Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/480 Esas
KARAR NO : 2021/713
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 15/09/2014
KARAR TARİHİ : 03/12/2021

Mahkememizden verilen 06/11/2014 tarih ve 2014/… Esas 2014/… sayılı kararı Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 21/05/2019 tarih ve 2017/… Esas 2019/… Karar sayılı ilamıyla BOZULMAKLA, dava mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapılıp incelendi:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; … … Şubesine az … çek nolu 28/02/2012 vadeli 6.000,00.TL bedelli keşidecisi … olan çekin … İcra Müdr. 2012/… sayılı takip dosyası ile davalı şirket tarafından müvekkiller aleyhine açılan ve icra takibine konulması nedeniyle bu çeke istinaden borçlu olmadıklarının tespitine çekin istirdadına icra dosyasına ödeme yapılmış ise ödenen paraların istirdadı ile kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Asli Müdahele talebinde bulunan şirket aynı taleplerini içeren dilekçesi ibraz etmiştir.
CEVAP: Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın yersiz olduğunu, çekte meşru hamil olup ciro yoluyla geçtiğini, hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisapta ağır kusuru bulunduğunun belirlenmesi gerektiğini, yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğunu belirterek davanın reddini ve %40 kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
– Davacıların … İcra Müdürlüğünün 2012/… sayılı takibine ve dayanak … seri nolu, 28.02.2012 keşide tarihli 6000 TL miktarlı çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tesbitine, anılan takibin davacılar yönünden iptaline ve çekin istirdadına karar verildiği, hükmün temyizi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin 21.04.2014 gün, 2014/… sayılı hükmü ile; Mahkemece dava konusu çekin dava tarihinde yürürlükte bulunan finansal kiralama Factoring ve finansman şirketlerinin kuruluş ve faaliyet esasları hakkındaki 2006 tarihli yönetmeliğin 22/2. Maddesine uygun şekilde davalıya temlik edildiğinin kabulü ile sonucuna göre karar verilmesi gerektiğine değinerek hükmü bozmuştur.
… A.T.M. 10.12.2013 gün, 2012/ … 2013/… sayılı kararının usul ve yasaya uygun görülmekle direnilmesine karar verilmiş verilen
Dosya mahkememiz esasına kayıt edilerek taraflara duruşma gününün bildirildiği anlaşılmaktadır.
Yargıtay Genel Kurulu 2017/19- … E. Ve 2019/ … K. Sayılı ilamında davacıların dava konusu çekin keşidecisi ve lehtarı olup davalı … A.Ş. Nin çekin hamili durumunda olduğunu, çekin davalıya ciro yoluyla intikal ettiğini, bu ciranta ile davalı arasında factoring sözleşmesinin bulunduğunun anlaşıldığı, çekteki alacağın … Limitet Şirketi ile bir önceki ciranta …Limited Şirketi arasındaki mal satış bedelini içeren faturalardan kaynaklandığı ve böylece çekteki alacağın önceki alacaklı ile borçlu arasında mal satışından kaynaklandığının belgelendiğini ve bu durumda da davalıya temlik edilmiş olduğunun kabul edilmesi gerektiğine değinmiştir.
Mahkememizce dosya Adana Nöb ATM ye talimat yazılarak rapor hazırlatmak üzere gönderilmekle hazırlanan raporda ” 2011 yılına ait defterlerinin açılış onaylarının TTK 69. Maddesi gereğince yapıldığı ,Yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yapılmadığı , yasal defterlerinin usulüne uygunluk yönünden değerlendirilmesinin sayın mahkemenizin takdirinde olduğu değerlendirilmiştir. 2012 yılına ait defterlerinin açılış onaylarının e. TTK 69. Maddesi gereğince yapıldığı , Yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yapıldığı … LTD.ŞTİ nin yasal defterlerinin usulüne uygunluk yönünden değerlendirilmesinin sayın mahkemenizin takdirinde olduğu değerlendirilmiştir. 2011-2012 yılları Envanter defterleri ise ilgili çekin varlığı, ve/veya Sayın mahkemece tarafımıza yöneltilen görevi yerine getirmeye imkan vermemektedir. Tarafımıza tevdii edilen 2011 ve 2012 yılları yasal defterlerin ana hesap bazında yazılması nedeniyle ( detaylar yazdırılmadığından ) sayın mahkemenizin talepleri yasal defterler üzerinden tespit edilememiş olup , bu hususun usulüne uygunluk yönünden değerlendirilmesinin sayın mahkemenizin takdirinde olduğu değerlendirilmiştir. Dava konusu 28/02/2012 tarihli 6.000,00 TL tutarındaki …’a ait çekin davacı kayıtlarında olup olmadığı hususu ile ilgili bir tesbit yasal defterler üzerinden yapılamamıştır.
Davacının 2011-2012 yılı yasal defterleri ana hesap bazında yazildığından … … ile olabilecek ticari ilişkisi yasal defter kayıtlarından tespit edilememiştir. Davacının 2011-2012 yılı yasal defterleri ana hesap bazında yazıldığından … … ,… SAN.TİC.LTD.ŞTİ. ile olabilecek ticari ilişkisi — yasal defter kayıtlarından tespit edilememiştir.” şeklinde rapor sunulmuştur.
