Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/91 Esas
KARAR NO:2022/259

DAVA:Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:30/01/2017
KARAR TARİHİ:23/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket … … İnş.Otom.Turizm Tic.A.Ş’nin takip konusu çeki bayilik ilişkisinde olduğu … markası gibi pek çok ünlü markanın sahibi olan Boydak Holding’in grup şirketlerinden biri olan … A.Ş.ye keşide ettiğini, takip konusu çek ve diğer 400’e yakın toplam bedeli yaklaşık 20 Milyon TL olan çeklerin … A.Ş.elinde iken 12/10/2013 tarihinde organize bir çete tarafından çalındığını, bu olayla ilgili … Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı soruşturma dosyası ile dava açıldığını, bu soruşturma dosyası kapsamında pek çok kişinin şüpheli sıfatı ile yer aldığını, bazı faktoring şirkeletinin dosya kapsamında hatta faktoring şirketleri nezdinde pek çok çeke el konulduğunu, … A.Ş.tarafından söz konusu çekler ile ilgili … 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin … E.sayılı dosyası ile tedbir konulduğunu ve kararın kesinleşerek çeklerin iptal edildiğini, diğer davacı … A.Ş.nin çeklerin iptal edildiği ve soruşturma dosyasının açıldığı bahisle iyi niyetli olarak yeni çekler keşide ederek borcunu ödediğini, dava konusu çekin arkasındaki cironun sahte olduğunu, ciro silsilesinde kopukluk olduğunu, ödeme yasağının kesinleşmesinden itibaren yaklaşık 14 ay sonra davayı açtığını, çekleri teslim alırken tüm incelemeleri yapabilme imkanlarına sahip olduğu halde bu çalıntı çekleri teslim aldığını belirterek, davanın kabulüne, dava konusu çek arkasındaki keşideci imza ve kaşesinin sahte olduğundan itirazlarının kabulüne, diğer davacının borcunu ödediğinden dolayı borçlu olmadığının tespitine, mahkeme masrafları ve ücreti vekaletin davalıya tahmil olunmasını talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının davasının hukuki dayanaktan yoksun olup reddinin gerektiğini, dava konus çekin müvekkili bankanın Davutpaşa/İstanbul Şubesinin kredi borçlusu … San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından tahsil edilerek borçlunun kredi riskinden mahsubu amacıyla müvekkili bankaya ciro edilerek verildiğini, çekin ödenmemesi üzerine davacı şirketler hakkında icra takibi başlatıldığını belirterek yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm deliller hep beraber incelenmiştir.
Mahkememizde açılan dava, rıza dışı elden çıkan çek nedeniyle açılan menfi tespit davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacı keşideci … Ev Aletleri şirketi tarafından düzenlenerek, diğer davacı hamil … şirketine teslim edildikten sonra çalındığı iddia olunan ve icra takibine konu edilmiş çeke ilişkin olarak davalı bankaya borçlu olup olmadıkları noktasında toplanmaktadır.
Davacı … şirketi tarafından çek üzerindeki imza ve kaşeye yönelik sahtelik iddiasında bulunulduğundan, Mahkememizce, bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
Grafolog bilirkişi tarafından sunulan 11/02/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; 1. …, ve … isimli şahısların referans imzaları ile aralarında genel yapı, imza yolu ve karşılaştırmalı incelemelerde esas alınan diğer kriterler itibariyle aynı elden çıktıklarını gösterir nitelikte uygunluk ve benzerlik saptanmadığından inceleme konusu, … A.Ş. … Şubesine ait, keşidecisi “… … İnş. Otom. Turz. Tic.A.Ş.” olan, “…” numara ve “82.045.00/ Seksenikibinkırkbeş TL” meblağlı çekin arka yüzünde “… TÜKETİM MALLARI PAZ. VE TİC.A.Ş…” içerikli kaşe izi üzerinde atılı bulunan 1.ciranta imzalarının şirket yetkilileri …, ve …’ın elleri ürünü olmadığı, 2. …’ın referans imzaları ile aralarında genel yapı ve imza yolu yönünden ilk bakışta benzerlik olduğu izlenimi edinilmekle birlikte karşılaştırmalı incelemelerde esas alınan diğer kriterler itibariyle aralarında belirgin farklılıklar saptandığından; inceleme konusu çekin arka yüzünde atılı bulunan 1.ciranta imzalarından (mavi mürekkepli kalemle) sol tarafa atılmış olan imzanın şirket yetkilisi …’ın eli ürünü olmadığı, adı geçenin hakiki imzalarına benzetilerek yapılandırılmış olduğu, 3. …’ın referans imzalari ile aralarında genel biçimlendirme ve kısmen de imza yolu yönünden benzerlik olduğu izlenimi edinilmekle birlikte karşılaştırmalı incelemelerde esas alınan diğer kriterler itibariyle aralarında bariz farklılıklar saptandığından; inceleme konusu çekin arka yüzünde atılı bulunan 1.ciranta imzalarından (siyah mürekkepli kalemle) sağ tarafa atılmış olan imzanın şirket yetkilisi …’ın eli ürünü olmadığı adı geçenin hakiki imzalarına benzetilerek yapılandırılmış olduğu hususlarında görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Mahkememizce, davacı … Ev Aletleri şirketinin ticari defterler ve kayıtlarında inceleme yapılması için … 2.Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılmasına karar verilmiştir.
Talimat mahkemesinden sunulan bilirkişi raporunda özetle; Davacı … … İnş.Oto.Turz.Tic. A.Ş düzenlemiş olduğu ve bayisi olduğu … Tüketim Malları Pazarlama ve Ticaret A.Ş. işyerinde hırsızlık sonucu çalınan çekler arasında bulunan dört adet çekler ile ilgili olarak; … Tüketim Malları Pazarlama ve Ticaret A.Ş ile … … İnş. Oto. Turz. Tic. A.Ş arasında 02.12.2013 tarihli kayıp çekler konusu protokol bağlandığı, kayıp olan çekler ile ilgili olarak … 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin … kararında aşağıda belirtilen çalınan çeklerin bulunduğu, ayrıca … Tüketim Malları Pazarlama ve Ticaret A.Ş.’ ne ait 12.10.2013 tarihinde kasadan çalınan çekler listesinde bulunduğu, … … İnş. Oto. Turz. Tic. A.Ş.’ nin 2013 ve 2014 yıllarına ait yasal defter ve belgeleri incelendiğinde çalındığı belirtilen çekler şirketin yasal defterlerine kayıt edilmediği, ilgili yıllar kayıp çeklerin bulunduğu … ait banka hesapları ve belgeleri incelendiğinde kayıp olan çeklerin ödemesi ve muhasebe işlemine ait kayıt görülmediği, Davacı … … İnş. Oto. Turz. Tic. A.Ş. düzenleyip bayisi olduğu … Tüketim Malları Pazarlama ve Ticaret A.Ş. vermiş olduğu … numaralı çekler 2013-2014 yılları yasal defterleri kontrol edilmiş çeklerin ticari defter ve kayıtlarında yer almadığı, çeklerin davacı lehine keşide edilerek işlem yapılmadığı hususlarında görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Mahkememizce, çekin davalı Banka tarafından icra takibine konu edildiği göz önüne alınarak, dosyada bankacılık konusunda uzman bilirkişi tarafından inceleme yapılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi tarafından sunulan 07/01/2022 tarihli raporda özetle; Dava konusu … A.Ş. … Şubesi’ne ait … seri nolu, 12.0.2014 keşide tarihli, 82.045,00 TL tutarlı çek ile ilgili olarak davalı banka kayıtları üzerinde yapılan incelemelerde; Davalı bankanın kredili müşterisi olan dava dışı … Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından, davalı bankaya hitaben düzenlenen 19.12.2013 tarihli yazılı talimatla, 65.000,00 TL kredi kullandırılmasının talep edildiği ve talimatın ekinde dava konusu 82.045,00 TL’lik çekin teslim edildiği, Kredi hesap hareketlerine göre davalı banka ile dava dışı … Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti. arasındaki kredi ilişkisinin, söz konusu çekin teminata alındığı tarihten çok daha önce, 20.02.2012 tarihinde başladığı, söz konusu çeki teminata veren dava dışı şirket denenmiş kredili bir müşteri olmasına rağmen, davalı banka tarafından, 19.12.2013 tarihinde Kredi Kayıt Bürosu’ndan … Refarans No.su ile teminata alınan dava konusu çek için ve keşidecisi olan … … İnşaat Otomotiv Turizm Tic.A.Ş. hakkında kapsamlı bir istihbarat yapıldığı ve raporlandığı, çek ve çek keşidecisi ile ilgili olarak olumsuz bir istihbarat kaydının bulunmaması nedeniyle, çekin 19.12.2013 tarihinde işleme alındığı ve karşılığında, dava dışı kredi müşterisine aynı gün 65.000,00 TL kredi kullandırımı yapıldığı, Keşidecisi davacı … … İnşaat Otomotiv Turizm Tic. A.Ş. olan … A.Ş. … Şubesi’ne ait … seri no.lu, 12.02.2014 keşide tarihli, 82.045,00 TL tutarlı çekin, diğer davacı … Tüketim Malları Paz. ve Tic.A.Ş. uhdesinde iken 12.10.2013 tarihinde çalındığı, söz konusu kayıp çalıntı çek için … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) nezdinde 21.10.2013 tarihinde açılan çek iptal talepli davada, adı geçen mahkemenin … E. ve 2014/96 K. sayılı kararı ile çekin iptaline karar verildiği, ancak davalı banka tarafından, … 2. Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde, huzurdaki davanın davacısı … Tüketim Malları Paz. ve Tic.A.Ş. hakkında 07.04.2015 tarihinde açılan Menfi Tespit talepli davada, … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E. ve 2014/96 K. sayılı kararındaki çekin iptali ile ilgili bölümün hükümden kaldırılmasına karar verildiği ve söz konusu kararın, T.C. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 17.06.2019 Tarih, 2018/3224 E., 2019/4425 K. sayılı ilamı ile onandığı, çek ve keşidecisi hakkında olumsuz bir istihbarat kaydının bulunmaması nedeniyle, davalı bankaca çekin 19.12.2013 tarihinde işleme alındığı ve karşılığında, dava dışı kredi müşterisine aynı gün 65.000,00 TL kredi kullandırımı yapıldığı tespit edilmiştir. Davalı banka tarafından dava konusu çekin teminata alınmasına ve istihbaratına ilişkin gerçekleştirilen işlem süreçlerinin, bankacılık mevzuat ve uygulamalarına uygun olduğu hususlarında görüş ve kanaat bildirilmiştir.
6102 sayılı TTK ‘nın 677.maddesinde düzenlenen “imzaların istiklali(bağımsızlığı)” ilkesine göre, senet lehtarının veya diğer cirantaların ciro imzasının sahte olması hali, diğer imza sahiplerinin ve özellikle senedin asıl borçlusu olan keşidecinin senetten kaynaklanan sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Zincirleme ve birbirine bağlı, lehtardan hamile tam ve düzenli yani kesintisiz cirolar hak sahipliğine karine sayılır. Cirolar arasındaki zincirleme bağlılığın gözlenmesi sadece dış görünüm bakımından yapılır. Başka bir anlatımla, ciro silsilesinin (zincirinin) muntazam bir şekilde birbirini takip edip etmediğini incelerken dış görünüşü incelemek yeterli olup, cirantalardan birinin imzasının sahte olması veya temsilci sıfatıyla senedi imzalayan şahsın imza yetkisinden yoksun olması ciro zincirini etkilemez. .
6102 sayılı yasanın 792. maddesi ve 687. maddesi uyarınca; davacı tarafından, çekin hamili olan davalının bu çeki ciro yoluyla iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olduğunun, başka bir deyişle kötü niyetli ve iktisapta ağır kusurlu olduğunun kanıtlanması gerekir.
Dosya kapsamında; dava konusu … A.Ş. … Şubesi’ne ait … seri nolu, 12.0.2014 keşide tarihli, 82.045,00 TL tutarlı çekin davacı … Ev Aletleri şirketi tarafından düzenlenerek, diğer davacı hamil … şirketine teslim edildikten sonra çalındığı, dolayısıyla rıza dışı elden çıkmış olduğuna kanaat edilmiş, çek üzerinde yer alan ve davacı … şirketine atfen atılmış imzanın ise şirket temsilcisi eli ürünü olmadığına kanaat edilmiştir. Dava konusu çek incelendiğinde, görünüş itibariyle ciro silsilesinin kopuk olmadığı, davacı keşideci … Ev Aletleri şirketi tarafından çek üzerindeki imzasını inkar etmediği, davalı bankanın da usulüne uygun şekilde devir alındığı anlaşıldığından, imzaların istiklali ilkesi gereğince, bu davacı yönünden geçerli imzasından sorumlu olacağı, mahkememizce diğer davacı … şirketinin imzasının kendisine ait olmadığı tespit edilmiş ise de geçersiz bir imza sahibini bağlamayacağı, fakat ciro zincirini de koparmayacağı, keşidecinin de sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı anlaşıldığından, davacı … Ev Aletleri şirketi yönünden davanın reddine, diğer davacı … şirketi yönünden ise açıklandığı üzere çek üzerinde geçerli bir imzası bulunmaması nedeniyle davalı ya borçlu olmadığı anlaşıldığından, sahtecilik mutlak def’ilerden olup hekese karşı ileri sürülebileceği gözetilerek davanın kabulüne karar verilmiştir. Davalı tarafça kötü niyet tazminatı talebinde bulunulmuş ise de davalı şirketinin kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket ettiğinin kanıtlanamadığı, salt davacının ciro imzasının sahte olmasının davalının kötü niyetli olduğunun kabulü için yeterli bulunmadığı ,çekin rıza elden çıktığı da göz önüne alınarak, kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :
1-Davanın davacı … … İnş. Oto. Turizm Tic. A.Ş yönünden REDDİNE,
2-Davanın davacı … … Tük. Mal. Paz. A.Ş (Eski Unvanı: … Tük. Mal. Paz. Ve Tic. A.Ş) yönünden KABULÜ ile, …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı icra takip dosyasına konu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine,
3-Davacıların kötü niyet tazminatı talebinin şartları oluşmadığından REDDİNE,
Davacı … … İnş. Oto. Turizm Tic. A.Ş yönünden;
-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 80,70 TL ilam harcının peşin yatan 1.993,76 TL’den düşümü ile 1.913,06 TL fazla harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
-Davacı … … İnş. Oto. Turizm Tic. A.Ş tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 15.040,98 TL vekalet ücretinin davacı … … İnş. Oto. Turizm Tic. A.Ş’den alınıp davalıya verilmesine,
Davacı … … Tük. Mal. Paz. A.Ş (Eski Unvanı: … Tük. Mal. Paz. Ve Tic. A.Ş) yönünden;
-Alınması gerekli 7.975,01 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınmasına,
-Davacı … … Tük. Mal. Paz. A.Ş (Eski Unvanı: … Tük. Mal. Paz. Ve Tic. A.Ş) tarafından yapılan 1.350,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacı … … Tük. Mal. Paz. A.Ş (Eski Unvanı: … Tük. Mal. Paz. Ve Tic. A.Ş)’ye verilmesine,
-Davacı … … Tük. Mal. Paz. A.Ş (Eski Unvanı: … Tük. Mal. Paz. Ve Tic. A.Ş) vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 15.040,98 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacı … … Tük. Mal. Paz. A.Ş (Eski Unvanı: … Tük. Mal. Paz. Ve Tic. A.Ş)’ye verilmesine,
4-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacılar vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 23/03/2022

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza