Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/763 E. 2018/985 K. 25.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/763 Esas
KARAR NO : 2018/985
KARŞI DAVA: Alacak (Bayilik Sözleşmesinden Kaynaklı)
DAVA TARİHİ: 12/07/2016
KARAR TARİHİ: 25/10/2018
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 18/09/2010 tarihinde 5 yıl süreli bayilik sözleşmesi akdedildiğini, bayilik sözleşmesinin 18/09/2015 tarihinde sona erdiğini, müvekkili şirket tarafından 09/09/2015 tarihinde davalı şirkete keşide edilen … Noterliğinin …ve …yevmiye numaralı ihtarname ile sözleşmenin feshedildiği, yeni bir sözleşmenin imzalanmayacağının bildirildiği, ayrıca davalı şirket lehine tesis edilen intifa hakkı şerhinin tapudan terkin edilmesi ve bayilik sözleşmesi gereğince davalı şirkete ait giydirme ve ekipmanların sökülüp teslim alınmasının ihtar edildiği, davalı şirket lehine tesis edilen intifa hakkı tapudan terkin edilmediği, bu nedenle müvekilli şirket tarafından 14/10/2015 tarihinde … Noterliğinin …yevmiye numarasıyla davalı şirkete ihtarname keşide ederek intifa şerhinin tapudan terkin edilmesini ihtar ettiği, bayilik ilişkisi nedeniyle müvekkili şirket lehine … Bankası tarafından düzenlenmiş olan 15/05/2007 tarihli, 321710 mektup nolu, 29/12/2015 tarihinde vadesi 14/12/2016 tarihine kadar uzatılan 100.000,000 TL tutarlı teminat mektubunun davalı şirkete verildiğini belirterek davanın kabulüne, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA : Davalı karşı davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; davaya konu banka teminat mektubu davacının müvekkili şirket ile akdettiği ticari ilişkiden doğduğunu ve doğacak borçlarının teminatı olarak verildiğini, ancak davacı bu kapsamda doğan borçlarını ifa etmediğinden teminat mektubunun iadesi için gerekli koşulların oluşmadığını ve davacının taleplerinin açıkça haksız nitelikte olduğunu, satış yerinde … tarafından kendisine ariyet olarak verilen malzeme ve teçhizatı ve montajı yapılan tüm sökülebilecek malzeme ve teçhizatı aynen iade etmeyi, iade edemiyorsa … tarafından tespit edilen rayiç bedellerini ödemeyi ve yine varsa … tarafından yapılan sabit yatırımların ödeme tarihindeki değerlerle belirlenecek bedellerini ödemeyi beyan, kabul ve taahhüt ettiğini, davacının ihtiyati tedbir talebinin müvekkili şirket alacağını teminatsız bırakmak amacıyla ileri sürülen haksız ve kötü niyetli bir istem oluşturduğundan ihtiyati tedbir kararı verilmesi talebi reddinin gerektiğini, davacının dava dilekçesinde intifanın müvekkili şirketçe terkin edilmediğini ileri sürmüşse de intifanın süresi dolmuş olup, herhangi bir hüküm ifade etmediği gibi davacının süresi dolan intifayı taşınmazı tapu kaydından terkin ettirebileceğini belirterek asıl davanın esastan reddine, karşı davanın kabulüne, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı karşı davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
KARŞI DAVAYA CEVAP :Davacı karşı davalı vekili karşı davaya karşı cevap dilekçesinde; 14/10/2010 tarihli protokolün fesih başlıklı 11. maddesi ile fesih hallerinin sınırlı olarak sayıldığını, davalı şirketin cevap dilekçesinde ariyet olarak verildiği iddia edilen malzemelerin müvekkil şirketi teslim edilmediğini, müvekkilinin davalı şirket ile akdettiği ticari ilişkiden doğan tüm borçlarını ifa ettiğini, davalı şirkete herhangi bir borcunun bulunmadığını, temürrüdün gerçekleşmediğini, davalı şirketin ilgili teminat mektubunu yargılama aşamasının sonuna kadar bozdurmaması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi taleplerinin mevcut olduğunu belirterek asıl davalarının kabulüne, karşı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Asıl dava, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi kapsamında, davalıya verilen teminat mektubunun iadesi, karşı dava ise bayilik sözleşmesi nedeniyle karşı davalıya ariyet olarak verilen malzeme ve yatırımların bedellerinin tahsili istemine ilişkindir.
Dava konusu olan akaryakıt istasyonun mevcut halinin, yatırım ve ariyetlerin tespiti için Bursa Asliye Ticaret Mahkemesine yazılan talimat gereğince yapılan keşif sonucu tanzim edilen bilirkişi ra…runda; dava konusu akaryakıt istasyonunun gayri faal olarak, hizmet veremeyecek durumda ve …mpaları sökülmüş, kanopilerinin bir kısım parçaları sökülmüş, parçalanmış, elektrik tesisatları sökülmüş olup arka tarafında bir kısım …mpaların hurda halinde durduğu ve kullanılamaz durumda olduğu, akaryakıt istasyonunun terk edilmiş vaziyette olduğu ve … olarak faaliyet göstermediği, hemen yan tarafından … markasıyla bir akaryakıt istasyonun bulunduğu, ariyet listesinde mevcut üç kalem malzemenin mevcut olduğu, ancak davacı/karşı davalı tarafından kullanılmadığı ve mevcut haliyle de kullanılmalarının mümkün olmadığı, akaryakıt istasyonunda ise mevcut olduğu tespit edilen akaryakıt …mpaları, LPG istasyonu tesisatları, santrafüj …mpalar, menhollerin kullanılması mümkün olmadığından tamamının sovtaj değerinin 10.000,00 TL olduğu, dava tarihi itibariyle kanopi (30.000,00 TL), araba yıkama gölgeliği (7.500,00 TL) ve sahadaki mevcut beton imalatının (500,00 TL) serbest piyasa rayiçlerine göre yıpranma payı düşüldükten sonra toplam değerinin 38.000,00 TL olduğu, bu durumda davalı/karşı davacının ariyet ve yatırımlar nedeniyle talep edebileceği toplam bedelin 48.000,00 TL olduğu belirtilmiştir.
Dava konusu akaryakıt istasyonunun… Mahallesi, 3247 Ada, 13 Parsel sayılı taşınmaz üzerinde yer aldığı ve davalı/karşı davacı şirket ile dava dışı …Şti.arasındaki sözleşme gereğince 12/08/2004 tarihinde davalı/karşı davacı lehine 15 yıl süreli intifa hakkı tesis edildiği, daha sonra taşınmazın davacı/karşı davalı tarafından devralınması üzerine taşınmaz üzerindeki akaryakıt istasyonunun davacı/karşı davalı tarafından işletilmesi yönünde taraflar arasında 02/04/2010 tarihli Protokol ve 01/10/2010 tarihli Protokol Değişikliği Belgesi ile 02/04/2010 tarihli Ariyet Sözleşmesi, 02/04/2010 tarihli İstasyon Otomasyon Sistemi Servis, Bakım, Automatic ve Lojistik Kart Satış Sözleşmesi imzalandığı, imzalanan protokol ve sözleşmeler gereğince ayrıca 18/09/2010 tarihli ve 5 yıl süreli İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi ile Otogaz Bayilik Sözleşmesi imzalandığı belirlenmiştir. Taraflar arasında imzalanan 02/04/2010 tarihli Protokolün 2.maddesinde ile Eylül 2010 tarihinden itibaren 5 yıllık süre ile intifa hakkı tesis edileceğinin belirlendiği 01/10/2010 tarihli Protokol Değişikliği Belgesinin 3.maddesinde ise intifa hakkının süresinin 18/09/2015 tarihine kadar geçerli olacak şekilde kısaltılmasının kararlaştırılarak 05/10/2010 tarihli ve… yevmiye numaralı resmi senet ile bu hususun sağlandığı belirlenmiştir. Dosya kapsamı değerlendirildiğinde; dava konusu akaryakıt istasyonunun faal olmadığı, hizmet veremeyecek durumda ve …mpaları sökülmüş, kanopilerinin bir kısım parçaları sökülmüş, parçalanmış, elektrik tesisatları sökülmüş olup arka tarafında bir kısım …mpaların hurda halinde durduğu ve kullanılamaz durumda olduğu, akaryakıt istasyonunun terk edilmiş vaziyette olduğu ve … olarak faaliyet göstermediği, hemen yan tarafından … markasıyla bir akaryakıt istasyonun bulunduğu, 24/03/2010 tarihli ariyet alan imzalı, ariyet verenin imzasının bulunmadığı üç kalemlik ariyet malzeme listesinde … marka kanopi alt kaplama, aydınlatma armatürleri, … marka bina cephe kaplaması, … marka kırılmış, ezilmiş, bir kısmı sökülmüş, kullanılamaz hurda durumda olan elektronik hava / su saatinin olduğu, keşif sırasında istasyonda ise dört adet akaryakıt …mpasının tesisin arka bahçesinde, kırık dökük olarak bulunduğunun, akaryakıt tankları yer altında olduğundan projeleri olmadığından tespit edilemediğinin ancak tank menhollerinin bulunduğunun, içleri su dolu olduğundan kullanılamayacak durumda olduklarının yine yan taraftaki … İstasyonu de…sunda ise altı adet santrafüj …mpanın sökük olarak ve paslanmaya yüz tutmuş halde bulunduğunun tespit edildiği, ariyet listesinde mevcut üç kalem malzemenin mevcut olduğu, ancak davacı tarafından kullanılmadığı ve kullanılmalarının mümkün olmadığı, akaryakıt istasyonunun mevcut haliyle hizmet vermediği ve veremeyeceği, mevcut malzemelerin kullanılması mümkün olmadığından, tek tek bedel tespit etmek, doğru bedel olmayacağından, akaryakıt istasyonunda bulunan, mevcut haliyle kullanılamaz durumda olan, akaryakıt …mpaları, LPG istasyonu tesisatları, santrafüj …mpalar, menholler vs. tamamının sovtaj değerinin 10.000,00 TL olduğu, kanopinin keşif günkü mevcut durumuyla (yıpranma payı düşüldükten sonra) 12/07/2016 dava tarihi itibariyle serbest piyasa rayicine göre değerinin 30.000,00 TL, gölgeliğin keşif günkü mevcut durumuyla (yıpranma payı düşüldükten sonra) 12/07/2016 dava tarihi itibariyle serbest piyasa rayicine göre değerinin 7.500,00 TL, sahadaki tüm mevcut beton imalatının sökülüp başka bir yerde kullanma durumu olmadığından, sadece söküldüğünde içerisinden çıkacak inşaat demiri göz önüne alındığında hurda demir bedelinin 12/07/2016 dava tarihi itibariyle serbest piyasa rayicine göre değerinin 500,00 TL olup toplam değerin ise 30.000,00+7.500,00+500,00 = 38.000,00 TL olduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır. Her ne kadar davacı/karşı davalının listede yer almayan malzemelerin teslim edilmediği yönünde itirazı mevcut ise de malzemelerin bir kısmının keşif sırasında tespit edilmiş olduğu ayrıca taraflar arasında protokol ve sözleşmeler gereğince, davacı/karşı davalı tarafından akaryakıt istasyonun bulunduğu taşınmazın satın alınması sonucunda önceki sözleşme gereğince teslim edilen bir kısım ariyetlerin davacı/karşı davalı tarafından kullanılmaya devam edildiği, belirlenmiştir. Taraflar arasında imzalanan Protokolün 12.maddesi, İstasyonlu Bayilik Sözleşmesinin 32.maddesi, Otogaz Bayilik Sözleşmesinin 35.maddesi ve Ariyet Sözleşmesinin 20.maddesi de ise ariyetler yönünden hükümlere yer verilmiştir. Taraflar arasındaki sözleşmelerde sözleşme süresi sonunda ariyetler ile yatırımların bila bedel davalıya bırakılacağına dair bir hükmün yer almadığı, davacı/karşı davalı tarafından sözleşme süresi sonunda bedellerinin ödenmediği, yapılan keşifte kullanılmalarının mümkün olmadığının belirlendiği, bu durumda bilirkişi heyetince tespit edilen bedellerinin ödenmesi gerektiği kanaatine varıldığından ve bilirkişi heyetince tespit edilen değer 48.000,00 TL olup, davalı/karşı davacı ise 41.632,62 TL talep edilmiş olmakla karşı davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir. Taraflar arasında imzalanan Protokolün “Teminat” başlıklı 9.maddesinin “iş bu protokol ve buna uygun olarak akdedilecek sözleşmeler nedeniyle taahhüt etmiş olduğu vecibelerini ifa etmemesi veya eksik ifa etmesi nedeniyle …’nun uğrayacağı zarar, ziyan ve alacağı vadeli malların garantisi olarak BAYİ, …’ya, … adına düzenlenecek, …’nun muvafakat edeceği bir ya da birkaç bankaya ait, …’nun muvafakat edeceği metne uygun 1.250.000 TL tutarında banka teminat mektubu/mektuplarını kabul, beyan ve taahhüt etmiştir. Mezkur taminat mektubu/i…tek kısmen veya tamamen nakde tahvil edildiğinde veya gerekli görüldüğünde … tarafından miktarı/miktarları yeniden belirlenecektir. BAYİ, … tarafından belirlenecek olan teminatı içeren yeni teminat mektubunu/i…teği, talep vukuundan itibaren en geç bir hafta içinde …’ya tevdi/tesis edecektir. Banka teminat mektubunun masrafı BAYİ’nin …’ya keseceği fatura mukabilinde BAYİ’ye ödenecektir.” şeklinde düzenlendiği, İstasyonlu Bayilik Sözleşmesinin “Teminat” başlıklı 26.maddesi ile Otogaz Bayilik Sözleşmesinin “Teminat” başlıklı 28.maddesinin ise benzer şekilde “Alacağı vadeli malların ve işbu sözleşmede yazılı tüm vecibe ve taahhütlerinin teminatı olmak üzere BAYİ, …’ya … adına düzenlenecek, …’nun muvafakat edeceği bir veya birkaç bankaya ait, …’nun muvafakat edeceği metne uygun, her türlü masrafı BAYİ tarafından karşılanacak, tutarı … tarafından tespit ve tayin edilecek kesin ve süresiz banka teminat mektubunu/mektuplarını vermeyi, verilen bu teminatları, ileride risk artışına göre yükseltmeyi beyan, kabul ve taahhüt eder. Ayrıca BAYİ işbu sözleşmeden ötürü …’nun tazminat, cezai şart, kar mahrumiyeti, alacak ve sair talep hakkı doğduğu takdirde, hiçbir ihtara ve hüküm kurulmasına hacet kalmaksızın …’nun bu talep haklarını işbu teminatlardan mahsup etmeye yetkili olduğunu peşinen kabul ve taahhüt etmiş olup, bu hususta …’ya karşı her türlü itiraz, def’i ve dava haklarından peşinen ve gayrikabili rücu bir şekilde feragat etmiştir.” şeklinde düzenlendiği belirlenmiş, davacı/karşı davalının, kabul edilen kaşı dava yönünden borçlu olduğu bu nedenle teminatın iadesi koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla asıl davanın ise reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M :
1-Asıl davanın REDDİNE,
2-Karşı davanın KABULÜ ile, 41.632,62 TL’nin 02/09/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
3-Asıl Dava Yönünden;
-Alınması gereken 35,90-TL ilam harcının peşin yatan 1.707,75-TL’den mahsubu ile 1.671,85 TL fazla harcın karar kesinleştiğinde talep halinde Davacı / Karşı Davalıya iadesine,
-Davalı / Karşı Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 10.750,00-TL vekalet ücretinin Davacı / Karşı Davalıdan alınıp Davalı / Karşı Davacıya verilmesine,
-Davacı / Karşı Davalı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
4-Karşı Dava Yönünden;
-Alınması gereken 2.843,92-TL karar ve ilam harcından 710,99-TL karşı dava harcının mahsubu ile geriye kalan 2.132,93-TL bakiye harcın Davacı / Karşı Davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
-Davalı / Karşı Davacı tarafça yapılan 3.095,79-TL yargılama giderinin Davacı / Karşı Davalıdan alınarak Davalı / Karşı Davacıya verilmesine,
-Davalı / Karşı Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 4.929,59-TL vekalet ücretinin Davacı / Karşı Davalıdan alınıp Davalı / Karşı Davacıya verilmesine,
5-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı karar tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.
Katip …
e-imza
Hakim …
e-imza
BU EVRAK 5070 SAYILI KANUN GEREĞİ ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞTIR