Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/495 E. 2023/45 K. 18.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/495 Esas
KARAR NO :2023/45

DAVA:İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:05/08/2019
KARAR TARİHİ:18/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında ticari ilişki bulunduğunu, bu ilişki kapsamında müvekkili tarafından inşaat projesine başlanıldığını, projede kullanılan çelik rot bağlantılı su tutucu elemanda hasar meydana geldiğini, bu hasar nedeniyle davalı … İnşaat tarafından müvekkiline eksik ödeme yapıldığını ancak hasarın müvekkilinden kaynaklanmadığını, bu haliyle davalının müvekkiline borçlu olduğunu, diğer davalı ile ise taşeronluk anlaşması bulunduğunu, davalıların müvekkiline karşı borçlu olduğunu, alacağın tahsili için …. İcra Dairesinin … Esas sayılı icra dosyasından davalı aleyhine icra takibi başlatıldığını, davalı tarafça takibe itiraz edildiğini ve takibin durduğunu, yapılan itirazın hukuka aykırı olduğunu belirterek davanın kabulü ile takibe yapılan itirazın iptaline, davalının %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu hasarda müvekkilinin bir kusurunun bulunmadığını, taraflar arasında imzalanan sözleşme ile de bu durumun sabit olduğunu, müvekkilinin tüm edimlerini yerine getirdiğini, hasarlı parça üzerinde davacı tarafça çekme deneyleri yapıldığını, bu nedenle hasar oluştuğunu belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ayıplı ifa sebebiyle meydana geldiği iddia edilen hasar tazminatının tahsili amacıyla davalılar aleyhine yapılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Dosyamıza getirtilen …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine toplam 165.055,76-TL üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK’nın 67. maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
İddia, savunma, toplanan deliller üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş ve bilirkişi heyeti sunmuş olduğu raporunda özetle; “…dosya içeriğinde … İnşaat ve Taahhüt A.Ş.(İşveren) firması ile … İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.(Yüklenici) firması arasında 01.01.2016 tarihinde sözleşme imza altına alındığı, … İnşaat ve Taahhüt A.Ş.(İşveren) firması 01.01.2016 tarihindeki sözleşmenin 6.1. maddesinde belirtilen şartları yerine getirmediğinden dolayı sorumlu olduğu ve … İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasının hakediş bedelinin 151.238,41 TL olduğu…” yönünde görüş ve kanaat sunmuştur.
Taraflarca sunulan beyan ve itirazlar üzerine ek rapor alınmasına karar verilmiş ve ek raporda özetle; “…davalı vekilin kök rapora karşı beyanları da dikkate alındığında ve dosyaya ek bir belge de sunulmadığında kök raporun sonucunda bir değişiklik yapılmamıştır. Dosya içeriğinde … İnşaat ve Taahhüt A.Ş.(İşveren) firması ile … İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.(Yüklenici) firması arasında 01.01.2016 tarihinde sözleşme imza altına alınmıştır. … İnşaat ve Taahhüt A.Ş.(İşveren) firması 01.01.2016 tarihindeki sözleşmenin 6.1. maddesinde belirtilen şartları yerine getirmediğinden dolayı sorumlu olduğu anlaşılmıştır. … İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasının hakediş bedelinin 151.238,41 TL olduğu…” yönünde görüş ve kanaat sunulmuştur.
Mahkememizce alınan kök ve ek raporlarından değerlendirilmesi sonrasında alınan raporların hüküm kurmaya yeterli olmadığına kanaat getirilmiş yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş olup sunulan 31/10/2022 tarihli raporda özetle; “…sözleşmenin 6/1.maddesine göre “İşveren (davalılardan …), Yüklenici’nin (davacı … İnşaat) iş süresince yapılan işleri denetlemek, iş yerinde yapılan işlerin uygunluğunu kontrol etmek ve Yüklenici (davacı … İnşaat) hak ediş raporlarını tetkik etmek, değiştirmek ve yapılan işleri kabul veya reddetmek yetkiline sahiptir” anlaşmasından hareketle; sözleşmede işveren olarak yer alan (davalılardan) … İnşaat’ın işi denetlemek ve uygunluğunu kontrol etmek hak ve yükümlülüğünde bulunduğu, Davalılardan … İnşaat Asfalt Taahhüt ve Tic. A.Ş yönünden ise doğrudan ya da dolaylı herhangi bir sözleşmeye rastlanılmadığı (ve/veya dosyaya sunulmadığı), bu yönüyle davalı … A.Ş. bakımından sorumluluğun tespit edilemediği, Dava dosyası kapsamında bulunan belgeler incelendiğinde yapılacak işin kalıp projesinin (dava dosyası içinde sadece … Üniversitesi Rektörlüğü, Deprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Enstitüsü Müdürlüğü tarafından hazırlanan Teknik Raporda görülmüştür.) Peri firması tarafından hazırlandığı, ancak peri firmasından kalıp projesinin işveren tarafından mı ya da yüklenici tarafından mı istendiği anlaşılamamıştır. Ayrıca dava dosyası kapsamında zarar gören kalıpta kullanılan bağlantı çubuklarının Peri firmasının ürettiği ve kalıp projesinde gösterdiği çubuklar olup olmadığı ya da zarar gören kalıpta kullanılan bağlantı çubuklarının yerli çubuklar olup olmadığı anlaşılamamıştır. … Üniversitesi Rektörlüğü, Deprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Enstitüsü Müdürlüğü tarafından hazırlanan Teknik Raporda belirtilen bağlantı çubuğu çekme deney sonuçlarına göre, güvenlik katsayısı 1 olarak kabul edildiğinde Yerli bağlantı çubuklarının tamamının kalıba gelen yatay basınç karşısında yetersiz kaldığı, Peri bağlantı çubuklarının ise 2 tanesinin kalıba gelen yatay basınç için yeterli olduğu (ki 2 deneyde de aynı dayanım sonucu çıkmıştır, 202,4 kN/m2), 1 tanesinin ise yetersiz olduğu görülmüştür. … Üniversitesi gibi saygın bir kurum tarafından hazırlanan rapor bazında dava konusu durum incelendiğinde hasar gören kalıpta eğer Yerli bağlantı çubukları kullanıldıysa bu konuda aşağıdaki durumlar ortaya çıkmaktadır. Teknik olarak yapılacak herhangi bir inşaat işi onaylı projesine göre hazırlanır ve kontrol merci kontrol edip onay verdikten sonra iş icra edilir. Söz konusu davada işin projelendirme kısmı kimin sorumluluğunda olduğu dava dosyası kapsamında net bir şekilde anlaşılamadığından;
Eğer hasar gören kalıp üzerinde sadece Yerli bağlantı çubukları kullanıldıysa;
• Eğer projelendirme kısmı İşveren sorumluluğunda ise;
Sözleşmeye göre işin kontrolü işveren tarafından yapıldığına göre ve Yüklenici bağlantı çubuklarını Peri firmasının kendi çubuğu yerine Yerli çubuk kullandıysa ve kalıp tamamlandığında işveren beton dökümüne onay verdi ise işveren %50 (sözleşme ve kontrol sorumluluğundan dolayı), Yüklenici %50 kusurlu sayılır (Projeye aykırı malzeme kullandığından dolayı).
• Eğer projelendirme kısmı Yüklenici sorumluluğunda ise;
Yüklenici, Peri tarafından hazırlanan kalıp projesinde bağlantı çubuklarını Peri firmasının kendi çubuğu yerine Yerli bağlantı çubuğu kullandıysa ve işveren kalıp kontrolünde bu duruma onay verdiyse %75 Yüklenici (proje sorumluluğu ve projeye aykırı malzemeden dolayı), %25 İşveren kusurlu sayılır (kontrol sorumluluğundan dolayı).
Eğer hasar gören kalıp üzerinde sadece Peri bağlantı çubukları kullanıldıysa;
• Eğer projelendirme kısmı İşveren sorumluluğunda ise;
Sözleşmeye göre işin kontrolü işveren tarafından yapıldığına göre ve Yüklenici Peri bağlantı çubuğu kullandıysa İşveren %100 kusur sayılır (kontrol sorumluluğundan dolayı).
• Eğer projelendirme kısmı Yüklenici sorumluluğunda ise;
Sözleşmeye göre işin kontrolü işveren tarafından yapıldığına göre ve Yüklenici Peri bağlantı çubuğu kullandıysa Yüklenici %100 kusur sayılır…” yönünde görüş ve kanaat sunulmuştur.
Davalılardan … İnşaat ve Taahhüt A.Ş.(İşveren) ile davacı … İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.(Yüklenici) arasında 01.01.2016 tarihinde 18 maddeden oluşan Alt İşveren(Taşeron) sözleşmesi akdedildiği, sözleşme konusunun, yüklenicinin konusunda yeterli bilgi, tecrübe ve referanslara sahip uzman bir ekip olduğu belirtilerek 2015/111219 ihale numarasıyla ihaleye çıkan ve işveren … İnşaaat tarafından üstlenilen … Müteferrik İçme Suyu İnşaatı işi kapsamında yapılacak olan … Mevkii 1 adet 20.000 m3 su deposu ve terfi merkezi – … mevkii 15.000 m3 su deposu yapım işinde demir kalp ve beton işçiliği olduğu, dosya içeriğinde … – … Yakası 25. Kısım müteferrik içme suyu inşaatı işi alt yüklenici hakkediş raporu 02.05.2017 tarihinde saha mühendisi Mustafa Açmaz imzalı olduğu ve 4. Kesin Hakedişin 151.238,41 TL olarak belirlendiği, davacı şirket tarafından çelik rot bağlantılı su tutucu elemanda meydana gelen hasar nedeniyle malzeme ve işçilik bedelinin davalı şirketler tarafından ödenmesi gerektiğinden bahisle davalılar aleyhine icra takibi yapılmış, itiraz üzerine duran takibe devam edilebilmesi için huzurdaki işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Sözleşmenin incelenmesinde, sözleşmenin 7. Maddesine göre, bütün işlerin ifası için gerekli her türlü makine, alet, edevat, sarf malzeme ve yardımcı malzemelerin yüklenici davacı şirket tarafından karşılanacağı, işin konusunu işveren davalı … İnşaat tarafından üstlenilen … Yakası 25. Kısım Meteferrik İçme Suyu İnşaatı işi kapsamında yapılacak olan … mevkii 1 adet 20.000 m3 su deposu ve terfi merkezi — … mevkii 15.000 m3 su deposu yapım işinde demir kalıp ve beton işçiliği yapacağını taahhüt ettiği, işin bitim tarihinin 31.12.2016 olduğu, işverenin yüklenicinin iş süresince yapılan işleri yerinde denetlemek, iş yerinde yapılan işlerinin uygunluğunu kontrol etmek ve yüklenici hak ediş raporlarını tetkik etmek, değiştirmek ve yapılan işleri kabul veya reddetmek yetkilerine sahip olduğu, işin yapılması ve sorumluluğunda yüklenici, işin kalitesinden ve genel kabul gören teknik ve standart gereklerine uygun olmasından sorumlu olup, işin yapımı sırasında yapılacak hataları düzeltmekle yükümlü olduğu ve bundan doğabilecek masraflardan/zararlardan/kar kayıplarından da tümüyle sorumlu olduğu belirtilmiştir. Yine sözleşmenin 6.1. Maddesinde; işverenin yüklenicinin iş süresince yapılan işleri yerinde denetlemek, iş yerinde yapılan işlerinin uygunluğunu kontrol etmek ve yüklenici hak ediş raporlarını tetkik etmek, değiştirmek ve yapılan işleri kabul veya reddetmek yetkililerine sahip olduğu düzenlemesi mevcuttur.
… Üniversitesi Rektörlüğü, Deprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Enstitüsü Müdürlüğü tarafından hazırlanan teknik raporda;
“Davacı … İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından talep edilen ve kalıp projesi ile bağlantı çubuklarının verildiği,
-Kalıp projesine göre kalıpta oluşacak yatay basıncın 129,25 kN/m2 olduğu,
-Laboratuvar ortamında yapılan 3 adet deney sonucu Yerli bağlantı çubuklarının test sonuçlarının 129,25 kN/m2 değerinin altında kaldığı, Peri bağlantı çubuklarının ise 1 tanesinin 114,6 kN/m2, diğer iki Peri bağlantı çubuğunun ise 202,4 kN/m2 kuvvet sonucunda kopma, rotta meydana geldiği, Raporda güvenlik katsayısı 2 alındığında yatay basınç değeri 2 x 129,25 – 258,50 KN/m2 kabul edildiğinde kalıp projesine göre bağlantı çubuklarının 1 metre ara yerine 41 cm ara ile yerleştirilmesi gerektiği” belirtilmiştir.
Bu kapsamda somut olaya bakıldığında; davacı talebinin, çelik rot bağlantılı su tutucu elemanda meydana gelen hasar nedeniyle malzeme ve işçilik bedelinin davalılardan tahsiline ilişkin olduğu dolayısı ile hasara sebep olan kullanılan malzemenin tedarik sorumluluğu yönünden değerlendirme yapmak gerekmektedir. Yukarıda ayrıntılarına yer verilen sözleşmenin 7. ve devamı maddelerine göre, yüklenici davacının sözleşme gereğince tüm malzeme ve işçiliği kendisinin sağlayacağı (kalıp çubukları vb) davalılardan işveren …’nun ise sadece denetleme görevi bulunduğu açıktır. Ayrıca yine yukarıda ayrıntılarına yer verilen ve teknik değerlendirmeler yönünden denetime elverişli bulunan 31/10/2022 tarihli bilirkişi raporunda da değinildiği üzere, malzeme dışında hasara sebep olabileceği değerlendirilen kalıp projesinin İTÜ teknik raporundan anlaşıldığı kadarıyla dava dışı bir firma tarafından yapıldığının değerlendirildiği, ancak bahse konu proje ister dava dışı firma tarafından yapılmış olsun ister davacı veya davalılardan biri tarafından yapılmış olsun somut olay bakımından önemli olan davalıların sorumluluğuna gidilebilmesi için kalıp projesini temin etmek ve davacı yükleniciye iş için teslim etmenin davalıların sorumluluğunda olduğu husunun davacı tarafça ispatlanması gerekmekte ise de davacı tarafça bu hususu ispata elverişli delil sunulmadığı görülmüştür. Kaldı ki hasarın yalnızca kalıp projesindeki hatadan kaynaklanmadığı düşünüldüğünde bu hususun ispatının dahi talebin haklılığı noktasında yeterli kabul edilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmakla, davanın sözleşmenin tarafı olan davalı … İnşaat yönünden ispatlanamadığından reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Sözleşmenin nispiliği ilkesi gözetildiğinde, diğer davalı … İnşaat Asfalt Taahhüt ve Tic. A.Ş’nin ise sözleşmenin tarafı olmadığı gibi davacı iddiası yönünden yönünden doğrudan ya da dolaylı herhangi bir bağlantısının bulunmadığı anlaşılmakla, davanın davalı …. Anonim Şirketi yönünden pasif husumet dava şartı yokluğundan HMK.114/1-d ve 115/2.maddeleri uyarınca usulden reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere;
1-Davanın, davalı … İnşaat…Anonim Şirketi yönünden REDDİNE,
2-Davanın, davalı …. Anonim Şirketi yönünden pasif husumet dava şartı yokluğundan HMK.114/1-d ve 115/2.maddeleri uyarınca usulden REDDİNE,
3-Alınması gerekli 179,90-TL karar ve ilam harcının, peşin alınan 2.035,04-TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.855,14-TL harcın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı taraflarca yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
7-Davalılar vekil ile temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 3.maddesi gereğince;
A)Davalı … İnşaat…Anonim Şirketi yönünden taktir olunan 23.699,20-TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp bu davalıya verilmesine,
B)Davalı … İnşaat…Anonim Şirketi yönünden taktir olunan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.18/01/2023

Katip …

Hakim …