Taraflarca yapılan itiraz ve beyan dilekçeleri neticesinde dosya eksikliklerin giderilmesi ve itiraz ve beyanlarında değerlendirilmesi için talimat mahkemesine gönderilmiş mahkemece aldırılan ek raporda ” 2011 yalı kayıtları içerisinde 30/04/2011 tarih ve … nolu muhasebe fişinde bulunan detay hesaplar arasında … numaralı 28/02/2012 tarihli 6.000,00 TL Hik çekin kayıtlara alındığı , İlgili çekin 25/04/2011 tarih ve 5381 çek/senet tahsilat makbuzu ile … ‘dan alındığına dair makbuz bulunduğu, Davacının 2011-2012 yılı yasal defterleri ana hesap bazında yazıldığından … … ile olabilecek ticari ilişkisi yasal defter kayıtlarından tespit edilememiş olup , Yasal defterler ekinde sunulan muhasebe fişleri içerisinde ise … … isimli kişi ile ticari — ilişkisine rastlanılmamıştır. Davacının 2011-2012 yılı yasal defterleri ana hesap bazında yazıldığından ise … … , … SAN.TİC.LTD.ŞTİ. ile olabilecek ticari ilişkisi yasal defter kayıtlarından tespit edilememiş olup , Yasal defterler ekinde sunulan muhasebe fişleri içerisinde ise … … , … SAN.TİC.LTD.ŞTİ. isimli kişi ile ticari ilişkisine rastlanılmamıştır.” şeklinde ek rapor sunulmuştur.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRME:
Dava , menfi tespit davasıdır.
Factoring işlemi içinde yer alan kambiyo borçlusu, 818 sayılı BK’nın 167/1 (TBK, md. 188/1) maddesi uyarınca temlik eden durumundaki önceki alacaklısına yani satıcı firmaya (müşteriye) karşı ileri sürebileceği defi ve itirazları faktoring şirketine karşı da ileri sürebilir. Burada Yönetmeliğin 22/2 ve yürürlük tarihine göre 6361 sayılı FKFFŞK’nun 9/2 maddesi uyarınca kambiyo senedi sebebe bağlandığından kambiyo senetlerinin soyutluk ve kamu güvenliği ilkesi ortadan kalkacak ve bunun sonucu olarak şahsi defilerin hamile karşı ileri sürülebilmesi için 6762 sayılı TTK’nın 599. (6102 sayılı TTK ,md.687) maddesinde öngörülen “hamilin senedi kötüniyetle iktisap etmesi gerektiği” koşulu aranmayacaktır. Zira, Yönetmeliğin 22/2. ve yürürlük tarihine göre FKFFŞK’nın 9/2. maddesi uyarınca kambiyo senedindeki alacağın mutlaka bir mal veya hizmet satışından kaynaklanması gerekmekte ve senetteki alacak sebebe bağlanmaktadır. Sebebe bağlanan bu alacağın faktoring şirketine devri ciro yoluyla olmakla birlikte işlemin temelinde alacağın temliki hükümleri yatmaktadır.
Yukarıdaki bilgiler ışığında somut olay değerlendirildiğinde;
Davacılar dava konusu çekin keşidecisi ve lehdarı olup, davalı … A.Ş. çekin hamili durumundadır. Çekin davalıya … Ltd. Şti. tarafından ciro yolu ile intikal ettiği ve bu ciranta ile davalı arasında faktoring sözleşmesi bulunduğu dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Çekteki alacağın … Ltd. Şti. ile bir önceki ciranta … Ltd. Şti. arasındaki mal satış bedelini içeren faturadan kaynaklandığı ve böylece çekteki alacağın önceki alacaklı ile borçlu arasındaki mal satışından kaynaklandığının sunulan fatura, iskonto ön ödeme belgesi ve alacak bildirim formu ile belgelenmiş olduğu dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Zira, 08.04.2011 tarihli faktoring sözleşmesine istinaden, 08.09.2011 tarihli alacak bildirim formu düzenlenmiş ve 08.09.2011 tarihinde de kayıt davalının defterlerine işlenmiştir. Davacı tarafça senedin çalındığı iddiasıyla 07.09.2011 tarihinde dava açılmış 09.09.2011 tarihinde ödemeden men yasağı kararı alınmış, anılan çek 13.09.2011 tarihli Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edilmiştir. Bu durumda davalı Faktoring Şirketinin üzerine düşen araştırmayı yaptığı kabul edilmelidir.
Mevcut bu durumda ; faktoring işleminin Yönetmelik hükümlerine uygun olduğu, çekin ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığı, davalının yetkili hamil olduğu, faktoring sözleşmesinin ve devir işleminin ödeme yasağı kararı alınmadan önce yapıldığı, factoring şirketinin çek hakkında ödeme yasağı konulduğunu bilebilecek durumda olmadığı, davalının kötüniyetli olduğuna dair iddiaları teyit eder tarzda bir delil bulunmadığı analaşılmaktadır.
Hâl böyle olunca; çekle ilgili yapılan bilirkişi incelemesinde çekin davacı defterlerinde yer almadığı, davacıların davalının kötü niyetini de ispatlayamadığı, davalının kötü niye tazminatının da şartlarının oluşmadığı anlaşılmakla kanıtlanmayan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM/
1-Davanın reddine
2-Alınması gerekli harç 59,40 TL olup, peşin alınan 94,45 TL den mahsubu ile fazla alınmış olan 35,05 TL harcın karar kesinleştikten sonra istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5-Davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine
6- Karar kesinleşene kadar yapılacak yargılama giderlerinin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye gider avansının istek halinde davacıya iadesine,
Dair, dava dosyasının daha önce Yargıtay denetiminden geçmiş olmasından dolayı Yargıtay Temyiz yolu açık olmak üzere davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 02/12/2021

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza