Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1081 E. 2019/569 K. 17.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2017/1081 Esas
KARAR NO: 2019/569

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ: 28/07/2006
KARAR TARİHİ: 17/06/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı vekili 28/07/2006 günlü dilekçesi ile davalı …nde 24/04/2006 tarihinde iş yerinde bulunan kimyevi maddeler nedeni ile yangın çıktığını, davalı …Kimya’nın neden olduğu yangının bir üst katında bulunan müvekkil şirketin sigortalı iş yerine sirayet ettiğini, yangın söndürüldükten sonra müvekkil şirket sigortalısının iş yerinde yapılan hasar tespiti neticesinde sigortalısının 998.000,00 TL hasar olduğunun tespit edildiğini, bu miktarın 12/06/2006 tarihinde dava dışı sigortalısına ödendiğini, dolayısı ile T.T.K 1301 maddesine göre kanuni halefi olduğunu, aynı zamanda sigortalının alacağını temlik aldığını, … Sanayi’nin diğer davalı Şeker Sigorta nezdinde mali mesuliyet yangın sigorta poliçesinin olduğunu bunun da sorumlu bulunduğunu vurgulayarak fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydı ile 998.000,00 TL nin 12/06/2006 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan sigorta şirketinin poliçe limiti ile sorumlu olmak kaydı ile müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı …A.Ş. mahkememize verdiği 11/09/2006 günlü cevap dilekçesi ile … Sanayi’ye ait iş yerinin müvekkil şirkete sigortalandığını, sorumluluğun bina 1.700.000 TL. emtia 1.800.000 TL sorumluluğun 495.000,00 TL olmak üzere sigortalandığı, zararın toplam 1.385.000 TL olarak tespit edildiğini, itfaiye raporu ve diğer tüm belgelerin tamamlanmasından sonra yangının … Şti ne ait iş yerinden çıktığının belirlendiğini, söz konusu yangının çok büyük çapta olup çevredeki iş yerlerinin de zarar gördüğünü, teminat olan 495.000,00 TL den çok daha fazla olduğu, dolayısı ile sorumluluk teminatından ödenebilecek herhangi bir teminat kalmadığını vurgulayarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … usulüne uygun tebligata rağmen davaya yanıt vermemiştir. Buna göre de münkir kabul edilmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE :
Mahkememizce davacı … tarafından davalılar hakkında açılan davanın yapılan yargılaması sonunda davalı … Sigorta hakkında açılan davanın reddine, davalı … hakkında açılan davanın da kısmen kabulü ile 198.996,00.TL nin ödeme tarihi 12/06/2006 dan itibaren değişen oranlarda avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesine karar verildiği, kararın temyizi üzerine Yargıtay 11. Hukuk dairesinin 10/07/2013 tarih 2012/15367-2013/14592 Esas/Karar sayılı bozma ilamı ile “Garemeten ödeme ilkesi bir bir rizikonun gerçekleşmesi ile zarar görenlerin birden fazla olması ve tazminat alacaklarının da sigorta sözleşmesinde öngörülen sigorta bedelinden fazla olduğu hallerde, zarar görenlerden her birinin sigotacıya karşı yöneltebileceği tazminat miktarı isteminden, sigorta bedelinin tazminat alacaklıları toplamına olan oranına göre indirim yapılmasını öngörülmektedir. Zarar görenlerin birden fazla olması halinde, bunlar arasında eşitlik esasını dikkate alan bu ilkenin, zarar sigortası olan ihtiyari mali mesuliyet sigortalarında da dikkate alınması gerekmektedir. Birden fazla kişi zarar görmüşse sigortacı, poliçede gösterilen limitle sorumlu olacağından zarar gören üçüncü kişiler oranlama yoluyla (garameten- oranlı eşit paylaştırma esasına göre) tazminat isteyebileceklerdir. Sigortacının sorumluluğu aynı olaydan zarar gören tüm kişilere karşı ise de sigortacının başkaca tazminat istemlerinin olabileceği bilinmeksizin