Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/901 E. 2022/203 K. 02.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/901 Esas
KARAR NO :2022/203

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:04/10/2018
KARAR TARİHİ:02/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … Ltd. Şti. İle diğer davacı … …İnş. San. Tic. Ltd. Şti. Arasındaki cari hesaba istinaden dava takip konusu yapılan 30/08/2018 tarihli, 10.000,00 TL bedelli çekin … … firması tarafından …… firması çalışanı …’ya teslim edildiğini, … bindiği minibüste çekleri çaldırdığını, davalı tarafından dava konusu yapılan çekle ilgili olarak kambiyo takibi başlatıldığını, dava konusu çek üzerinde davacı … … firmasının kaşesi ve şirket yetkilisinin imzası olmadığını, çek üzerinde müvekkili şirketin kaşesi ve yetkilisi …’ın imzası olmadığından bu çekin müvekkili açısından borç doğurmayacağını, çekte cirosu bulunan şirketlerle müvekkilinin ticareti olmadığını, çekin çalıntı çek olduğunu, hamil olarak görünen davalı şirkete karşı müvekkilinin bir borcu bulunmadığını belirterek davanın kabulüne, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin de davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin takip konusu çeki usul ve yasaya uygun bir şekilde …’ten devraldığını, takip konusu çek üzerinde diğer cirantalarla birlikte davacı lehdar … … ve davacı keşideci … Gıdanın imzalarının bulunduğunu, müvekkili şirketin çekin iyiniyetli son hamili olduğunu, müvekkilinin … ve … ve … İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. Arasında ticari ilişkiden kaynaklanan fatura alacağına binaen ödeme aracı olarak dava konusu çek aldığını, bu sebeple bu iki şirket arasındaki ilişkilerin dışındaki iddiaların müvekkili şirkete karşı ileri sürülemeyeceğini, davacı tarafından ileri sürülen iddiaların müvekkili şirketi ilgilendirmediğini, takip konusu çekin vadesinde ve tutarında ödenmediğini, bu sebeple ciranta ve keşideci aleyhine mahkemeden alınan ihtiyati haciz kararı ile icra takibi başlatıldığını,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm deliller hep beraber incelenmiştir.
Mahkememizde açılan dava, rıza dışı elden çıkan çek nedeniyle açılan menfi tespit davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacı keşideci … … şirketi tarafından düzenlenerek, diğer davacı hamil … … şirketine teslim edildikten sonra çalındığı iddia olunan ve icra takibine konu edilmiş çeke ilişkin olarak davalı … şirketine borçlu olup olmadıkları noktasında toplanmaktadır.
Davacı … … şirketi tarafından çek üzerindeki imza ve kaşeye yönelik sahtelik iddiasında bulunulduğundan, Mahkememizce, bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
Grafolog bilirkişi tarafından sunulan 09/04/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; mukayeseye esas alınan imzaları ile aralarında ilk bakışta benzerlik olduğu izlenimi edinilmekle birlikte imza yolu ve karşılaştırmalı incelemelerde esas alınan diğer kriterler itibariyle aralarında belirgin farklar saptandığından inceleme konusu, … 9688 …/… Şubesine ait, keşidecisi “… Tur. İnş. Sanayi ve Tic. Ltd.Şti.” olan, “… 30.08.2018” keşide yer ve tarihli, “…” numara ve “10.000/Onbin TL” meblağlı, “… … İnş. Tic.Ltd.Şti.” emrine yazılı çek aslının arka yüzündeki “… … İNŞ. SAN. TİC. LTD.ŞTİ.” içerikli kaşe izinin üzerinde atılı bulunan 1.ciranta imzasının, davacı şirket yetkili …’ın eli ürünü olmadığı kanaatine varıldığı hususlarında görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Mahkememizce, çekin davalı … şirketi tarafından icra takibine konu edildiği göz önüne alınarak, dosyada faktoring konusunda uzman bilirkişi tarafından inceleme yapılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi tarafından sunulan 20/08/2021 tarihli raporda özetle; Davalı … Şirketinin; Faturanın Temlik Alınmasında; Faturanın doğruluğunun faktoring şti yetkilileri tarafından fatura borçlusundan teyit ettirilmediği bu durumun fatura üzerine şerh düşülerek yine faktor yetkilileri tarafından imzalanmadığı, Fatura üzerinde, faturanın doğruluğunun faturayı kesen tarafından beyan edilmediği ve müşteri tarafından imzalanmadığı- onanmadığı, Fatura üzerinde, faturanın doğruluğunun gerçekliğinin mükerrerliğinin araştırıldığına dair, Faktoring Şti yetlililerinin beyan ve imzalarının bulunmadığı, Fatura üzerinde irsaliye tarih ve numarası boş bulunmakla birlikte; Borçlunun (fatura kapsamındaki) malları ve hizmetleri teslim aldığını tevsik eden (iİmzalı ve kaşeli) İrsaliyenin (sunulmadığı) ve alınmadığı, dolayısıyla; Yönetmeliğin 5 maddesine asgari olarak belirlenen usul ve esaslara uygun olmayan bir şekilde araştırma yapmaksızın “Müşteri Beyanına İstinaden” işlem yaptığı, … ve; kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik kabiliyeti zayıf gerçek olduğu şüpheli olan bir faturaya istinaden kambiyo senedine dayalı bir alacağı devraldığı, Fatura ekindeki davaya konu ÇEKİN İktisabında; Kambiyo senedinin keşidecisine başvurularak; (Yönetmeliğin 5/c md si kapsamında) borcun teyit edilmediği ve çekin kayıp çalımtı veya sahte düzenlenmiş bir çek olduğuna dair bir istihbarat çalışmasının da yapılmadığı, ancak; Davaya konu Faktoring İşlemi 13.06.2018 tarihinde yapılmış olup; araştırmanın yapılmış olması halinde; çek 10.07.2018 tarihinde çaldırılmış (olduğu iddia) olunmakla Faktoring Şti nin çekin kayıp ve çalıntı olduğunu öğrenmesinin mümkün olmadığı, Davaya konu çek ile ilgili olmak üzere faktoring işlemi 13.06.2018 tarihinde yapılmış ve davaya konu çek de; 13.06.2018tarihinde ciro edilerek davalı … Şirketine ciro edilerek / teminat olarak verildiği anlaşılmış olmakla; davaya konu bu çekın davacılar tarafından iddia edildiği üzere 10.07.2018 tarihinde değil faktoring işleminin yapılmış olduğu 13.06.2018 tarihinden evvel kaybedilmiş veya çaldırılmış olduğunun söylenebileceği, bu durumda çekin iktisabında davalı … Şirketinin 6361 sayılı yasanın 9/3 maddesi kapsamında borçlunun zararına olmak üzere ihmalkar davrandığının ve kusurlu olduğunun söylenemeyeceği hususlarında görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Mahkememizce tarafların ticari defter ve kayıtlarında iddia ve itirazlar, sözleşme hükümleri, ticari ilişki, davacıların çek üzerinde yer alan cirantalar ile ticari ilişkinin mevcut olup olmadığı, dava konusu çekin davacılar yararına keşide edilip edilmediği denetlenmek üzere bilirkişi inceleme kararı oluşturulmuştur.
Bilirkişi tarafından sunulan 13/01/2022 tarihli raporda özetle; Davacı … … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin incelenen 2018 yılına ait Ticari Defterleri usulüne uygun olduğu, dava konusu çekin, davacı … …İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. kayıtlarına, diğer davacı … Gida Hayv. Turz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile olan ticari ilişkişine istinaden 01.06.2018 tarihinde ticati defter kayıtlarına kaydedilmişolduğu; 31.12.2021 tarihi itibariyle E-Defter kayıtlarında “707 Afman Çekler” alt hesabında “101.10.003” hesap kodlu “Kaygp Çalıntı ve Zayi TL Çekleri” hesabının borcunda takip edilmeye devam edildiği; diğer bir ifadeyle çek ile ilgili bir işlem yapılmadığı; davacı … … İnş. San. ve ‘Tic. Ttd. Şti/nin ticari defter kayıtları üzerinde yapılan inceleme neticesinde, dava konusu çek” de yer alan cirantalara (…İç ve Dış Tic. Lid. Şti., … ve … A.Ş.) ilişkin herhangi bir kayda rastlanılmamış olup, dava konusu çek” de yer alan cirantalarla ticari ilişkisinin bulunmadığı hususlarında görüş ve kanaat bildirilmiştir.
6102 sayılı TTK’ nın 677.maddesinde “Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını veya imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse, diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez” hükmü düzenlenmiştir. Poliçeler için yapılan bu düzenleme TTK 818/1-c maddesi uyarınca çekler içinde uygulanır.
Dosya kapsamında; mahkememizce, dava konusu çekin … … şirketi tarafından düzenlenerek, diğer davacı hamil … … şirketine teslim edildikten sonra çalındığı, dolayısıyla rıza dışı elden çıkmış olduğuna kanaat edilmiş, çek üzerinde yer alan ve davacı … … şirketine atfen atılmış imzanın ise şirket temsilcisi eli ürünü olmadığına kanaat edilmiştir. Dava konusu çek incelendiğinde, görünüş itibariyle ciro silsilesinin kopuk olmadığı, davacı keşideci … … şirketi tarafından çek üzerindeki imzasını inkar etmediği, davalı … şirketinin de usulüne uygun şekilde devir alındığı anlaşıldığından, imzaların istiklali ilkesi gereğince, bu davacı yönünden geçerli imzasından sorumlu olacağı, mahkememizce her ne kadar diğer davacı … … şirketinin imzasının kendisine ait olmadığı tespit edilmiş ise de geçersiz bir imza sahibini bağlamayacağı, fakat ciro zincirini de koparmayacağı, keşidecinin de sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı anlaşıldığından, davacı … şirketi yönünden davanın reddine, diğer davacı … … şirketi yönünden ise açıklandığı üzere çek üzerinde geçerli bir imzası bulunmaması nedeniyle davalı ya borçlu olmadığı anlaşıldığından, davanın kabulüne karar verilmiştir. Davalı tarafça kötü niyet tazminatı talebinde bulunulmuş ise de çekin rıza elden çıktığı da göz önüne alınarak, davacı … şirketinin kötü niyetle hareketinin mevcut olmadığına kanaat edilerek, davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :
1-Davanın davacı … … İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. yönünden reddine,
2-Davanın davacı … …İnş. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden kabulü ile ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasına konu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine,
3-Davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
Davacı … … İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. yönünden;
1-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 80,70 TL ilam harcının peşin yatan 170,78 TL’den düşümü ile 90,08 TL fazla harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı … … İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ye iadesine
2-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacı … … İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den alınıp davalıya verilmesine,
Davacı … …İnş. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden;
1-Alınması gerekli 683,10 TL karar ve ilam harcından 170,78 TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 512,32 TL eksik harcın davalıdan alınmasına,
2-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 211,88 TL yargılama gideri ile yargılama aşamasında yapılan 2.134,50 TL masraf olmak üzere toplam 2.346,38 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacı … …İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’ye verilmesine,
3-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacı … …İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’ye verilmesine,
4-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacılar vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 02/03/2022

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza