Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/549 E. 2019/983 K. 22.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/549 Esas
KARAR NO : 2019/983

DAVA : Menfi Tespit (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/06/2018
KARAR TARİHİ : 22/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı bankadaki vadesi ve riski sona eren teminat mektubunu mektup sahibi ana yüklenici dava dışı şirkete verdiğini, ancak dava dışı şirket mektubu talep etmesine rağmen alamadığını, bu süre zarfında bankanın metuba komisyon işletip müvekkilinden bunu talep ettiğini, bankanın mektubu vadesi dolduktan sonra10 yıl içinde istenildiği zaman muhataba vermekle mükellef olduğunu, bankanın bu süre için ücret talep edemeyeceğini, müvekkilinin davalı bankanın talep ettiği, 10.867,00 TL komisyon bedeli müvekkilinin ödediğini, huzurdaki davanın açılarak müvekkilinin davalı yanca haksız olarak tahsil edilen miktar sebebiyle borçlu olmadığının tespitine, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının dava dışı şirket tarafından verilen teminat mektubunu bankaya verdiğini, mektubun süresinin dolduğu iddiası ile riskin düşürülmesini talep ettiğini, bunun üzerine teminat mektubunun süresinin dolması halinde bankanın sorumluluğunun 10 yıl süre ile vadesi gelmemiş gibi devam edeceği şeklinde cevap verilidğini, emsal yargı kararlarında da müvekkili bankanın komisyon almasının hukuki olduğuna ilişkin kararların olduğunu, kesilen komisyonun hukuki olduğunu, davanın reddine karar verilmesini, yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

DEĞERLENDİRME:
Dava davacının davalı bankada süresinin bitimine müteakip verilen teminat mektubunun vadesi sona ermesinden sonra talep edilen ve ödenen komisyon bedeli dolayısıyla davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine yönelik menfi tespit davasıdır.
Dosya içine sunulan deliller, banka dökümanları ve ilgili evrakların incelenmesinde davalı bankanın davacıdan 10.867,00 TL tutarında komisyon bedeli tahsil ettiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce resen belirlenen bankacılık ve finans uzmanı bilirkişiye dosya tevdi edilerek rapor hazırlaması talep edilmiş bilirkişi raporunda “Davalı banka tarafından davacı lehine, muhatap …A.Ş. ne 17.03.2004 tarihinde… no.lu 230.000,00 TL (Eski değerle 230.000.000.000,00 TL) Kesin Teminat Mektubu verildiği ve düzenlenen teminat mektubunda “İŞBU TEMİNAT MEKTUBU 17.03.2005 TARİHİNE KADAR GEÇERLİDİR” kaydı konulduğu, Yargıtay, teminat mektubu metnine; “vade tarihine kadar başvurulmadığı takdirde, teminat mektubunun hükümsüz hale geleceği” veya benzeri bir kayıt konulmamış ise teminat mektubu süreli de olsa vadeden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi doluncaya kadar, tazmin talebinin söz konusu olabileceği görüşündedir. Dava konusu teminat mektubu için 17.03.2005 vade tarihinden itibaren 10 yıllık zaman aşımı süresi 17,03,2015 tarihinde dolduğundan, teminat mektubunun 17.03.2015 tarihinde hükümsüz kaldığı ve davalı banka tarafından teminat mektubunun hükümsüz kaldığı bu tarihe kadar komisyon talep etme hakkının bulunduğu, Davalı bankaca, zamanaşımı süresinin dolduğu 17.03.2015 tarihinden sonra da komisyon tahsilatına devam edildiği ve 17.03.2015 tarihi İle 21.06.2018 dava tarihi arasında toplam 12.670,82 TL fazla komisyon tahsilatı yapıldığı tespit edilmiştir. Davacı tarafından 10.867,00 TL talep edilmiştir. Bu durumda, taleple bağlılık ilkesi de gözetilerek, 10.867,00 TL fazladan tahsil edilen komisyon tutarının, tahsil edildikleri tarihten itibaren ticari faizi ile birlikte davalı bankadan talep edilebileceği,” şeklinde raporunu sunmuştur.
Netice olarak, mahkememizce aldırılan bilirkişi raporu ve sunulan deliller incelenmekle, davacının davasında haklı olduğu, davalı bankanın haksız olarak komisyon bedeli talep ettiği, zira dava konusu olan teminat mektubunun incelenmesinde mektubun süresiz olmayıp, 17/03/2005 tarihine kadar geçerlidir denilerek süre belirlendiği ve teminat mektubunun süreli olduğu, her ne kadar davacı tarafın talebi üzerine davalı banka tarafından, davacıya “17.03.2004 tarihli … nolu 230.000.000.000- TL tutarlı teminat mektubu ile ilgili olarak mektup vadesi 17.03.2005 tarihinde son bulmamakta olup bu mektupla ilgili şubemizde gayri nakdi risk devam etmektedir. İlgili teminat mektubu metninde belirtilmemesi nedeniyle ve muhatap teminat mektubunu bankamıza iade etmediği veya bankamızı ibra etmediği takdirde mektupla ilgili Bankamızın sorumluluğu tıpkı vadesiz olarak düzenlenen teminat mektuplarındaki gibi olacak ve bu mektupla ilgili olarak riskin doğduğu tarihten itibaren 10 yıl içerisinde muhatap istediği zaman bankamızdan mektupla ilgili tanzim talebinde bulunabilecektir.” şeklinde cevap verilmiş ise de, süreli teminat mektuplarında, teminat mektubu ile güvence altına alınan riskin vade içinde gerçekleşmek kaydı ile bankanın sorumluluğun 10 yıl süre ile devam edeceğinden ve bu süre 17/03/2015 tarihinde dolduğundan, davacı tarafın dava dışı üçüncü kişiye teminat mektubunun iadesi için yaptığı başvurunun fiilen sonucunu temin etmesi zorunlu kılınıp, teminat mektubu iade tarihine kadar davacıların teminat mektubu komisyonlarından sorumlu tutulmaları mahkememizce yerinde görülmemiştir, dolayısıyla da 17/03/2015 tarihinden sonra teminat mektubunun hükümsüz ve işlevsiz hale geleceği kanaatine varılarak, bilirkişi raporunda 17/03/2015 tarihinden sonra alının komisyon bedelleri hesaplamasına göre dava ve ıslah tarihleri de dikkate alınarak davanın kabulüne karar verilmiştir.

HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile dava konusu olan 17/03/2004 tarihli … nolu 230.000,00 TL miktarlı 17/03/2005 vadeli teminat mektubuna ilişkin komisyon bedeli nedeniyle davacının davalı bankaya borçlu olmadığının tespitine,
2-Komisyon bedeli olarak davacıdan tahsil edilen 10.867,00 TL nin dava tarihinden, 1.811,00 TL nin ıslah tarihinden itibaren olmak üzere toplam 12.678,00 TL nin ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 866,03 TL karar ve ilam harcından peşin ve ıslah üzerine alınan toplam 185,59 TL ve ıslah harcı 30,93 TL harcın mahsubu ile bakiye 649,51 TL harcın davalıdan alınarak hazineye aktarılmasına,
4-Davacı tarafça yapılan 226,69 TL toplam harç, 30,93 TL ıslah harcı ile yargılama aşamasında yapılan posta, tebligat ücreti 123,40 TL ve bilirkişi ücreti 600,00 TL olmak üzere toplam 981,02 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Karar kesinleşene kadar yapılacak giderlerin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye gider avansının istek halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip …

Hakim …
¸