zarar görenlerden birine veya bir kaçına kendilerine düşecek orandan fazla ödemede bulunması ancak iyiniyete dayanıyorsa, sigortacı yaptığı ödeme çerçevesinde, diğer zarar görenlere karşı da borcundan kurtulmuş sayılacaktır. Sigortacının yaptığı ödemelerde iyi niyetli olmadığının anlaşılması hallerinde, sigortacının yaptığı ödemeye rağmen, aynı olaydan zarar gören üçüncü kişilere karşı sorumluluğu devam edeceğine, Somut olayda, davalı sigortacı dava konusu yangın sebebiyle zarara uğrayan dava dışı şirkete limit dahilinde ödeme yapmış, bu ödemeyle birlikte sorumluluktan kurtulduğunu savunmuştur. Ancak, davalı … bu gibi hallerde sorumlu olduğu tazminat yönünden zarar gören bir kişiye ödeme yaparak aynı olaydan zarar gören diğer şahıslara karşı sorumluluktan kurtulamaz. Böyle bir durumda sigortacı olay nedeniyle tüm zararları değerlendirerek gördükleri zarar oranına göre ve limit dahilinde “garameten” ödeme yapmak zorundadır. Bu suretle; iyiniyetli ödemede bulunduğunu ispat etmediği sürece, davalı sigortacının olayda zarar görenlere karşı limit dahilinde sorumluluğu nazara alınarak, davacının sigortalısına verilen zarar miktarı oranında garameten belirlenecek tazminatı ödemek zorunda olduğu nazara alınmaksızın davalı … hakkında açılan davanın reddinin doğru olmadığı ve Davacının sigortalısına iş yeri sigorta poliçesine dayalı olarak yaptığı ödemenin rücuen tahsili talebini, yangının davalı …’nin işyerinde çıkması sebebiyle, zarar sorumlusu olan adı geçen davalıya yöneltmiştir. Dolayısıyla, sigortalının uğradığı tüm zarardan sorumlu olan davalı, davacının sigortalısına yaptığı ödeme sınırları içerisinde kalan gerçek zarardan sorumlu tutulacağı bu suretle davalı hakkında garameten belirlenen tazminat miktarına hükmedilmesi doğru olmamış bu nedenle de davacı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.” şeklinde gerekçe ile mahkememiz kararı bozulmuştur.
Bozma sonrası mahkememizin … esasını alan dava dosyasında 29/04/2014 tarihinde verilen karar ile önceki kararda direnme kararı verilmiş bu direnme kararına karşı davacı vekilinin temyizi üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 26/04/2017 tarih 2017/11-82 Esas, 2017/856 sayılı kararı ile “Tarfların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daireyi bozma kararına da uymak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır” gerekçesi ile mahkememiz direnme kararı bozlumuştur.
Bozma sonrasında yapılan Karar düzeltme talebinin ise Yargıtay Hukuk Genel Kurul 2017/11-2819 E., 2017/1243 K., 01/11/2017 tarihli ilamı ile ” Hukuk Genel Kurulu bozma ilamında yer alan açıklamalara göre 6217 sayılı Kanunun 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 440. maddesinde sayılan sebeplerden hiçbirisine uygun olmayan karar düzeltme isteminin ” reddine karar verilmiş ve mahkememizin 2017/1081 esasını almıştır.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde, Davalı … Şti’nde 24/04/2006 tarihinde bulunan kimyevi maddeler nedeni ile yangın çıktığı, yangının bir üst katında bulunan davacı sigortalısının iş yerine de sirayet ettiğini, yapılan hasar tespiti sonucunda 998.000,00 TL hasarın bulunduğu ve bunun da davacı … tarafından dava dışı sigortalısına ödendiği uyuşmazlık konusu değildir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu meydana gelen yangın nedeni ile hangi tarafın kusurlu bulunduğu ve bu kusurun hangi tarafa atfedileceği, sonunda zarardan sorumlu bulunup bulunmayacağı noktalarında toplanmaktadır.
Tarafların ileri sürmüş olduğu tüm deliller toplanarak hasar dosyası, faturalar, ekspertiz raporu ve poliçeler dosyaya ibraz edilmiştir.
Bozma öncesinde, toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi için mahkememizce bilirkişi incelemesine karar verilerek, davalı Şeker Sigorta sigortalısı diğer davalı …Şti!nde çıkan yangından dolayı talep edilebilecek tazminatın poliçe kapsamında bulunup bulunmadığı, rücu alacağının oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi için bilirkişiler Sigorta Uzmanları … ile … ile yangın konusunda uzmanlığı bilinen …’den rapor alınmıştır. Alınan raporda, davalı … şirketinin İkitelli … adresinde faaliyet gösteren sigortalısı davalı …Şti adına düzenlediği İst… numaralı yangın sigorta poliçesindeki sorumluluk teminatı dolayısı ile 05/05/2006 tarihinde zarar gören 3.şahıs konumundaki … Şti ne yaptığı ödeme sonrasında davalıya karşı bir mükellefiyeti kalmadığı, bunun yanında dava dışı sigortalı …A.Ş ye ödenmek zorunda kalınan 998.000,00 TL tazminatın ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte sorumlu olması gerektiği görüşünde bulunulmuştur.
Mahkememizce 05/02/2009 günlü oturumda davacı vekilince verilen dilekçedeki itirazların değerlendirilmesi, ayrıca gelen poliçe sureti ve 3.kişilere yapılan ödemelerle ilgili belgeler de incelenmek sureti ile davacı tarafın varsa isteyebileceği alacak konusunda ek rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler ilk rapordaki kanaatlerinde herhangi bir değişiklik olmadığını, hasar dosyası örneğinin ibraz edilmesi gerektiğini vurgulamışlardır.
Mahkememizin 09/06/2009 günlü oturumunda bu kez de dava tarafları karşılıklı iddia ve savunmaları, yeniden irdelenip tartışılması, seçenekli rapor düzenlenerek takdirin mahkemeye bırakılması, özellikle yangın rizikosu gerçekleştikten sonra davalı … şirketinin garamaten paylaştırma ilkesine uygun olarak zarar görenlerin zararlarını limitle bağlı kalarak ödemesi gerektiği varsayıldığından davalı … şirketinin sorumlu olduğu miktarın da saptanması için bilirkişi kurulundan ek rapor alınması gerekmiş ve bilirkişiler düzenledikleri ek raporu mahkememize ibraz etmişlerdir. Alınan 29/11/2010 günlü ek raporda …Kimya firmasının yangın mali mesuliyet limitinin 495.000,00 TL nin her iki şirkete zararları/hasarları oranında garameten paylaştırılması için … Şti’ninde yangın nedeni ile meydana gelen zarar miktarının bilinmesine ihtiyaç olduğunu, bu meblağın belli olduğunda yapılabileceğini, kök ve ek raporda sunulan kanaatte herhangi bir değişiklik bulunmadığını vurgulamışlardır.
Davalı yanca dosyaya sunulan belgelerinde değerlendirmesi sureti il ön bilirkişi raporundaki açıklamalar doğrultusunda 3.ek rapor alınmış ve bilirkişiler… A.Ş.nin halefiyetine binaen 198.996,00 TL talep edebileceği, … Şti ninde 296.004,00 TL talep edebileceği vurgulanmıştır.
Mahkememizce bozularak gelen dosyada duruşma günü verilerek yargılamasına devam olunmuştur.
