Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/382 E. 2021/117 K. 10.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/382 Esas
KARAR NO:2021/117

DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:26/06/2019
KARAR TARİHİ:10/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkil şirket ile … A.Ş. arasında müvekkil şirketin belgelerinin saklanmasına ilişkin 20.01.2015 tarihli Hizmet Tedarik Sözleşmesinin akdedildiğini, ilgili ticari ilişkinin bugüne kadar karşılıklı yürütüldüğünü, … müşterilerine fiziksel arşiv saklama ve yönetim hizmetleri, kurum dışı veri koruma hizmetleri ve önemli kayıt koruma hizmetleri sunan uluslararası bir şirkettir. Bu kapsamda, müvekkil şirketin belgelerinin bir kısmı … kayıt depolama tesislerinde muhafaza edilmekte olduğunu, … tarafından müvekkil şirkete gönderilen 13.06.2019 tarihli e-posta ile … şirketinin … Mah. 1178 Sok. No: 16 …, … adresinde bulunan kayıt depolama tesislerinden birinde, 11.06.2019 öğle sularında büyük çapta bir yangın meydana geldiği bilgisi verildiğini. Daha sonrasında müvekkil şirkete 21.06,2019 tarihli yazı gönderilerek yangın ile ilgili bilgi ve belgelerin gönderildiği, … tarafından müvekkil şirkete daha sonra 25.06.2019 tarihli yazı gönderilerek yangın olayından etkilenen … 01 tesislerinde 2842 adet kutuları olduğunun tespit edildiği belirtilerek; söz konusu kutuların seri numaralarının ve kutularda yer alan envanterin barkod ve muhteviyat bilgisinin bildirildiğini, 19.06.2019 tarihli Yangın Raporu’nda yangının 11.06.2019 tarihinde başlayıp, 15.06.2019 tarihine kadar devam ettiği ve … deposunun içerisinde bulunan tüm malzemeler ile birlikte tamamen yanmış olduğu belirtildiğini, Yangın Raporu’nun ekinde yanarak zayi olan müvekkillerine ait kutuların barkod numaralarına da yer verildiğini, Gerek … tarafından gönderilen yazılar ve listeler ile Yangın raporu ve eklerinden anlaşıldığı üzere, müvekkil şirketin …’in Gebze 01 tesisi içerisinde yer alan 2842 adet kutunun içerisinde yer alan evraklarının tamamı yanarak zayi olduğunu, açıklanan bu nedenlerle delil listelerinin 3. bendinde belirtilen fatura ve ticari evrakların zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DEĞERLENDİRME :
Dava TTK.nın 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
TTK 64/2 maddesine göre tacir, işletmesiyle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekildeki bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür.
TTK 82/1 maddesinde ise her tacirin;
a) Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini,
b) Alınan ticari mektupları,
c) Gönderilen ticari mektupların suretlerini,
d) 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlü olduğu hükme bağlanmıştır.
TTK 82/7 maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmüne yer verilmiştir.
TTK 82.maddesi uyarınca zayi belgesi düzenlenebilmesi için davacının defter tutmakla veya saklamak ile yükümlü olması, zayi olan belgelerin kullanılmış defter ve belgeler olması, defter ve belgelerin yangın su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sonucu zayi olması, usulüne uygun tutulmuş olması, başvurunun 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde yapılmış olması gerekir
Mahkememizce birlikte dosyanın bilirkişiye tevdiine karar verilmiştir.
Bilirkişi raporunun 02/07/2020 tarihinde sunulduğu, bilirkişi raporunda özetle; dava dosya ve ekleri sunulmasını müteakip Davacı tarafın vekili ile yetkililerinden söz konusu evrakın nelerden oluştuğuna yönelik e mail ve telefon görüşmesi yoluyla bilgi istenildiğini Bu kapsamda Saklamacı şirket ile de irtibata geçilmeye çalışıldığını, Davacı Kurum yetkililerinden ve onların irtibata geçtiği Saklamacı Şirket yetkililerinden yangın sonucu zayi olan evrakın nelerden teşekkül ettiğine dair Mahkeme dosyasında mevcut bilgi ve belge dışında ilave bir bilgini ve belgenin bulunmadığı değerlendirme ve sonucuna varıldığını, Mahkeme dosyasına ekli sadece barkot numaralarının bulunduğu bilgi evrakı dışında bir belge veya bilgiye ulaşılamadığını, Hatta zayi olduğu belirtilen 2842 adet kutunun gerçekte bu sayıda olduğuna yönelik bir bilgiye de ulaşıldığını, Tüm bu belirlemelere göre Davacı İşletmeye ait kimi evrakın zayi olduğu kesin olmakla beraber bu evrakın neler olduğu, TTK ve diğer ilgili mevzuatla belirlenen fatura, defter vb. belgelerden olup olmadığı. Hangi miktarda ve hacimde bulundukları konusunda gerek dava dosyasındaki belgelerden ve gerekse yapılan tespit çalışmaları neticesinde bir sonuca ulaşmanın mümkün olmadığını, Netice olarak yangın sonucu yok oldukları kesin olan evrakın nicelik, içerik ve kapsam olarak nelerden teşekkül ettiği tespit edilemediğini, TTK’nun 82 nci maddesinde her tacirin ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, fınansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, alınan ticari mektuplarını, gönderilen ticari mektupların suretlerini, TTK’nun 64 üncü maddenin birinci fıkrasında ifade edilen ticari defterlerine yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde on yıl boyunca saklamakla yükümlü oldukları hüküm altına alındığını, aynı maddenin devamında bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterleri ve belgeleri; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğraşras zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceğinin belirtildiğini, 02/07/2020 tarihli bilirkişi raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, Davacı … Şubesi’ne ait TTK’nun 64-82 maddelerinde ifadesini bulan kimi evrak ve ticari defterler ile belgelerin zayi olmasına yönelik mahkeme dosyasında mevcut belgeler ile yapılan fiili incelemede; Davanın İşletmeye ait kimi evrak, belge ve ticari defterlerin yangın sonucu zayi olduğuna, zayi olduğu kesin olan evrakın, ticari defter ve belgelerin hangi evrak ve defterlerden oluştuğu, kaç adet olduğu, nicelik itibariyle hacmi, hangi tarihli evrak olduğu, seri ve sıra numaralarının ne olduğu ve ne miktarlı olduğu ticari defterlerin hangi tarihli, hangi ticari defterler olduğu ve hangi noterlik tarafından işlem gördüğü konusunda net bir bilginin ve tespitin bulunmadığı,Davacı veya saklamacı Şirket tarafından veya harici kaynaklardan ilave bilgilerin ve belgelerin temin edilip sunulması halinde zayi olan evrak ve ticari defterlerin içeriği konusunda ve TTK’nda ifadesini bulan evraklardan olup olmadığı konusunda net bir sonuca ulaşılabileceğini bildirdiği görülmüştür.
Mahkememizin 22/01/2020 tarihli duruşması ara kararı gereğince davacı tarafa zayi olduğu bildirilen listeleri sunulan 2842 adet kutu içerisinde bulunan fatura ve diğer ticari evraklara ait açıklayıcı beyanlarını sunması için 1 aylık kesin süre verilmiştir. Verilen kesin süreye rağmen davacı tarafça herhangi bilgi ve belge sunulmadığı görülmüştür.
Yapılan yargılama ve toplanan delillere göre, davacı tarafça, arşiv ve depolama işlemlerinin yapılması hizmetleri aldığı … … Hiz. A.Ş.’ ye ait depoda meydana gelen yangın sırasında zayi olan evrak ve ticari defterler hakkında TTK 82/7 maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesini talep etmiş ise de; dava dilekçesinde belirtilen ve yandığı iddia olunan belgelerin hangi yıllara ait olduğunun ve tarih , sayı ve numaralarının belirtilmediği, evrakların dökümünün yapılmadığı bu nedenle hangi evrağın TTK 82/7 maddesi kapsamına giren belgelerden olduğunun ispatlanamadığı anlaşılmakla, ıspatlanamayan davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM:Açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının reddine,
2-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 59.90 TL karar harcından peşin alınan 44,40 TL’nin mahsubu ile geri kalan 15,05 TL bakiye harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde artan gider avansının davacıya iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 10/02/2021

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza