Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1054 E. 2023/372 K. 03.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/1054 Esas
KARAR NO:2023/372

DAVA:Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:14/11/2018
KARAR TARİHİ:03/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil …’in yetkilisi olduğu … Gıda İnşa Nak. Mad. … San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti’ne ait … il merkezinde … Mah. … Cad. No:6 … 6 Merkez … bulunan işyerinde giyim ve konfeksiyon üzerine ticari faaliyetlerini sürdürdüğünü, 21/01/2016 tarihinde … nolu acenteden … poliçe numaralı kapsamda… sigorta poliçesi ile işyerini … Sigorta AŞ’ye sigorta ettirdiğini, müvekkil 2013, 2014, 2015 ve 2016’da iş yerini … sigortaya sigortalattığını ve sigorta primlerinin tamamını ödediğini, 14/03/2016 tarihinde 5442 sayılı il idaresi yasası çerçevesinde … Valiliği tarafından il merkezinde meydana gelen terör olayları nedeniyle sokağa çıkma yasağı ilan edildiği ve bu yasak 14/11/2016 tarihine kadar devam ettiği, … valiliği çatışmaların bitmesinden sonra sokağa çıkma yasağının devam ettiği dönemde enkaz ve kullanılamaz hale gelen binaları yıkarak molozların taşınma işini hafriyat firmalarına ihale ettiği, müvekkil yasağın bitmesiyle şirkete gittiğinde iş yeri içindeki eşyaların tamamen yok olduğuna şahit olduğu, müvekkilin zararın tazminine yönelik olumlu bir cevabın verilmemesi üzerine işbu davanın açılmasının hasıl olduğu, izah edilen nedenlerle davanın kabulü ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı taraf, … İl merkezinde meydana gelen terör olaylarını müvekkil Şirkete bildirmeyerek 21.01.2016 tarihinde poliçe düzenlettirdiği, … İl merkezindeki olaylar poliçe düzenleme tarihinden çok önce meydana geldiği, poliçe düzenlenirken önemli olan hususların mutlaka sigorta şirketine bildirilmesi gerektiği, davacı asil tarafından poliçe akdedileceği esnada taşınmazın bulunduğu bölgede terör olaylarının yaşandığı daha önce ilan edildiği gibi yine sokağa çıkma yasağı ilan edileceği bilinmekte iken, rizikonun bilinmezliği ilkesine de aykırı olacak şekilde mezkur poliçeler akdedilmek istendiği, sigorta sözleşmesi, iki tarafa borç yükleyen bir sözleşme olduğu, bu sözleşmeyle sigorta ettiren prim ödeme borcunu üstlenirken, sigortacı rizikonun gerçekleşmesine yönelik sigorta koruması sağladığı, ilgili dönemde meydana gelen terör olayları sebebiyle doğan zararlar Valilik, İçişleri Bakanlığı, İl Özel İdaresi, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vs. kurumlarca ödendiği, izah edilen nedenlerle davanın zamanaşımından, usul ve esastan reddine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, terör olayları sebebiyle oluşan rizikodan kaynaklı hasar tazminatının iş yeri sigorta poliçesine dayanılarak tahsili istemine ilişkindir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Davacı vekili tarafından, davacı …’in yetkilisi olduğu … Gıda İnşa Nak. Mad. … San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti’ne ait … il merkezinde … Mah. … Cad. No:6 … 6 Merkez … bulunan işyerinde giyim ve konfeksiyon üzerine ticari faaliyetlerini sürdürdüğü, 21/01/2016 tarihinde … nolu acenteden … poliçe numaralı kapsamda… sigorta poliçesi ile işyerini … Sigorta AŞ’ye sigorta ettirdiği, davacının 2013, 2014, 2015 ve 2016’da iş yerini … sigortaya sigortalattığı ve sigorta primlerinin tamamını ödediği, 14/03/2016 tarihinde 5442 sayılı il idaresi yasası çerçevesinde … Valiliği tarafından il merkezinde meydana gelen terör olayları nedeniyle sokağa çıkma yasağı ilan edildiği ve bu yasak 14/11/2016 tarihine kadar devam ettiği, … valiliği çatışmaların bitmesinden sonra sokağa çıkma yasağının devam ettiği dönemde enkaz ve kullanılamaz hale gelen binaları yıkarak molozların taşınma işini hafriyat firmalarına ihale ettiği, davacının yasağın bitmesiyle şirkete gittiğinde iş yeri içindeki eşyaların tamamen yok olduğuna şahit olduğu, davacının zararın sigorta poliçesine dayanılarak tazminine karar verilmesi istemi ile işbu davanın açıldığı, davalı tarafından ise, davacının … İl merkezinde meydana gelen terör olaylarını müvekkil Şirkete bildirmeyerek 21.01.2016 tarihinde poliçe düzenlettirdiği, … İl merkezindeki olaylar poliçe düzenleme tarihinden çok önce meydana geldiği, davacının bildirim yükümlülüğüne aykırı davrandığı bu sebeple zararın poliçe teminatı kapsamında talep edilemeyeceğinden bahisle davanın reddine karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce davaya konu mahalde keşif yapılması suretiyle zarar kalemlerinin tespiti için talimat yolu ile alınan
05/06/2020 tarihli talimat raporunda özetle;
“…Sonuç; 14.03.2016 tarihinde 5442 sayılı il idaresi yasası çerçevesinde … Valiliği tarafından il merkezinde meydana gelen terör olayları nedeniyle sokağa çıkma yasağı ilan edilmiş ve bu yasak 14.11.2016 tarihine kadar devam etmiştir. Yasağın bitmesiyle işyerinin ve içindeki eşyaların terörle mücadeleden dolayı tamamen yok olduğu dosyadaki belgelerden anlaşılmaktadır. Davacının işyeri tamamen yok olduğu için yerinde tespit imkanı olmamıştır. Yukarıdaki bilgi, belge ve kayıtlar sonucu, Davacının 2016 yılı Defter kayıtlarının sene sonu kaydında Ticari mal stokunun, 300.974.77 TL. olduğu tespiti tarafımdan yapılmış olup gene takdir yüce mahkemenindir.” şeklinde görüş bildirilmiştir.
Mahkememizce taraf beyan ve itirazları kapsamında alınan 30/03/2021 tarihli talimat ek raporunda özetle;
“…Sonuç; Davacının işyeri tamamen yok olduğu için yerinde tespit imkanı olmamıştır. Yukarıdaki bilgi, belge ve kayıtlar sonucu, Davacının 2016 yılı Defter kayıtlarının senesonu kaydında Ticari mal stokunun, 300.974,77 TL. olduğu tespiti tarafımdan daha önce, … Asliye Hukuk Mahkemesi … Talimat dosyası için yapılmıştı, Ticari mal stok tespiti, alış fiyatı üzerinden yapılmıştır, satış fiyatının ne olduğu konusu alanımızla ilgili değildir, bunun takdiri Yüce mahkemenindir. … Talimat dosyasıyla istenen Ek Bilirkişi Raporunda Demirbaş, Tesis, Makine, Cihaz ve Dekorasyon bedellerinin de raporda belirtilmesi istenmiş ve kayıtlarda toplam bedelin; 88.947,26 TL. olduğu tespit edilmiştir. Takdir yüce mahkemenindir.” şeklinde görüş bildirildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce talimat raporları değerlendirilmek suretiyle davacının tazminat talep kalemlerinin hesaplanması ve davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun değerlendirilmesi için dosyanın sigortacı bilirkişiye tevdi edildiği bilirkişi tarafından sunulan 17/05/2022 tarihli raporda özetle;
“Davalının davaya konu Terör olayı ile ilgili davacının mevcut hasarından poliçede belirtilen özel şartlar dahilinde sorumlu olduğu, Defter kayıtlarının emtia ve diğer verilen demirbaş, dekorasyon ve makine tesisat dahil, sokağa çıkma
yasağının başladığı tarihin 14.03.2016 olduğu dikkate alındığında 2016 yılı sonu itibarı ile alınan stok kayıtlarının (bilirkişi raporu)- 14.11.2016 tarihinde tamamen işyerinin arazi haline geldiği/ işyerinin tamamen yıkıldığı ve temizlendiği göz önüne alındığında uygun olacağı, Sigortalının riziko adresinde kiracı olduğu dikkate alındığında; kira kontratı ile kiralanan yerin teslimi sırasında mevcut ise düzenlenen tutanak ve davacının kiralama sonrası yaptırdığını iddia ettiği tüm dekorasyon harcamalarına ait fatura ve defter kayıtlarının,Sigortalının riziko adresinde sokağa çıkma yasağının yaşandığı tarihte mevcut demirbaşları ve makinelerine ait resmi ticari defter kayıtlarının incelenmesi gerektiği,Ticari defter kayıtlarında; dekorasyon, demirbaş ve makine hususlarında herhangi bir kayda rastlanmaması durumunda, davalı sigorta şirketinden tazminat talep edilemeyeceği,Sayın Mahkeme tarafından talimat ile alınan bilirkişi raporunda belirtilen 2016 yılı sonu emtia değeri ile karar verilebileceğine karar verilmesi durumunda ise 42.028,94 TL davalı sigorta şirketinden talep edilebileceği emtia tazminatının bulunduğundan söz edilebileceğinin hukuki takdirinin elbette Yüce Mahkemeye ait olduğu,” şeklinde görüş bildirilmiştir.
Mahkememizce dosyanın ek rapor alınmak üzere bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişi tarafından sunulan 17/10/2022 tarihli ek raporda özetle;”Davalının davaya konu Terör olayı ile ilgili davacının mevcut hasarından poliçede belirtilen özel şartlar dahilinde sorumlu olduğu,Defter kayıtlarının emtia ve diğer verilen demirbaş, dekorasyon ve makine tesisat dahil, sokağa çıkma yasağının başladığı tarihin 14.03.2016 olduğu dikkate alındığında- 2016 yılı sonu itibarı ile alınan stok kayıtlarının (bilirkişi raporu)- 14.11.2016 tarihinde tamamen işyerinin arazi haline geldiği/ işyerinin tamamen yıkıldığı ve temizlendiği göz önüne alındığında uygun olacağı,Sigortalının riziko adresinde kiracı olduğu dikkate alındığında; kira kontratı ile kiralanan yerin teslimi sırasında mevcut ise düzenlenen tutanak ve davacının kiralama sonrası yaptırdığını iddia ettiği tüm dekorasyon harcamalarına ait fatura ve defter kayıtlarının,Sigortalının riziko adresinde sokağa çıkma yasağının yaşandığı tarihte mevcut demirbaşları ve makinelerine ait resmi ticari defter kayıtlarının incelendiği,Sayın Mahkeme tarafından talimat ile alınan bilirkişi raporu ve ek raporu dikkate alındığında;
belirtilen 2016 yılı sonu kayıtlar dahilinde;42.028,94 TL emtia tazminatı,1.239,96 TL demirbaş tazminatı, 9.680,60 TL Özel Maliyet Bedeli / Dekorasyon zararı, 198,72 TL tesisat- Makine, Cihaz zararı talep edebileceği” şeklinde görüş bildirilmiştir.Bu kapsamda somut olaya bakıldığında, davalı sigorta şirketi tarafından davacı adına iş yerine ilişkin 26.01.2016 tarihinde sigorta poliçesi tanzim edildiği, 14.03.2016’da sokağa çıkma yasağının başladığı ve 8
ay sonra 14.11.2016’da bittiği ve riskin gerçekleşmiş olduğu işyerinin arazi pozisyonunda olduğu, ildeki terör olayları sebebiyle rizikonun oluştuğu ve davacının zarara uğradığı hususları sabittir.
TTK’nın 1438. Maddesi: “Bildirilmeyen veya yanlış bildirilen bir hususun ya da olgunun gerçek durumu sigortacı
tarafından biliniyorsa, sigortacı beyan yükümlülüğünün ihlal edilmiş olduğunu ileri sürerek sözleşmeden
cayamaz. İspat yükü sigorta ettirene aittir. ” şeklindedir. Bu madde hükmünden yola çıkıldığında, davalı sigorta şirketinin ülke genelinde bilinen terör olaylarının bilinmediği dolayısı ile davacının bildirim yükümlülüğüne aykırı davrandığı savunması ile sorumluluktan kurtulmasının mümkün olmadığı açıktır.
Bu itibarla, davacının zararından davalının sigorta poliçesi hükümlerine göre sorumlu olduğu anlaşılmakla, yukarıda ayrıntılarına yer verilen ve davacının ticari defterlerindeki kayıtlar özellikle stok kayıtları üzerinden hazırlanmış olması ve hesaplamada ihbar olunan … Valiliği tarafından davacıya ödenen bedelin usulüne uygun mahsup edilmiş edilmiş olması sebebiyle dosya kapsamına göre denetime elverişli bulunan 17/10/2022 tarihli bilirkişi ek rapor ile tespit edilen tazminat kalem ve miktarları ile davacının dava değer arttırım dilekçesi dikkate alınarak davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; 42.028,94 TL emtia zarar bedeli, 1.239,96 TL demirbaş zarar bedeli, 9.680,60 TL dekorasyon zarar bedeli, 198,72 TL tesisat/cihaz zarar bedeli olmak üzere toplam 53.148,22 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 3.630,55-TL karar ve ilam harcından 85,39-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 3.545,16-TL eksik harcın davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 126,49-TL yargılama gideri ile yargılama aşamasında yapılan 1.947,00-TL masraf olmak üzere toplam 2.073,49-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
5-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,

Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/05/2023

Katip … Hakim …
e-imzalıdır ¸e-imzalıdır