Tarafların iddia savunmaları denetlenerek, Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda bilirkişi inceleme kararı oluşturulmuştur. Bilirkişiler mahkememize sundukları 28/11/2018 tarihli raporda, “davacının sigortalısına yapmış olduğu ödeme tutarının 998.000,00 TL olduğu, davalılardan…Şti’nin tamamından sorumlu olduğu, Davalı … Şirketinin Garameten Sorumlu Olduğu Tutarın ise 198.996,00 TL olduğu, Davaya Konu Uyuşmazlıkta, Davalı … Şirketinin iyi Niyetli Olmadığı; Dava Dışı …A.Ş.’den dolayı Davacı … Şirketine Ait Olan Tazminat Bedeli Nispetinde sorumluluğunun devam edeceği” hususlarında görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçeleri, sigorta poliçesi, yangın tutanağı, ekspertiz raporu, daha önce alınan bilirkişi raporları, mahkememizce daha önce verilen karar ve bu karar sonrasında hükmüne uyalan bozma ilamları ve en son alınan bilirkişi raporları ile dosyadaki tüm bilgi ve belgeler uyarınca davacının davalısının davalı…Şti yönünden tamamen, diğer davalı… A.Ş. (… A.Ş. Daha sonra… A.Ş.) yönünden kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Meydana gelen yangın hasarından, dosyadaki raporlar uyarınca, davacının sigortalısının zararına sebebiyet veren yangının kendi işyerinde çıkan yangın için gerekli tedbirlerin alınmaması nedeni ile kusurlu bulunduğu ve kendi işyerinde çıkan yangının diğer işyerlerine sıçramasında ve zararın doğmasında gerekli tedbirleri almayarak tamamen sorumlu olduğuna kanaat getirildiğinden davacının talep ettiği 998.000,00 TL’lik kısım yönünden davacıya karşı davacının sigortalısına yapmış olduğu ödeme nedeni ile ettk 1301 maddesi uyarınca hem halefeten hem de zarar görenin alacağını temlik alan sıfatı ile davalı…Kimya’nın sorumlu olduğu sabit olup bu nedenle dosyamız davacısının sigortalısına karşı sorumlu olduğuna kanaat getirilmiştir.
Dosyamız diğer davalısı, sigorta şirketinin ise; davalı …Kimya’nın yapmış olduğu işyeri paket sigortası kapsamında temlik alan davacı sigortacının sigortalısı nezdinde meydana gelen 998.000,00 TL’lik hasarında azami 495.000,00 TL’lik sorumluluk miktarından sorumlu olması gerektiği ancak başkaca zarar gören var ise bu sorumluluk miktarının zarar görenler arasında garameten paylaştırılması gerektiğine, buna rağmen davalı … tarafından yine bir başka sigorta poliçesinden dolayı kendisine sigortalı olan zarar görenin zararını 495.000,00 TL’lik kısım ile karşılamış olmasından dolayı bu davalının ayrıca davacıya karşı tüm teminat miktarını bir başka zarar görene ödemiş olmasına rağmen sorumluluğunun bulunup bulunmayacağına ilişkin noktada ihtilafın bu kişi yönünden düğümlendiği, davalının tüm teminat miktarını ödemeden dolayı diğer zarar gören dosyamız davacısının sigortalısına karşı sorumluluğunun devam ettiğine karar verebilmek için garameten ilkesini göz önünde bulundurmadan yapmış olduğu ödemede iyi niyetli olup olmadığının tartışılması gerekmiştir.
Davalı … şirketince, her ne kadar sigorta poliçesi ile teminat altına aldığı 495.000,00 TL’lik teminatın tamamını bir diğer zarar görene ödediğini, bu nedenle sorumluluğunun kalmadığını savunmakta ise de bu savunmasına itibar edilmemiştir. Zira davalı … şirketinin bu savunmasına itibar edilebilmesi için, garameten paylaştırma ilkesini dikkate almayan bu davalının iyi niyetli olup olmadığı tartışıldığından, dosyadaki bilgi ve belgelere göre iyi niyetli olmadığına kanaat getirilmiştir. Çünkü davacının sigortalısının iş yerinde meydana gelen hasarın tespiti için kendi görevlendirdiği eksperin hasar çalışmasına başlar başlamaz, davalı … şirketine durumu ihbar ettiği, bununla davalı … şirketinin artık bir diğer zarar göreni bilmediğini iddia edemeyeceği, aksi halde Medeni Kanunun 3. Maddesindeki özenli davranma yükümlülüğüne aykırılık oluşturacağı sabittir. Yine özenli davranmamasına rağmen tüm 495.000,00 TL’lik teminat miktarını kendi sigortalısı olan diğer zarar gören Önder Kimya’ya dosyamızın diğer davalısı … Kimya’nın teminatından karşılamasında Medeni Kanun 2. Maddedeki dürüstlük kuralına aykırı davranmanın yanında, ayrıca bile bile garameten karşılama kuralına da aykırı davrandığına kanaat getirlmiştir.
Davalı …, diğer sigortlası Önder Kimya ile aralarındaki poliçeye istinaden Önder Kimya’nın zararını doğrudan bu poliçeden karşılaması gerekirken bir diğer sigortalısı ve aynı zamanda davalımız olan Saf Kimya’nın sigortasında karşılamak sureti ile kendi lehine zenginleşmeye girmiş olduğu, ve garameten davacının sigortalısı Her İş Seramik’e halefeten ve temliken tatmin etmesi gereken davacı yönünden de onun tatminini engeller tavır içinde hareket ettiğinden ve hükmüne uyulan Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin kararı ile aynı dairenin önceki kararları uyarınca İhtiyari Mali Sorumluluk sigortaları yönünden de birden fazla zarar gören olması halinde bunlar arasında garameten (Oransal) paylaştırma hususunun esas alınması gerektiği ve ancak iyi niyetli ödeme halinde bu garameten ödeme talebinde davalının korunabileceği ihtimali bulunurken, davalının iyi niyetli olmadığı bu yöndeki savunmalarına itibar edilemeyeceği, aksine ihtarname ve diğer dosyadaki tüm deliller uyarınca, davalının adeta yangından mal kaçırırcasına henüz daha hasar tespiti dahi bitmemiş iken, kısa süre içerisinde diğer bir sigortalısı olan zarar görene ödeme yapmasında kötü niyetli olduğuna kanaat getirildiğinden, garameten ödemeden kaçmış olması nedeni ile bu sebeple bilirkişiler tarafından yapılan hesaplamada davacının sigortalısına garameten (Oransal) hesaplamaya göre isabet etmesi gereken 198.995,00 TL’lik davacı zararına davalı … şirketinin diğer davalı ile birlikte müteselsilen sorumlu oludğuna kanaat getirilmiş ve bu nedenle davacının bu davalıya ilişkin davasının kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının, davalı … Şti. Yönünden tamamen, diğer davalı … Sigorta(… A.Ş) A.Ş yönünden kısmen kabulü ile, 998.000,00 TL’nin ödeme tarihi olan 12.06.2006 tarihinden itibaren avans faizi ile davalılardan alınarak (davalı… Sigorta, … =>… A.Ş 198.995,00 TL ile sınırlı olmak üzere) davacıya verilmesine,
2-Davalı … Sigorta’ya ilişkin fazlaya dair istemin reddine,
3-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 68.173,38 TL karar harcından peşin alınan 13.473,00 TL’nin mahsubu ile geri kalan 54.700,38 TL bakiye harcın davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine, (tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davalı … Sigorta (… A.Ş) A.Ş bu tutarın 13.593,35 TL’sinden sorumlu olarak)
3-Davacının yaptığı 20.103,60 TL yargılama giderinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, (tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davalı Şeker Sigorta (… =>… A.Ş) A.Ş bu tutarın 4.020,72 TL’sinden sorumlu olarak), bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği 53.870,00 TL vekalet ücreti takdirine, bunun davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, (tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davalı …Sigorta … =>… A.Ş) A.Ş bu tutarın 17.889,70 TL’sinden sorumlu olarak)
5-Davalı … A.Ş. (… A.Ş – … A.Ş. )kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden onun yönünden reddedilen kısım üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 45.910,20 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
6-Bakiye peşin yatırılan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, dava dosyasının daha önce Yargıtay denetiminden geçmiş olmasından dolayı Yargıtay Temyiz yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafların yokluğunda oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı.

Başkan …
E-imza
Üye …
E-imza
Üye …
E-imza
Katip …
E-imza

HARÇ BEYANI / YARGILAMA GİDERİ /
68.173,38 TL İ.H 13.499,30 TL İlk masraf
13.473,00 TL P.H 6.150,00 TL Bilirikişi ücreti
24.700,38 TL Bakiye harç 454,30 TL Tebligat gideri /20.103,60 TL