Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/47 E. 2020/256 K. 05.03.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/47 Esas
KARAR NO : 2020/256

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/01/2018
KARAR TARİHİ : 05/03/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin dava dışı …A.Ş ile fabrikasına vinç yaptırmak üzere anlaşma sağladığını, avans olarak dava konusu çekte olmak üzere 3 adet çek verdiğini, daha sonrasında dava dışı şirketin işi yapmadığını iletişimde kuramadıklarını, davalının kendi eline geçen bu çeki kötü niyetle müvekkilinden haciz tehdidi ile 28.109,81 TL olarak tahsil ettiğini, tahsil edilen bu çekin bedelinin iadesinin gerektiğini, davalının icra takibine konu yaptığı çekte ciro silsilesi kopuk olduğunu, davalının yetkili hamil olmadığını, davalının kötü niyetli olarak icra takibi yaptığını, bu sebeple müvekkilinden tahsil edilen 28.109,81 TL nin ödeme tarihi olan 12.12.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte iadesini, davalı aleyhine %20 kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava konusu çeki temlik yolu ile aldığını, kötü niyetli olmadığını, davacının lehtar isminin hatalı olduğunu bilerek çeki tanzim ettiğini, davacının işbu hataya dayanarak istirdat talep etmesinin mümkün olmadığını, davacının ticari ilişki sonucu verdiği çeki kendilerinin temlik ettiğini müvekkili firmanın taraflar arasındaki ticari ilişkinin içeriğini bilemeyeceğini, davacının veridği 3 çekten ikisini ödediğini ancak dava konusu 3 üncü çeki ödemedekten kurtulmak için ciro silsilesini bahane ettiğini, açılan icra takibi neticesinde ödemeyi yaptığını, davanın reddini, davacı aleyhine %20 kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE DEĞERLENDİRMELER;
Dava, davalının uhdesinde bulunan dava konusu 3 adet çekin , davalı tarafından icra takibine konulması üzerine keşideci olan davcının açtığı, çekte ciro silsilesinin kopuk olduğu ve davalının yetkili hamil olmadığı iddiasına dayanan çek dolayısıyla ödenen bedelin istirdadı istemine ilişkindir
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde; “çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddesine göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çek geri vermekle hükümlüdür.”, 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketler Kanunu’nun 9/2. maddesinde; “faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulaca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz ve tahsilini üstlenemez.”, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmelik’in 22/2. maddesinde “…faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş ve doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler…”, yine 04/02/2015 tarih ve 29257 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” 8/1 madesinde ise; “faturalı alacağa istinaden kambiyo senedi veya diğer senetlerin alınması halinde alınan kambiyo senedi veya diğer senetteki ciro silsilesinde kuruluşa kambiyo senedi ve diğer senedi ciro edip veren kişinin, devralınan faturada alacaklı olarak gözüken kişi ve bu kişiden bir önceki cirantanın veya keşidecinin de faturadaki borçlu ile aynı kişi olması gerekir. Fatura ile kambiyo senedi veya diğer senetteki tutarın uyumlu olmasına dikkat edilir” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Dosya … Nöbetçi ATM ye talimat yazılarak dava dışı …A.Ş ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılarak dava konuçu çekin defterlerde bulunup bulunmadığının araştırılması için mali bilirkişiye verilmesi talep edilmiş mahkemece resen belirlenen bilirkişi yaptığı inceleme sonucu raporunda “İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas Sayılı mevcut dosyası, Davacı şirkete ait 2017 yılı ticari e-defter (yevmiye- defter-l kebir) defterlerinin incelenmesi sonucu; (Davacı) şirket 2017 yıllannda ticari (yevmiye-defteri kebir) e-defter tuttuğu, yevmiye-defter-i kebir defterlerinin e-defter beratiannın 01/2017 İlk aylarının ve 12/2017 son aylarının kanuni sürelerde oluşturulduğu,( Elektronik defler tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı, son ayının beratının alınması ise kapanış onayı yerine geçer.)Davaa şirketin ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, Davacı şirketin 2017 yılı ticari defterlerinin sahibi lehine delil olma vasfına haiz olduğu; …A.Ş. 10.06.2017 tarihinde, Davacı şirkete Servis ve Bakım Teklif Formu İle 1 adet 5 ton çift kirişli tavan vinci yapımı ile ilgili fiyat teklifi verdiği, Onaylayan kısmında … Elektrik Mühendisi Genel Müdür adının bulunduğu, altına … Elektrikli Vinç Sistemleri-… kaşesini vurduğu ve imzaladığı, Davacı şjrket taralından, 12.06.2017 tarihinde … emrine … Şubesi çeklerinden, aşağıda dökümü yapılan çeklerin düzenlendiği, 31.08.2017 vade … nolu 20.000,00 TL 30.09.2017 vade … nolu 20.000,00 Tl 31.10.2017 vade … nolu 20.465,20 TL 31.08.2017 vade 6955127 nolu 20.000,00 TL çeki …Sistemleri-… ciro ederek ….’ne verdiği, çekin 05.09.2017 tarihinde (…) takas sisteminden ödendiği, 30.09.2017 vade… nolu 20.000,00 TL çeki…Sistemleri-… ciro ederek kullandığı, çekin 02.10.2017 tarihinde (…bank) takas sisteminden ödendiği, 31.10.2017 vade … nolu 20.465,20 TL TL çeki … Elektrikli Vinç Sistemleri-… ciro ederek ….’ne verdiği, …Şubesi tarafından 01.11.2017 tarafından çekin muntazam bir ciro silsilesi takip etmemesi nedeniyle çekin iade edildiği, Davacı şirket tarafından, … Vinç -…*ye 16/06/2017 tarihinde sözleşmeye istinaden Peşinat olarak … Bankası hesabına 40.000 TL gönderildiği, …A.Ş. veya… Elektrikli Vinç Sistemleri -… tarafından düzenlenmiş bir faturanın, davacı şirketin ticari defter kayıtlarında yer almadığı, Davacı şirket tarafından, (5 Tonluk çift kiriş köprülü vinç sistemi imalatı ve montajının) …’a yaptınldığı, 22.09.2017 tarih … nolu fatura 165.200 TL…Odası’nın mahkemeye yazdığı 23.07.2018 tarih cevap yazılarına göre; … A.Ş. ve … Elektrikli Vinç Sistemleri-… firma kayıtlanna rastlanılmadığının belirtildiği, Davacı şirket tarafından, …’ne düzenlenen çeklerin ve davacı şirket tarafından, … Vinç -… banka hesabına gönderilen peşinat bedelinin;Davacı şirketin »cari defterlerinde … olarak kayıtlara alındığı ve Davacı şirketin ticari defter kayıtlarına göre; …’nln, davacı şirkete 100.465,20 TL borçlu gözüktüğü,” şeklinde raporunu sunmuştur.
Tüm çeklerde, çekin arka yüzünde ilk ciro emrine çek düzenlenen…A.Ş. tarafından değil İLK CİRO “… ELEKTRİKLİ VİNÇ SİSTEMLERİ – …” şeklinde atılmıştır. Davacı ava konusu çeklerin keşidecisidir. Davacı tarafın iddiası, davacının çekler takastan ödendiği için çekin arka yüzünü görmemiş ve ciro silsilesinin kopuk olduğundan haberdar olmadığı, daha sonra … tarafından çekin, ….’ye verildiği ve …A.Ş. ise çeki …bank … şubesinden takastan tahsil ettiği yönündedir.
Davacı tarafın yukarıda belirtilen iddialarında kısmen ihtilaf yoktur, ihtilaf konusu olan lehtar ile ilk ciranta arasındaki farklılığın davacı tarafından bilinip bilinmediği ve bunun davalının haklarına olumsuz yönde bir etkisinin olup olmayacağı noktasındadır.
Dosyada bulunan bilgi ve belgelerin birlikte incelenmesinde; davacı vekilince 06/01/2020 tarihli dilekçe ekinde sunulan servis ve bakım teklif formunda başlık kısmında “… A.Ş Servis ve Bakım Teklif Formu” ifadeleri yani çeklerdeki lehdar şirketin ünvanı yer almakta olup, aynı belge üzerinde onaylayan kısmında “… Elektrik Mühendisi Genel Müdür” ifadelerinin altında dava konusu çeklerin arka yüzünde ilk ciranta hanesinde olduğu gibi “… VİNÇ SİSTEMLERİ – … isimli firmaya ait kaşe ve imza bulunmaktadır. Yani davacının aralarındaki ticari ilişkiyi belgelemek için bizzat kendisinin sunduğu belgede “… A.Ş” ve…ELEKTRİKLİ VİNÇ SİSTEMLERİ – … ifadeleri birlikte yer almakta, AŞ ünvanlı firmanın teklif formunu … onaylamış ve çeklerdeki ciranta kısmındaki kaşeyi kullanmıştır ve davacı da bu durumu bilmektedir. Bu kapsamda davacının “çekler takastan ödendiği için çekin arka yüzünü görmemiş ve ciro silsilesinin kopuk olduğundan haberdar olmadığı” yönündeki iddialarına başkaca delil de bulunmadığından ve bu iddiaları ispatlanamadığından itibar edilememiştir.
Ayrıca Bursa Ticaret sicil müdürlüğü tarafından gönderilen kayıtlarda da AŞ ünvanlı bir firma ile ilgili kayıtlar gelmemiş olup, Ltd Şti ünvanlı firma kayıtları ve …’nin şahıs olarak bilgileri mahkememize bildirilmiştir. Davalı tarafın cevap dilekçesinde belirttiği gibi davacı tarafın esasen … şahıs firması ile anlaştığı, lehtar hanesindeki AŞ ünvanlı firmanın bulunmadığı, esasen yazılması gerekenin çekin arkasında olduğu gibi … ELEKTRİKLİ VİNÇ SİSTEMLERİ – … olması gerektiği ve davacı tarafın da yukarıda yapılan servis ve bakım formuna ilişkin açıklamalar kapsamında bu durumu bildiği kanaatiyle, yetkili ve yasal hamil olduğu dönemde çeki kullanan davalıdan, ödenen bedelin istirdatının mümkün olmadığı, davacının iddialarında MK 2 de gözetilerek haklı olmadığı bu sebeple davanın reddi gerektiği gözetilerek, aşağıdaki karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davanın reddine,
2-Davalı tarafın kötüniyet tazminatı talebinin koşulları oluşmadığından reddine,
2-Alınması gerekli harç 54,40 TL olup, peşin alınan 480,05 TL den mahsubu ile fazla alınmış olan 425,65 TL harcın karar kesinleştikten sonra istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yatırılan gider avansından posta ve tebligat ücreti olarak kullanılan 74,50 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
6- Karar kesinleşene kadar yapılacak yargılama giderlerinin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye gider avansının istek halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip …

Hakim …