Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/661 Esas
KARAR NO: 2019/475
DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 09/08/2017
KARAR TARİHİ: 20/05/2019
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile dava dışı …ŞTİ’ nin müvekkili bankanın … Şubesi kredi müşterisi olduğunu, müvekkili bankanın kredi temini için kendisine ciro edilen ve borçlu …’nın tanzim edip imzaladığı 2 adet çek ile ilgili sebepsiz iktisaba dayalı olarak çek bedelleri toplamı olan 346.533 TL’ yi ödemediğini, davalı aleyhine İstanbul …İcra Müdürlüğü …E sayılı dosyası ile başlatılan ilamsız takibe, davalının borca ve tüm ferilere itiraz ettiğini belirterek söz konusu 2 adet çek bedeli toplamı 346.533 TL in ibraz süresinin bitimini takip eden tarihler itibariyle işleyecek %9,75 oranında reeskont faizi, yargılama giderleri ve yasal vekalet ücreti ile birlikte davalıdan tahsiline, davanın kesin neticesine kadar borçlunun menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının borca yeter miktarının ihtiyaten haczine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile davacının davaya konu çekin yetkili hamili olmadığını, rehin veya bunun sonucunu elde etmeye yönelik teminat amacıyla çekin ciro edilmesi halinde çeki alan bankanın çeke dayalı hakları kullanamayacağının şüphesiz olduğunu, davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından esastan reddi gerektiğini, davacının alacaklısının, çek lehtarı üçüncü kişiden ne kadar alacağı olduğu tespit (ispat) edilmeden, keşideci aleyhine doğrudan çek tutarının istenmesinin kabul edilemeyeceğini, dava TTK 732. maddesi gereği sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı olarak açıldığından Asliye Ticaret Mahkemesi’nin görevli olduğunu belirterek davanın dava şartı yokluğu nedeniyle esastan reddini, yargılama giderlerinin davacıya yüklenmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dosya İstanbul İstanbul …Asliye Hukuk Mahkemesinin … E.-… K.22/05/2018 tarihli görevsizlik kararı verilmiş ve kararın kesinleşmesiyle ile mahkememize tevzi olmuştur.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunması, dosya kapsamı doğrultusunda var ise alacağın belirlenmesi için bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi 25/02/2019 tarihli raporunda ” dava konusu edilen çekin ibraz müddeti içinde muhatap bankaya ibraz edilip yazdırılmadığını, kambiyo hukukundan doğan tüm hakların tamamen yitirilmiş olduğunu, davanın dayanağı çekin HMK.202 madde anlamında yazılı delil başlangıcı niteliğinde sayılabileceği, bu durumda davacı banka dava dışı kredi lehtarı şirketten olan kredi alacaklarını dava tarihi itibariyle sadece nakdi kredi bazında 10.293.789,93 TL olduğunun açıkça ispatlanmış olduğundan TTK.732.madde hükmü uyarınca dava konusu çekten doğan 356.481,38 TL tutarındaki alacağın davalı/keşideci firmadan talep edebileceği, dava tarihi itibariyle alacak tutarının 356.481,38 TL olduğu, raporun benimsenmesi durumunda dava tarihinden itibaren asıl alacak tutarı (iki adet çek bedeli) 346.533,00 TL’si 3095 sayılı yasanın 2/2 madde hükmü uyarınca yıllık %9,75 ve değişen oranlarda basit usulden işleyecek ticari avans faizi ile birlikte istenebileceği” hususlarında görüş ve kanatini bildirmiştir.
Dava, 6102 sayılı yasanın 732.maddesine dayalı sebepsiz zenginleşme davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilafın, davacının aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı, çekin teminat amaçlı ciro ile davacıya geçip geçmediği ve bu haliyle de rehin cirosu ile davacıya geçip geçmediği, davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı, varsa alacak miktarına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Davacı taraf dilekçesi, cevap dilekçesi, dosyadaki bilgi ve belgeler ve alınan bilirkişi raporu uyarınca davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Dava, davacı bankanın kredi müşterisi olan dava dışı … Şti’nden ciro yoluyla aldığı 31.07.2016 tarihli 75.000 USD ve 31.09.2016 tarihli 40.000 USD’lik çeklerin süresinde bankaya ibraz edilmemiş olmaları nedeniyle, davalı çek keşidecisine karşı 6102 sayılı yasanın 818.maddenin 1.fıkrasının m bendi uyarınca atıf yapılan 6102 sayılı yasanın 732.maddesine dayalı sebepsiz zenginleşmeye ilişkin alacak davası olduğu, çeklerin 6102 sayılı yasanın 796 maddesi uyarınca 10 gün içerisinde muhatap bankaya ibraz edilmemiş olması nedeniyle davacının bu çeklere ilişkin kambiyo hukukundan doğan talep hakkını kaybetmiş olduğu ve davacı ile çek keşidecisi arasından doğrudan bir akdi ilişki bulunmadığından davacı açtığı davasında 6102 sayılı yasanın 732.maddesine istinaden sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanmıştır.
Davalı tarafça çekin teminat, rehin cirosu ile davacı tarafça alınmış olduğu, bu hususun davacı vekili dilekçesinde geçen “…krediyi teminen kendisine ciro edilen…” ibaresinden yola çıkarak çekin rehin cirosu ile davacıya geçtiği ve 6102 sayılı yasanın 818.maddesinde rehin cirosu ile ilgili 6102 sayılı yasanın 689.maddesinde yapılan bir atıf olmadığından davacı rehin cirosu ile teslim aldığı çeklerden dolayı 6102 sayılı yasanın 732.maddesine dayalı sebepsiz zenginleşme hükümlerinden yararlanamayacağını belirterek, sebepsiz zenginleşmediğine dair (ödeme ve sair) bir ispat yoluna girmeden davanın reddini talep etmiş, davaya konu çekin üzerinde teminat içindir veya rehin cirosudur şeklinde bir ibarenin bulunmadığı ve davalı tarafça da bunun aksinin ispatlanamadığı, her ne kadar davacı tarafın dava dilekçesinde “…krediyi teminen kendisine ciro edilen…” ibarelerine dayanarak davacının cironun rehin-teminat cirosu olduğuna ve bunun ikrar olması nedeniyle başkaca bir ispata gerek olmadığını belirtmiş ise de bu savunmalarına iştirak edilmemiştir.
Davacı vekili davalının cevap dilekçesi üzerine sunduğu cevaba cevap dilekçesinin 2. Sayfasının 2.bendinde açıkça “…takip konusu çekler teminat çekleri olmayıp, müvekkilim bankaya TEMLİK CİROSU ile tahsil edildiğinden, kredi borcuna mahsup edilmek üzere verilmiştir.” şeklindeki açıklaması ve alınan bilirkişi raporunun geneli ile, bilirkişi raporunda tespit edilen davacı bankanın dava dışı … Şti’ne ilişkin hesabı kat ettiği tarih olan 28.03.2016 tarihinde dava dışı çeki ciro ile devreden banka kredi borçlusu … Şti’nin hesap kat tarihi itibariyle muaccel 9.063.928,20 TL borcu, davacının alacağı olduğu ve hesap kat tarihinin 28.03.2016, çeklerin tarihinin ise sırasıyla 31.07.2016 ve 31.09.2016 tarihi yani hesap kat tarihinden sonra olduğu hususu da dikkate alındığında, davalının savunmalarına itibar edilmemiş, çeklerin dava dışı davacının kredi borçlusu olan … Şti tarafından davacıya kredi borçlarının ödenmesi amacıyla temlik cirosu ile temlik ettiğine kanaat getirilmiş ve bu nedenle de davalının ödenmeyen çeklerden dolayı davacıya karşı sebepsiz zenginleştiğine kanaat getirilmiştir. Buna göre de ödenmeyen, ödendiği davalı tarafça iddia ve ispat olunmayan çeklerden dolayı davalı sebepsiz zenginleşmiş olduğundan davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Bilirkişi raporunda her ne kadar temerrüt tarihi takip tarihi olarak belirtilmiş ise de, bu tespite itibar edilmemiştir. Temerrüt hususunun hukuki değerlendirme gerektirdiği ve hukuki değerlendirmenin mahkememize ait olduğu ve bu nedenle ek rapor alınmasına gerek duyulmadan davacı taraf dilekçesinde zikredilen Yargıtay 11. H.D. 29.09.2003 tarih 2003/2242 esas, 2003/8396 karar sayılı emsal içtihadında da zikredildiği gibi; ibraz süresine ilişkin şerh düşülmemiş olması nedeniyle 6102 sayılı yasanın 796.maddesinde öngörülen 10 günlük ibraz süresinin bittiği tarihi takip eden günün çek keşidecisi yönünden temerrüt tarihi olduğu ve bu günden itibaren davacı yararına temerrüt faizine hükmetmek gerektiğine kanaat getirilmiştir. Buna göre de; 31.07.2016 tarihli çek için 10 günlük ibraz süresinin 6102 sayılı yasanın 789.maddesi uyarınca son gününün 10.08.2016, temerrüt tarihinin ise 11.08.2016 tarihi olduğu, 31.09.2016 tarihli çek yönünden ise Eylül ayında 31. Günün bulunmaması nedeniyle ve Eylül ayının 30 gün çekmesinden dolayı ibrazın son gününün 10.10.2016 tarihi olduğu, temerrütünün ise 11.10.2016 tarihi olduğuna kanaat getirilerek bu tarihler dikkate alınmak suretiyle 31.07.2016 tarihli 75.000 USD’lik çek için 222.893,00 TL’nin 11.08.2016 tarihinden itibaren, 31.09.2016 tarihli 40.000 USD’lik çek için ise 123.640,00 TL’nin 11.10.2016 tarihinden itibaren %9,75 avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının kabulü ile, 31.07.2016 tarihli ( 75.000 USD lik x2.9719=) çek bedeli 222.893,00 TL için 11.08.2016 tarihinden itibaren, 31/09/2016 tarihli (40.000 USDX3,0910=) 123.640,00 TL.lik çek yönünden 11/10/2016 tarihinden itibaren işleyecek %9,75 avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 23.671,67 TL karar harcından peşin alınan 5.917,92 TL’nin mahsubu ile geri kalan 17.753,75 TL bakiye harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacının yaptığı 6.695,92 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği 26.741,98 TL vekalet ücreti takdirine, bunun davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının ilgilisine iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili yüzüne karşı davalının yokluğunde oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.
Başkan
E-İmza
Üye
E-İmza
Üye
E-İmza
Katip
E-İmza
HARÇ BEYANI / YARGILAMA GİDERİ /
23.671,67 TL İ.H 5.953,92 TL İlk masraf
5.917,92 TL P.H / 700,00 TL Bilirkişi ücreti
17.753,75 TL Bakiye harç 42,00 TL Tebligat gideri /
6.695,92 TL