Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/22 E. 2021/647 K. 10.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/22 Esas
KARAR NO:2021/647

DAVA:Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ:02/01/2017
KARAR TARİHİ:10/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında yapılan taşıma sözleşmesi ile müvekkili tarafından anlaşma ürünün Almanya’dan teslim alıp İstanbul’a getirileceğinin anlaşıldığını, müvekkili tarafından taşıma işinin gerçekleştirerek navlun faturasını davalı tebliğ etiğini, navlun ödemesini aldığını,
Malların taşınması aşamasında gümrük beyannamesi ve tır karnesindeki vasıfları ile fiili durumun gerçeği yansıtmaması sebebiyle …kule …tarafından Davacı yana 18.042,78 TL idari para cezası uygulandığını ve indirimle idari para cezası olarak 13.533,00 TL olarak ödeme yaptıklarını, bu olayda kendilerinin kusuru olmadığını ve davalının bu bedeli {13.533,00 TL) ödemeleri gerektiğini, müvekkilin taşıma sözleşmesinin tarafı olan …Trans’a bu işlemden kaynaklanan zararın ödenmesi için … 2.Noterliğince düzenlenen 28/06/2016 tarih, … yevmiye nolu ihtarnamesini gönderdiğini, karşı tarafın … 45b. Noterliğinin 14/07/2016 tarih, … yevmiye nolu cevabı ile kusurun müvekkilde olduğundan bahisle sorumluluğu kabul etmediğini, taraflar arasında yapılan anlaşmanın 4. Maddesi gereğince karşı tarafın kolilerin açılıp bakılması, kontrol edilmesi gerektiği bahanesiyle sorumluluğu kabul etmemesinin sözleşmeye aykırı olduğunu, tüm bu nedenlerle davanın kabulü ile müvekkili tarafından Gümrük Müdürlüğüne ödemiş olduğu 13.533,00-TL’nin ödeme tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile kendilerine ödenmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekilince sunulan cevap dilekçesinde özetle; cevap dilekçesinde bildirilen ve müvekkil ile aralarında zorunlu dava arkadaşlığı olan … Lojistik Hizmetleri tic. Ltd. Şti. Ve N. …’ın davaya dahil edilmesi gerektiğini, dava konusu yaşanan alt taşıyıcı davacı şirketin araç kullanıcısının sorumlu olduğunu, … Gümrük müdürlüğü idari para cezası kararı incelendiğinde beyan edilen mallar dışında 3 kap makine cinsi uygun olmakla birlikte 1 kap daha fazla içinde malı teslim edenin zati eşyalarının bulunduğunun anlaşıldığını, hal böyle iken kendilerinin sorumluluğunun olmadığını, ayrıca davacı vekilinin bu olayın göndericiden kaynaklandığını, hatanın kusurun ona ait olduğunu, göndericinin malı teslim edenin özür yazısını inceleyip görmesine rağmen, bu konuda kendilerine husumet yöneltilmesinin kabulünün mümkün olmadığını, tüm bu nedenlerle davanın reddine yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar olunan … vekilince sunulan müdahale dilekçesinde özetle; Müvekkil şirketin davacı tarafça talep edilen gümrük para cezası nedeniyle herhangi bir kusuru ve sorumluluğunun bulunmadığını, müvekkil şirketin mevcut taşıma ilişkisinde taşıma işleri komisyoncusu olarak hareket ettiğini, Müvekkil şirketin huzurdaki davaya konu taşıma ilişkisinde ne yükleyen ne de asıl taşıyan pozisyonunda olmadığını, Müvekkil şirketin, huzurdaki davaya konu taşıma ilişkisinde taşıma işleri komisyoncusu olduğunu, mevcut olayda, … isimli şahsa ait … firmasına ait “kullanılmış komple demonte halde, Magazinleri ile birlikte, numerik kontrolü torna tezgahı … Seiki SL 200 CL 25 R” olarak tanımlanmış makina emtiasının Almanya’dan İstanbul’a taşınması işini organize ettiğini, müvekkil şirketin kendine ait bir bir aracı bulunmadığından, uluslararası taşıma işlerinde tanınmış bir firma olduğu bilinen Davalı … Tic. A.Ş. ‘den taşıma işi için teklif alınmış ve iş kendisine tevdi edildiğini, davaya konu zararın, yükümlülüklerini yerine getirmeyen davacı şirketin kusurundan kaynaklanmış olduğundan, zarara da katlanması gereken de yükleme ve taşımayı gerçekleştiren davacı şirket olduğunu, bu bakımdan davanın reddi ile zararın, bu zarara kusuruyla sebebiyet veren üzerinde bırakılması gerekmekte olduğunu, CMR’ye göre asıl taşıyanın da yardımcı şahısların fillerinden doğan zarardan sorumlu olduğunu, tüm bu nedenlerle öncelikle müdahale taleplerinin kabulüne karar verilmesini, bilahare yapılacak yargılama neticesinde davacının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davasının reddine karar verilmesini talep etmiş olduğu anlaşılmıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava, taraflar arasında imzalanan taşıma sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasıdır.
Mahkememizce, İddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamında bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi raporunda özetle; sunulan delil ve belgelerin incelenmesi sonucunda, … Tır gümrük müdürlüğü sahasına 24.05.2016 günü saat 20.50′ de giriş yapan Tır Sürücüsü … isimli şahsın kullandığı … çekici/dorse plakalı aracın tescil işlemleri tamamlanıp akabinde fiziki muayene için müdürlüğün D2 arama hangarına alınan aracın yurt dışında uygulanan güvenlik mührü fek edildikten sonra yapılan fiziki muayenesi neticesinde, … nolu tır karnesi muhteviyatı 3 kap makine cinsi eşya beyan edilen aracın dorsesinde fazladan | kap beyan harici eşya olduğu görüldüğü, 1 palet beyan harici eşya araçtan indirilip yapılan kontrol sonucunda eşyaların makine cinsi eşya olmadığı, bu eşyaların Gümrük Yönetmeliği Beşinci Kısım Gümrük Vergilerinden Muafiyet ve İstisna Tanınacak Haller başlığı altında 48. Maddenin 1/a hükmüne göre, “Türkiye Gümrük Bölgesi dışında devamlı olarak en az 24 ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler” e bu hakkın tanındığı, böyle bir yolcu İsminin ne CMR, ne Tir karnesinde görülmediği dosyasının tetkikinden anlaşıldığı, dava konusu taşımaya CMR hükümlerinin uygulanacağı, CMR Konvansiyonunun 1Ill. Bölüm Taşıma Mukavelesinin Akdedilmesi Ve Uygulanması maddesinin 8/1 başlığında; Yükü teslim aldığı sırada taşımacı şunları kontrol edecektir: a) Parça sayısı ve bunların üzerindeki marka ve numaralar bakımından sevk mektubundaki beyanların doğruluğunu, 3. maddede; Gönderici, yükün brüt ağırlığını veya bunların başka türlü ifade edilmiş miktarlarını, kontrol etmesini taşımacıdan isteme hakkına sahiptir. Ayrıca parçaların kontrol edilmesini de isteyebilir. Taşımacı kontrol giderlerini isteme hakkına sahiptir. Kontrollerin sonuçları sevk mektubuna yazılır, denilmekte olduğu, Madde 17/ de; Taşımacı, yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur, hükmünün olduğu, Ayrıca, davacı … ile davalı … firması arasında bila tarihli İthalat Taşıma Anlaşması sözleşmesinin 4. Maddesinde, “Araç şoförü yükleme yerinden yükü sayarak teslim alacak ve sayarak teslim edecektir” net bir şekilde ifade edildiği, araç şoförünün görevi icabı bunlara uymadığı, uysaydı araca yüklenen kap adedi miktarı veya tartıdaki fazlalık (2 adet aynı eşyayı birleştirip 1 kalem saydığımdan 77 kalem olarak ) 1 palet beyan harici 77 kalemde 283 adet ev eşyası yüklendiğini görebileceği ve bunu … sayılı Tır karnesi ve diğer belgelere dâhil ettireceği, ettiremezse yükü almayı kabul etmeyebileceği, araç şoförü her ne kadar 25.05.2016 tarihli ifadesinde eşya yükü göndericisinin … adlı kişi olduğunu ifade etmekte ise de, 1 palet beyan harici ev eşyası ithalatı için adı geçen kişiye ait yurt dışından nakli mekân için hiçbir belge (pasaport), isim ve kesin dönüş müracaatının olmadığı, Yükleme yeri Almanya olan | 1 palet fazla ev eşyası sorumluluğunun taşımacıda (Davacı … İnş. Harf. Nak. Oto San. Tic. Ltd. Şti.) olduğu, bu itibarla Gümrük Müdürlüğünce 4458 sayılı Gümrük Kanununun 235. Maddesinin 5’inci fıkrasına göre uygulanan cezai müeyyidenin uygun ve yerinde olduğunun kabulünün gerekeceği, Neticeten, bu bağlamda davacı yanın davalı yandan alacağının olamayacağı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Bilirkişi raporuna itiraz edilmesi nedeniyle mevcut bilirkişi heyetine CMR taşımacılığı konusunda uzman bilirkişi eklenerek ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi ek raporunda özetle; tarafların somut taşımada sıfatları ve görevleri önemli olduğu 18.05.2016 tarihli “ithalat taşıma anlaşması” incelendiğinde, Almanya’da bir depo sahasından yükleme yapılacağı, yükün “aktarmasız” Kartal-İstanbul’a getirileceği, navlunun 2.550 EURO olduğu, 6-7 gün taşıma süresi, 01.05.2016 tarihli yükleme, taşıyıcı davacı, taşıtan-taşımayı organize edenin davalı olduğu tespit edildiği, sözleşmeye göre “araç şoförü yükleme yerinde yükü sayarak teslim alacak ve sayarak teslim edecektir”. Olduğu, sürücünün sayması gereken ne olduğunun önemli olduğu, yük eğer paletli ise, sürücü paletleri, sadece kolilerle taşınıyorsa kolileri, yani CMR taşıma senedine ya da taraflar arasında taşıma sözleşmesine belirtilen adeti – sayıyı denetlemek durumunda olduğu, dosyada bulunan TIR karnesine göre, taşıyıcı sadece biri 5000 kg, biri 3500 kg iki adet yük taşımaya almış gözüktüğü, bundan daha fazla sayma veya içerik denetiminin beklenemeyeceği, yine belirtilen kg miktarını da taşıyıcı denetlemek yükümlülüğü altında olmadığı, yükleme firması … tarafından düzenlenen çeki listesinde de, dava dışı … firması için iki (2) adet, dava dışı … firması için bir (1) adet olmak üzere toplam üç (3) adet yük taşımaya verildiği belirtildiği, bu durumda, üç (3) adedi taşıyıcı teyit etmeli, bunu aşanı teyit etmek durumunda olmadığı, öte yandan dosyada CMR taşıma senedi mevcut olduğu, taşıma senedinde Gönderen : … …, Taşıyıcı — : … Int. Lojistik, Taşıma — : Almanya-Türkiye, Yük : 2 adet – … Otomat firması için; 1 adet … firması için taşıma, Toplam brüt :18.500 kg yük şeklinde bilgiler olduğu, yani, davacı işi davalıdan almış ve taşıma sözleşmesi yapmış ise de; CMR taşıma senedine göre davalının taşıtan-gönderen veya alıcı-gönderilen şeklinde sıfatı sabit olmadığı, davalı … firmasının da taşıyıcı-taşıma işleri organizatörü olduğuna, ancak CMR taşımasını davacının ifa ettiğine kanıt olduğu, Taşıma ve sevk evrakı ile mal bakımından uyumsuzluktan CMR m.11 hükmüne göre gönderenin sorumlu olduğu, Somut olayda CMR taşıma senedine göre gönderenin dava dışı … … firması olarak gösterildiği, Davacının malı alıcısına teslimden önce, bu bedeli alıcısından da talep edebilecek iken talep etmediğinde, artık ancak gönderene yansıtabileceği, Davalının akdi taşıyıcısı olduğu taşımada, davacı karşısında navlun sorumluluğunu üstlenmiş ise de; CMR taşıma senedi ve tır karnesi, gümrük beyanı, çeki listesi gibi sair taşıma ve sevk evrakında gönderen konumu teyit edilmediği, Gümrük veya sair idari mevzuat sebebi ile taşıyıcının katlanmak durumunda kaldığı tazminat veya idari para cezası gibi yaptırımları, taşıyıcının gönderene yansıtabileceği hususlarında sonuç ve kanaat bildirilmiştir.
Rapor taraflara tebliğ edilmiş, taraflarca rapora karşı beyan ve itirazlar sunulmuş, mahkememiz ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi heyeti 2. ek raporlarında özetle; 1. Ek raporda bildirilen görüş ve kanaatlerinin değiştirilmeyeceğini buna göre; davalının akdi taşıyıcı taşıyan olduğu durumlarda halen taşıyıcı sıfatını koruduğu, fiili taşıyıcı ile müteselsilen sorumlu kalmaya devam ettiği, akdi taşıyıcının gönderen-gönderilen gibi yük ilgisi sıfatına haiz olmadığı, taşıma işini devir ederken gönderen hesabına dolaylı temsil yetkisi kullandığı ve fiili taşıyıcı karşısında gönderenin ve gönderilenin aynı kalmaya devam ettiği, CMR m.11 ve gümrük mevzuatı gereği nihai noktada yük ilgilisinin (gönderen veya gönderilen) sorumlu olduğu gümrük- taşıma evrakı ile fiili emtia taşıması uyumsuzluğuna bağlanan idari para cezaları bakımından akdi taşıyıcının sorumlu tutulamayacağı, bunun aksinin ancak akdi taşıyıcı tarafından bu sorumluluğun akdi üstlenilmesi halinde mümkün olabileceği, dosyada mevcut taşıma ve sevk evrakı ile gümrük belgelerinden incelendiği üzere davacının doğrudan yük ilgilileri ile akdi ilişki içinde olduğu, ödemek durumunda kaldığı gümrük idari para cezalarını ancak yük ilgililerine rücu edebileceği görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Mahkememizce, her ne kadar yeniden inceleme yapılması talep edilmiş ise de ek bilirkişi raporu yeterli görülmüş ve hükme esas alınmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, CMR kapsamında yapılan taşıma esnasında kesilen idari para cezasının, davacı tarafından davalıya rücu edilip edilemeyeceği noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
Dosya kapsamında, taraflar arasında 18.05.2016 tarihli “ithalat taşıma anlaşması” imzalandığı, sözleşmeye göre taşıyıcının davacı, taşıtan-taşımayı organize edenin davalı olduğu, davacının taşıma işini üstlendiği, Tır gümrük müdürlüğü sahasına yapılan fiziki muayene neticesinde, tır karnesi mühteviyatı 3 kap makine cinsi eşya beyan edilen aracın dorsesinde fazladan 1 kap beyan harici eşya olduğunun tespiti üzerine idari para cezası uygulandığı, TIR karnesine göre, taşıyıcı sadece biri 5000 kg, biri 3500 kg iki adet yük taşımaya almış gözüktüğü, yükleme firması … tarafından düzenlenen çeki listesinde de, dava dışı … firması için iki (2) adet, dava dışı … firması için bir (1) adet olmak üzere toplam üç (3) adet yük taşımaya verildiği belirtildiği, öte yandan dosyada CMR taşıma senedi mevcut olduğu, taşıma senedinde Gönderen : … …, Taşıyıcı — : … Int. Lojistik, Taşıma — : Almanya-Türkiye, Yük : 2 adet – … Otomat firması için; 1 adet … firması için taşıma, Toplam brüt :18.500 kg yük bilgileri olduğu, yani, davacı işi davalıdan almış ve taşıma sözleşmesi yapmış ise de; CMR taşıma senedine göre davalının taşıtan-gönderen veya alıcı-gönderilen şeklinde sıfatı sabit olmadığı, davalı … firmasının da taşıyıcı-taşıma işleri organizatörü olduğuna, ancak CMR taşımasını davacının ifa ettiğine kanıt olduğu, Taşıma ve sevk evrakı ile mal bakımından uyumsuzluktan CMR m.11 hükmüne göre gönderenin sorumlu olduğu, Somut olayda CMR taşıma senedine göre gönderenin dava dışı … … firması olarak gösterildiği, Davacının malı alıcısına teslimden önce, bu bedeli alıcısından da talep edebilecek iken talep etmediğinde, artık ancak gönderene yansıtabileceği, Davalının akdi taşıyıcısı olduğu taşımada, davacı karşısında navlun sorumluluğunu üstlenmiş ise de; CMR taşıma senedi ve tır karnesi, gümrük beyanı, çeki listesi gibi sair taşıma ve sevk evrakında gönderen konumu teyit edilmediği, Gümrük veya sair idari mevzuat sebeebi ile taşıyıcının katlanmak durumunda kaldığı tazminat veya idari para cezası gibi yaptırımları, taşıyıcının gönderene yansıtabileceği, idari para cezaları bakımından akdi taşıyıcının sorumlu tutulamayacağı, bunun aksinin ancak akdi taşıyıcı tarafından bu sorumluluğun akdi üstlenilmesi halinde mümkün olabileceği, dosyada mevcut taşıma ve sevk evrakı ile gümrük belgelerinden incelendiği üzere davacının doğrudan yük ilgilileri ile akdi ilişki içinde olduğu anlaşıldığından, davalıdan talepte bulunamayacağı ve davanın reddi gerektiği anlaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:yukarıda açıklanan nedenlerle :
1-Davanın reddine,
2-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 59,30 TL ilam harcının peşin alınan 231,11 TL’den düşümü ile geri kalan 171,81 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üstünde bırakılmasına,
4-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Asgari Ücret Tarifesi gereği 4.080,00 TL ücret takdirine, bunun davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davalının yaptığı 150,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya iadesine,
6-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı.10/11/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır