporunda özetle;
Tarafına tevdi edilen dava dosyasına mevcut olan belgeler, teminat mektupları, dosya kapsamında yer alan … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı konkordato dosyasının hep birlikte değerlendirildiğini, neticeten taraflar arasındaki ihtilafın, dava konusu … no.lu 49.380,00 TL tutarlı teminat mektubu bedelinin davalı …Ş. tarafından, muhatap davacıya 20.11.2018 tazmin talep tarihinde ödenmemesi ve aynı şekilde … no.lu 142.379,00 TL tutarlı teminat mektubu bedelinin 07.01.2019 tazmin talep tarihinde muhatap davacıya ödenmemesi nedeniyle, davacı tarafın söz konusu talep tarihlerinden, ödemenin
gerçekleştiği 25.11.2019 tahsil tarihine kadar süre için gecikme faizi talebinden kaynaklandığını, dava konusu teminat mektupları için, tazmin talep tarihlerinden 25.11.2019 tahsil tarihine kadar davacı işletmenin iç mevzuatı uyarınca yıllık % 24,00 gecikme faiz oranından ve ayrıca teminat mektuplarının metninde talep tarihinden ödeneceği tarihe kadar Kanuni Faiz uygulanacağının hüküm altına alındığı ve tarafların tacir oldukları dikkate alınarak, 3095 sayılı Kanunun 2’inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, TCMB Avans İşlemlerinde uygulanan Faiz oranından terditli hesaplama yapıldığını, dava konusu teminat mektup bedelleri toplamı olan 192.119,00 TL’lik tutar, 25.11.2019 tarihinde davalı bankaca, davacıya ödenmiş olduğundan Yıllık % 24,00 Gecikme Faiz Oranından Faiz Hesaplandığında; davacının 25.11.2019 tahsil tarihi itibariyle 42.821,71 TL işlemiş faiz ve 7.707,91 TL KDV olmak üzere, toplam 50.529,61 TL talep edilebilir alacak tutarı bulunduğunu, avans İşlemlerinde uygulanan Yıllık % 19,50 Faiz oranından faiz hesaplandığında ise; davacının 25.11.2019 tahsil tarihi itibariyle 34.792,64 TL işlemiş faiz ve 6.262,67 TL KDV olmak üzere, toplam 41.055,31 TL talep edilebilir alacak tutarı bulunduğu görüş ve kanaatlerini bildirmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraflarca rapora karşı beyan ve itirazlar sunulmuştur.
Davacı vekilinin rapora karşı itirazları, mahkememizce değerlendirilmiş, dosyada mevcut raporun yeterli ve denetime elverişli olduğu görüş ve kanaati ile itirazların reddine karar verilmiştir.
Davacı kurum davalı bankadan almış olduğu kesin teminat mektubunun süresi içerisinde tam olarak ödenmemesi nedeni ile teminat mektubu bedeli alacağı ile bu alacağın tahsil tarihine kadar işletilecek aylık %2 gecikme zammı ve KDV’sinin ödenmesini talep ve dava etmiştir.
İİK.’nın 287. maddesinde; “Konkordato talebi üzerine mahkeme, 286 ncı maddede belirtilen belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde derhâl geçici mühlet kararı verir ve 297 nci maddenin ikinci fıkrasındaki hâller de dahil olmak üzere, borçlunun malvarlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alır”. hükmü düzenlenmiştir.
Mahkememiz tarafından UYAP sistemi üzerinden celp edilen, … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E.sayılı dosyasında 16.11.2018 tarihli ek tensip tutanağı ile “banka teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin tedbiren durdurulmasına” karar verildiği, 21.11.2019 tarihi itibari ile de tüm tedbirlerin kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Teminat mektubu üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde olan bir garanti sözleşmesidir. Teminat mektubunda; kendisine garanti verilen muhatap, lehine teminat mektubu verilen lehtar ve teminat mektubunu veren banka olmak üzere üç taraflı bir hukuki ilişki bulunmaktadır.
Banka, ihtiyati tedbir kararına uymak zorundadır. Davaya konu olan olayda; davacının 07/01/2019 ve 19/11/2018 tarihinde davalı bankadan ödeme talep ettiği, tedbir kararının ise 16/11/2018 tarihli olduğu, bu halde ödeme talebinden önce alınmış bir tedbir kararı bulunduğu anlaşılmaktadır. Bankanın ödeme yapmasını engelleyen bir mahkeme kararı bulunması sebebi ile bankanın, muhatabına karşı bir haksız fiilinden söz edilmesi mümkün değildir. Dolayısıyla muhatabın da, bankanın hukuka aykırı bir fiili nedeniyle uğradığı bir zarardan bahsedilemeyecektir. Bu durumda davalı bankanın mahkeme kararının gereği olarak ödeme yapmadığı anlaşılmakla, davalı banka yönünden açılan davanın esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
Taraf sıfatı, maddi hukuka göre belirlenen, bir subjektif hakkı dava etme yetkisini ya da bir subjektif hakkın davalı olarak talep edilebilme yetkisini gösteren bir kavramdır. Taraf ehliyeti; davada taraf olabilme, usulî hukuki ilişkinin süjesi olabilme ehliyetidir. Taraf ehliyetine sahip olan kişi, davada davacı veya davalı olabilecektir. Taraf ehliyeti, dava ehliyeti ve dava takip yetkisi davanın taraflarının kişilikleriyle ilgili olduğu halde, taraf sıfatı dava konusu subjektif hakka ilişkindir. Davacı tarafta yer alan taraf için aktif dava sıfatı, davalı tarafta yer alan taraf için pasif taraf sıfatından söz edilebilir. Uygulamada, “sıfat” yerine “husumet” terimi de kullanılmaktadır. Sıfat, davada taraflardan birinin davaya konu subjektif dava hakkının bulunup bulunmadığı ile ilgili bir husustur. Tarafların sıfatının yargılama sonuna kadar devam etmesi zorunludur. Bu husus mahkemece re’sen göz önünde bulundurulmalıdır. Bir davada, taraflardan birinin davacı ya da davalı sıfatının (aktif ya da pasif husumet ehliyetinin) olmadığı belirlenirse, artık bu davanın esasının çözümüne girilmeden, davanın husumet yokluğundan reddi gerekir.
Davalı … San. ve Tic. A.Ş.’nin davacı tarafa teminat mektubu verdiği ve işbu teminat mektubunun bedelinin ödenmesinin ancak muhatap bankadan talep edilebileceğinin aşikar olduğu, teminat mektubunun davalı banka tarafından davalı şirket lehine düzenlendiği göz önünde bulundurulduğunda davalı … San. ve Tic. A.Ş.’ye yöneltilebilecek bir husumet bulunmadığından bu davalı yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar vermek gerekmiş ve taraflar hakkında aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM; yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … San. Tic. A.Ş. yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
2-Davalı …Ş. yönünden açılan davanın REDDİNE,
3-Davacı yan harçtan muaf olduğundan harç hususunda karar verilmesine yer olmadığına,
4-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üstünde bırakılmasına,
5-Davalı … San. Ve Tic. A.Ş. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacı kurumdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davalı …Ş. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacı kurumdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davalı …Ş’nin yaptığı 150,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
8-Davalı … San. Tic. A.Ş’nin yapmış olduğu yarılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
9-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde artan gider avansının ilgili tarafa iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalılar vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 21/09/2022

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır