Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2019/30 Esas
KARAR NO: 2019/656

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 15/09/2014
KARAR TARİHİ: 02/07/2019

Mahkememizin 2014/1016 Esas 2016/193 sayılı kararı Yargıtay, 19. Hukuk Dairesi’nin 24/10/2018 tarih ve 2016/20094 Esas 2018/5181 Karar sayılı ilamıyla bozulmakla, dava mahkememizin iş bu esasına kaydı yapılarak yapılan yargılaması sonunda;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında Otogaz Bayilik Sözleşmesinin davalı firma tarafından haksız ve tek taraflı olarak fesih edilmesi nedeniyle kar kaybı, cezai şart bedeli, otogaz tesisat kira bedellerinin davalı firmadan tahsili için İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin… esas dosyasından dava açıldığını, temyiz üzürine Yargıtay 19 Hukuk Darisinin 2012/17487 esas 2013/2601 karar sayılı onama kararı ilamıyla kesinleştiğini, fazlaya ilişkin dava talep haklarını saklı tuttukları için hüküm altına alınmayan 30.000-10.000=20.000 USD cezai şart bedeli, 18.879,80-1.000=17.879,80 TL otogaz tesisat beledi ve 30.546-5.000=25.546 TL kar muhrumiyetinin tahsili için İstanbul … İcra Müdürlüğünün …esas sayılı takibi başlatıldığını, borçlu firma vekili vasıtasıyla Mut İcra Müdürlüğü … Muhabere sayılı itiraz dilekçesi ile borcun tamamına haksız ve dayanaksız olarak itiraz edildiğini, ve takibin durduğunu belirterek fazlaya ve faize ilişkin her türlü talep ve dava hakkı kalmak kaydıyla itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP: Davalı cevap dilekçesinde özetle; dava konusu sözleşmenin haksız feshedilmesinin söz konusu olmadığını, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin rekabet mevcuatı uyarınca … A.Ş ile müvekkil şirket arasındaki bayilik ilişkisinin sona ermesi ile cezai şarta ve kar mahrumiyetine karar verilmesinin yasal olmadığınımüvekkili şirketin … A.Ş ile imzalamış olduğu sözleşme ile …A.Ş ile imzalamış olduğu sözleşmenin bağlı sözleşme olduğunu ve … A.Ş ile müvekkili arasında akdedilen sözleşmenin sona ermesi ile davacı ile yaptığı sözleşmenin de hükümsüz hale geldiğini, müvekkili aleyhine tonaaj taahüdüne aykırı davandığından bahisle hüküm tesis edilmesinin yasal olmadığını her ne kadar İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin kararı kesinleşmiş ise de ilgili kararların aslında Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin kendi kararları ile çeliştiğinin sabit olduğunu, bu nedenle sırf ilgili kararın varlığına dayanarak hüküm tesis edilmesinin yasal olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER VE DEĞERLENDİRME:
Mahkememizde açılan dava: İİK.nun 67. maddesi gereğince itirazın iptali davasıdır.
İcra İflas Kanununun 67/1 maddesine göre ‘Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir.
Dosya taraflarca imzalanan bayilik sözleşmesinin haksız fesihi ile ortaya çıkan cezai şark alacağı nedeniyle, İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas dosyasından açılan dava sonrasında verilen kararın temyiz üzürine Yargıtay 19 Hukuk Darisinin 2012/17487 esas 2013/2601karar sayılı onama kararı ilamıyla kesinleştiği, fazlaya ilişkin dava talep haklarını saklı tuttukları için hüküm altına alınmayan 30.000-10.000=20.000 USD cezai şart bedeli, 18.879,80-1.000=17.879,80 TL otogaz tesisat beledi ve 30.546-5.000=25.546 TL kar muhrumiyetinin tahsili için başlatılan İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takibi yapılan itirazın iptalinin gerekip gerekmediği ihtilaf konusudur.
Mahkememizin … esas… karar sayılı dosyasında yapılan yargılamada icra dosyasının incelenmesinde ödeme emrine itirazın bulunmadığı, dolayısı ile HMK 114/1-h.2.maddeleri uyarınca dava şartı bulunmadığı, davanın görülmesinde hukuki yarar olmadığı anlaşılmakla, HMK 115.madde uyarınca davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş olup verilen karar, Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 2016/20094 esas 2018/5181 karar nolu ilamı ile “Mahkemece, icra takibine itiraz bulunmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş ise de, icra dosyasının incelenmesinde davalı borçluya ödeme emrinin 30.01.2014 tarihinde tebliğ edildiği, borçlu tarafından da 05.02.2014 tarihinde süresinde takibe itiraz edildiği, icra müdürlüğünce 06.02.2014 tarihli tutanakla da takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmış olup; mahkemece işin esasına girilerek karar verilmesi gerekirken eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediği gibi, dava itirazın iptali davası olup itirazın iptaline konu alacak toplamı üzerinden harcın yatırılması gerektiğinden, mahkemece davacıya dava dilekçesindeki talebi açıklattırılarak eksik harcın tamamlattırılmaması da yerinde görülmemiştir.” gerekçesiyle bozularak gönderilmiştir.
Bozma üzerine mahkememizce yapılan değerlendirmede;
Her ne kadar Yargıtay bozma ilamında dava dilekçsindeki talebin açıklattırılarak eksik harcın yatırılmasına ilişkin hususlara değinilmiş ise de dava konusu olan İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasında netice i talebin toplam olarak TL bazında 113.205,58 TL olduğu, dava dilekçesindeki harca esas değerin ve üzerinden harç alınan miktarın da 113.205,58 TL olduğu ve açıklamayı ve harç tamamlatılmasını gerektirir bir durum olmadığı anlaşıldığından bu hususa ilişkin herhangi bir işlem yapılmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin… esas sayılı incelenmiş ve dosyada hükme esas alınan bilirkişi raporu incelenmiştir.
İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin …esas sayılı dosyasına sunulan bilirkişi raporunda; davacının 2006-2007-2008-2009 ve 2010 yılı yasal defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin yasal süresinde yapılmış olduğundan usulüne uygun tutulduğu, davacı ile davalı arasında 30/03/2001 tarihli 5 yıllık süreli bayilik sözleşmesi akdedildiği, bu sözleşmenin daha sonra taraflarca 5 yıllık süre ile 30/03/2011 tarihine kadar uzatıldığı, davalının tek taraflı ve bir gerekçe belirtmeden sözleşmeyi 14/07/2010 tarihinde feshettiği, davalının sözleşmenin feshinde haksız olduğu, davacının, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin haksız olarak feshedilmesi halinde sözleşmenin 9 maddesine göre eksik mal çekişi nedeniyle ton başına 25 USD otogaz tesisat bedelini, yine sözleşmenin 13 maddesi gereğince 30.000 -USD cezai şartı, 24 maddesine göre geçmiş 1 yıllık süre esas alınarak kar mahrumiyeti talep edebileceği, bu hesaba göre davacının cezai şart olarak 30.000- USD eksik mal çekişi nedeniyle otogaz tesisat alacağı olarak 18.879,80 USD ve kar mahrumiyeti olarak 30.546 TL hesaplandığı, davacının dava tarihi itibariyle şimdilik cezai şart tutarı 10.000 USD, oto tesisat bedeli 1.000 USD ve 5.000 TL kar mahrumiyeti talep ettiği, ancak davacının 2006 yılından fesih tarihine kadar olan yaklaşık 4,5 yıllık süre içinde davalının eksik mal çekişine sessiz kalarak fiili durumu kabullendiği, bu nedenle davacının otogaz tesisat bedeli talep edemeyeceğine ilişkin görüşünde olduğumuzu, bu görüşümüzün kabul edilmemesi halinde davacının eksik mal çekişi nedeniyle otogaz tesisat bedeli talep edebileceği, davacının 10.000 USD cezai şart için 100 USD işlemiş faiz, 5.000 TL kar mahrumiyeti için 80 TL işlemiş faiz ve 1.000 USD otogaz tesisat kira bedeli için 10 USD işlemiş faiz talep edebileceği” şeklinde raporunu sunmuştur.
İstanbul… Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasının gerekçeli kararında; Davacı vekili, davacının müvekkilinden 30.000 USD gibi yüksek bir miktarda cezai şart talep etmesinin haksız olduğunu, BK 161/ son maddesine göre cezai şartın tenkise tabi tutulması gerektiğini, yine davacının kar mahrumiyeti tazminatı talep etmesinin sözleşmeye aykırı olarak 30.03.2011 tarihine kadar uzatılan sözleşmenin 21 maddesine göre, davacının sözleşmenin uzatıldığı dönem için müvekkiline vermiş olduğu ekipmanları yenilemediğini, bu nedenle bu ekipmanlar verimsiz olarak kullanıldığını, bu durumun müvekkili şirketin zarar görmesine yol açtığını, ayrıca müvekkilinin sözleşme süresince 300 ton ürün satma taahhüdü fazlası ile yerine getirdiğini, taraflar arasında yapılan ve 30/03/2011 tarihine kadar uzatılan sözleşmenin 9 maddesine göre davalı bayinin 1 yıl içinde 300 tonun altında mal çekmesi halinde eksik alınan her ton için 25 USD otogaz tesisat bedeli ödeyeceği belirtilmektedir. Yine sözleşmenin 13 maddesine göre sözleşmenin süresi bitmeden önce feshedilmesi halinde davalının davacıya 30.000 USD cezai şart ödeyeceği belirtilmektedir. Somut olaya bu ilkeler çerçevesinde yaklaşıldığında davalı şirketin hiçbir sebep göstermeksizin sözleşmeyi davacıya keşide ettiği 14.07,2010 tarih ve 16805 yevmiye nolu Mersin noterlinden çekmiş olduğu ihtarname ile haksız olarak fesih ettiği taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 9 maddesine göre davalının eksik mal alımı nedeniyle ton bayına 25 USD otogaz tesisat bedelini, sözleşmenin 13 maddesine göre 30.000 USD cezai şartı ve 24 maddesine göre 1 yıllık süre nazara alınarak kar mahrumiyeti tazminatı ödemek zorunda olduğu, eksik mal alımı nedeniyle ödemesi gereken otogaz tesisat bedeli toplamının 18.879,80 USD kar mahrumiyeti tazminatının 30.546 TL olduğu davacının talebinin fazlaya ilişkin talep ve dava haklarını saklı tutarak 10.000 USD cezai şart, 1.000 USD otogaz tesisat bedeli ve 5.000 TL kar mahrumiyeti talep ettiği bu talepler üzerinden fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı tutulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği kanaatiyle davanın kabulüne dair değerlendirme yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasında ticari ilişkinin mevcut olduğu, Otogaz Bayilik Sözleşmesinin davalı firma tarafından haksız ve tek taraflı olarak fesih edilmesi nedeniyle kar kaybı, cezai şart bedeli, otogaz tesisat kira bedellerinin davalı firmadan tahsili için İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas dosyasından dava açıldığı, temyiz üzerine Yargıtay 19 Hukuk Darisinin 2012/17487 esas 2013/2601karar sayılı onama kararı ilamıyla kesinleştiği, adı geçen mahkeme kararında dava dilekçesindeki talep doğrultusunda 10.000,00 USD cezai şart, 5.000,00 TL kar kaybı ve 1.000,00 USD otogaz tesisat bedeline hükmolunduğu, fazlaya ilişkin dava talep haklarını saklı tuttukları için hüküm altına alınmayan 30.000-10.000=20.000 USD cezai şart bedeli, 18.879,80-1.000=17.879,80 TL otogaz tesisat beledi ve 30.546-5.000=25.546 TL kar muhrumiyetinin tahsili için İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takibi başlatıldığı, davalı tarafın itirazı üzerine takibin durduğu , mahkememizde görülen işbu itirazın iptali davasının İ.İ.K nun 67. Maddesi gereğince bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı, Yargıtay onaması ile kesinleşen İstanbul 30. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/5211 esas yapılan bilirkişi incelemesinde davalının borçlu olduğu miktarların da ayrıca belirlenmiş olduğu ve bu raporun uygulama ve mevzuata göre yerinde olup, usul ekonomisi de dikkate alınarak mahkememiz dosyasında verilecek hükme de esas alınmaya elverişli olduğu ve davalının itirazında haksız olduğu kanaatine varıldığından, takibin (İstanbul…Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasına sunulmuş olan raporda belirlenen miktarlar da gözetilerek), işbu davamıza konu icra dosyasında talep edilen miktarlar üzerinden devamı ile itirazın iptaline karar verilmiştir.
İcra İflas Kanununun 67/2 maddesine göre “Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.” İşbu davada davalı mahkememizce bilirkişi raporu ve dosya kapsamı itibari ile haksız görüldüğünden ve talep olduğundan alacağın likit olması sebebiyle %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine, karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulu ile İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasına davalı tarafça yapılan itirazın iptali ile takibin aynı koşullarla kaldığı yerden devamına,
2-Belirlenen 113.205,58 TL bazındaki alacağın %20 si oranında tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 7.733,07 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 1.367,30 TL harcın mahsubu ile geriye kalan 6.365,77 TL eksik harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 1.396,30 TL toplam harç, temyiz harcı 143,50 TL ile yargılama aşamasında yapılan tebligat, posta ücreti 208,00 TL olmak üzere toplam 1.747,80 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 11.806,45 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6- Karar kesinleşene kadar yapılacak yargılama giderlerinin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye avansın istek halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük kesin süre içerisinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip …

Hakim …
¸