Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1101 E. 2019/1022 K. 06.11.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1101 Esas
KARAR NO : 2019/1022

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/12/2017
KARAR TARİHİ : 06/11/2019

BİRLEŞEN İST.4.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2017/1106 E.SAYILI DOSYASI

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/12/2017

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili … (…firmasının sahibi) ile … arasında et alım satımına dayalı ticari bir ilişki bulunduğunu, bu ticari ilişki neticesinde müvekkilinin anılan şahsa et satışı yaptığını, anılan ticari ilişki neticesinde(et alımı karşılığında) …’un müvekkiline…bankası’nın 27/06/2017 tarihli 50.000-TL bedelli … seri numaralı ve …bankası’nın 17/06/2017 tarihli 40.000-TL bedelli … seri numaralı 2 adet çeki verdiğini, müvekkilinin de anılan çekleri takasa konularak hesabına ödenmesi için …bank …Şubesi’ne verdiğini, …’un çeklerin vade tarihleri gelmeden müvekkilini arayarak müvekkilden çek bedellerini ödeyemeyeceğini söyleyerek , bankaya takasa verilen çeklerin geri çekilmesini rica ettiğini, müvekkilinin de müşterisinin ricasını kırmayarak bu durumu kabul ettiğini ve bankadan takastaki çekleri geri çektiğini, bankanın da çeklerin arkasına kaşe tarafımızdan iptal edilmiştiri vurarak çekleri müvekiline iade ettiğini, …’un müvekkiline çek bedellerini peyder pey ödediğini ve sonunda çeklerin tarafına iadesini talep ettiğini, müvekkilinin de ödemesi biten çekleri … a iade ettiğini, lakin iade ederken unutarak arkadaki cirosunu iptal etmediğini, bu şekliyle iade edilen çekleri alan …’un tarih değiştirmek suretiyle paraflayarak kötüniyetli olarak müvekkilinin de hiç bir ticari ilişkisi olmayan …Şti. isimli firmaya verdiğini, firma da çekleri yazdırarak müvekkili aleyhine İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … sayısı ile icra takibine başladığını, müvekkilinin bu çekleri alacaklı görünen … adlı firmaya ciro edip vermediğini, firma ile hiçbir ticari ilişki alacak verecek ilişkisi bulunmadığını, müvekkiline ait defter ve kayıtlar incelendiğinde ; davalı-alacaklı yanın çek üzerinde yapmış olduğu tahrifatın açıkça anlaşılacağını, açıklanan nedenlerle; müvekkili… aleyhine yapılan haksız, hukuka aykırı ve kötüniyetli takibin iptalinr, müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, öncelikle teminatsız olmakla birlikte tedbir kararı verilerek takibin durdurulmasına, takibinde kötüniyetli olan davalı aleyhine kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: …’da Hayvancılık işi ile birlikte toptan et ticareti yapan ve markasını piyasada maruf hale getirmiş olan müvekkil şirketin, davacı-borçlu … – …firması ile aynı iş kolunda ( … TİCARETİ) faaliyet gösterdiğini, dava konusu çek ile birlikte davacının cirosu bulunan 3 adet çekin, teslim edilen etlere karşılık davacı tarafından ciro yolu ile müvekkili şirkete devir edildiğini, dava dışı çek keşidecisi olan … ile davacı arasında ticari ilişki bulunduğunu, müvekkilinin dava konusu çeki davacının faaliyet gösterdiği ve Ticaret Sicilde kayıtlı olan adresi …’ da 12.08.2017 tarihinde teslim ettiği 7350 KG … Et karşılığında teslim aldığını, davacının dava dışı çek keşidecisi … tarafından çeklerin ödenemeyeceğinin söylenmesi üzerine onu kırmamak adına dava konusu çeki takastan geri çekip bankadan geri aldığı ve bankadan geri alınan çekin keşideciye teslim edilirken davacının ciroyu iptal etmeyi unuttuğu.. v.b” yönündeki iddialarının hukuki dayanaktan yoksun, ticari hayatın olağan akışına açıkça aykırı olan mesnetsiz iddialardan ibaret olduğunu, dava konusu çekin müvekkili şirket tarafından iyi niyetle iktisap edildiğini, davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğünün aksine mal karşılığında dava konusu çeki teslim alan müvekkili şirketin dava konusu çeki kötü niyetle iktisap ettiğine ilişkin tek bir somut delil bulunmadığını, dava konusu çekte müvekkili şirket tarafından tahrifat yapılmadığını, dava konusu çekin müvekkiline teslim edildiğinde çekin tarihinin dava dışı keşideci tarafından paraflanmak suretiyle düzeltilmiş olarak teslim edildiğini, dava konusu çekteki keşideci imzası ile düzeltilen tarih üzerindeki parafın aynı olup müvekkil şirket tarafından dava konusu çekte herhangi bir tahrifat yapılmadığını, dava dışı çek keşidecisinin dava konusu çek bedelini kendisine peyder pey ödedikten sonra çekin iadesini keşideciye yaptığını ancak cirosunu silmeyi unuttuğunu beyan eden davacı yan tarafından, davacı- borçlu hakkında icra takibine girişilen tarih olan 11.12.2017 tarihinden sonra arasında ticari ilişki bulunan çek keşidecisi … hakkında 19.12.2017 tarihinde İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… E. Sayılı icra dosyasından bankaya ibraz edilmeyen ve dava konusu çek gibi …bank … şubesinden geri çekilen çekler için ilamsız icra takibine geçildiğini, müvekkili şirket ile aynı iş kolunda faaliyet gösteren davacı tarafından dava dışı çek keşidecisi … hakkında başlatılan ilamsız icra takibine konu kambiyo vasfını yitirmiş olan çeklerin toplamının ise müvekkili şirketin mahkemeye sunulan irsaliye fişi ve faturadan anlaşılacağı üzere teslim ettiği etlerin karşılığının 193.000,00 TL bedelli olduğunu, açıklanan nedenlerle; dava açmakta hukuki yararı bulunmayan davacının ikame ettiği hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, davacı yanın aleyhinde asıl alacağın %20′ sindenden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, tedbir kararının kaldırılmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

BİRLEŞEN İst.4.Asliye Tic.Mah.2017/1106 Sayılı Dosyasında;
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin…Et firmasının sahibi olduğunu, müvekkili ile dava dışı … arasında et alım satımına ilişkin bir ticari ilişki olduğunu ve bu ticari ilişki neticesinde müvekkili ile … arasında et satışı yapıldığını, et alımı karşılığında …’un … Bankasının 27/06/2017 tarih 50.000 TL bedelli … seri ve yine … Bankasının 17/06/2017 tarih 40.000 TL bedelli … seri numaralı iki adet çek verdiğini, müvekkilinin bu çekleri takasa koyarak hesabına ödenmesi için …bank … Şubesine verdiğini, …’un müvekkilini arayarak vadesi gelmeyen çekleri ödeyemeyeceğini belirterek takasa verilen çeklerin geri çekilmesini rica ettiğini, bunun üzerine müvekkilinin çekleri takastan çektiğini, …’un müvekkiline çek bedellerini peyder pey ödediğini ve sonunda çeklerin kendisine iadesini talep ettiğini, müvekkilinin bu çekleri iade ettiğnii ancak iade ederken unutarak arkadaki cirosunu iptal etmediğini, çekleri iade alan …’un tarih değiştirmek suretiyle paraflayarak kötüniyetli olarak müvekkili ile hiç bir ticari ilişkisi bulunmayan davalıya verdiğini, davalının İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlattığını beyan ederek müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, takipte kötüniyetli olan davalı aleyhine kötüniyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Davaya konu çekte müvekkilinin meşru ve iyiniyetli hamili olduğunu, çek üzerindeki imzayı inkar edemeyen davacının ticari hayatın olağan akışına aykırı gerekçelerle açtığı davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, müvekkilinin davacı ile aynı iş kolunda toptan et gıda ticareti yapan bir firma olduğunu, dava konusu çek ile birlikte davacının cirosu bulunan 3 adet çekin teslim edilen etlere karşılık olarak davacı tarafından ciro yoluyla müvekkiline geçtiğini, takibe konu çekin kambiyo hukukuna göre illetten mücerret bir borç vesikası olduğunu, dava konusu çekin ciro silsilesinde de bir kopukluk olmadığını beyan ederek öncelikle davacı tarafından mahkememizde açılan davadan daha önce açılmış olan İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile işbu dosyanın birleştirilmesine ve dava açmakta hukuki yararı bulunyanan davacının hukuki dayanaktan yoksun davasının reddine, müvekkili şirket lehine asıl alacağın %20 sinden aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, birleşen dosya ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Dava, hem asıl dava hem de birleşen dava yönünden icra takibine konu edilen çekler yönünden ödeme nedenine dayalı açılan menfi tespit davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilafın; Ana dosya yönünden; davacının davalı taraça başlatılan takip nedeniyle, takibe konu edilen çekin dava dışı çek keşidecisi … tarafından ödeme yapıldığı halde iade edilmeyerek davalı şirkete teslimi sonucunda davalı şirkete karşı borçlu olup olmadığının tespitine ilişkindir.
Birleşen dosya yönünden de avacının davalı taraça başlatılan takip nedeniyle, takibe konu edilen çekin dava dışı çek keşidecisi … tarafından ödeme yapıldığı halde iade edilmeyerek davalı şirkete teslimi sonucunda davalı şirkete karşı borçlu olup olmadığının noktasında toplandığı görülmüştür.
Mahkememizce 29/12/2017 tarihinde İİK.72/3 maddesi kapsamında tedbir kararı verilmiştir.
Mahkememizce tarafların iddia, savunma, ticari defter ve kayıtları incelenmek suretiyle bilirkişi incelemesine karar verilmiştir. Davacı ticari defter ve kayıtlarının …’ da bulunması nedeniyle öncelikle davacı ticari defter ve kayıtları incelenmiş. Bilirkişi raporunda; davalının defterlerinin usulüne uygun tutulmuş olduğu, davalı ile davacı arasında herhangi bir ticari ilişkinin varlığına dair bir kayıt bulunmadığı, dava dışı … ile ticari ilişkisinin bulunduğu, bu kişiye et satışı nedeniyle 193.011,00-TL fatura kestiği, alacağına karşılık tahsilat makbuzu ile toplam tutarı 195.000,00-TL olan müşteri çekleri teslim aldığı, alınan çeklerin ticari kayıtlarına …’ dan alınmış çekler olarak işlenmediği, dava dışı … ile davacı ve davalı tarafın ticari ilişki içinde olduğu, dava dışı …’ un dava konusu çekleri fatura borcuna karşılık davalıya vermiş olduğu yönünde tespit sunmuştur. Mahkememizce, asıl ve birleşen dosya kapsamında, bu kez davacı taraf ticari defter ve kayıtlarında da inceleme yapılarak bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir. Bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafın tüm yasal ticari defter ve kayıtlarının birbirini teyit eder nitelikte olmadığı, dava dışı … ile davacı arasında ticari ilişkinin mevcut olduğu, ticari ilişki kapsamında et ürünleri alım satımı yapıldığı, dava dışı … ile davacı arasında mevcut bir borç veya alacak bakiyesi kalmadığı, …’ un ödemeleri çek yoluyla yaptığı, makbuz karşılığı tahsil edilen çekler arasında dava konusu çeklerin kayıtlarının yer almadığı, davacının muhasebe kayıtlarında çeklerin …’ dan peyderpey ödeme alındığına ilişkin tahsilat kaydı olmadığı gibi çekin iade edildiğine ilişkin herhangi bir iade kaydının da bulunmadığı görüşü bildirilmiştir.
Ana dosya yönünden açılan menfi tespit davası yönünden; Dava dilekçesi, dosyadaki bilgi ve belgeler ve tüm dosya kapsamınca davacının davasının reddine karar verilmiştir. Zira, TTK 790.maddesinde cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır hükmü yer almaktadır. Dava konusu çek incelendiğinde keşidecisinin dava dışı … olduğu, lehdarı ve ilk cirantanın davacı olduğu, son cironun ise davalıya ait olduğu anlaşılmaktadır. Davacı tarafından çek üzerinde yer alan cirosuna ilişkin itirazı olduğuna ilişkin herhangi bir kayıtta dosyaya sunulmamıştır. Bu halde, davalının yetkili hamil sayılması gerekecektir. Davacı tarafın kayıtlarında takip dayanağı çekin dava dışı …’ a iade edildiğine ilişkin bir kayıtta bulunmadığına göre çekin kayıtsız şartsız bir borç ikrarı niteliğini engelleyecek bir husus tespit edilemediğinden davalının yetkili hamil sifatıyla takip başlattığı ve çek üzerinde yer alan keşideci ve cirantaların çek nedeniyle borçlu oldukları kanaatine ulaşılarak bu nedenle davacının asıl davadaki davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
Birleşen dava yönünden: Birleşen dava dosyasının davacının asıl dava dosyasında yer alan aynı nitelikteki iddialarının bulunduğu, davalının da aynı savunmaları getirdiği anlaşılmış, Dava dilekçesi, dosyadaki bilgi ve belgeler ve tüm dosya kapsamınca davacının davasının reddine karar verilmiştir. Zira, TTK 790.maddesinde cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır hükmü yer almaktadır. Dava konusu çek incelendiğinde keşidecisinin dava dışı … olduğu, lehdarı ve ilk cirantanın davacı olduğu, son cironun ise davalıya ait olduğu anlaşılmaktadır. Davacı tarafından çek üzerinde yer alan cirosuna ilişkin itirazı olduğuna ilişkin herhangi bir kayıtta dosyaya sunulmamıştır. Bu halde, davalının yetkili hamil sayılması gerekecektir. Davacı tarafın kayıtlarında takip dayanağı çekin dava dışı …’ a iade edildiğine ilişkin bir kayıtta bulunmadığına göre çekin kayıtsız şartsız bir borç ikrarı niteliğini engelleyecek bir husus tespit edilemediğinden davalının yetkili hamil sifatıyla takip başlattığı ve çek üzerinde yer alan keşideci ve cirantaların çek nedeniyle borçlu oldukları kanaatine ulaşılarak bu nedenle davacının birleşen davadaki davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizce, asıl dava dilekçesi ile birlikte İİK 72/3 maddesi uyarınca tedbir talebine istinaden ara karar ile tedbire hükmedildiği, tedbir nedeniyle davalı-takip alacaklısının alacağına kavuşması geçici bir süre boyunca engellediği anlaşılmakla, yargılama sonunda davacının haksızlığına karar verilerek davası reddedildiğinden, İİK 72/4.maddesi uyarınca dava değeri üzerinden takdiren %20 oranında hesaplanan kötü niyet tazminatının davalıya ödenmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Açıklanan nedenlerle;
1-Asıl davada ;
a)Davacının davasının esastan reddine,
b)Davalının kötü niyet tazminatı talebinin kabulü ile dava değeri üzerinden takdiren %20 oranında hesaplanan 8.741,79 TL tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
c)Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 44,40 TL ilam harcının peşin alınan 746,45 TL’den düşümü ile geri kalan 702,05 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
d)Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üstünde bırakılmasına
e)Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Asgari Ücret Tarifesi gereği 5.157,99 TL ücret takdirine, bunun davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine
2-Birleşen İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/1106 esas sayılı dosyasında;
a)Davacının davasının esastan reddine,
b)Davalının kötü niyet tazminatı talebinin kabulü ile dava değeri üzerinden takdiren %20 oranında hesaplanan 10.952,58 TL tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
c)Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 44,40 TL ilam harcının peşin alınan 935,22 TL’den düşümü ile geri kalan 890,82 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
d)Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üstünde bırakılmasına
e)Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Asgari Ücret Tarifesi gereği 6.373,92 TL ücret takdirine, bunun davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine

Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı.

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza