Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/322 E. 2018/121 K. 21.02.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/322 Esas
KARAR NO : 2018/121
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/03/2016
KARAR TARİHİ : 21/02/2018
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili davası ile müvekkili ile davalı arasında … isim ve logosunun kullanım hakkının verilerek satış yapılması için sözleşme yapıldığını, müvekkilinin tüm sözleşme edimlerini yerine getirdiğini, sözleşmenin üçüncü maddesi ile günlük en az 25 Kg. Çiğ köfte siparişi verme zorunluluğunun bulunduğunu, yine sözleşmenin 17.maddesi gereği davalının ve diğer şubelerinin satış sözleşmesi süresi dolmadan ve müvekkil şirketten yazılı muvafakat alınmaksızın kapalı tutulamayacağı hükmününün bulunduğu oysa yapılan tespit ve incelemede bu sözleşmeye aykırılığın belirlendiğini, sözleşmenin feshi ile muaccel hale gelen 50.000,00 TL cezai şart bedelinin de bu doğrultuda kendilerine ihtarname ile bildirildiği ancak buna rağmen davalının herhangi bir ödeme yapmadığını, bu kez alacağın tahsili için İstanbul … icra müdürlüğünün … sayılı dosyası ile takip başlattıklarını davalının hakksız olarak takibe itiraz ettiğini bu nedenle haksız itirazın iptaline takibin devamına, %20 inkar tazminatı masraf ve ücreti vekalete karar verilmesi talep ve dava olunmuştur.
Davalı vekili cevabı ile taraflar arasında isim hakkını kullanarak satış anlaşmasının yapıldığını ancak davalının işyerinin bulunduğu alış veriş merkezinde yeterli müşteri bulunmaması ve sürekli zarar etmesi sonucu … noterliğinin … yevmiye nolu ihtarı ile 27/08/2015 tarihinde tek taraflı olarak feshettiğini, davacının göndermiş olduğu cezai şart ihtarının müvekkilin feshi sonrası gönderildiğini, cezai şart gerçekleşmeden müvekkilinin tek taraflı feshi sağladığını, iş yerinin faaliyet olmadığı kapalı olduğunun bilindiğini sadece cezai şart tahsil edebilmek için bu davayı açtıklarını bir an için davanın haklı olduğunun düşünülmesi halinde dahi bu cezai şart miktarının çok yüksek olup ekonomik mahfına da neden olacağı sözleşmenin maddelerinin davalıyı sözleşmeyi imzalamak zorunda bıraktığı ve geçersiz olması gerektiğini haksız davanın reddine karar verilmesi istenilmiştir.
Yapılan yargılamada iddia ve itirazlar tekrarlanmış takip dosyası, ihtarlar, sözleşme ve yapılacak bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
İncelenen İstanbul … icra müdürlüğünün …sayılı takibinde sözleşme nedeni ile ihtaren bildirilen cezai şart alacağına dayalı 50.000,00 TL üzerinden takibin yapıldığı ancak borçlu tarafından süresinde tüm borca itiraz edildiği görülmüştür.
Mahkememizce tarafların kayıtlarında iddia ve itirazlar sözleşme hükümleri karşılıklı edimler, davalı tarafından sözleşmeye göre alınan miktarlar, yapılan ödemeler denetlenerek fesih ve cezai şart koşulları incelenmiş bu inceleme ile davacının usulüne uygun olarak tutulmuş kayıtlarında şirketin dönemlerinde kar ederek faaliyetine devam ettiği davalı ile yapmış olduğu ticari ilşikisi kapsamında davalı kayıtları da denetlenmiş, davalıya ait şirketin 2015 yılından sonra davacıdan mal alımına 07/11/2015 tarihinde en son olarak gerçekleştirdiği, gelir gider rakamlarının 10 aylık bir süreye ait olup her nekadar ilk anda artış gibi göstermiş olsada ana faaliyeti olan çiğ köfte satış gelirinin 224.489 TL olduğu kalan 89.844 TL gelirin ise faaliyetine son veren işletmenin demirbaşlarının satışından kaynaklanan bedel olduğu dönemi zarar ile kapattıklarının tespit edildiği belirlenmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşme 24/09/2013 tarihli olup 5 yıllık sürenin dolmasından sonra sözleşmenin kendiliğinden sona ereceği ve bu süre içerisinde işletmeciye logo ve isim kullanım hakkını verdikleri işletmeci şirket tarafından belirlenecek fiyat üzerinden günlük 25 kg. Altında olmamak sureti ile alım yapılacağını bunların olmaması halinde sözleşmenin feshinin gündeme geleceği ek sözleşme hususlarının yapılabileceği ancak sözleşmenin herhangi bir maddesinin işletmeci tarafından ihlali halinde şirket hiçbir ihtara gerek kalmaksızın sözleşmeyi tek taraflı irade beyanı ile feshedeceği ve işletmeci şirkete 50.000,00 TL cezai şart ödeyeceğinin hükme bağlandığı tespit edilmiştir.
Denetlenen dosyada davacının işletme hakkını verdiği ve buna ilişkin devam eden ticari ilişkileri kapsamında sözleşmenin bu sürede dahi devamının sağlanamadığı zira 24/09/2013 tarihinde yapılan sözleşmenin bu kez davacının ifade ettiği ihtarı ile 19/11/2015 tarihinde Beşiktaş 4. noterliği aracılığı ile sözleşmenin feshedildiğinin belirtildiği ancak davalının ise … noterliği vasıtası ile 27/08/2015 tarihinde işyerinin zarar etmesi nedeni ile tek taraflı olarak sözleşmeyi süresinden önce feshettiğini bildirir ihtarı gönderdiği, taraflar arasındaki sözeşme hükümlerine ve süresine bu koşullarda bağlı kalınmadığı, davacının isim ve satış hakkını verdiği işletme yönünden taraflar arasındaki sözleşme hükümlerini her nekadar yerine getirmiş olsa dahi davalının işyerindeki kar edememe ve satışların istediği gibi olmaması durumu ile karşılaştığı ve işyerini kapattığı bu hususun davacı tarafından da belirlenerek işyerinin kapatılmış olması ve mal alınmamış olması nedeni ile sözleşmenin haklı fesih cihetine gittikleri, taraflar arasında sözleşme düzenlenirken her iki tarafından da tacir olduğu gözetilip basiretli bir tacirin yapması gereken davranış olan sözleşme hükümlerine göre usulüne uygun hareket etmeleri gerektiği kaldı ki davalının da bir tacir sıfatı ile sözleşme sırasında tüm olabilecek olumsuzlukları dikkate alması gerektiği koşulları gerçekleşmeden davalının yapmış olduğu fesih bildiriminin yerinde olmadığı ancak davacının bu durumda davalının basiretli bir tacir gibi davranmaması sonucu sözleşmeyi haklı nedenle fesih konumuna sahip bulunduğu ve bu ihtar ile sözleşmeyi feshederek cezai şart talebinde bulunduğu ve dava konusu edilen takibe mevzu olan alacağın doğduğu belirlenmiştir.
Ancak yapılan incelemeler ile davalı şirketin yapılan mali denetlemesinde zarar ettiğinin açıkça belirlendiği BK. 51, 52 ve devamı maddeleri hükmünün verilecek karardaki miktarın bir tarafın zenginleşmesine diğer tarafın fakirleşmesine neden olacak şekilde olmadan hakkaniyet ilkeleri doğrultusunda değerlendirilmesi mahkememizce yasalara göre uygun görülmüş ve bu yönde davacının haklı feshine dayalı hak kazandığı tartışılan ve düşünülen cezai şart bedelinden ½ oranında indirim yapılarak cezai şart miktarı belirlenip sözleşme ile ayrıca cezai şartın sabit bulunduğu ve bu konumdada likit alacak olarak değerlendirileceği davanın itirazın iptali davası olduğu da anlaşılmakla davacının davasının kısmen kabulü ile BK. 51,52 ve devamı hükümleri doğrultusunda yapılan taktiri indirim ile aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM /Gerekçede açıklandığı üzere,
1-Davalının İstanbul …İcra müdürlüğünün … sayılı dosyasına yönelik itirazının mahkememizce BK. 51 ve 52 madeleri çerçevesinde 1/2 oranında indirim yapılarak kısmen iptali ile takibin 25.000,00 TL üzerinden devamına, bu bedele takip tarihinden itibaren talep gibi yasal faiz uygulanmasına,
-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-%20 icra inkar tazminatı 5.000,00 TL alacağın likit olduğu sözleşme kapsamında sabit olmakla davalıdan tahsiline,
3-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 1.707,75 TL karar harcından peşin alınan 603,88 TL’nin mahsubu ile geri kalan 1.103,87 TL bakiye harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacının yaptığı 1.725,88.-TL yargılama giderinden red ve kabul oranına göre hesaplanan 862,94-TL nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği 3.000,00 TL vekalet ücreti takdirine, bunun davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Asgari Ücret Tarifesi gereği 3.000,00 TL ücret takdirine, bunun davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.
Katip …
Başkan …
HARÇ BEYANI / YARGILAMA GİDERİ /
1.707,75 TL İ.H 637,88 TL İlk masraf
603,88 TL P.H / 88,00 TL Tebligat gideri
1.103,87 TL Bakiye harç 1.000,00 TL Bilirkişi ücreti /
1.725,88 TL