Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2018/686 Esas
KARAR NO:2022/725

DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:18/05/2018
KARAR TARİHİ:05/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin ticari defter ve kayıtları (yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri), muhasebe evrakları, sevk irsaliyeleri, faturaları ve benzeri nitelikteki diğer evrakları ile personel kayıtları, ücret bordroları ve puantaj kayıtları, “… Mahallesi … Caddesi No: …/… …/…” adresinde muhafaza edildiğini, 07.05.2018 tarihinde … genelinde meydana gelen yoğun sağanak yağış nedeniyle, söz konusu ticari defter ve kayıtlar ile belgelerin muhafaza edilmekte olduğu taşınmazı su bastığını, bu nedenle, müvekkili şirketin yukarıda bahsi geçen evrak ve belgelerinden bir kısmı tamamen sular altında kalarak okunamaz ve kullanılamaz hale gelerek zayi olduğunu belirterek zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava, TTK 82/7 maddesi hükümleri gereğince açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Dava dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
“Fotoğraflanan hasarda yasal defterlere ilişkin su ile temas edilen kutular üzerinde detay bulunmadığı ancak; … Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı’nın 07.05.2018 tarih ve … nolu “Su Tahliyesi” konulu Diğer Hizmetler Raporu’nda; … Mahallesi … Caddesi No: …/A …/… adresinde bulunan işletmede 07.05.2018 tarihinde meydana gelen sağanak yağmur sonucunda; “-… Tekstil Ltd. Şti.’nin çeşitli yıllara ait fatura ve evrakları, Yevmiye, Defteri Kebir ve Envanter Defterleri, Ücret bordro ve puantajları, personel evrakları,
-… Ltd. Şti’ye ait irsaliye, Fatura, gider pusuları sevk irsaliyesi, muhasebe evrakları,
-… Ltd. Şti.’nin çeşitli yıllara ait fatura ve muhasebe evrakları ile Seçil Store mağazasının parke zemin ve boya-badanası ıslanarak ve duvarın bir kısmı göçerek hasar görmüştür” şeklinde hasar raporu düzenlendiği görülmektedir.” şeklinde tespitlere yer verildiği anlaşılmaktadır.
TTK 82/7 maddesi gereğince”Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.”
TTK m.82/3. maddesinde ise” Bilanço ve finansal tablolar hariç, sayılan bu belgelerin, Türkiye Muhasebe Standartlarına da uygun olmak şartı ile görüntü veya veri taşıyıcılarda saklanmasına da öngörülen koşullarla izin verilmiştir”denilmektedir.
TTK m.64/2. maddeye göre ise “Tacir, işletmesi ile ilgili olarak gönderilmiş olan her tür belgenin fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekilde bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür.” denilerek, böylece, söz konusu belgeleri, yazılı olarak saklama yanında, teknolojinin diğer imkânları ile saklama da kabul edilmiştir.
Saklama süresi 10 yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde ticaretin terk edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde mirasçılar bakımından da devam eder. Mirasın resmi tasfiyesi veya tüzel kişiliğin sona ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır (TTK m.82/8).
Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı konusudur (TTK m.82/7).
Bu kapsamda somut olayımıza bakıldığında; 07/05/2018 tarihinde aşırı yağan yağmur sonucunda davacıya ait işyerinin su baskınına uğramış olduğu, su yüksekliğinin yerden 1 metre seviyesinde olduğu, işyerinin bu sebeple hasarlandığı ve yine bir takım defter ve kayıtların ıslanarak hasarlandığı itfaiye raporu ile sabittir. Davacı tarafça işbu dava 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde 18/05/2018 tarihinde açılmıştır. TTK.nun 68/4. maddesinde bir tacirin saklamak zorunda olduğu defter ve kağıtların yangın,su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet nedeniyle zayi olması halinde kendisine zayi belgesi verilmesini talep edebileceği düzenlenmiştir. Somut olayda defter ve kayıtların aşırı yağmurdan kaynaklanan su baskını nedeniyle zayi olduğu anlaşılmış olup, söz konusu olayın doğal afet niteliğinde olması sebebiyle davacı tacirin defter ve kayıtların saklanması hususunda her türlü tedbiri almış olsa da zararın doğmasına engel olamayacağı da gözetilerek davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE Davacı … Tekstil Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.’nin;
-2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarına ilişkin defter-i kebir, envanter ve yevmiye defterlerinin,
-2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarına ilişkin fatura ve muhasebe evraklarının, muhasebe fişlerinin, personel kayıtlarının, ücret bordrolarının ve puantaj kayıtlarının TTK 82/7. maddesine göre ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
2-Alınması gerekli 80,70-TL karar ve ilam harcından peşin yatırılan 35,90-TL harcın mahsubu ile eksik 44,80-TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
4-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.05/07/2022

Katip …

Hakim …