Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/870 E. 2019/409 K. 07.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2018/870 Esas
KARAR NO: 2019/409

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 27/09/2018
KARAR TARİHİ: 07/05/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili ile davalı arasında 23.03.2016 başlangıç tarihli 1 yıl süreli iş elbisesi imalat sözleşmesi imzalandığını, müvekkilinin sözleşme uyarınca kendi sorumluluğunu yerine getirdiğini ve davalıya iş elbiselerini teslim ettiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 5.3.maddesi gereği faturanın teslimden itibaren 60. Gün nakit olarak bankaya havale edileceğinin kararlaştırıldığını, borçlunun 22.12.2017 tarihinden itibaren hiç bir ödeme yapmadığını, sözlü ödeme taleplerine rağmen davalı borçlunun borcunu ödemediğini, bu nedenle İstanbul … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı borçlunun icra takibine haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, açıklanan nedenlerle; İstanbul … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyasına haksız ve kötü niyetli yapılan itirazın iptali ile takibin ticari temerrüt faizi ile devamına, davalı aleyhine %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı karşı davacı vekili esas davada cevap dilekçesinde özetle: Davacı karşı davalı ile müvekkili şirket arasında iş kıyafeti sözleşmesi akdedildiğini, iş bu sözleşmenin geçerlilik süresinin taraflarca 1 yıl olarak belirlendiğini, sözleşmenin genel hükümleri saklı kalmak kaydıyla tedarik edilen ürünlerin cinsi ve fiyatlandırmasında yapılan değişiklikleri konu edinen ek protokoller marifetiyle bu sürenin uzatıldığını, davacı/karşı davalının sipariş edilen ürünlerin tedariki hususunda bir çok defa temerrüde düştüğünü, müvekkili şirket tarafından yaşanan 10-15 günlük gecikmelerin ticari hayatın yoğunluğu çerçevesinde değerlendirildiğini ve sözleşmenin ceza-i şart öngören ilgili maddesinın uygulamaya konulmadığını, müvekkili şirketin … Tekstil ile 08.09.2017 tarihinde toplamda 274.126,76 TL değerinde 12.044 adet ürün siparişi konusunda anlaştıklarını, teslimat tarihininde 01.11.2017 olarak belirlediklerini, ancak belirlenen tarihte teslim edilmediğini, teslim süresinin 15.11.2017’ye ertelendiğini, bu tarihte de teslim edilmediğini, ürünlerin eksik bir şekilde ancak 25.12.2017 tarihinde teslim edildiğini, sözleşme’nin 3.2. Maddesi’nde yer alan ceza-i şart hükmü müvekkili şirket tarafından uygulamaya konulduğunu ve bu nedenle 08.09.2017 tarihinde verilen siparişe istinaden tebellüğ edilen fatura…Tekstil’e ödenmediğini, İstanbul … İcra Dairesi …E. Sayılı dosya borcuna da süresinde itiraz edilerek haksız takibin durdurulduğunu, müvekkili şirket tarafından …Tekstil’e … no’lu 475.256,62 TL tutarında ceza-i şart bedelli e-fatura olarak gönderildiğini, …Tekstil tarafından …Noterliği’nin … yevmiye numaralı ve 06 Nisan 2018 tarihli ihtarnamesi ile faturaya itiraz edildiğini, Beyoğlu 8. Noterliği’nin 05596 yevmiye numaralı ve 13 Nisan 2018 tarihli ihtarnamesi marifetiyle…Tekstil’e ceza-i şartın ödenmesi için 3 günlük kesin süre verildiği ihtar olunduğunu ancak herhangi bir ödeme yapılmadığını, müvekkili şirketin geç teslimden dolayı zor durumda kaldığını belirterek, müvekkili aleyhinde ikame olunan haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın esastan reddine, davaya konu İstanbul … İcra Müdürlüğü’ nün … esas sayılı icra dosyasının iptaline, Davacı/Karşı Davalı aleyhine Kötü Niyet Tazminatı’na hükmedilmesine ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin Davacı/Karşı Davalıya yüklenilmesine, mahkemenin davacı şirketin müvekkil şirketten alacağının olduğuna karar vermesi halinde, bu rakamın müvekkil şirket alacağından mahsubuna karar verilmesini talep etmiştir.

KARŞI DAVADA DAVA : Davalı karşı davacı vekili karşı dava dilekçesinde özetle, taraflar arasındaki sözleşme maddesi gereği, siparişlerin gecikmesi halinde cezai şart bedellerini düzenlendiğini, somut olayda Davacı/Karşı Davalı’nın ürünlerin tedariğinde 1 haftalık gecikmeyi aştığı ve bu nedenle gecikmeye konu her iş günü için fatura tutarının yüzde on’u (%10) kadar cezai şart ödemesi gerektiğini, siparişlerin tedariğinde 22 iş günü gecikme yaşanmış ve buna binaen 475.256,62 TL cezai şart bedelinin Davacı/Karşı Davalı’dan tahsil edilmesi gerekliliğinin hasıl olduğunu, taraflar arasında akdedilmiş sözleşmenin 832 maddesine göre, davacı/karşı davalı şirketin edimini geç ifa etmemesi durumunda ödenecek cezai şartın nasıl hesaplanacağı açıkça gösterildiğini, cezai şartın şimdilik 475.256,62 TL’sini talep ettiklerini ve fazlaya ilişkin hakklarını saklı tuttuklarını, bir an için davacı şirketin müvekkili şirketten alacağı kabul edilse dahi, bu durumda takas-mahsup defi ileri sürerek davacı şirketin alacağının müvekkili şirketin alacağından mahsubunu talep ettiklerini belirterek karşı davasının kabulüne, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkili şirketin cezai şartın şimdilik 475.256,62 TL’sinin… nolu faturanın …tarafından tebellüğ edilen tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ile davacı-karşı davalıdan alınarak Müvekkil Şirket’e verilmesine ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı-karşı davalıya yüklenilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

KARŞI DAVADA CEVAP: Davacı karşı davalı vekili karşı davada cevap dilekçesinde özetle ; Müvekkili ile karşı tarafın iş yapım sözleşmesi imzaladıklarını, müvekkilinin sözleşme uyarınca kendisine düşen tüm sorumluluğu yerine getirdiğini, sipariş verilen ürünleri tam ve eksiksiz olarak teslim ettiğini, davalıya verilen siparişlerin irsaliye ile teslim edilip davalı tarafından malın tesliminde her hangi bir itiraz-i kayıt ileri sürülmeden teslim alındığını, Borçlar Kanunu uyarınca davalının sipariş konusu malları teslim alınmasında ceza-i şarta ilişkin her hangi bir itiraz ileri sürülmeden teslim alınmış olması durumunda davalının müvekkilden her hangi bir ceza-i şart bedeli talep etmesinin mümkün olmadığını, davalının kötü niyetli olduğuna ilişkin diğer bir husus ise kabul anlamına gelmemek üzere sipariş verilen ürün bedelinin 283.578,54-TL olduğu, davalının ise talep etmiş olduğu bedelin ise 475.256,62-TL ceza-i şart bedeli olduğunu belirterek, esas davada davanın kabulüne, karşı davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı karşı davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE :
Asıl davada; Dava itirazın iptali davasıdır.
Dava konusu ihtilaf; taraflar arasında imzalanan sözleşmeden kaynaklanan alacağın tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptaline ilişkindir.
Karşı davada dava, cezai şarttan kaynaklanan alacak ve takas mahsup davasıdır.
Asıl dava yönünden, Taraflar arasındaki ihtilafın asıl dava yönünden davacının davalıdan faturadan kaynaklı alacağı olup olmadığı, varsa takip ve dava tarihi itibariyle miktarı, alacağın likit olup olmadığı, davacının edimlerini zamanında yerine getirip getirmediği, davacının gecikmesi var ise cezai şart gerekip gerekmediği, gerekmekte ise miktarı ve bunun davacıdan mahfına sebep olup olmadığı, cezai şarttan dolayı asıl davada alacakdan mahsup gerekip gerekmediği ve asıl davada davacının kötü niyetli olup olmadığı,
Karşı dava yönünden, Karşı dava yönünden;Davalı karşı davacının davacı karşı davalıdan sözleşmeden kaynaklı cezai şart alacağı olup olmadığı, varsa miktarı ve bunun davacı karşı davalının mahfına sebep olup olmadığı, geçerli olup olmadığı ve davacı karşı davalıdan tahsili veya asıl davanın kabulü halinde asıl davada mahsubu ile tahsili şartlarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı görülmekle,
Dosyamıza getirtilen İstanbul … İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine toplam 300.514,48-TL üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67 maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
İcra takip dosyasında 16.935,94 TL işlemiş faiz talebi bulunmasına rağmen davada harçlandırmanın asıl alacak üzerinden yapıldığı, bunun üzerine yapılan ihtar sonrasında eksik harcın tamamlanmış olduğu, dosyanın 6545 sayılı yasa 45.madde uyarınca miktar itibariyle heyete tevdi edildiği görülmüştür.
Asıl dava yönünden; dava dilekçesi, cevap dilekçesi, takip dosyası, taraflar arasındaki sözleşme ve tüm dosya kapsamınca asıl davada davacının davasının kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davacı ile davalı arasında değişik tekstil malzemelerinin üretimi ve teslimi hususunda yapılan bir eser sözleşmesi bulunduğu, bu eser sözleşmesinin 04.05.2015 tarihli olduğu ve bununla davalının davacıdan talep ettiği T-Shirt, Sweat T-Shirt, polar, mont, önlük, ikaz yeleği ve pantolondan oluşacak olan ürünlerin davalının istediği renk, tasarım ve beden adetine göre üretilerek davalıya teslimi halinde, davalı tarafın da fatura kesilmesinden belli bir süre sonra ödeme taahhüdünü içeren karşılıklı eser sözleşmesi hükümlerine göre kurulmuş olan bu sözleşmenin bilahare 17.04.2017 tarihli ek protokol ile 01.03.2017 tarihinde yürürlüğe girmek üzere ekleme yapıldığı, ana sözleşme ve ek sözleşmeye göre davacının edimini yerine getirip getirmediği, edimini yerine getirirken gecikmede bulunup bulunmadığı, gecikme var ise davalının davacıya bu gecikmeden kaynaklı olarak cezai şart uygulamasının yerinde olup olmayacağına ilişkin değerlendirmeler yapılmış ve yine davalı karşı davacı vekilinin 25.03.2019 tarihli oturumdaki imzalı beyanında da açık olduğu üzere; ürün miktarı ve ürünlerin teslimi hususunda bir ihtilaf bulunmadığı, ihtilafın geç teslim olup olmadığı, geç teslim varsa cezai şart uygulanıp uygulanmayacağı noktasında toplandığına kanaat getirilmiştir.
Taraflar arasında fatura içeriği ve miktarı konusunda ve ürünlerin teslimi konusunda bir ihtilaf bulunmadığı cihetiyle davacının dava konusu fatura bedelini cezai şart hükümlerini içeren sözleşme cezai şart hükmüne göre davalıdan talep edip edemeyeceğine ilişkindir. Mahkememizce yapılan değerlendirmede davacının gecikmeli olsa dahi edimini yerine getirdiği ancak davalı tarafın davacının edimini ifa ederken ihtirazi kayıt koymaması nedeniyle cezai şart talep edemeyeceğine kanaat getirilmiştir.
Taraflar arasındaki 04.05.2015 tarihli sözleşme bir nevi çerçeve sözleşme olup, talep üzerine de tedarik süreleri ve tedarik miktarları davalı tarafça bildirildiğinde, davacı tarafın da bu tedarik talebinin karşılanması gerekeceği, ek protokol ile yeni döneme ilişkin fiyat ve diğer konulardaki düzenlemelerin, sipariş tarihlerinin belirlendiği, ek protokolün 1. maddesi ile önceki sözleşmenin diğer hükümlerinin devam ettiği ve o sözleşmenin ek protokolle getirilen düzenlemeler harici kısımların aynı koşullarla devam edeceği kararlaştırılmış olup, buna göre de değerlendirme yapılırken 04.05.2015 tarihli (ek protokolde bahsedilen tarih) sözleşmenin hükümlerinin esas alınması gerekmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 3.1.maddesinde davacının yükümlülüklerini hangi süreler içerisinde yerine getireceği kararlaştırılmış ve sözleşmenin 3.2.maddesinde de davacı tarafça edimin yerine getirilmesinde gecikmesinin 1 haftayı aşması halinde davacı tarafça söz konusu ücret indiriminin gecikilen her gün için söz konusu siparişin KDV dahil toplam fatura tutarının günlük %10’u olarak uygulanacağı kararlaştırılmış olup, davalı tarafça bu hükme dayalı olarak davacının edimini süresinde yerine getirmediğinden dolayı fatura bedelinin talep edilmeyeceğini belirtmiş olmasına rağmen bu savunmasına itibar edilmemiştir. Zira bahse konu bu düzenlemenin 6098 sayılı TBK’nun 179/2.maddesi uyarınca ifaya eklenen cezai şart hükmünde olduğu sabittir. İfaya eklenen cezai şartta ise 6098 sayılı yasanın 179/2.maddesinde “ceza, borcun belirlenen zaman ve yerde ifa edilmemesi durumu için kararlaştırılmışsa alacaklı, hakkından açıkça feragat etmiş veya ifayı çekincesiz olarak kabul etmiş olmadıkça, asıl borçla birlikte cezanın ifasını da isteyebilir.” hükmü dikkate alındığında; davacı tarafça üzerine düşen edim geç ifa edilmiş olmasına rağmen, davalı tarafça davacının edimini geç ifası dolayısıyla ifayı kabul ederken, davacının ürettikleri ürünleri teslim alırken ihtirazi kayıt koymadığı, teslim öncesinde de davacıya bu yönde bir ihtar gönderilmediği bu haliyle de yasanın açık hükmüne göre ifayı ihtirazi kayıt koymadan davalı kabul etmiş olduğundan, davacıdan artık ifaya eklenen cezai şart hükmündeki sözleşmenin 3.2.maddesindeki cezai şart talebinde bulunamayacağına kanaat getirilmiş ve buna göre de asıl alacak yönünden davalı itirazının tamamının iptaline karar vermek gerekmiştir.
Davacı tarafça icra takibinde asıl alacağın yanında ayrıca 16.935,94 TL işlemiş faiz talebinde bulunulmuş ise de; davacının bu kısma ilişkin talebinin kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davacı 01.01.2018 ila 28.03.2018 icra takip tarihi arasında %25 oranında faiz hesaplaması ile 16.935,94 TL’lik işlemiş faiz talep etmiş olmasına rağmen, taraflar arasındaki ihtilaf ek sözleşmeden kaynaklı alacak olduğu ve bu sözleşmenin de 04.05.2015 tarihli asıl sözleşmenin eki olduğu, bu ek sözleşmede yer alan hükümlerin aynen geçerli olduğu bildirilmiş olduğundan 04.05.2015 tarihli sözleşmenin 5.3.maddesinde “…toplam fatura bedelinin, faturanın DHL’e tebliğ tarihi itibariyle 60 gün vadeli olarak yüklenici firmaya banka havalesiyle ödenecektir.” şeklindeki düzenleme uyarınca faturanın hangi tarihte ödeneceği kararlaştırılmış olup, buna göre de işlemiş faiz hesabının bu hüküm dikkate alınarak tespiti gerektiğinden ve mahkememizce dört işlem gerektirmesi nedeniyle ve faturanın teslimi hususunda taraflar arasında bir ihtilaf da bulunmadığından 22.12.2017 tarihli 283.578,54 TL’lik faturaya ilişkin ödeme tarihinin 20.02.2018 tarihi olacağı, buna göre davalı tarafın temerrütünün de 21.02.2018 tarihi olduğuna, bu tarihten itibaren takip tarihi olan 28.03.2018 tarihine kadar aradan geçen 36 günlük süre üzerinden(36x 283.578,54 x19,50 / 36500 =) 2.727,01 TL işlemiş faizin davalıdan, davacı tarafça talep edilebileceği anlaşılmış, bu kısma ilişkin itirazın haksız olduğuna ve iptaline, bu kısmı aşan fazlaya ilişkin davacı taraf talebinin ise reddine karar vermek gerekmiştir.
Kabul edilen davacı alacağı faturaya dayalı olmakla likit kabul edildiğinden, kabul edilen dava değeri 286.305,55 TL üzerinden takdiren %20 oranında hesaplanan 57.261,11 TL inkar tazminatının da davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Reddedilen kısım üzerinden davalı tarafça kötü niyet tazminatı talebinde bulunulmuş ise de, açıkça davacının kötü niyeti iddia ve ispat edilemediğinden davalının kötü niyeti tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine karar vermek gerekmiştir.
Karşı dava yönünden yapılan incelemede; davalı tarafça davacının ürünleri geç tesliminden kaynaklı olarak sözleşmenin 3.2.maddesine dayalı davacı/karşı davalıdan 475.256,62 TL’lik gecikmeden kaynaklı cezai şart talebinde bulunmuş ise de talebi yerinde görülmemiş ve reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşme bir eser sözleşmesi olup, kararlaştırılan cezai şart da 6098 sayılı yasanın 179/2.maddesinde düzenlenmiş olan ifaya eklenen cezai şart niteliğinde olduğundan davacı tarafça, davacı/karşı davalıdan cezai şart talebinde bulunabilmesi için, davacı/karşı davalının edimini ifada gecikmiş olmasına rağmen ifa öncesinde kendisinin ihtar edilmiş olması ya da ifayı ihtirazi kayıtla kabul etmesi gerekmesine rağmen, davalı/karşı davacı tarafça, asıl dosya davacısı karşı davalıya bu manada ifa öncesinde çektiği bir ihtar olmadığı gibi, ifanında ihtirazı kayıt konulmadan kabul edildiği cihetiyle cezai şart talebinde bulunamayacağına kanaat getirilmiş ve bu nedenle de davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM ; Açıklanan nedenlerle;
A-
1-Asıl dava yönünden davacının davasının kısmen kabulü ile, davalının İst….İcra Müd…. E.sayılı dosyasındaki 283.578,54 TL asıl ve 2.727,01 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 286.305,55 TL ye ilişkin itirazın iptaline, takibin kabul edilen asıl alacak yönünden %9,75 ve degişen oranlarda avans faizi yürütülmek suretiyle tamamı tahsil oluncaya kadar takibin devamına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Kabul edilen 286.305,55 TL üzerinden takdiren %20 üzerinden hesaplanan 57.261,11 TL inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Rededilen kısım yönünden şartlar oluşmadığından kötü niyet tazminatının reddine,
4-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 19.557,53 TL karar harcından peşin alınan 5.132,82 TL’nin mahsubu ile geri kalan 14.424,71 TL bakiye harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Davacının yaptığı 3.736,85-TL yargılama giderinden red ve kabul oranına göre hesaplanan 3.560,16-TL nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği 23.128,33 TL vekalet ücreti takdirine, bunun davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Asgari Ücret Tarifesi gereği 2.725,00 TL ücret takdirine, bunun davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
B-
1-Karşı dava yönünden davanın REDDİNE,
2-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 44,40 TL ilam harcının peşin alınan 8.117,00 TL’den düşümü ile geri kalan 8.072,60 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üstünde bırakılmasına
4-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Asgari Ücret Tarifesi gereği 32.960,26 TL ücret takdirine, bunun davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
C-Karar kesinleştiğinde peşin yatırılıp harcanmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı.

Başkan …
E-İmza
Üye …
E-İmza
Üye …
E-İmza
Katip …
E-İmza

ASIL DAVADA
HARÇ BEYANI / YARGILAMA GİDERİ /
19.557,53 TL İ.H 3.381,35 TL İlk masraf
5.132,82 TL P.H / 290,00 TL Tamamlama harcı
14.424,71 TL Bakiye harç 65,50 TL Tebligat gideri /
3.736,85 TL