Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/710 Esas
KARAR NO:2022/811

DAVA:İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:18/12/2020
KARAR TARİHİ:21/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin çeşitli şirket ve ülke savunma sanayi şirketlerine uçak aksamında kullanılan yedek parçaların tamir, tedarik ve bakım hizmeti verdiğini, davalı şirket ile yapılan sözleşme ile 27.08.2019 tarihli … no.lu poliçe ile uçak makineleri, uçak yedek parçaları ve uçak kimyasalları cinsi emtiaların 3.360,00.- USD bedelle sigorta güvencesine alındığını, davacı tarafından bakımı yapılarak …’ya sevki için gönderilen … uçağına ait fren asamblesinin Amerika dan … ya sevki sırasında … Nakliye Şirketi tarafından Eylül 2019 tarihinde kaybolması neticesinde davalı şirketin acentesine hasar başvurusu yapıldığını, yapılan ekspertiz neticesinde kaybolan malzemenin tazmin tutarının 10.660,00.- USD olduğu belirtilmiş olmasına rağmen konunun sigorta tazminatı dışında kaldığı belirtilerek tazmin talebinin kabul edilmediğini, alacağın tahsili için …. İcra Müdürlüğü … E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı şirketin icra takibine haksız itiraz ettiğini beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile …. İcra Müdürlüğü … E. Sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini, yarılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket tarafından … no.lu ve 27.08.2019-27.08.2020 vadeli Nakliyat Blok Sigorta Poliçesinin tanzim olunduğunu, şirketlerinin sorumluluğunun 27.08.2019 tarihinden sonraki sevkiyatları sigorta güvencesine aldığını, davacının tazmini talep ettiği … uçağına ait fren asamblesinin davacıya ait olmadığı, … Hava Kuvvetlerine ait olduğu, emtianın kaybolmasından doğan zararın … Hava Kuvvetlerine
ait olduğunu, davacının bu kayıp sebebiyle … Hava Kuvvetlerine bu zararı ödediğine ilişkin belge sunmadığını, davacının talep edebileceği zararı olmaması sebebiyle aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, meydana gelen zararın poliçe vadesinde meydana gelmediğini, poliçe vade başlangıcının 27.08.2019 olduğunu, dava konusu emtianın …’dan … ya taşınmak üzere ilk sevk tarihinin 17.07.2019 – 23.07.2019 olduğunu ve poliçe vadesini kapsamadığını, şirketlerinin zarar sorumluluğunun bulunmadığını, davacı tarafın poliçe hükmü gereğince malın tesliminden itibaren 3 gün içerisinde taşıyan ve yetkili
temsilcisine noter vasıtasıyla eksik teslimi ihtar ettiğini ispatlaması gerektiğini, davacının bu hususu belgeleyici delil sunmadığını dava konusu alacağın likit olmaması sebebiyle icra inkar tazminatı talebinin reddi gerektiğini, talep edilen faiz ve başlangıç tarihinin kabul edilmediğini tüm bu nedenlerle davanın reddi ile yargılama gideri vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE :
Dava dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Mahkememizde açılan dava: İİK.nun 67. maddesi gereğince itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilaf; kaybolan emtia’nın sigorta poliçesi vadesi içerisinde olup olmadığı, davacının gerçek zarar miktarı, davalının poliçe koşullarına dayalı olarak sorumluluğu bulunup bulunmadığı, davacını davalıdan talep de bulunup bulunamayacağı noktalarında toplanmaktadır.
Dosyamıza getirtilen …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine toplam 10.714,35 USD üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67.maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların iddia ve itirazları, takip dosyası, sunulan deliller, tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek davacının gerçek zarar miktarı, mevcut poliçe ve vade hükümleri çerçevesinde davalının sorumlu olup olmadığının tespiti için bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi mahkememize sunduğu bilirkişi raporunda özetle;
Davalı …Ş. tarafından sigortalısı … Müh. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. ( ek sigortalı … ) adına 27.08.2019/27.08.2020 vade tarihli ve … no.lu Nakliyat Blok sigorta poliçesi ile “ uçak makineleri, uçak yedek parçaları, uçak kimyasalları” nın gemi- kamyon- tır- uçak ile taşınmasını teminat altına alındığını, Poliçede sevkiyatın başlangıç yerinin … Ve Tüm Dünya Ülkeleri olacağı, sevkiyatın bitiş yerinin Türkiye geneli olduğu poliçeye derç edildiğini, Araç başı azami limitin 600.000,00.- USD olduğu belirtildiğini, Beher hasarda “ araç başı azami limit bedeli üzerinden %1 muafiyet uygulanacağı” poliçeye derç olunduğunu, ava yolu sevkiyatlarında … klozları kapsamında sigorta güvencesi verildiğinin görüldüğünü, Poliçede ihbar yükümlülüğü başlığı altında “ sigortalı, ay içerisinde yapmış olduğu tüm sevkiyatların detaylarını ( irsaliye sıra numarası atlamadan, emtia cinsi, emtia sigorta bedeli, yükleme tarihi, güzergah ve vasıta bilgisi) içeren listeyi takip eden ayın ilk haftası sigorta şirketine bildirmekle yükümlüdür.” Hükmü amir olduğunu, Poliçeye derç olunan özel şartlarda “…..kullanılmış emtialar için havayolunda tam ziya hükümlerince teminat uygulanacak olup, aşınma, yıpranma, tedrici bozulmaya atfedilebilecek hasar teminat haricidir” şeklinde düzenlendiğini,Emtianın davacı sigortalının onarım hizmeti verdiği müşterisi olan … Hava Kuvvetleri ne ait 1 koli, 22 kg. 2. El kullanılmış 235 uçak fren asamblesinin onarımı yapılmak üzere … ya gönderilmek üzere emtianın …- …- …- …- … aktarmalı olarak … ya gönderildiği, 17.07.2019 tarihli hava yük konişmentosuna göre … dan – … ye gönderilmek üzere taşıyıcıya teslim edildiğini,23.07.2019 tarihinde nakliyeci … ya teslim edildiği, … servis kuryesi tarafından nakliyeci deposundan alınarak 13.09.2019 tarihinde Singapur a taşıyacak olan … Servis … deposuna, depodan tekrar … … … deposuna sevk edildiği ve bu depoda emtianın kaybolduğu belirlendiği anlaşıldığını, 1/1/82 Enstitü Yük Klozları [Havayolu] incelendiğinde; 5. maddesi “Transit Klozu”nu düzenlediğini, “5.1. Bu sigorta,sigorta edilen şeyin taşınmak üzere burada yazılı depo,bina veya istif yerini terk ettiği anda başlar,taşımanın olağan yolu boyunca devam eder ve 5.1.1. burada yazılı varma yerinde alıcıya ya da diğer son depo,bina veya istif yerine teslim ile 5.1.2. sigortalının burada yazılı varma yerinden önce veya varma yerinde, 5.1.2.1. taşımanın olağan yolundan başka bir yerde depolama veya 5.1.2.2. ayırma yahut dağıtım için kullanmak üzere seçeceği herhangi bir depo veya istif yerine teslim ile ya da 5.1.3. sigorta edilen şey son boşaltma yerinde hava taşıtından boşaltılmasının tamamlanmasını izleyen 30 günün sona ermesi ile, bunlardan hangisi daha önce gerçekleşirse, ona göre sona ereceğini, 5.2. Sigorta edilen şey,son boşaltma yerinde hava taşıtından boşaltıldıktan sonra fakat bu sigorta sona ermeden önce burada sigorta edilen varma yerinden başka bir yere gönderilirse,
bu sigorta, yukarıda belirlenen sona erme hallerine bağlı olur ve böyle bir diğer varma yerine yapılacak taşımanın başlamasından öteye uzatılamayacağını, 5.3. Bu sigorta [ yukarıda belirlenen sona erme ve aşağıdaki 6 .Kloz hükümlerine bağlı olarak] sigortalının denetimi dışında gecikme,herhangi bir sapma,zorunlu boşaltma, tekrar yükleme veya aktarma ve taşıma sözleşmesinde hava yolu taşıyıcısına tanınmış bir hakkın kullanılmasından doğan yolculuktaki her hangi bir değişiklik sırasında yürürlükte kalır. ” şeklinde olup, Amir hükmü gereği, dava konusu emtianın 17.07.2019 tarihli hava yük konişmentosuna göre
… dan – … ye gönderilmek üzere taşıyıcıya teslimi ile mi transit taşımanın başladığı yoksa, poliçenin tanzim tarihi olan 27.08.2019 tarihinden sonra 13.09.2019 tarihinde 13.09.2019 tarihinde … a taşıyacak olan … Servis … deposuna, depodan tekrar … … deposuna sevk edildiği tarihte mi başlayacağı hususu önem kazandığını, Transit taşıma, bir ülkede başlayıp ve en az bir ülkenin topraklarının geçilmesinin ardından bir başka ülkede sona eren, sonra erdiği ülke haricinde kalan ülkelerin üzerinden eşya taşıma işlemlerini kapsayan bir taşımacılık şekli olarak belirtildiğini, dava konusu olayda nihai hedefin, emtianın …’ dan tamir edilmek üzere … ya gönderilmesi olduğunu, dolayısıyla dava konusu taşımanın transit taşıma olarak kabul edilmesi gerektiği değerlendirilmekte olduğunu, dolayısı ile enstütü yük klozu 5.1. maddesi gereğince sigorta güvencesinin emtianın ilk teslimi ile başladığını ve alıcısına teslimi ile sona ereceği belirlenmiş olmakla, dava konusu taşımanın 17.07.2019 tarihinde başladığı kabul edildiğinde poliçenin taşımanın başlamasından sonra
27.08.2019 tarihinde tanzim edildiği ve hasarın poliçe teminatı kapsamında bulunmayacağının değerlendirilmekte olduğunu, ancak, Klozun 8. Maddesi “8.1. Bu sigorta gereğince tazminata hak kazanabilmek için sigortalı zıya anında sigorta edilen şey üzerinde sigorta edilebilir bir menfaate sahip olması gerektiğini, 8.2. Yukarıdaki 8.1.’e bağlı olmak koşulu ile, sigortalı bu sigortanın kapsadığı süre içinde gerçekleşen sigorta kapsamındaki zıya için, tazminata hak kazanacağını, bununla birlikte, zıya sigorta sözleşmesi yapılmadan önce olmuş olsa bile sigortalı bunun farkında değil ve sigortacılar da habersiz ise tazminata hak kazanılır .” Amir hükmü gereği, emtianın … Hava Kuvvetlerine ait olduğu iddia olunduğu, hava yük senedinde emtianın davacı ile ilişkisinin yer almadığını, emtia üzerinde sigortalanabilir menfaatini ispatlamadığı kanaatine varıldığını, Emtia hasarı yönünden incelendiğinde; Ekspertiz raporunda,
… kodlu fren asamblesi 2. El kullanılmış bedelinin 23.285,00.- USD ,onarım bedelinin 6.625,00 USD,Kayıp Emtia bedelinin 16.660,00.- USD, muafiyet bedelinin 6.000,00.- USD ( araç başı azami teminat limitix%1- 600.000,00.- USDX%1) olmak üzere toplam bedelin 10.660,00.- USD Kadri maruf bulunmakta olduğunu, neticeten Hukuki ve nihai kararın mahkemeye ait olmak üzere iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı üzerinde yapmış oldukları inceleme sonucunda, dava konusu somut olayda;
1. Davacının sigorta edilen emtia üzerinde menfaatinin bulunduğunun belgelenmediğini,
2- Transit taşımanın başlamasından sonra poliçenin tanzim olunduğu ve hasarın poliçe teminatı kapsamında olmadığını, Mahkeme aksi kanaatte olması halinde davacının talep edebileceği zarar bedelinin 10.660,00.- USD olacağı görüş ve kanaatini bildirmişlerdir
Bilirkişi taraflara tebliğ edilmiş, taraflarca rapora karşı beyan ve itirazlar sunulmuştur.
Mahkememizce bilirkişi raporunda eksikliği bildirilen dava dışı … Hava Kuvvetleri veya … hükümetine kaybolduğu bildirilen fren parçalarına ilişkin herhangi bir ödeme yapılıp yapılmadığı, ödeme yapılmış ise ödemeye ait kayıt, belge, dekontu sunmak üzere süre verildiği, sunulması halinde ek rapor alınmak üzere dosyanın bilirkişiye tevdi olunmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi ek raporunda özetle; Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, taraf vekillerinin sair dilekçe ve beyanları, ekspertiz raporu, kök rapor, para transferine ilişkin belgeler, faturalar, tüm dosya içeriği ve davacı vekili tarafından kök rapora yapılan itirazların ve sunulan yeni belgelerin incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda kök rapor hazırlandıktan sonra dosyaya sunulan belgelerden zararın davacının malvarlığında ortaya çıktığının ve sigortalı emtia üzerinde menfaatinin bulunduğunun anlaşıldığını, zarara sebep olan rizikonun sigorta güvencesi kapsamında kaldığını, 27.08.2019-27.08.2020 tarihleri arasında geçerli poliçenin 17.07.2019 tarihinde …’dan başlayıp …’ta biten ilk sevkiyatı güvence altına almadığını, ancak buradan yapılan 13.09.2019 tarihli sevkiyatı güvence altına aldığını, sair yönlerden kök raporda değişikliğe gidilmesine gerek olmadığı görüş ve kanaatini bildirmişlerdir.
Ek rapor taraflara tebliğ edilmiş, taraflarca rapora karşı beyan ve itirazlar sunulmuştur.
Tüm dosya kapsamı ve deliller birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında 27/08/2019-27/08/2020 vade tarihli … nolu nakliyat blok sigorta poliçesi ile uçak makineleri yedek parçaları, uçak kimyasallarının gemi, kamyon, tır, uçak ile taşınmasının teminat altına alındığı, emtianın davacı sigortalının onarım hizmeti verdiği müşterisi olan … hava kuvvetlerine ait 1 koli 22 kg ağırlığında 2. el kullanılmış 235 uçak fren asamblesinin onarımının yapılması için …’ya gönderilmek üzere emtianın …- …-… aktarmalı olarak …’ya gönderildiği, 17/07/2019 tarihinde …’dan …’ye gönderilmek üzere taşıyıcıya teslim edilidği, 23/07/2019 tarihinde nakliyesci …’ye teslim edildiği, 13/09/2019 tarihinde … taşıyacak olan … servis … deposuna, depodan tekrara … memphis tn deposuna sevk edildiği ve bu depodan emtianın kaybolduğu, davacı tarafından … hava kuvvetlerine bedelsiz fatura düzenlendiği, fren takımına 14.126,40 USD ödeme yapıldığı, kaybolan eşya bakımından davacının zarara uğramış olduğu ve iş bu davayı açmakta menfaatinin bulunduğu, sigorta hukukunda sevkiyatın başlamasından sonra poliçe düzenlenmesine engel bir durum olmamasına istinaden poliçenin 5.1 maddesi, poliçenin yürürlükte olduğu dönemde başlamış olan sevkiyatın, poliçenin yürürlükten kalktığı anda henüz varma yerinde gönderilen yük teslim edilmese bile, taşıma konusu eşyayı varma yerinde teslimine kadar sigorta güvencesini devam ettirdiği yönünde yorumlanmış olup, davacının davalıdan alacaklı olduğu anlaşılmış, davalının haksız itirazının iptaline, alacak likit olduğundan icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile, …. İcra müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasındaki 10.660,00 USD asıl alacağa ilişkin itirazlarının iptali ile takibin 10.660,00 USD’ye 3095 sayılı kanun 4/A maddesi uyarınca faiz işletilmesi suretiyle devamına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Kabul edilen dava değeri olan 10.660,00 USD’nin takip tarihi itibariyle TL karşılığı olan 79.843,4 TL üzerinden taktiren %20 oranında hesaplanan 15.968,68 TL inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar yasası gereğince alınması gerekli 5.618,10 TL’nin peşin alınan 966,46 TL’den mahsubu ile eksik olan 4.651,64 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydının yapılmasına,
4-Davacı tarafından başlangıçta yapılan 1.028,66 TL ilk masraf, yargılama aşamasında yapılan 3.411,50 TL masraf olmak üzere toplam 4.440,16 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 13.159,04 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
7-Tarafların zorunlu arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00 TL’NİN DAVALIDAN TAHSİLİ İLE HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 21/09/2022

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır