Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/109 Esas
KARAR NO : 2020/66

DAVA : Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/01/2015
KARAR TARİHİ : 28/01/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Şirketleri çalışanı …’nın 08/10/2008 tarihinde çantasının çalındığını, çantasında bulunan … A.Ş., Satılmış …Şti. Tarafından keşide edilen çeklerin bulunduğunu, Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasıyla çeklerin ödenmemesi için ve çeklerin iptali için dava açıldığını, dava neticesinde … Kendisinin keşide etmiş olduğu çekin bedelini müvekkiline ödediğini, ancak diğer iki çekin keşidecilerinin çekleri ödemediğini, bunun üzerine çek cirontosu ve müvekkili şirkete borçlu bulunan … hakkında Kartal … İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı dosyasıyla ilamsız olarak icra takibi başlattıklarını, fakat borçlunun borcu olmadığından bahisle icra takibine itiraz ettiğini, Davalı … Bankası … şubesine ait 30/11/2008 keşide tarihli 1.200,00-TL miktarlı … nolu … cirolu çekten dolayı, diğer davalı … Şti. 26/12/2008 tarihli…bank… şubesine ait 8.000-TL miktarlı … nolu … cirolu çeklerden dolayı müvekkili şirkete borçlu olduklarını, çeklerin çalınması nedeniyle borçlarını ödemediklerini beyanla, çek bedellerinin müvekkili şirkete keşide tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

CEVAP: Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle ;Senet hamillerinin ‘ sebepsiz-haksız ’ iktisap davalarını cirantalar aleyhine açması yasal olarak mümkün olmayıp, zayi olan çeklerin bedellerinin tahsili için müvekkil aleyhine dava açılamayacağından, davanın evvel emirde pasif husumetten reddine, davaya konu çeklerin keşide tarihlerinin 30.11.2008 ve 26.12.2008 olduğu ve bu tarihler dikkate alındığında söz konusu bu çekler yönünden de zamanaşımı süresinin geçtiği sabit olduğundan, iş bu davanın zamanaşımı nedeniyle reddine, davacının yanın, dosyadaki uyuşmazlık konusu olan çek bedellerinin tahsil edilmesine yönelik talepleri usule ve kanuna aykırı olup, müvekkil aleyhine açılan iş bu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar cevap dilekçsi sunmamışlardır.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davacı şirket çalışanın çantasından çalınan çeklerin zayi olması dolayısıyla, zayi olan çeklerin keşidecileri ve cirantası olan davalılardan çek bedelinin tahsiline yönelik alacak davasıdır.
Dosya mahkememizce resen belirlenen bilirkişiye tevdii edilerek rapor hazırlaması istenmiş olup bilirkişi raporunda “İbraz edilen bilgi ve belgelere göre davacının ;…Bankası …Şubesine ait … çek nolu, 30,11.2008 tarihli 1.200 TL bedelli çekten dolayı davalı …’den ve çek keşidccisi …den müşterek vc müteselsil alacağı olduğu vc bu alacağa Bakırköy …Asliye Ticaret Mahkemesinin çek iptal kararını olan 05.06.2009 tarihinden itibaren avans faizi yürütülmesi gerektiği, …Bank … Şubesine aııh … çek no lu 26.12.2008 tarihli 8.000 TL bedelli Çekten dolayı davalı …’den ve çek kcşidecisi … A.Ş den müşterek ve müteselsildi alacağı olduğu ve bu alacağa Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin çek iptal kararı olan 05.06.2009 tarihinden itibaren avans faizi yürütülmesi gerektiği.” şeklinde raporunu sunmuştur.
Netice olarak mahkememizce yapılan değerlendirmede; davacı tarafın kendisine davalılardan … tarafından verilen iki adet çeki henüz kendi cirosu olmadan çaldırması üzerine, çek bedellerinin keşidece ve ciranta olan davalılardan tahsilini talep ettiği, davalılardan…’in davanın reddini talep ettiği anlaşılmıştır.
Dava, 6102 sayılı TTK’nun m. 732 maddesine göre açılmış sebepsiz iktisap davasıdır. TTK m.732 maddesinde düzenlenen sebepsiz zenginleşme davasında, dava ancak hamil tarafından keşideciye karşı açılabilir.
6102 sayılı TTK’nın 814/1.madde ve fıkrasında “Hamilin, cirantalarla düzenleyene ve diğer çek borçlularına karşı sahip olduğu başvurma hakları, ibraz süresinin bitiminden itibaren üç yıl * geçmekle zamanaşımına uğrar.” düzenlemesine, 818/1.maddesinin (m) bendi ile de poliçeye ilişkin sebepsiz zenginleşmeden doğan haklara dair 732 nci maddenin çek hakkında da uygulanacağı düzenlemesine yer verilmiştir. TTK’nın 732.maddesinde de “Zamanaşımı sebebiyle veya poliçeden doğan hakların korunması için gerekli olan işlemlerin yapılmasının ihmal edilmiş olması dolayısıyla, düzenleyenin veya kabul edenin poliçeden doğan yükümlülükleri düşmüş bile olsa, bunlar poliçenin hamiline karşı, onun zararına zenginleşmiş olabilecekleri kadar borçlu kalırlar. Sebepsiz zenginleşmeden doğan istem, muhataba, yerleşim yerli bir poliçeyi ödeyecek olan kimseye ve düzenleyen, poliçeyi başka bir kişi veya ticari işletme hesabına düzenlemiş olduğu takdirde o kişiye veya ticari işletmeye karşı da ileri sürülebilir. Poliçeden doğan borcu düşmüş olan cirantaya karşı böyle bir istem ileri sürülemez. Zamanaşımı süresi, poliçenin zamanaşımına uğradığı tarihi takip eden tarihten itibaren bir yıldır; ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene aittir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Eldeki davamız bakımından icra takibine de konu olan çeklerin/ bilgilerinin incelenmesi neticesinde;
Dava konusu çeklerden … Bankası…Şubesine ait …çek nolu, 30/11/2008 tarihli 1.200,00 TL bedelli çekin keşidecisinin …olduğu, davalı …’nin çekte ciranta olduğu, çekin davalı …’ye devredildiği, davacı tarafından sunulan kayıtlar ve bilirkişi incelemesine göre, işbu çekin davalı … tarafından davacı şirkete verildiği anlaşılmış olup, mahkememizce daha sonraki aşamalarda bankalarla yapılan yazışmalarda, işbu çekin yasal ibraz tarihinde hesapta karşılığının bulunduğu anlaşılmış;
Dava konusu çeklerden olan … Bank …Şubesine ait … çek no lu 26.12.2008 tarihli 8.000 TL bedelli çekin keşidecisinin … A.Ş olduğu, senet ön yüzünde lehtarın …AŞ olup, bu lehtarın cirosu ile çekin davalı …’ye devredildiği, davacı tarafından sunulan kayıtlar ve bilirkişi incelemesine göre, işbu çekin davalı Bünyamin tarafından davacı şirkete verildiği anlaşılmış olup, mahkememizce daha sonraki aşamalarda bankalarla yapılan yazışmalar ve çek arka yüzüne göre, … cirosundan sonra dava dışı …, …, … ve en son …cirolarının bulunduğu, ve bu son ciranta tarafından … Bankası aracılığı ile çek bedelinin takas ortamında 29/12/2008 tarihinde tahsil edildiği, çekte davacı şirkte cirosunun bulunmadığı anlaşılmış olup;
Çeklerin vadelerinin 30/11/2008 ve 26/12/2008 olduğu, 14/10/2008 tarihinde işbu çekler için Bakırköy … ATM’nin … esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığı, mahkemece 05/06/2009 tarihinde çeklerin iptaline karar verildiği, kararın 23/06/2009 tarihinde kesinleştiği, 18/10/2011 tarihinde iptal edilen dava konusu çekler ile ilgili Kartal … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası ile takip başlatıldığı, takip borçlusunun (sadece) davalılardan … olduğu, 04/11/2011 taihinde … vekili tarafından sunulan itiraz dilekçesi üzerine takibin durduğu, çeklerin keşidecileri hakkında takip bulunmadığı, mahkememizdeki işbu davanın ise 19/06/2013 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
Türk Ticaret Kanunun 732/3 maddesi gereğince “Poliçeden doğan borcu düşmüş olan cirantaya karşı böyle bir istem ileri sürülemez.” hükmü de dikkate alındığında dava konusu çekler yönünden ciranta konumunda olan davalı …’nin borcu düşmüş olup her iki çek yönünden dava bu davalı yönünden, bu gerekçe ile reddedilmiştir.
…Bank …Şubesine ait … çek no lu 26.12.2008 tarihli 8.000 TL bedelli çekin zayiden sonraki devirler neticesinde son ciranta …tarafından … Bankası aracılığı ile çek bedelinin takas ortamında 29/12/2008 tarihinde tahsil edildiği anlaşılmakla, işbu çekin keşidecisinin hesabından ödeme yapıldığı da dikkate alınarak keşidecinin ve ciranta olan davalı …’nin sebepsiz zenginleştiğinden söz edilemeyecek olup bu çek yönünden keşideci yönünden ayrıca davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı yan, söz konusu çekleri gerektiği özeni göstermeyerek muhafaza edememiş ve çeklerin ödeme tarihinde tahsilini de sağlayamamıştır. Bu hususlarda dikkate alınarak diğer davalı Satılmış yönünden de dava reddolunmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gerekli harç 54,40 TL olup, peşin alınan 157,15 TL den mahsubu ile fazla alınmış olan 102,75 TL harcın karar kesinleştikten sonra istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalılar Satılmış ve Bünyamin vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin ( davalı …yönünden 1.200,00 TL ile sınırlı olmak üzere) davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5- Karar kesinleşene kadar yapılacak yargılama giderlerinin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye gider avansının istek halinde davacıya iadesine,

Dair, (davalı … harincindeki) taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip

Hakim
¸