Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/242 E. 2022/1079 K. 20.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2021/411 Esas
KARAR NO:2022/1077

DAVA:İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:24/06/2021
KARAR TARİHİ:20/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil Banka Genel Müdürlüğü’nden Şubelere dağıtılmak üzere kuryeye teslim edilen ve içinde davaya konu çekin de bulunduğu gönderilerinin, … plakalı kurye motorunu kullanan sürücü uhdesindeyken 31.05.2017 tarihinde çalındığını, konu ile ilgili … Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu, savcılık nezdindeki dosyanın halen derdest olduğunu, davaya konu konu … Mob İm ve Dış Tic. San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından … Ürünleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. adına keşide edildğini, 31.08.2017 tarihli, İstanbul keşide yerli, … seri numaralı, 30.000 TL bedelli … Bankası A.Ş. Bağcılar Cad./İstanbul Şubesi çeki de, hırsızlık eylemi ile çalındığını, çekin zayi talebiyle …. Asliye Ticaret Mahkemesi … E. Num aralı dosyası ile devam etmekte olduğunu, aynı zamanda … Cumhuriyet Başsavcılığına da suç duyurusu yapıldığını, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde açılan iptal talepli davada işbu çek yönünden istirdat davası ikame edilmek üzere taraflarına süre verildiğini, bu nedenle işbu davanın açılmasının hasıl olduğunu, davaya konu çekin çalınmadan önceki son yasal hamili olan ve çeki Müvekkil Banka’ya ibraz eden … firmasından sonraki cirantalar, çeki hırsızlık sonrasında cirolayan ve nihayetinde ibraz eden gerçek/tüzel kişiler olduğunu, bankalarının başka bir gönderisinin, davaya konu hırsılık olayından bir hafta önce 25.05.2017 tarihinde aynı yöntemle çalınan gönderileri arasında yer alan başka bir çekin de davalılardan … tarafından ve davaya konu çekle aynı silsile ile cirolandığını, davaya konu çekin, 31.05.2017 tarihinde ihbar olunan kurye uhdesindeyken çalındığını ve sonrasında davalılar tarafından cirolanarak tahsil için ibraz edildiğini, söz konusu hırsızlık olayından bir hafta önce 25.05.2017 tarihinde aynı yöntemle ve yine ihbar olunan kargo uhdesindeyken ve yine banka gönderilerinin çalındığını, söz konusu hırsızlık olayında birden fazla çeklerinin çalındığını, söz konusu çeklerden … … Organize Sanayi Şubesi’nin … seri numaralı, 05.10.2017 tarihli, İstanbul keşide yerli, 10.000 TL bedelli, … Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. tarafından keşideli çek de cirolanarak yeniden piyasaya sürüldüğünü, söz konusu hırsızlık nedeniyle … CBS… soruşturma numarasıyla şikayetlerinin kaydedilmiş olup, ilgili çekin hırsızlık sonrasında ciranta silsilesi incelendiğinde davalılardan …, …, … ve … ciroları olduğu ve … tarafından ise çekin Faktoring firmasına kırdırıldığının anlaşıldığını söz konusu çekin istirdadı içinde taraflarınca …. ATM … E. Numaralı dosyası ile açılan davada hukuka aykırı olarak verilen kararın istinaf edildiğini, ve dosyanın halen derdesttir. işbu davaya konu … tarafından keşideli ve … tarafından bankalarına tevdi edilen çekin ise çalındıktan sonra araya önce davalılardan … – Turkuaz Reklam Matbaa isimli bir kaşe ve ciro atıldıktan sonra, aynı bir önceki hırsızlık olayında çalınan çekte olduğu gibi davalılardan …, …, … ve … cirolanarak piyasaya sürüldüğünü, davalıların kötü niyet/ağır kusurları bu şekilde de ispat olunduğunu, 25.05.2017 tarihinde çalınan ve davalılardan …, …, … ve … ciroları olduğu … seri numaralı, 05.10.2017 tarihli, İstanbul keşide yerli, 10.000 TL bedelli çek üzerinde, banka kaşesinin tahrifatla kapatıldığını, …. ATM … E. Numaralı dosyasında yapılan yargılamada da açıkça tespit edildiğini, ek olarak davaya konu tacir sınıfındaki çeki kabul ve ciro eden davalıların, davaya konu çekin çalındığını gerek Ticaret Sicil Gazetesi ilanıyla gerekse KKB Çek Raporu ile de öğrenmiş olmalarına rağmen çeki kabul ettiklerini, ticari hayatın olağan işleyişi gereğince, alacağı karşılığında çek ibraz edilen şahıs veya kurumların hepsinin çeki kabul etmeden önce Bankalarından çekin akıbetini, çek keşidecisinin karşılıksız çekleri bulunup bulunmadığı, hesabın müsaitliğini, çekle ilgili tedbir olup olmadığını, çekin sahte olup olmadığını bankasından teyit etmekte ve/veya kendi bankalarından çekle ilgili bilgileri talep etmekte ve çek keşidecisi KKB Çek raporunu inceleyerek bilgi edinmesi gerektiğini, kötü niyetli ve ağır kusurlu oldukları sabit olan Davalılardan çekle ilgili icra takibi başlatmış olmaları veya başlatmaları muhtemel olup müvekkil Banka müşterisi ile çek keşidecilerini telafi edilemez zararlara uğratma ihtimallerinin mevcut olduğunu, davaya konu çekin uhdesindeyken çalınmasına sebebiyet veren İnterposta kargo firmasına da davanın ihbar edilmesi gerektiğini, davaya konu taleplerinin arabuluculuk yolu ile de çözülemediğini, tüm bu nedenlerle davanın kabulüne, davaya konu çekin ödenmemesi, icra takibine konu edilmemesi, başlatılmış veya başlatılacak icra takiplerinin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davaya konu çekin davalılardan istirdatı ile müvekkile iadesine, çek nedeniyle tahsilat yapıldı ise en yüksek ticari faizi ile birlikte müvekkile iadesine, ilgili soruşturma dosyasının bekletici mesele yapılmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : davalı … ….Ltd. Şti vekilince sunulan cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil Şirketin demir çelik alanında çalışmakta olup söz konusu davalı taraf … İnşaat Ve Sanayi Ürünleri Ticaret Limited Şirketi ile aralarında ticari iş ilişkisi bulunmadığını, bahsi geçen çekin de bu iş ilişkisi çerçevesinde müvekkilin vermiş olduğu malların karşılığında verildiğini, yapılan bu işin müvekkilin ticari defter ve belgelerine göre ve ekte sunulan cari hesap ekstresi ve faturalar ile de sabit olduğunu, ticari ilişkinin varlığını kanıtlayan Cari Hesap ekstresi ve İlgili faturalar sunulduğunu, sunulan belgelerden anlaşılacağı üzere davalı konumundaki … şirketiyle 2017 dönemindeki cari hesap ekstresiyle ticari faaliyetin ortada olup daha öncesi ve sonrasında da ticari faaliyetinin var olduğunun ispatı açısından 2016-2018-2019 ve 2020 cari hesap ekstreleri de dosyaya sunulduğunu, müvekkilin, söz konusu çeki alacağına karşılık olarak aldığını, ancak çekte gayri hukuki durumların son hamilin bankaya ibrazından sonra çeke el konulmasıyla müvekkil alacağını alamamış aradaki süregelen ticari ilişkiden ötürü çek dışında alacağını alabildiğini, burada parayı ödeyenin davacı olmadığını, söz konusu durumda; davacının herhangi bir ödeme yapmadığı halde istirdat davası açmasında hukuki bir yarar bulunmadığını, davanın dava şartı eksikliği nedeniyle usulden reddinin gerektiğini, keza dava konusu ile Müvekkil şirketin hiçbir ilgisinin olmadığı gibi 7.Ciranta olan müvekkil şirketin konuyla alakalı yalnızca ticari faaliyetini devam ettirmek amacıyla aldığı çekin çalınmış olduğunu da bilmesinin beklenemeyeceğini, emsal yargıtay kararlarının da bu nitelikte olduğunu, tüm bu nedenlerle icra edilecek yargılama sonucunda haklılıkları anlaşılacağından davacı tarafın açmış olduğu haksız ve hukuki dayanaktan yoksun işbu davanın reddine, yargılama giderleri ile lehimize taktir edilecek ücret-i vekaletin de davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılara dava dilekçesi ekli duruşma gün ve saatini bildirir davetiyenin tebliğ edildiği, taraflarca herhangi bir cevap dilekçesi sunulmadığı anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Dava, istirdat davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının yetkili hail olduğunu iddia ettiği … seri numaralı 30.000,00 TL bedelli, 31/08/2017 keşide tarihli dava konusu çekin davacının rızası dışında elinden çıkıp çıkmadığı, davalıların kötüniyetli olarak iktisap edip etmedikleri, çekin istirdatının yapılıp yapılamayacağı noktalarında toplanmaktadır.
Dava, taraflarca ifade tutanakları, cari hesap ekstreleri, soruşturma dosyaları, ticari defter ve banka kayıtları, cirantalar, tevdi bordroları, bilirkişi, tanık delillerine dayandırılmıştır.
Taraflarca sunulan bilgi ve belgeler, mahkememizce celp edilen bilgi ve belgeler hep birlikte değerlendirilmiştir.
Dava, çek bedelinin istirdadı istemine ilişkindir.
Dava dışı … tarafından yapılan şikayet üzerine … CBS’nin … soruşturma sayılı dosyasında daimi arama kararı verildiği görülmüştür.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nin 2017/656 E, 2017/913 K sayılı içtihadında da belirtildiği üzere çeklerin davacının elinden rızası hilafına çıktığı benimsense bile, TTK’nın 792. maddesi gereğince davalının çekleri kötüniyetli olarak ele geçirdiğini veya ağır kusurunun bulunduğunu, davacının ispat etmesi gerekmektedir. Dosya kapsamında, davalının çekleri kötüniyetli olarak ele geçirdiği veya ağır kusurunun bulunduğuna dair delil sunulamadığından davalının iyiniyetli olduğunun kabulü gerekir. Yargıtay içtihatları da aynı doğrultudadır. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin Esas No:2014/10768- Karar No:2014/20288 Karar Tarihi. 23.12.2014 )
Çek üzerindeki ciro silsilesi şeklen tam olup, davalı … Metal… Şti.’nin yetkili hamil olduğu anlaşılmaktadır. Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Bu madde hükmüne göre, davalının çeki edinme nedenini kanıtlama yükümlülüğü yoktur. Davalının çekin rıza dışında elden çıktığını bilmesi veya bilebilecek durumda olması gerekir. Çekin rızası dışı elden çıkması halinde ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle kanıtlaması gerekmektedir.
Dava, istirdat talebine ilişkin olup, son hamile karşı açılabileceğinden ciranta konumunda olan diğer davalıların davada taraf sıfatları bulunmamaktadır.
Yukarıda da açıklandığı üzere, çekteki davacı cirosu sahte olsa bile, davalı, kendisinden önceki ciroların sıhhatini araştırma yükümlülüğü altında olmayıp, davalının bu sahteliği bilerek ya da ağır kusuruyla çeki iktisap ettiğinin kanıtlanması gerekir. Ayrıca çekte tahrifat iddiası da olmadığından bilirkişi incelemesine gerek duyulmamıştır. Davacının ve keşidecinin defterlerinin incelenmesi sadece davacının bu çekleri almış olduğunu kanıtlamaya yönelik olup Zaten bu konuda ihtilaf bulunmadığından ticari defterlerin incelenmesi, davalının kötü niyetini kanıtlamaya yeterli olmayacaktır. Tüm bu sebeplerle davanın, davalı … .. bakımından esastan, diğer davalılar bakımından pasif husumet yokluğundan reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM yukarıda açıklanan nedenlerle;
1.Davanın … TİC.SAN.LTD.ŞTİ., … … DIŞ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ, …MAKİNE SANAYİ DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ. , …, … BİLİŞİM A.Ş. , … yönünden pasif husumet yokluğundan reddine,
2…. … LTD ŞTİ yönünden davanın esastan reddine,
3-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 80,70 TL ilam harcının peşin yatan 512,33 TL’den düşümü ile 431,63 TL fazla harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … Saç Ve Demir Mamülleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Tarafların arabuluculuk toplantısına katıldıkları (Davacı Denizbank Anonim Şirketi, davalılardan … Saç Ve Demir Mamülleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi . … İnşaat Ve Sanayi Ürünleri Ticaret Limited Şirketi, … … Limited Şirketi) halde anlaşamadıkları anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL’nin arabuluculuk toplantısına katılmadıkları anlaşılan davalılar …, … Bilişim Anonim Şirketi, …, …Makina Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi ‘den müştereken ve müteselsilen TAHSİLİ İLE HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekilinin yüzüne karşı bütün davalıların yokluğunda verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 20/12/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır