Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/605 E. 2020/448 K. 28.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2016/605 Esas
KARAR NO:2020/448

DAVA:Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:18/05/2016
KARAR TARİHİ:28/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili şirketin, davalı kurumun …nın İşyerlerine Kargo işçilik, operatörlük, operasyon destek hizmetlerinin asgari 1022 personel ile alımı işini taraflar arasında imzalanan sözleşmeye istinaden 54.237.746,16 TL bedel üzerinden yüklendiğini, sözleşme konusu taahhüt işini 01.08.2013 – 31.07.2015 tarihleri arasında ek 2,5 aylık uzatma süresi ile birlikte 23.10.2015 tarihine kadar toplamda 26.5 ay süreyle tam ve eksiksiz bir şekilde yaptığını, sözleşme kapsamında çalıştırılacak personel sayısının 1022 kişi olarak kararlaştırılmış olup, 24+2,5 aylık sözleşme süresinde hiçbir dönem 1022 sayısına ulaşılamadığını, eksik personel istihdamının davalı kurumdan kaynaklandığını, müvekkili şirketin bu eksikliğin giderilmesi talebini içeren dilekçelerini davalı kuruma ilettiğini, ancak herhangi bir cevap alamadıklarını, akabinde 17.12.2015 tarihinde davalı kuruma tekrardan başvurularak hizmete başlanılan tarihten bu güne kadar Ekim 2015 hak ediş dönemi dahil 541.000,00 TL eksik ödeme yapıldığının bildirildiğini ve eksik ödemenin 15 gün içerisinde ödenmesini ihtar ettiklerini, davalı tarafça 24.12.2015 tarihli cevap yazısında sözleşmenin 12/1 maddesine istinaden personel eksiliğinin fazla mesai yaptırılmak suretiyle giderildiğini ve müvekkili şirketin herhangi bir alacağının bulunmadığını, davalı kurumun müvekkili şirkete ödemiş olduğu fazla mesai ücreti ile müvekkili şirketin işçilere fiilen ödemiş olduğu fazla mesai ücreti arasında tüm ihale süresi boyunca 541.000,00 TL tutarında fark bulunduğunu, açıklanan nedenlerle; fazlaya ilişkin haklar saklı kalınmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL’nin avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili ortaklığın ihtiyacı olduğu … İşyerleri Kargo İşçilik, Operatörlük, Operasyon Destek Hizmetlerinin 30.07.2013 tarihli sözleşme ile… Hizm.Ltd.Şti. Firmasından alındığını, sözleşmenin 12.maddesinin “Ödeme Yeri ve Şartları” başlıklı 3.bendinde şartnamede belirlenen asgari sayıdaki personelin sözleşme süresi boyunca eksiksiz olarak hizmet yerinde bulundurulacağının kararlaştırıldığını, davacı şirketin sözleşmenin koşullarını bilerek ve bu koşullara göre ihaleye teklif vererek ihaleye katıldığını, davacı şirketin sözleşme süresince tam sayıya (1022) ulaşılamadığı iddiasının sözleşmenin 32.9 maddesinde düzenlendiğini, bu durumun hiçbir şekilde sözleşmeye aykırılık oluşturmadığını, davacı şirketin hakediş düzenlemesinin sözleşmeye uygun olarak götürü bedel üzerinden düzenlendiğini, toplam personel sayısına ulaşılamayan aylarda eksik günler kadar yevmiye kesintisi yapıldığını, raporlu, ücretsiz izinli, yıllık izinli ve sair sebepler ile işe gelmeyen personel yerine davacı şirketten sözleşmenin 12.maddesine istinaden yedek personel talep edildiğini, ya da fazla mesai ile eksik personelin hizmetinin tamamlanmasının istenildiğini, tamamlanan güne ait yevmiye ödemesinin de firmaya yapıldığını, müvekkili ortaklığının mezkur fazla mesai ücretlerinin ödenmesi ile ilgili olarak davacı şirkete herhangi akdi yükümlülüğünün ve herhangi bir borcunun bulunmadığını, müvekkili tarafından davacı tarafa tüm hak edişlerini düzenli ve tam olarak ödendiğini, açıklanan nedenlerle; davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava, taraflar arasında yapılan sözleşme gereğince çalışan personelin sözleşmede kararlaştırılan 1022 işçi sayısına tamamlanmaması nedeniyle, mevcut işçilerin aradaki işçi-mesai açığını kapatmak için fazla çalışmak zorunda kalması ve çalışılması gereken toplam saati tamamlaması nedeniyle ortaya çıkan fark ücretin ödenmesi talebidir.
Mahkememizce tarafların iddia savunma ve tüm dosya kapsamı doğrultusunda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir. Bilirkişiler mahkememize sundukları 05/02/2018 tarihli raporda özetle, ”
” Somut olayda uyuşmazlığın, yüklenicinin ödediği fazla mesai ücretlerinden kaynaklandığı,
Sözleşmenin m. 12/V hükmüne göre, Yüklenicinin, hizmetin aksamaması için işe gelmeyen personelin yerine fazla mesai yapılması veya İlave personel alınmasının gerekmesi halinde personelin hak ettiği kanuni ödemeleri eksiksiz yapmak zorunda olduğu, başka ifadeyle yüklenicinin fazla mesai ücretlerim ödemekle yükümlü olduğu hallerin işe gelmeyen personelin yerine yapılacak çalışmalarla sınırlı olduğu,
İs sahibi davalının, yedek personel haricinde 1022 kişi olarak belirtilen çalışan sayısını artırıp eksiltmeye yetkili olup olmadığı hususunun sözleşme m. 32.9 hükmüne göre değerlendirilmesi gerektiği andan hükme göre. sözleşmede kararlaştırılan çalışan sayısı yalnızca ongörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışı ve eksilişinin zorunlu olduğu hallerle sınırlandığı, Ongörülemeyen durumların aynı zamanda mücbir sebepleri ifade ettiği, sözleşme m. 17.1 hükmüne göre, mücbir sebeplerin, a) Doğal afetler b) Kanuni grev c) Genel salgın hastalık d) Kısmi ve genel seferberlik ilanı olarak belirlendiği, Savın Mahkemece, yukarıda anılan hükümler çerçevesinde, davalının isçi sayısının % 30 oranında artırıp eksiltmesinin yalnızca sözleşmede sayılan öngörülemeven durumların (mücbir sebeplerini oluşması ve bu öngörülemeven durumlar (mücbir sebepleri nedeniyle is artısı ve is eksilişinin zorunlu olması halinde mümkün olabileceği kabul edilirse, davalının 1022 personel sayısı altında bir rakamla personel çalıştırması sözleşmenin m 32.9 hükmüne aykırılık olusturacağı. taraflar arasında 1022 personelin altında bir sayıda personel çalıştırıldığı konusunda uyuşmazlık bulunmadığı, davalının 29.11.2016 havale tarihli cevap dilekçesinde: işe 905 işçi ile başladığını ve 967 işçi ile sonlandığını, bu durumun da sözleşmenin m. 32.9 hükmüne uygun olduğunu beyan ettiği hususunun Mahkemenin takdirinde olduğu,
Bununla birlikte, davacı tarafından davalıya gönderilen yazıya verilen 24.12.2015 tarih ve 5429 saydı cevap yazısında; işçi sayısının 1022’nin altına düşmesinin yükleniciden kavnaklandığının belirtilmesine rağmen sözleşmede bu durumlar için kesilecek düzenlenen cezanın kesildiğine ilişkin dosya kapsamında bir belgeve rastlanmadığı (Sözleşmenin “Cezalar ve Kesintiler” başlıklı m. 16/a).
Davacının talebinin işe gelmeyen personelin değil, davalı tarafından 1022 personel yerine daha az sayıda personelin çalıştırıldığı için bu personel açığını kapatmak için yapılan fazla çalışma bedeli olduğu; davalının ise eksik fazla mesai ücretlerinin raporlu, izinli personel yerine fiilen çalışmakta olan işçilerine yaptırdığı fazla mesai karşılığı ödenen ücretler olduğunu iddia ettiği, Bu noktada dosya kapsamındaki fazla mesai ücretlerinin kaç kişiye, ne kadar süre ile kaç saat tahakkuk ettirildiğinin, işe gelmeyen işçi olup olmadığının, olduğu kanaatine varılırsa ödenen fazla çalışma ücretleri ile gelmeyen işçi performansının uyumlu olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir. Anılan belirleme yaklaşık 950 kişinin 26,5 aylık dokümanlarının incelenmesini içeren geniş kapsamlı bir çalışmadır. Bu çalışmanın heyetimiz üyesi mali müşavir tarafından tek başına yapılması olanaksızdır. Bu nedenle heyetimize bir insan kaynaklan uzmanı ilave edilmesi hususunu Sayın Mahkemeye arz ederiz
24 aylık toplam götürü bedelini 54.237 746,16 TL+ kdv olduğu, ancak faturaların V.U.K. 13/b maddesine göre kdv’den muaf olarak tanzim edildiği,
01.08.2013-31.07.2015 tarih aralığında geçen toplam 24 ay için 59.992.697,60 TL ödendiği, uzatılan 2,5 aylık süre ile birlikte toplam 65.967.073,92 TL Hakediş Bedeli için fatura karşılığı ödeme yapıldığı,
Yukarıdaki tutarlara ilave sözleşme süresine isabet eden dini bayramlar için toplam 1.863.865,89 TL ilave bayram ikramiyesi ödemesi yapıldığı,
Davacı tarafından sunulan “Eksik Ödenen Fazla Mesai Katılaştırma Tablosu” ve diğer açıklamalardan davalı THY Ortaklığının bir kısım fazla mesai ücret ödemesi yaptığı, ancak edilen eksik Ödenen fazla mesai Tutarının davacı tarafından sunulan tabloda toplam 541.000,00 TL olarak belirlenmesine rağmen bu tutarın sadece matematik bazlı kontrolünde olması gerekenin 540,467,06 TL olduğu, söz edilen farkın davacı listesindeki Excel hesaplamaları yuvarlama farklarından kaynaklı olabileceği, (söz edilen fazla mesai ücret ödeme tutarının ayrıca ilave çalışmalar ile hesaplanması gerekeceği, yaklaşık 541.000,00 TL tutarın tarafımızca kesinleşmediği)
Sayın Mahkeme tarafından belirlenen 27.10.2017 günlü incelemede dava taraflarının ticari defterlerini dava konu uyuşmazlığın çözümü için gerekli görmedikleri düşüncesi ile ibraz etmedikleri, daha sonra verilen yerinde inceleme yetkisi kapsamında görüşlerini bir kez daha sorduğumuz davanın tarafları ayııı görüştüklerini koruduklarını belirttiklerinden ticari defterler üzerinde inceleme yapılamadığı,” hususlarında görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Tarafların bilirkişi raporuna beyan ve itirazları doğrultusunda, ayrıca bilirkişi heyetine insan kaynakları uzmanı bir bilirkişide dahil edilerek ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişiler 17/08/2018 tarihli ek raporda özetle,
Sözleşmenin 12/V maddesi hükmüne göre Yüklenicinin hizmetin aksamaması için işe gelmeyen personelin yerine fazla mesai yapılması veya ilave personel alınmasının gerekmesi halinde personelin hak ettiği kanuni ödemeleri eksiksiz yapmak zorunda olduğu başka ifadeyle yüklenicinin fazla mesai ücretlerini ödemekle yükümlü olduğu hallerin işe gelmeyen personelin yapılacak çalışmalarla sınırlı olduğu,
İs sahibi davalının, yedek personel haricinde 1022 kişi olarak belirtilen çalışan sayısını artırıp eksiltmeye yetkili olup olmadığı hususunun sözleşme m. 32.9 hükmüne göre değerlendirilmesi gerektiği andan hükme göre. sözleşmede kararlaştırılan çalışan sayısı yalnızca ongörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışı ve eksilişinin zorunlu olduğu hallerle sınırlandığı, Ongörülemeyen durumların aynı zamanda mücbir sebepleri ifade ettiği, sözleşme m. 17.1 hükmüne göre, mücbir sebeplerin, a) Doğal afetler b) Kanuni grev c) Genel salgın hastalık d) Kısmi ve genel seferberlik ilanı olarak belirlendiği, Savın Mahkemece, yukarıda anılan hükümler çerçevesinde, davalının isçi sayısının % 30 oranında artırıp eksiltmesinin yalnızca sözleşmede sayılan öngörülemeven durumların (mücbir sebeplerini oluşması ve bu öngörülemeven durumlar (mücbir sebepleri nedeniyle is artısı ve is eksilişinin zorunlu olması halinde mümkün olabileceği kabul edilirse, davalının 1022 personel sayısı altında bir rakamla personel çalıştırması sözleşmenin m 32.9 hükmüne aykırılık olusturacağı. taraflar arasında 1022 personelin altında bir sayıda personel çalıştırıldığı konusunda uyuşmazlık bulunmadığı, davalının 29.11.2016 havale tarihli cevap dilekçesinde: işe 905 işçi ile başladığını ve 967 işçi ile sonlandığını, bu dorumun da sözleşmenin m. 32.9 hükmüne uygun olduğunu beyan ettiği hususunun Mahkemenin takdirinde olduğu,
Bununla birlikte davacı tarafından davalıya gönderilen yazıya verilen 24/12/2015 tarih ve 5429 sayılı cevap yazısında işçi sayısının 1022’nin altına düşmesinin yükleniciden kaynaklandığı belirtilmesine rağmen sözleşmede bu durumlar için kesileceği düzenlenen cezanın kesildiğine ilişkin dosya kapsamında bir belgeye rastlanılmadığı,
Davacının talebinin işe gelmeyen personelin değil, davalı tarafından 1022 personel yerine daha az sayıda personelin çalıştırıldığı için bu personel açığını kapatmak için yapılan fazla çalışma bedeli olduğu; davalının ise eksik fazla mesai ücretlerinin raporlu, izinli personel yerine fiilen çalışmakta olan işçilerine yaptırdığı fazla mesai karşılığı ödenen ücretler olduğunu iddia ettiği, bu noktada dosya kapsamındaki fazla mesai ücretlerinin kaç kişiye, ne kadar süre ile kaç saat tahakkuk ettirildiğinin, işe gelmeyen işçi olup olmadığının, olduğu kanaatine varılırsa ödenen fazla çalışma ücretleri ile gelmeyen İşçi performansının uyumlu olup olmadığının belirlenmesi gerektiği, anılan belirlemenin yaklaşık 950 kişinin 26,5 aylık dokümanlarının incelenmesini geniş kapsamlı bir çalışma gerektireceği, Bu çalışmanın heyetimiz üyesi mali müşavir tarafından tek başına yapılmasının olanaksız olduğu, bu nedenle heyetimize bir insan kaynakları uzmanı ilave edilmesini,
24 aylık toplam götürü bedelini 54,237.746,16 TL+ KDV olduğu, ancak faturaların V.U.K. 13/b maddesine göre KDV’den muaf olarak tanzim edildiği,
01.08.2013-31.07.2015 tarih aralığında geçen toplam 24 ay için 59.992.697,60 TL ödendiği, uzatılan 2,5 aylık süre ile birlikte toplam 65.967.073,92 TL Hakediş Bedeli için fatura karşılığı ödeme yapıldığı,
Yukarıdaki tutarlara ilave sözleşme süresine isabet eden dini bayramlar için toplam 1.896.865,89 TL ilave bayram ikramiyesi yapıldığı,
Davacı yüklenici firmanın çalışan işçilerine fazla mesaî ücretlerini tam olarak ödemesine rağmen davalı şirketin 540.467,04 TL. eksik fazla mesai ücretini davacı yüklenici firmaya ödemediği tespit edildiği ” hususlarında ek görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Davacı taraf 04/09/2018 tarihli dilekçesi ile davayı ıslah ettiklerini ve ıslah harcını yatırdıklarını beyan etmiştir.
Dava dosyasının ıslah ile bedel artırımından sonra miktar itibariyle heyete tevdi edilmiştir.
Mahkememiz heyetince bu kez, belirtilen döneme ilişkin çalıştırılan işçilerin listesinin sunularak ve bunların özlük dosyaları incelemeye hazır tutularak, bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi verilerek Ay ay çalıştırılan işçi sayısı, o aya ilişkin izinli, raporlu, işe gelmeyen işçi varsa isimleri ve çalışmama süreleri ile birlikte tespiti, Davacının süre uzatım süresi dahil ortalama çalıştırdığı işçi sayısının tespiti ile bu ortalamaya göre sözleşme 12. Maddesi uyarınca davacının yedekte tutması gereken %5 işçi sayısının tespiti ile davacının bu yedek işçileri bulundurup bulundurmadığının tespit edilmesi, Davacı tarafça yedek işçi bulundurmuş olsaydı mevcutta çalıştırılan işçilerden yararlanmak suretiyle yapılan ve bilirkişilerce tespit edilmiş olan fazla mesaiye yine de ihtiyaç olup olmayacağı, varsa bunun ne kadarlık bir fazla mesai olacağı ve her işçi ve pozisyonu itibariyle tespitinin yaptırılmasına, yönünde bilirkişilerden ikinci kez ek rapor aldırılmasına karar verilmiştir. Bilirkişiler 25/09/2019 tarihli ek raporda özetle;
“Somut olayda uyuşmazlığın, yüklenicinin ödediği fazla mesai ücretlerinden kaynaklandığı,
Sözleşmenin m. 12/V hükmüne göre, Yüklenicinin, hizmetin aksamaması için işe gelmeyen personelin yerine fazla mesai yapılması veya ilave personel alınmasının gerekmesi halinde personelin hak ettiği kanuni ödemeleri eksiksiz yapmak zorunda olduğu, başka ifadeyle yüklenicinin fazla mesai ücretlerinin ödemekle yükümlü olduğu hallerin işe gelmeyen personelin yerine yapılacak çalışmalarla sınırlı olduğu,
İs sahibi davalının, yedek personel haricinde 1022 kisi olarak belirtilen çalışan sayısını artırıp eksiltmeye yetkili olup olmadığı hususunun sözleşme m. 32.9 hükmüne eöre değerlendirilmesi gerektiği, anılan hükme göre, sözleşmede kararlaştırılan çalışan sayısı yalnızca öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışı ve eksilişinin zorunlu olduğu hallerle sınırlandığı, Öngörülemeyen durumların aynı zamanda mücbir sebepleri ifade ettiği, sözleşme m. 17.1 hükmüne göre, mücbir sebeplerin, a) Doğal afetler b) Kanuni grev c) Genel salgm hastalık d) Kısmi ve genel seferberlik ilam olarak belirlendiği, Savın Mahkemece, yukarıda anılan hükümler çerçevesinde, davalının işçi sayısının % 30 oranında artırıp eksiltmesinin yalnızca sözleşmede sayılan öngörülemeyen durumların (mücbir sebeplerin) oluşması ve bu öngörülemeyen durumlar (mücbir sebepler) nedeniyle is artısı ve iş eksilişinin zorunlu olması halinde mümkün olabileceği kabul edilirse, davalının 1022 personel sayısı altında bir rakamla personel çalıştırması sözleşmenin m. 32.9 hükmüne aykırılık oluşturacağı, taraflar arasında 1022 personel sayısı altında bir sayıda personel çalıştırıldığı konusunda uyuşmazlık bulunmadığı, davalının 29.11.2016 havale tarihli cevap dilekçesinde: işe 905 işçi ile başladığını ve 967 işçi ile sonlandığını, bu durumun da sözleşmenin m. 32.9 hükmüne uygun olduğunu beyan ettiği hususunun Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu,
Bununla birlikte, davacı tarafından davalıya gönderilen yazıya verilen 24.12.2015 tarih ve 5429 sayılı cevap yazısında; işçi sayısının 1022’nin altına düşmesinin yükleniciden kaynaklandığı belirtilmesine rağmen sözleşmede bu durumlar için kesileceği düzenlenen cezanın kesildiğine ilişkin dosya kapsamında bir belgeye rastlanmadığı Sözleşmenin “Cezalar ve Kesintiler” başlıklım. 16/a)
24 aylık toplam götürü bedelini 54.237.746,16 TL+ KDV olduğu, ancak faturaların V.U.K. 13/b maddesine göre KDV’den muaf olarak tanzim edildiği,
01.08.2013-31.07.2015 tarih aralığında geçen toplam 24 ay için 59.992.697,60 TL ödendiği, uzatılan 2,5 aylık süre ile birlikte toplam 65.967.073,92 TL Hakediş Bedeli için fatura karşılığı ödeme yapıldığı,
Yukarıdaki tutarlara ilave sözleşme süresine isabet eden dini bayramlar için toplam 1.863.865,89 TL ilave bayram ikramiyesi ödemesi yapıldığı,
Davacı yüklenici firmanın çalışan işçilerine .fazla mesai ücretlerini tam olarak ödemesine rağmen davalı şirketin 540.467,04 TL. eksik fazla mesai ücretini davacı yüklenici firmaya ödemediği tespit edilmiştir. Hususlarında ek görüş ve kanaatlerini sunmuşlardır.
Davalı tarafça ikinci ek rapora karşı beyan ve itirazlarının sunulduğu ayrıca mahkememizin 18/02/2019 tarihli celse ara karar gereklerinin yerine getirilmediği anlaşılmakla dosya tekrar bilirkişilere tevdi edilmiştir. Bilirkişiler tarafından 02/03/2020 tarihinde sunulan 3.ek raporda özetle,
“Somut olayda uyuşmazlığın, yüklenicinin ödediği fazla mesai ücretlerinden kaynaklandığı,
Sözleşmenin m. 12/V hükmüne göre, Yüklenicinin, hizmetin aksamaması için İşe gelmeyen personelin yerine fazla mesai yapılması veya ilave personel alınmasının gerekmesi halinde personelin hak ettiği kanuni ödemeleri eksiksiz yapmak zorunda olduğu, ftaşka ifadeyle yüklenicinin fazla mesai ücretlerini ödemekle yükümlü olduğu hallerin işe gelmeyen personelin yerine yapılacak çalışmalarla sınırlı olduğu,
İş sahibi davalının, yedek personel haricinde 1022 kişi olarak belirtilen çalışan sayısını artırıp eksiltmeye yetkili olup olmadığı hususunun sözleşme m. 32.9 hükmüne göre değerlendirilmesi gerektiği, anttan hükme göre, sözleşmede kararlaştırılan çalışan sayısı yalnızca öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışı ve eksilişinin zorunlu olduğu hallerle sınırlandığı, Öngörülemeyen durumların aynı zamanda mücbir sebepleri ifade ettiği, sözleşme m. 17.1 hükmüne göre, mücbir sebeplerin, a) Doğal afetler b) Kanuni grev c) Genel salgın hastalık d) Kısmi ve genel seferberlik ilanı olarak belirlendiği, Saym Mahkemece, yukarıda anılan hükümler çerçevesinde, davalının işçi sayısının % 30 oranında artırıp eksiltmesinin yalnızca sözleşmede sayılan öngörülemeyen durumların (mücbir sebeplerin) oluşması ve bu öngörülemeyen durumlar (mücbir sebepleri nedeniyle iş artısı ve is eksilişinin zorunlu olması halinde mümkün olabileceği kabul edilirse, davalının 1022 personel sayısı altında bir rakamla personel çalıştırması sözleşmenin m. 32.9 hükmüne aykırılık oluşturacağı, taraflar arasında 1022 personelin altında bir sayıda personel çalıştırıldığı konusunda uyuşmazlık bulunmadığı, davalının 29.11.2016 havale tarihli cevap dilekçesinde; işe 905 işçi ile başladığını ve 967 işçi ile sonlandığmı, bu durumun da sözleşmenin m. 32.9 hükmüne uygun olduğunu beyan ettiği hususunun Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu,
Bununla birlikte, davacı tarafından davalıya gönderilen yazıya verilen 24.J2.2015 tarih ve 5429 sayılı cevap yazısında; işçi sayısının 1022’nin altına düşmesinin yükleniciden kaynaklandığı belirtilmesine rağmen sözleşmede bu durumlar için kesileceği düzenlenen cezanın kesildiğine ilişkin dosya kapsamında bir beleeve rastlanmadığı Sözleşmenin “Cezalar ve Kesintiler” başlıklım. 16/a).
24 aylık toplam götürü bedelini 54.237.746,16 TL+ KDV olduğu, ancak faturaların V.U.K 13/b maddesine göre KDV’den muaf olarak tanzim edildiği,
01.08.2013-31.07.2015 tarih aralığında geçen toplam 24 ay için 59.992.697,60 TL ödendiği, uzatılan 2,5 aylık süre ile birlikte toplam 65.967.073,92 TL Hakediş Bedeli için fatura karşılığı ödeme yapıldığı,
Yukarıdaki tutarlara ilave sözleşme süresine isabet eden dini bayramlar için toplam 1.863.865,89 TL ilave bayram ikramiyesi ödemesi yapıldığı,
Davacı yüklenici firmanın çalışan işçilerine fazla mesai ücretlerini tam olarak ödemesine rağmen davalı şirketin 540.467,04 TL. eksik fazla mesai ücretini davacı yüklenici firmaya ödemediği tespit edilmiştir.” hususlarında ek görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Davacı taraf dilekçesi, davalı taraf cevap dilekçeleri, dosyaya sunulan bilgi ve belgeler, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamınca yapılan değerlendirmede; taraflar arasında … İşyerlerine Kargo İşçilik, Operatörlük, Operasyon Destek Hizmetleri Alımı sözleşmesinin bulunduğu, davacı tarafın taraflar arasında yapılan sözleşme gereğince çalışan personelin sözleşmede kararlaştırılan 1022 işçi sayısına tamamlanmaması nedeniyle, mevcut işçilerin aradaki işçi-mesai açığını kapatmak için fazla çalışmak zorunda kalması ve çalışılması gereken toplam saati tamamlaması nedeniyle ortaya çıkan fark ücretin ödenmesini talep ettiği görülmüştür.
Taraflar arasındaki sözleşmenin ilgili maddeleri raporlardaki açıklamalar kapsamında mahkememizce incelenmişir.
Sözleşmenin 12/V maddesi hükmüne göre, yüklenicinin hizmetin aksamaması için işe gelmeyen personelin yerine fazla mesai yapılması veya ilave personel alınmasının gerekmesi halinde personelin hak ettiği kanuni ödemeleri eksiksiz yapmak zorunda olduğu başka ifadeyle yüklenicinin fazla mesai ücretlerini ödemekle yükümlü olduğu hallerin işe gelmeyen personelin yapılacak çalışmalarla sınırlı olduğu, davalının, yedek personel haricinde 1022 kisi olarak belirtilen çalışan sayısını artırıp eksiltmeye yetkili olup olmadığı hususunun sözleşme m. 32.9 hükmüne göre değerlendirilmesi gerektiği, sözleşmenin bu maddesine göre, sözleşmede kararlaştırılan çalışan sayısı yalnızca öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışı ve eksilişinin zorunlu olduğu hallerle sınırlandığı, öngörülemeyen durumların aynı zamanda mücbir sebepleri ifade ettiği, sözleşme m. 17.1 hükmüne göre, mücbir sebeplerin, a) Doğal afetler b) Kanuni grev c) Genel salgm hastalık d) Kısmi ve genel seferberlik ilam olarak belirlendiği, davalının işçi sayısının % 30 oranında artırıp eksiltmesinin yalnızca sözleşmede sayılan öngörülemeyen durumların (mücbir sebeplerin) oluşması ve bu öngörülemeyen durumlar (mücbir sebepler) nedeniyle is artısı ve iş eksilişinin zorunlu olması halinde mümkün olabileceği, ortada davalı tarafça personel sayısını değiştirmeye, azaltmaya gerekçe olacak bir durumun olmadığı, buna ilişkin bilgi belge sunulmadığı, davalının 1022 personel sayısı altında bir rakamla personel çalıştırmasının sözleşmenin m. 32.9 hükmüne aykırılık oluşturduğu, sözleşmede belirlenen personel sayısını sağlamayan davalının bu yönden kusurlu olduğu kanaatine varılmış olmakla, taraflar arasında 1022 personel sayısı altında bir sayıda personel çalıştırıldığı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Netice olarak dava dilekçesi ekinde yer alan, davacı tarafın davalıdan personel fazla mesai ödenmesi talepli 18/11/2014 tarihli ve 17/12/2015 tarihli yazısı, davalının bu yazıya karşı verdiği cevabi yazı içerikleri, yukarıda yapılan değerlendirmede ortada davalı tarafça personel sayısını değiştirmeye, azaltmaya gerekçe olacak bir durumun olmadığı, buna ilişkin bilgi belge sunulmadığı, 1022 personel sayısı altında bir rakamla personel çalıştırmasının sözleşmenin m. 32.9 hükmüne aykırılık oluşturduğu, sözleşmede belirlenen personel sayısını sağlamayan davalının bu yönden kusurlu olduğu da gözetilerek bilirkişi raporunda yapılan hesaplamaya ilişkin kısımda belirlendiği üzere 24 aylık toplam götürü bedelini 54.237.746,16 TL+ KDV olduğu, ancak faturaların V.U.K 13/b maddesine göre KDV’den muaf olarak tanzim edildiği, 01.08.2013-31.07.2015 tarih aralığında geçen toplam 24 ay için 59.992.697,60 TL ödendiği, uzatılan 2,5 aylık süre ile birlikte toplam 65.967.073,92 TL hakediş bedeli için fatura karşılığı ödeme yapıldığı, bu tutarlara ilave sözleşme süresine isabet eden dini bayramlar için toplam 1.863.865,89 TL ilave bayram ikramiyesi ödemesi yapıldığı, anlaşılmakla, davacı yüklenici firmanın çalışan işçilerine fazla mesai ücretlerini tam olarak ödemesine rağmen davalı şirketin 540.467,04 TL. eksik fazla mesai ücretini davacı yüklenici firmaya ödemediğinin tespit edilmiş olması karşısında, dava dilekçesi ve ıslah dilekçesi de dikkate alınarak, belirlenen bu miktar üzerinden davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile 10.000,00 TL’nin dava tarihi olan 18.05.2016 tarihinden, 530.467,04 TL’nin ıslah tarihi olan 04.09.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte olmak üzere toplam 540.467,04 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 36.919,30 TL karar harcından peşin alınan 9.231,00 TL’nin mahsubu ile geri kalan 27.688,30 TL bakiye harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacının yaptığı 13.764,50 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği 44.073,35 TL vekalet ücreti takdirine, bunun davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde artan gider avansının ilgili tarafa iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı.28/09/2020

Başkan …
☪e-imzalıdır
Üye …
☪e-imzalıdır
Üye …
☪e-imzalıdır
Katip …
☪e-imzalıdır