Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2016/935Esas
KARAR NO :2021/619

DAVA:Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:07/09/2016

BİRLEŞEN ….ASLİYE TİC.MAH…. E.SAYILI DOSYASI

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:14/03/2019
KARAR TARİHİ :01/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili şirketin …’da bulunan Konfeksiyon Fabrikasında Kojenerasyon sistemi kullanarak doğal gazdan elde ettiği elektriği kullandığını, bu Kojenerasyon sisteminin jeneratörünün 2015 Nisan ayında bozulduğunu, davalı şirket ile yapılan görüşmeler sonunda davalı şirketin 26.05.2016 tarihli teklif yazısı ile davacı şirketin ihtiyacı olan “…-16 Model 1560 KW Gaz Jeneratörü ve Yan Ekipmanlarını” 28.08.2015 tarihinde teslim etmeyi ve makul bir sürede devreye almayı taahhüt ettiğini, müvekkili şirketin davalı şirketin teklifini kabul ederek bahse konu jeneratör ve yan ekipmanları için 09.06.2015 tarihinde 52.500.-Euro banka havalesi ile peşin ve kalan 360.500.-Euro’yu 6 adet çek ile olmak üzere toplam 413.000.-Euro’yu davalı şirkete tamamen ödeyerek ödemeye ilişkin yükümlülüğünü yerine getirdiğini, davalı şirketin jeneratörü yazılı olarak taahhüt ettiği 28.08.2015 tarihinde teslim edemediğini, teslimin ancak 11.09.2015 tarihinde yapıldığını, davacı şirket yetkilileri tarafından davalı şirketin devamlı olarak aranarak montajın hangi tarihte yapılacağının sorulduğunu, davalı şirket çalışanı … aracılığıyla davacı şirkete 13.11.2015 tarihli mail ile montajın 21.11.2015’de başlanıp 8 gün içinde 30.11.2015’de bitirilip jeneratörün çalışır hale getirileceğinin bildirildiğini, …’in 27.11.2015 tarihli maili ile teslim programının revize edildiğini belirterek 26.11.2015 tarihinde montaj işlemlerine başlanacağını ve 15.12.2015 tarihinde 20 gün içinde montaj ve sıcak testlerin bitirileceğinin belirtildiğini, ancak davalı şirketin makineyi ancak 31.03.2016 tarihinde çalışır hale getirebildiğini, davalı şirket çalışanı …’in iş programı dikkate alındığından jeneratörün 20.08.2015 tarihinde teslim edilmesi ve çalışır vaziyette teslim tarihinin en geç 15.09.2015 olması gerektiğini, davalı şirketin 11.09.2015’de geç teslim ettiği jeneratörü ancak 31.03.2016 tarihinde çalışır hale getirebildiğini, davacı şirketin geç devreye alınan jeneratör nedeniyle Ekim, Kasım, Aralık 2015 ile Ocak, Şubat, Mart 2016 aylarında ihtiyacı olan elektriği …’tan temin ettiğini, …’tan alınan elektrik bedelinin kojenerasyon sistemi ile temin edilen elektrik bedelinden fazla olduğu için davacı şirketin fazla elektrik bedeli ödeyerek zarara uğradığını, davacı şirketin davalının taahhütlerini geç yerine getirmesinden ve …’ın elektrik kesintilerinden dolayı oluşan iş kayıpları nedeni ile dava haklarını saklı tuttuklarını, iddia ederek davalı şirketin teslim ve çalıştırma taahhüdünü zamanında yerine getirememesinden dolayı oluşan maddi zararın değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda arttırılmak üzere şimdilik 10.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek T.C. Merkez Bankasınca öngörülen avans faizi ile davalıdan tahsilini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkili şirketin belirli marka iş makinalarının yetkili ; distribütörlüğü, satımı ve satış sonrası destek hizmetleri işi ile iştigal eden Türkiye ve yurt dışında tanınırlığı olan … Holding A.Ş.’nin grup şirketi olduğunu, davacı firmanın talebi üzerine müvekkili şirketin distribütörlüğünü sürdürdüğü … marka …-16 model 1560 KW özel sipariş üzerine üretilen gaz jeneratörünün satımına ilişkin teklifin davalı şirket tarafından hazırlanarak davacıya gönderildiğini, davacının da 26.05.2016 tarihli teklifi kabul ettiğini, teklifin 2. maddesinde teslim süresinin ortalama 10-12 hafta olup teslim sürecinin avans ödemesi akabinde başlatılacağı, teslim süresinin ise sipariş ile birlikte netleştirileceğinin belirtildiğini, davacı tarafından sipariş edilen ekipmanın standart parçalar olmadığı özel üretim |gereken bir ekipman olması nedeniyle davalı şirketinde ana üretici … tarafından belirlenecek teslim sürecine uyma zorunluluğu bulunduğunu, bu hususun davacının gönderdiği muhtelif ihtarnamelere cevabi ihtarnamelerde belirtildiğini, bu nedenle davacının geç teslime ilişkin iddia ve taleplerini kabul anlamına gelmemek kaydı ile teklifte belirtilen sürenin kesin olmadığı ortalama bir tarih olarak verildiğini, taraflarca kabul edilen teklifte sistemin devreye alınması için verilen bir süre bulunmadığını, davalı şirket çalışanı Mehmet Şimşek tarafından gönderilen e-mailde devreye alma süresi verilmediğini, söz konusu e-mailde belirtilen sürenin ortalama teslim süresi ve faturanın düzenlenmek istendiği tarih olduğunu, ayrıca iddia edildiği gibi ekipmanların 11.09.2016’da değil 04.09.2016 tarihinde davacıya teslim edildiğini, ana üretici firma tarafından kaynaklanan nedenlerle ana faturanın düzenlenme tarihinin 11. Eylül olduğunu, davacının iddialarının aksine asgari ya da azami 8 gün ya da 20 gün gibi bir süre verilmediğini, tüm iş programlarının teklifte belirtilen koşulların gerçekleşmesine bağlı olarak verilen ortalama süreler olduğunu, ana üretici firmanın bulunduğu ülkenin Christmas tatilinde olması sebebiyle uzmanların Türkiye’ye gelmesinin zaman aldığını, davalı tarafından kaynaklanmayan mücbir sebep nedeniyle sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, … süpervizörünün tesise gelmesi ile montajın tamamlandığını, hatların temizlenmesi, su ve yağ doldurulması işlemlerinin eşzamanlı olarak bitirildiğini, davacının 6098 Sayılı Borçlar Kanunu ilgili maddelerine göre davalının kusurlu olduğunu ispat etmesi gerektiğini, davacı iddialarını kabul anlamına gelmemek kaydı ile kendisi tarafından yerine getirilmesi gereken yükümlülüğünü yerine getirmediği için elektrik enerjisini merkezden kullanmadığını, ekipmanların … tarafından devreye alınmasından sonra davalıdan kaynaklanmayan nedenlerle motora su yürüdüğünün tespit edildiğini ve davacının mağduriyetinin giderilmesi amacı ile gerekli parçaların …’dan sipariş edildiğini, parçaların 23 Şubatta ana üretici firmadan gelmesi ile davacıdan kaynaklanan motora su yürüme sorununun davalı tarafından giderilerek motor ve sistemin devreye alınmasının sağlandığını, ancak davacının kendisi tarafından alınması gereken EPDK ve ETKB izinlerini alması için Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ile ilgili olan süreçlerinin ilerlememiş olması ve bu nedenle davacının motorunu çalıştırmak istememesi nedeniyle motorun kapatılarak bırakıldığını, teklifin 2.maddesinde bu sürenin EPDK ve ETKB izinlerinin alınmış olduğu kabul edilerek verilmiş olduğunun söylendiğini, davalı şirket tarafından satılarak teslim edilen ekipman ve davacının uhdesinde önceden bulunan sistemin çalıştırılabilmesi ve enerji sisteminden faydalanılabilmesi için gerekli olan yasal bakanlık izninin (Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik) kapsamında alınması gereken tesis kullanım ve çalıştırma izni) davacı tarafından yerine getirilmesi gerektiğini, davalı yetkilisi Emrah Yürüten’den doğalgaz hattından gensete gaz verilmesi ve lisans revizyonu durumu hakkında bilgi istenildiğinde davacı şirket yetkilisinin 16.11.2015 tarihli mailde lisans revizyon yazışmalarının yapıldığı ve EPDK’dan haber beklendiğinin belirtildiğini, davacının yoğun ısrarları nedeniyle EPDK ve ETKB izinlerinin alınması sürecinin tamamlanmamış olmasına rağmen 31.03.2016 tarihinde tüm testlerin tamamlanarak devir teslim yapıldığını, davacının ilgili Bakanlık iznini halihazırda alıp almadığının belirli olmadığını, bu iznin alınması için Bakanlıktan kabul heyetinin gelmesi kabul heyeti nezaretinde yapılan incelemede davalı şirket tarafından temin edilen kısım ile ilgili olarak teknik ekibinde davet edilmesi gerektiğini, ancak davalıdan bu kapsamda bir çağrı olmadığını, davalı şirketin tesliminde davacının belirttiği şekilde gecikme olması durumunda dahi davacı tarafından EPDK ve ETKB sürecinde alınması gereken izinlerin Mart 2016 sonuna kadar davacı tarafından alınmamış olduğundan davacının her durumda enerjisini sistemden kullanmasının mümkün olmayacağını, bu nedenle davacının elektrik enerjisini … firmasından alması nedeniyle ödemiş olduğu fazla elektrik bedelini davalıdan talep etmesinin söz konusu olamayacağını belirterek davanın reddini; yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN 8.ASLİYE TİCARET MAH…. E.SAYILI DOSYASINDA;
DAVA :Davacı vekili tarafından Mahkememize verilen dava dilekçesinde özetle; davanın daha önce aynı konuda açılan …. Asliye Ticaret Mahkemesindeki … esas sayılı dosyasıyla birleştirilmesine, davanın kabulü ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkili şirketin kojenerasyon sisteminin geç teslimi nedeniyle temin edemediği buhar ve sıcak su kaybından uğradığı 394.731-TL zararının, 10/02/2016 tarihinden itibaren TC Merkez Bankasınca öngörülen avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava Tazminat davasıdır.
Dava konusu uyuşmazlık, davalıdan alınan jenaratörün geç teslimi nedeniyle uğranılan zararın tazmininine ilişkindir.
Mahkememizce 2015 yılı 10, 11 ve 12 ile 2016 yılı 1, 2, 3, 4, 5 ve 6.aylarına ilişkin davacıya ait elektrik faturalarının celbi için … AŞ’ya ve EPDK’ya müzekkere yazıldığı ve gelen cevapların dosyaya eklendiği görüldü.
Mahkememizce İddia, itiraz, sözleşme, yapılan ödemeler, yazışmalar, celp edilen kayıtlar denetlenerek davacının geç teslim nedeniyle zarar iddiası yönünden inceleme yapılarak rapor düzenlenmesi için Mahkememiz duruşma salonunda bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişiler mahkememize sundukları 17/09/2018 tarihli raporda özetle;
Davacı tarafından davalıya satılmış olan … Marka …-16 Model 1560 KW Gaz Jeneratörünün çalışması için gerekli olan ekipmanları ile birlikte 413.000.-Euro (kdv dahil) bedel ile davacıya satıldığı, 413.000.-Euro bedelin davacı tarafından davalıya ödenmiş olduğu, her iki yanın ticari defterlerinde kayıt altına alındığı, bu hususta taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmadığı,
Davacı tarafından dava dışı… A.Ş. firmasına Ekim, Kasım, Aralık 2015 ile Ocak, Şubat, Mart 2016 dönemleri için toplam 6 adet fatura karşılığı 1.647.303,95 TL bedelin davacı şirket ticari defterlerinde kayıt altına alındığı ve ödenmiş olduğu, ;
Davacının EPDK nezdinde almış olduğu üretim lisansı 01/05/2014 tarihi itibariyle sona erdirilmiş ve eş zamanlı olarak yürürlüğe girmek üzere 14.07.2020 tarihine kadar geçerli üretim lisansı verilmiştir. Davacının halen geçerli elektrik üretim lisansının bulunduğu ve ilk alım tarihinden itibaren geçerli olduğu;
… sisteminin elektrik fiyatının yüksek olduğu saatlerde kullanılması ve ucuz olan gece saatlerinde şebekeden elektrik kullanılması durumunda firmanın Ekim 2015- Mart 2016 arasında 670,727.60 TL miktarında daha az maliyetle aynı elektriği tüketebileceği;
Davacı şirketin sahip olduğu 17.04.2014 tarihli, EÜ/4969-66/2766 no “lu ve 14.07.2020 yılına kadar geçerli üretim lisansı kapsamında … ili, … ilçesi, Yulaflı mevkiinde kullanmakta olduğu 1.656 MWm/1.584 MW (m: mekanik / e: elektrik) kurulu gücündeki kojenerasyon tesisindeki … … seri nolu … marka gaz motorunun Nisan 2015 döneminde arızalandığı,
Davalı şirket ile yapılan görüşmeler neticesinde aynı modelin üretimi olmadığından yerine yine CAT marka 1.602 MWm/1.560 MWe gücünde (CG 170-16 model ve 2212053 seri numaralı) gaz motorunun uygun görüldüğü,
Davalı şirket tarafından Davacı şirkete 26.05.2015 tarihli teklif ile söz konusu Gaz Motoru ile yan ekipmanlarının (… Sistemi) toplam 413.000,00 Euro karşılığında 28.08.2015 tarihinde teslim edilebileceğinin ve makul bir sürede devreye alınacağının taahhüt edildiği,
Davacı şirketin 09.06.2015 tarihinde avans niteliğinde 52.500,00 Euro “yu peşin, kalan bakiyeyi de 6 adet çek ile ödeyerek teklifi kabul etmiş olduğu ve sipariş sürecinin başlamış olduğu,
Davalı şirketin, teklife konu ekipmanları 28.08.2015 tarihinde teslim edememiş fakat sayın mahkemenize sunulduğu beyan edilen sevk irsaliyelerine istinaden, özel üretime konu teslimatın 04.09.2015 tarihinde yani 1 hafta gibi makul bir gecikme ile yapılmış olduğu, ;
Davalı şirketin, önceden yapmış olması gereken iş planları çerçevesinde, 04.09.2015 tarihinde teslimatı yapılan söz konusu … Sisteminin en fazla Ekim 2015 ayının başında devreye alınmasının normal olarak beklenmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Ancak davalı şirketin, söz konusu ekipmanların özel üretim olduğu yönünde ve yurtdışındaki ana üretici firmadan kaynaklanan muhtelif gecikmelerin yaşanmış olduğu, teslimatın ardından derhal ana üretici firma ile irtibata geçildiği fakat Christmas tatili nedeniyle de gecikmelerin yaşandığı, devreye alma test çalışmaları sırasında da kendilerinden kaynaklanmayan bir arıza meydana geldiği ayrıca davacı şirketin EPDK vb, kuruluşlar nezdinde alması gerektiği izinleri almamış olması nedeniyle de yaşanan gecikmeler neticesinde sistemin ancak 31.03.2016 tarihinde çalışır vaziyette teslim edilebildiği şeklinde yaptığı savunmalar tarafımızca makul bulunmamıştır.
Davalı şirketin, özel sipariş sürecinin başlaması ile gerek yurt içi gerekse yurt dışı iş planı ve teknik heyet montaj süreçlerini önceden organize etmesi gerektiği ve ekipmanların 04.09.2015 tarihindeki tesliminden hemen sonra montaj, test ve devreye alma süreçlerini başlatması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davacı şirketin mevcut durumda, 14.07.2020 yılına kadar geçerli olan enerji üretim sertifikası olduğu için herhangi bir izin almasına gerek olmadığı sadece tadilat projesinin ilgili kurumlara iletilerek onay sürecinin başlatılması gerekmekte olduğu, yeni kurulacak sistemde kurulu gücün çok düşük bir oranda azalması söz konusu olduğundan söz konusu sistemde yapısal bir değişikliğe de gerek olmadığı ilgili kurumların izahatlarından da anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak davalı şirketin, 04.09.2015 tarihinde teslim ettiği sistemleri 31.03.2016 tarihinde çalışır bir vaziyette teslim edebilmiş olduğu, aradan geçen bu sürenin kabul edilebilir bir süre olmadığı, en kötü şartlarda Eylül 2015 ayı içerisinde montaj, test çalışmaları ile çalışır vaziyette teslim edilmesi ile … Sisteminin Ekim 2015 ayı itibarı ile devreye alınmasının mümkün olabileceği
Davacı şirketin bu sebeple, Ekim 2015, Kasım 2015, Aralık 2015, Ocak 2016, Şubat 2016 ve Mart 2016 dönemlerinde elektrik enerji ihtiyacını Tredaş firmasından sağlamış olduğu ve Tredaş firmasından alınan elektriğin bedeli, Kojenerasyon Sisteminden temin edilen elektrik bedelinden fazla olduğu için “fazla elektrik bedeli” ödeyerek mağdur olmuş olduğu kanaatine varılmıştır.
sonuç olarak davacı şirketin, Ekim 2015, Kasım 2015, Aralık 2015, Ocak 2016, Şubat 2016 ve Mart 2016 dönemlerinde ödemiş olduğu “Fazla elektrik bedeli” ni (… sisteminin çalışır durumda olduğu ve olmadığı durumlardaki ödenecek meblağların farkı) talep edebileceği hususlarında görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Tarafların bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını dosyaya sunmuşlardır. Bunun üzerine Dosya bilirkişi heyetine yeniden tevdi ile davalı tarafça sunulan itiraz dilekçesinde belirtilen hususlara ilişkin ayrı ayrı değerlendirme yapılarak ek rapor düzenlenmesi istenilmiştir.
Bilirkişi heyeti mahkememize sunduğu 11/02/2019 tarihli ek raporda özetle;
Bilirkişi kök raporunda belirtilen zarar miktarı tekrardan hesaplanarak vergiler dahil birim fiyatlar baz alınarak zarar hesabı tekrardan yapılmıştır.
Doğal gaz fiyatı hesaplamasında EPDK sektör raporunun 2015/2 ve 2016/1 dönemlerinde kullanılan ortalama fiyatlar kullanıldığını,
Dosya kapsamında sunulan elektrik faturaları incelendiğinde toplam ödenen elektrik faturasının (gece+gündüz+puan)1.647.269,31 TL olduğu, bu meblağın 1.309.713,41 TL’sinin (gündüz+puan) tüketime ait olduğu;
Gündüz+puan zamanları içerisinde gaz tüketimi gerçekleştirilse idi toplam yapılacak gaz tüketim maliyetinin 1.111.190,92 TL olduğu;
Dosya kapsamında işçilik, yedek parça ve bakım maliyetleri üzerine herhangi bir belge bulunmamaktadır. Davacı tarafından dosyaya sunulan örnek hesaplamadaki değerlerin taraflarca doğru olduğu kabul edilirse bakım, yedek parça ve işçilik için 6 aylık toplam maliyetin 79.926 TL olduğu,
… sistemi ile isı ve buhar üretimi ile saatte 128 m3 gaz tasarrufu sağlandığı kabul edilirse aradaki farkın 593.254,00 TL eğer tasarruf yapılmadığı kabul edilirse aradaki farkın 198.522,48 TL olduğu. Bakım, yedek parça ve işçilik maliyetleri eksiltildiğinde aradaki farkın sırasıyla 513.328 TL ve 118.596,48 TL olduğu; hususlarında ek görüş ve kanaatlerini sunmuşlardır.
Taraflar rapora karşı beyan ve itirazlarını sunmuşlardır. ….Asliye Ticaret Mahkemesinin … E.sayılı dosyasının mahkememiz dosyası ile birleştirildiği ve miktar itibariyle heyetçe bakılacak işlerden olduğundan dava dosyasnın 6545 sayılı yasanın 45.maddesi uyarınca heyete tevdi edildiği görülmüştür.
Dosya heyete tevdi edildikten sonra yargılamada, Davacı ve davalı taraftan e-mail üzerinden yapılan teklife ilişkin tüm teklif metninin mahkememize sunulması, davacıdan arıza yapması nedeniyle devre dışı bırakılan önceki gaz makinasına ait proje teknik çizim, şebeke bağlantı projeleri ve son alınan makinaya ilişkin hem davacıdan hem davalıdan, teknik verileri içeren şemasını gösterir kataloğu ile bunun tesise montajı için gerekli olan çizilmiş proje veya önceki projenin revizesini içerir tesise entegrasyonunu sağlayan ek projenin varsa sunulması, davalıdan, davalının talep ettiği makinanın özel üretim olduğu, isteğe bağlı üretim olduğunu bildirdiği parça veya bölümüne ilişkin açıklama sunması ve bunun nerde kullanılacağının açıklanması ve yine teknik çizimleri varsa sunulması, davacıdan da varsa önceki makinadan farklı olarak, davalıdan satın alınan ve montajı beklenilen makinanın özel üretim gerektirip gerektirmediği, verilen siparişin içerisinde özel üretim isteyen bölümünün olup olmadığı, varsa ne olduğu hususunda ayrıca açıklamalarını sunması, ve ayrıca EPDK’dan Ekim 2015 ila Mart 2016 tarihleri arasında ay ay sanayi tüketimine- kojenerasyon sisteminde kullanılacak olan doğal gazın metreküp birim fiyatının mahkememize bildirilmesi için müzekkere yazılmasına, bildirilecek olan bu fiyat içerisinde tüm ara nakliyat ve vergiler ekli olarak, yani nihayi sanayi tüketicisine metreküp satış fiyatının bildirilmesi, EPDK’dan, mevcut davacıya ait daha önce verilen ruhsat dikkate alınarak makinanın bozulup yerine yenisinin eklenilmesi(makinanın bilgileri yazılmak suretiyle) ve montajının yapılması öncesinde veya sonrasında önceki proje tadilatını gerektirir bir proje sunulması, izin alınması veya onay sürecinin gerekli olup olmadığı hususları, bu proje tadilatının kimin yükümlülüğünde olduğu, Yeniden izin veya onay gerektirmemesi halinde dahi bu sürenin tespiti için mutlak surette kuruma başvurunun gerekip gerekmediği, yapılan başvurunun incelenmesi sonrasında ayrıca onay veya iznin gerekip gerekmediği tespit edilse bile, EPDK’ya bu durumun tespiti için başvuru yapılmadan gaz makinasının değişimine ilişkin montaj yapıldıktan sonra EPDK’dan bu konuya başvuruya bir cevap verilmeden, değişen kojenerasyon sistemine montajı yapılan makina ile birlikte sistemin kullanılmasının mümkün olup olmadığı, cevap gelmeden kullanılması halinde idari veya cezai bir yaptırımının olup olmadığının ayrıca bildirilmesi istenilmiştir.
EPDK yazısı dikkate alınarak Ekim 2015 ila Mart 2016 tarihleri arasında ay ay sanayi tüketimine, kojenerasyon sisteminde kullanılacak olan doğal gazın tüm fiyata dahil olacak birimleri ekli olarak metreküp birim fiyatının Botaş’dan müzekkere ile sorulmuştur.
İstenilen bilgi ve belgelerin geldiği ve dosyaya eklendiği görülmüştür.
Dava dosyasına sunulan bilgi, belge ve deliller, EPDK ve Botaş’dan gelen yazı cevapları da dikkate alınarak, davalı tarafın rapora itirazları kendi adı ve sıra numarası altında tek tek değerlendirilerek, Botaş yazı cevabına göre davacı tarafça kojenerasyon sistemi kullanılacak olsaydı ödemesi gereken bir kilowatt elektrik maliyetinin ayrıca tespiti ile toplam maliyetinin de ayrıca tespitine dair aynı bilirkişi heyetinden yeniden ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Daha önceki raporda bilirkişi heyetinde bulunan …’in yurtdışında olduğu nedenle yerine …’nin seçildiği, adı geçen bilirkişinin çekilme talebinde bulunduğu, dosyanın sürüncemede kalmaması için çekilme talebinin kabulüne karar verilmiş ve yerine petrol ve doğalgaz mühendisi…’nun atanmıştır.
Bilirkişiler … tarafından sunulan 14/06/2021 tarihli raporda özetle,
Dava dosyası ile davacı ve davalı şirketlerin ticari defterleri ile gerekli görülen teknik inceleme sonucunda, her türlü nihai karar ve hukuki değerlendirme Sayın Mahkeme’ye ait olmak üzere;
Davacı ve davalı taraflar arasındaki email yazışmaları incelendiğinde; kurulması planlanan ve davalıdan satın alınan kojenerasyon tesisinin özel üretimi ve bu kapsamında yurt dışından gelmesi planlanan ekipmanların olduğu ve bu ekipmanların temin süresinin beklenen ( 10-12 hafta) daha uzun olacağı gibi hususlara rastlanılmadığı,
03.06.2015 tarihinde davalı tarafından davacı firmaya gönderilen e-mailde açıkça anlaşılacağı gibi davalı tarafından gerekli incelemelerin yapıldığı ve bu incelemeler neticesinde herhangi bir gecikme ve özel üretimle ilgili bir geri bildirimde bulunulmadığı,
Kasım 2015 ve Ocak 2016 tarihleri arasında dosya kapsamında yer alan e-mailler incelendiğinde, montaj, devreya alma ve test tarihlerinin yurtdışından ekipman ve personelin beklenmesi sebebiyle 2 kere revize edildiği, buradan da anlaşılacağı gibi yapılan incelemenin ve planlamanın yetersiz olduğu,
Davacının EPDK nezdinde almış olduğu üretim lisansı 01/05/2014 tarihi itibariyle sona erdirilmiş ve eş zamanlı olarak yürürlüğe girmek üzere 14.07.2020 tarihine kadar geçerli üretim lisansı verilmiştir. Davacının halen geçerli elektrik üretim lisansının bulunduğu ve ilk alım tarihinden itibaren geçerli olduğu;
EPDK’nın 16.03.2017 tarihli, 85780303-110.01.01.01 sayılı yazıda yapılan tadil işleminin “Üretim tesisindeki kurulu gücün değişiminin azalış yönünde olması nedeniyle, bağlantı ve sistem kullanımı hakkında görüş alınmasına gerek olmadığı,
11.02.2019 tarihli bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan raporda hesaplanan Gündüz ve Puan zaman aralıklarında oluşan maliyetin 1.309.713,40 TL olduğu,
Kojenerasyon sistemi ile doğal gaz kullanılarak elektrik üretilseydi 6 aylık toplam doğal gaz tüketim maliyeti 1.036.867, 59 TL olduğu,
Kojenerasyon sistemi ile doğal gaz kullanılarak elektrik üretilseydi 6 aylık toplam 272.845,81 TL tasarruf oluşacağı,
11.02.2019 tarihli bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan raporda ek raporda belirtilen ısı ve buhar tasarrufu ilgili kararımızda herhangi bir değişiklik olmadığını ve toplam 394.731,52 TL olduğu,
Dosya kapsamı incelendiğinde, 26.05.2015 tarihli, …-1 referans nolu …-16 Model 1560 KW Gaz Jeneratörü ve Yan Ekipmanlarını teklifinde ve e-mail yazışmalarında bakım, yedek parça, ve işletme maliyetlerine ilişkin bir belge mevcut olmadığı,
* Sonuç olarak davacı şirketin, Ekim 2015, Kasım 2015, Aralık 2015, Ocak 2016, Şubat 2016 ve Mart 2016 dönemlerinde ödemiş olduğu “Fazla elektrik bedelini ve Isı ve buhar tasarrufu talep edebileceği hususlarında görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Davacı vekili 17/09/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile asıl ve birleşen dosya ile birlikte toplam maddi zararlarının gündüz ve puant elektrik maliyeti ile gaz tüketim bedelleri arasındaki fark sebebiyle 272.845,81-TL + … sistemi ile üretilen sıcak suyun sistemin içerisinde kullanılması ile oluşacak tasarruf sebebiyle maddi zararlarının 394.731-TL olarak toplam 667.576,81-TL olduğu, bu alacağın 10.02.2016 tarihinden itibaren işletilecek T.C. Merkez Bankasınca Kısa Vadeli Krediler için öngörülen avans faizi ile birlikte talep ettiklerini beyan etmişlerdir.
Davalı vekilinin rapora karşı itirazlarının ve yeniden rapor alınmasına yönelik taleplerinin dosya kapsamı itibariyle yerinde görülmeyip reddine karar verilmiştir.
Nihai olarak mahkememizce yapılan değerlendirmeye göre; davacı tarafın asıl dava dosyasında jeneratörün 20.08.2015 tarihinde teslim edilmesi ve çalışır vaziyette teslim tarihinin en geç 15.09.2015 olması gerektiği halde, davalı şirketin 11.09.2015’de geç teslim ettiği jeneratörü ancak 31.03.2016 tarihinde çalışır hale getirebildiği, davacı şirketin geç devreye alınan jeneratör nedeniyle Ekim, Kasım, Aralık 2015 ile Ocak, Şubat, Mart 2016 aylarında ihtiyacı olan elektriği …’tan temin ettiği, …’tan alınan elektrik bedelinin kojenerasyon sistemi ile temin edilen elektrik bedelinden fazla olduğu için davacı şirketin fazla elektrik bedeli ödeyerek zarara uğradığı iddiasında bulunduğu, birleşen dosyada ise sistemin geç teslimi nedeniyle temin edemediği buhar ve sıcak su kaybından uğradığı 394.731-TL zararının tazminine yönelik tazminat talepleri olduğu görülmüştür.
Davacı tarafından davalıya … Marka …-16 Model 1560 KW Gaz Jeneratörünün çalışması için gerekli olan ekipmanları ile birlikte 413.000.-Euro (kdv dahil) bedel ile davacıya satıldığı, 413.000.-Euro bedelin davacı tarafından davalıya ödenmiş olduğu, her iki yanın ticari defterlerinde kayıt altına alındığı, davalı şirketin, teklife konu ekipmanları 28.08.2015 tarihinde teslim edemediği, sevk irsaliyelerine göre, teslimatın 04.09.2015 tarihinde yapıldığı, 1 haftalık gecikmenin makul bir gecikme süresi olarak kabul edildiği, bilirkişi raporlarında yer verilen ve mahkememizce de uygun görülen değerlendirmeye göre davalı şirketin, önceden yapmış olması gereken iş planları çerçevesinde, 04.09.2015 tarihinde teslimatı yapılan söz konusu … Sisteminin en fazla Ekim 2015 ayının başında devreye alınmasının normal olarak beklenmesi gerektiği, ancak sistemin çalışır halde 31/03/2016 tarihinde teslim edilmiş olduğu, davalı şirketin, söz konusu ekipmanların özel üretim olduğu yönünde ve yurtdışındaki ana üretici firmadan kaynaklanan muhtelif gecikmelerin yaşanmış olduğu, teslimatın ardından derhal ana üretici firma ile irtibata geçildiği fakat Christmas tatili nedeniyle de gecikmelerin yaşandığı, devreye alma test çalışmaları sırasında da kendilerinden kaynaklanmayan bir arıza meydana geldiği ayrıca davacı şirketin EPDK vb, kuruluşlar nezdinde alması gerektiği izinleri almamış olması nedeniyle de yaşanan gecikmeler neticesinde sistemin ancak 31.03.2016 tarihinde çalışır vaziyette teslim edilebildiği şeklinde yaptığı savunmaların mahkememizce de makul görülmeyeceği kanaatine varılmıştır.
Davacı tarafından dava dışı… A.Ş. firmasına Ekim, Kasım, Aralık 2015 ile Ocak, Şubat, Mart 2016 dönemleri için toplam 6 adet fatura karşılığı 1.647.303,95 TL bedelin davacı şirket ticari defterlerinde kayıt altına alındığı ve ödenmiş olduğu yapılan mali incelemede belirlenmiştir.
Yapılan bilirkişi incelemesinde hesaplanan Gündüz ve Puan zaman aralıklarında oluşan maliyetin 1.309.713,40 TL olduğu, kojenerasyon sistemi ile doğal gaz kullanılarak elektrik üretilseydi 6 aylık toplam doğal gaz tüketim maliyeti 1.036.867, 59 TL olduğu, ası davanın konusunu oluşturan fazladan ödenmiş olan elektrik bedeline ilişkin olarak kojenerasyon sistemi ile doğal gaz kullanılarak elektrik üretilseydi 6 aylık toplam 272.845,81 TL tasarruf oluşacağının belirlendiği, birleşen davanın konusu için ise ısı ve buhar tasarrufunun 394.731,52 TL olacağının belirlendiği, rapordaki bu değerlendirmelerin dosya kapsamına sunulan bilgi ve belgelere göre yerinde olup hükme esas alınmaya elverişli olduğu, neticeten davacı şirketin, Ekim 2015, Kasım 2015, Aralık 2015, Ocak 2016, Şubat 2016 ve Mart 2016 dönemlerinde ödemiş olduğu fazla elektrik bedeli için 272.845,81 TL ve Isı ve buhar tasarrufu için 394.731,52 TL talep edebileceği kanaatiyle asıl ve birleşen dosyalar yönünden davanın ıslah dilekçesi de dikkate alınarak kabulü ile aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Davacı tarafından davalıya gönderilen ihtarnamede, tazminat miktarı belirtilerek tazminat talep edilmemiş olduğu, sistemin çalışır vaziyette tesliminin istenildiği de gözetilerek, tazminata ilişkin temerrüt faizi için dava ve ıslah tarihleri dikkate alınmıştır.
HÜKÜM: Açıklanan nedenlerle;
1-Asıl davanın talep artırım ve ıslah dilekçeleri doğrultusunda kabulü ile, (198.522,48 TL’sine dava tarihinden, 74.323,33 TL’ sine ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte olmak üzere) toplam 272.845,81 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Birleşen davanın kabulü ile, 394.731,00 TL’nin birleşen dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Asıl dava yönünden
a-Alınması gerekli 18.638,09 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 170,78 TL, tamamlama harçları 3.220,00 TL ve 1.270,00 TL’nin mahsubu ile geriye kalan 13.977,31 TL eksik harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
b-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 204,28 TL toplam harç, tamamlama harçları 3.220,00 TL ve 1.270,00 TL ile yargılama aşamasında yapılan tebligat, posta ücreti 232,00 TL ve bilirkişi ücreti 3.200,00 TL olmak üzere toplam 8.126,28 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
c-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 27.549,21 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Birleşen dava yönünden
a-Alınması gerekli 26.964,07 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 6.741,02 TL’nin mahsubu ile geriye kalan 20.223,05 TL eksik harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
b-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 6.791,82 TL toplam harç ile yargılama aşamasında yapılan bilirkişi ücreti 2.500,00 TL olmak üzere toplam 9.291,82 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
c-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 36.081,17 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Karar kesinleşene kadar yapılacak yargılama giderlerinin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye gider avansının istek halinde davacıya iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 01/11/2021

Başkan …
E-imza
Üye …
E-imza
Üye …
E-imza
Katip …
E-imza