Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/174 E. 2022/1021 K. 06.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/535 Esas
KARAR NO :2022/983

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:25/08/2021
KARAR TARİHİ:29/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket …. İcra Dairesi … Esas sayılı takibe konu olan … sayılı … bankasına ait çeki … Mağazacılık Tic. Ltd. Şti’den bağlantı çeki olarak ticari ilişkinin devamını sağlama yani bir nevi teminat amacı ile aldığı, ilerleyen süreçte ….Ltd. Şti’nin ticari hayatı bakımından zorda olduğu fark edildiği, ve aradaki ticari ilişkinin devam edilmemesine karar verildiği, bu nedenle 2 adet çekin ….ltd Şti’ye iade edildiği, daha sonra davalının çeke ulaştığı, çeki ibraz ederek kötü niyetli olarak ihtiyati haciz kararı ile haciz işlemi gerçekleştirdiği, izah edilen denedlerle müvekkil şirketin borçlu olmadığının tespitine, davalı tarfa aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinden bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Tamamen haksız ve hukuksuz aynı zamanda hayatın olağan akışına da ters olduğu, çünkü evveliyatla yapılan takip kambiyo rejimine tabi olduğu, Herhangi bir sebep ileri sürülemeyeceği, bunun yanında takibe konu olan çekin teminat olarak kendilerine verildiğini ve de iade edildiğini beyan ettiği, eğer çek teminat olarak verilmişse neden çekin arkasında davacının cirosu bulunduğu, gerek davanın açılışındaki ve gerekse de ihtiyati tedbir istenmesindeki amaç müvekkilimi mağdur etmekten başka bir amaç taşımadığı, arz ve izah edilen nedenlerle davanın ve ihtiyati tedbir taleplerinin reddine, davacı aleyhine %20 den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, kambiyo senedinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Davalı alacaklı … tarafından …. İcra Dairesi … Esas sayılı takibine dayanak yapılan dava konusu … … Bankası … Şubesine ait, … seri numaralı, 84.000,00 TL bedelli, dava dışı …-… Ticaret’in keşideci, dava dışı … … LTD. ŞTİ.’nin lehtarı, davacının cirantası, davalı alacaklının ise ciranta son hamil olduğu çeke dayanılarak davacı ve dava dışı keşideci ile lehtar aleyhine kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapıldığı, davacı tarafça, dava konusu çekin dava dışı lehtar … Mağazacılık Tic. Ltd. Şti’nden aralarındaki ticari ilişkiye binaen teminat amaçlı olarak aldıkları, aradaki ticari ilişkinin devam etmemesi sebebiyle çeki lehtara iade ettikleri, bu arada çekin davalı taraça ele geçirildiği iddiası ile menfi tespit istemli işbu davanın açıldığı, davalı tarafça, çekte ciranta davacının cirosunun bulunduğu, kambiyo vasfı sebebiyle çekin düzenlenme sebebinin bilinmesinin mümkün olmadığı savunması ile davanın reddi isteminde bulunulmuştur.
Yargılama aşamasında, işbu dosya davacısı borçlu tarafından 113.237,94-TL borç ödemesi yapıldığı, dosyanın infazen kapatıldığı ve takibe konu çek aslının işbu dosya davacısı borçluya teslim edildiği, bu hali ile davanın istidat davasına dönüştüğü anlaşılmıştır.
TTK’nın 792. maddesine göre; “Çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790.maddesine göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çek geri vermekle hükümlüdür.” aynı Kanunun 790.maddesinde ise “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve bir birine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir beyaz ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kişi çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır” düzenlemesi bulunmaktadır.
Bu hukuki açıklamalar karşısında somut olayın değerlendirilmesine gelince; çeki lehtar cirosu ile devralan ciranta davacının imza inkarında bulunmadığı, dava dışı lehtar … ….LTD. ŞTİ.’den, ticari ilişki kapsamında teminat olarak aldığı ardından aynı şirkete iade ettiği iddia edilmiş ise de söz konusu iddianın çekten düzgün bir ciro zinciri ile çekin yetkili hamili olduğu anlaşılan davalı alacaklıya karşı ileri sürülebilmesi için davalının iktisabında ağır kusur veya kötü niyetli olduğunun davacı tarafça kanıtlanması zorunlu olup, davacı tarafça bu yönde kesin delil ile ispat külfetinin yerine getirilmediği anlaşılmıştır. Davacı tarafça her ne kadar kendisinin ve dava dışı lehtar … …LTD. ŞTİ.’nin ticari defter ve kayırlarının incelenmesi talep edilmiş ise de yukarıda açıklanan mevzuat hükümlerinden de bilindiği üzere tarafların ticari defter ve kayıtlarının tek başına çekin düzenlenme sebebini ve davalı alacaklının kötüniyetini ispatlamaya yeterli olmadığı gözetilerek davacı tarafın bu yöndeki talebinin usul ekonomisi de gözetilerek reddine karar verilmiş, ayrıca yine dava dilekçesinde her ne kadar açıkça yemin deliline dayanılmış ise de, yeminin konusunun ancak kişinin kendisinden kaynaklanan vakıalar olabileceğine ilişkin HMK 225/1. Maddesi amir hükmü uyarınca davacı iddiasına ilişkin vakıanın davalı alacaklı ile ilgisi bulunmadığından davacıya yemin delil hatırlatması yapılmamış olup, kıymetli evrak olan çekin sebepten mücerret bir ödeme aracı olduğu, çekin yetki hamilinin iktisap nedenini ve şeklini kanıtlama yükümlülüğü bulunmadığı anlaşılmakla, davanın reddine, davalı tarafça her ne kadar davalı aleyhine tazminat isteminde bulunulmuş ise de, mahkememizce davacı tarafın tedbir talebinin reddine karar verilmiş olması sebebiyle İİK 72/4. madde hükmü dikkate alınarak davacı aleyhine tazminata hükmedilmesi yönündeki talebin reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Mahkememizce verilmiş ve uygulanmış bir tedbir kararı bulunmadığından, davalının davacı aleyhine tazminata hükmedilmesi yönündeki talebinin İİK 72/4. Maddesi uyarınca reddine,
3-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 80,70-TL ilam harcının peşin alınan 1.564,93-TL’den düşümü ile bakiye 1.484,23‬‬-‬TL’nin karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üstünde bırakılmasına,
4-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Asgari Ücret Tarifesi gereği 14.661,83-TL ücret takdirine, bunun davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/11/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır