Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/604 E. 2019/506 K. 23.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/604 Esas
KARAR NO : 2019/506

DAVA : İtirazın İptali, Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/09/2014

BİRLEŞEN İST 12 ATM 2015/595 ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 26/06/2015
KARAR TARİHİ : 23/05/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali, Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasındaki bayilik sözleşmesi bulunduğunu, müvekkili tarafından … Noterliği aracılığı ile 19/08/2010 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname ile feshedildiğini, bu fesih içeriğinde davalı elindeki teminat mektubunu davalıya borçlu olmadığı nedenle iadesini talep ettiklerini, davalının alacağı olmamasına rağmen iade etmediğini, bu durumun cari alacak mutabakatı ile de sabit olduğunu, davalının kendi başına yaptığı hesaplama ile alacak iddiasında bulunduğunu, tarafların ticari defterlerinin incelenmesi halinde bir alacağının bulunmadığının görüleceğini, davalının verilen teminat mektubunun tahsili amacı ile müvekkili aleyhine başlattığı İstanbul … İcra Müdürlüğünün… esas sayılı takibin devamına karar verilmesini, davalı aleyhine %40 icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

CEVAP; Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davacı arasında bayilik sözleşmesinin bulunduğunu, bu sözleşme gereğince davacıya 06/10/1995 tarihinde 20 yıllık intifa bedeli ödemesinin yapıldığını, davacının 06/10/2015 tarihinden önce bayiliği sözleşmesini fesih ettiği nedenle, fesih tarihi itibariyle ödenen ifa tutarının müvekkiline iade edilmesinin gerektiğini, ayrıca davacının tesisindeki fiziksel şartların iyileştirilmesi için kendisini ödemeler yapıldığını, bu ödemelerinde erken fesih nedeniyle geri ödenmediğini, davanın reddine karar verilmesini, davacı aleyhine %40 tazminata hükmedilmesini, yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

BİRLEŞEN DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; vekil edeni ile davalı arasında yapılan sözleşme uyarınca davalının maliki olduğu … Mahallesi, … mevkiinde kain ve tapu sicilinde 621 ada 1 parselde (8 ada 32 parsel) kayıtlı bulunan gayrimenkul üzerinde 06/10/1995 tarihinden itibaren 20 yıl boyunca geçerli olmak üzere intifa hakkı tesis edildiğini, bu kapsamda müvekkilinin kullanım hakkına sahip olduğu gayrimenkul üzerine kurulu akaryakıt istasyonunun bayiiliğinin davalıya tevdi edildiğini, davacının marka ve logosu altında satışların intifa süresi boyunca süreceği inancıyla istasyonun faaliyetinin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi amacıyla yatırımlarda bulunduğunu, davalının satış faaliyetinin iyileştirilmesi ve rekatebtçi konumunun güçlendirilmesi için satış teşvik primi ve başka adlar altında finansal destekde bulunulduğunu, ancak Rekabet Kurumunun 12/03/2009 tarihinde yayınladığı bildirim ile taraflar arasında bayilik sözleşmesi ile bağlantılı kredi sözleşmeleri, ekipman sözleşmeleri, uzun süreli kira sözleşmeleri ya da uzun süreli intifa hakkı tanınması gibi şahsi ya da ayni hakların da rekabet yasağı kapsamında değerlendirileceğinin, 18/09/2005 tarihinden önce yapılan sözleşmelerin süreleri ne olursa olsun yapıldıkları tarihten itibaren ilk beş yıllık süre boyunca muafiyetten yararlanabileceğine, beş yılı aşan süreler bakımından belirtilen muafiyet koşullarının ortadan kalkacağının bildirildiğini açıklayarak, davalının maliki bulunduğu gayrimenkul üzerinde vekil edeni şirket lehine tesis edilen hukuksal tasarruf hakkı için davalıya ödenen peşin ivaz bedelinin geçersiz kılınan süreye tekabül eden ve denkleştirici adalet ilkelerine göre güncelleştirilmiş kısmından bakiye kalan 11.636,92-TL’ nin davalıdan 18/09/2010 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.

CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya bakma yetkisinin … Mahkemeleri olduğunu, davacının aynı dava dilekçesi ile üçüncü kez dava açtığını, İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas… Karar sayılı ve İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas ve … Karar sayılı ilamlarının kesin hüküm teşkil ettiğini, zamanaşımı süresinin dolduğunu, intifa tesisi ve bayilik sözleşmesinin yapıldığı tarih itibariyle malikin … Belediyesi olup, bilahare taşınmazın satın alındığını, bu nedenle davanın ihbarı gerektiğini, talebin neye dayalı olduğunun anlaşılamadığını bildirerek davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına hükmedilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Asıl dava, bayi tarafından açılmış olup , davalının maliki olduğu taşınmaz üzerindeki intifa hakkı ve sözleşmenin Rekabet Kurumunun kararı nedeniyle haklı olarak feshedildiği iddiasına dayanarak, bayiilik sözleşmesine istinaden davalı tarafa verilen teminat mektubu bedelenin iadesinin talep edildiği icra dosyasına yapılan itirazın iptali davasıdır.
Birleşen dava ise bayilik sözleşmesinin diğer tarafı olan akaryakıt şirketi tarafından açılmış olup, davalının maliki bulunduğu gayrimenkul üzerinde davacı akaryakıt şirketi lehine tesis edilen hukuksal tasarruf hakkı için davalıya ödenen peşin ivaz bedelinin geçersiz kılınan süreye tekabül eden ve denkleştirici adalet ilkelerine göre güncelleştirilmiş kısmından bakiye kalan 11.636,92-TL’ nin davalıdan tahsiline ilişkin alacak davasıdır.
Mahkememiz dosyası ve birleşen dosya bilirkişiye tevdi edilerek uyuşmazlık konusu alacağa ilişkin rapor hazırlaması talep edilmiş bilirkişi raporunda ” 18.9.2010 tarih itibari ile… Firmasının… bayiliğinin sona ermiş olup başka bir dağıtıcı firma ile Bayilik sözleşmesi imzalayarak Ticari hayatına devam ettiği, 22.3.2012 tarihi itibari ile İntifa devrinin yapıldığı, 18.09.2010 tarihinde … ile … firması arasında ticari ilişki bittiğinden 6.10.2005 tarihinde 20 yıllık intifa karşılığı ödenen bedelden 18.9.2010 ile 06.10.2015 dönemleri için fazla ödenen süre için İade talep edebileceğine; İade tutarının bu dava özelinde dava tarihi itibari ile; ödeme gününde ki USD değerinden kalan sürenin USD değeri hesap, bu kalan USD değerinin sözleşmenin bitiş tarihinde ki USD kurundan TL değerinini53.607.20 TL olacaktır, Denkleştiriri Adalet ilkesi gereği kalan süre için hesaplanan TL değerinin 56.529.96 TL olacağı, … tarafından iş bankasına ait 50-000.- TL tutarlı Banka Teminat mektubu 16 9.2011 tarihi itibari ile Tahsil ettiğinden, Mahkemenin karan doğ m Huşunda bu tutarın … borcundan mahsup edilmesi gerektiği, Cari Hesap ilişkisinde, 18.9.2010 tarihinde bayilik ilişkisi bittiğinden, Şah| Isı firmasına … tarafından düzenlenen 21.9.2010 tarih 437340 ve 27.9.2010 tarih 440401 nolu faturalara … tarafından süresinde Noteri kanalı ile itiraz ettiğinden, Toplamda bu iki faturadan dolayı 4.888,67 TL alacaklı olacağı ve Normal işleyişte de itiraz edilen 2 fatura haricinde de Cari Hesaptan dolayı 220,31 TL alacaklı olduğu. … firmasının Cari Hesap ilişkisinden Dolayı 5.108.98 TL alacaklı olduâu ve…borcundan mahsup edilmesi gerektiği, İstasyonda Kullanılmak üzere teslim edilen sökülebilir nitelikteki malzeme ve demirbaşlar ile kurumsal kimlik giydirmeleri, … talebine istinaden 21-22 Eylül 2010 tarihinde ladesi gerçekleştirilmiş olup, dava konusu istasyonda kalıcı yatırımlarında güncelleştirilmiş tutarı: 7.436,21 TL olduğu (Acil Stop Butonu/Non ST Dolum revVTanka Nitrojen Basılması / Yaz. Kasaların Otp proj./ Survey Bedeli/ OTP projesi /Prog.Yük./THS 130 Fiber + % 5 354,11 ) Teknik yatırımların sözleşme süresine bakılmaksızın yapılması gereken yatırımlar olduğundan kalıcı teknik yatırım bedelinin istenmeyeceği,” şeklinde raporunu sunmuştur.
Taraflarca yapılan itiraz ve beyanlar neticesinde dosya bu itirazlarında değerlendirilerek ek rapor hazırlanması için bilirkişi heyetine tekrar tevdi edilmiş bilirkişi heyeti ek raporunda “İntifa Hakkının kalan süresi İçin … tarafından … firmasına fatura düzenlenmesi zorunlu olup, Bu tutara * % 18 KDV hesaplanması gerekecektir. Mahkemenin karan doğrultusunda; USD kurundan TL değerinin 53.807.24 TL olacağı. Bu tutara hesaplanacak % 18 KDV değerinin 9.649.30 TL ve TOPLAM Fatura tutarının: 63.256.54 TL olacağı.-” Denkleştiriri Adalet” ilkesi gereği kalan süre için hesaplanan TL değerinin ‘56.529.96 TL olacağı” belirtilmiş olup. Bu tutara hesaplanacak % 18 KDV değerinin 10.175.39 TL ve TOPLAM Fatura tutarının: 66.705.35 TL olacağı. Cari Hesap ilişkisinde, herhangi bir mutabakatsızlık olmayıp, tersine taraflar arasında MUTABAKAT söz konusu olup, iş akdinden sonra düzenlenen faturalarla ilgili Kanun emrettiği şekilde süreçler yöneltilmiştir. “18.9.2010 tarihinde bayilik ilişkisi bittiğinden, … firmasına … tarafından düzenlenen 21.9.2010 tarih 437340 ve 27.9.2010 tarih 440401 nolu faturalara…tarafından süresinde noterden tebliği …’ye yapılmış olup, faturaların Tebliği ile ilgili Sayın Mahkemenizin talebi doğrultusunda Noter’den ve/veya … firmasının adı geçen Noterden “TEBLİĞ” edilmesi ile ilgili evrakın temin edilerek nihai kararda dikkate alınabileceği, … tarafından sağlanan yatırımların teknik yatırım olduğu bu nedenle bedelinin talep edilemeyeceği. Dosya kapsamında ki Bilirkişi raporunda da ” dosyaya sunulan listede belirtilen toplam tutarında ki soz konusu teçhizat malzeme vs’nin anılan istasyona yatırım kapsamında ariyet verildiğine dair taraflarca düzenlenmiş Ariyet ve Emanet sözleşmesine dosyada rastlanılmadığı gibi teslim ve tesellim tutanağına da ulaşılamamıştır.” Bilgisinin mevcut olduğu, Dosya incelememiz esnasında da ARİYET olarak verildiğine dair bir BELGEYE rastlanılmamıştır. İntifa Hakkı Kalan Kısımın ladesi Kararı öncesi: Cari Hesap durumu; Teminat Mektubunun … tarafından tahsilinden sonra 55.108.98 Tl … firmasının ALACAKLI olduğu, SONUÇ Olarak Savın Mahkemenin Vereceği Karar doğrultusunda:İntifa Hakkının Kalan Kısmının ladesine Karar Verirse. …’nin KDV’li Fatura Kesmesi ŞARTI İle USD değerlemesine göre 8.147.56 TL … alacaklı olacağına, ( … KDV dahil tutar: 63.256,54 TL – … Cari Hesap Alacağı: 55.108,96 71 = 8.147,56 TL … Aİacakiı. ) Denkleştiriri Adalet” ilkesine göre 11.596,37 TL … alacaklı olacağına;( … KDV dahil tutar: 66.705,35 TL – … Cari Hesap Alacağı: 55.108,98 7 = 11.596,37 TL …’nin alacaklı olduğunu kanaatine varıldığı” şeklinde ek rapor sunmuştur.
Mahkememizce bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre yapılan değerlendirmede; 18/09/2010 tarih itibari ile asıl dosya davacısının … bayiliğinin sona ermiş olduğu sonrasında başka bir dağıtıcı firma ile bayilik sözleşmesi imzalayarak ticari hayatına devam ettiği, 22/03/2012 tarihi itibari ile İntifa devrinin yapıldığı, 18/09/2010 tarihinde … ile … firması arasında ticari ilişki bittiğinden 06/10/1995 tarihinde 20 yıllık intifa karşılığı ödenen bedelden 18/09/2010 ile 06/10/2015 dönemleri için fazla ödenen süre için iade talep edebileceği anlaşılmış olup, … tarafından sağlanan yatırımların teknik yatırım olduğu bu nedenle bedelinin talep edilemeyeceği, zira dosyaya sunulan listede belirtilen toplam tutarındaki soz konusu teçhizat malzeme vs’nin anılan istasyona yatırım kapsamında ariyet verildiğine dair taraflarca düzenlenmiş Ariyet ve Emanet sözleşmesine dosyada rastlanılmadığı gibi teslim ve tesellim tutanağına da ulaşılamamış olduğu, bu hususun raporda da tespit edildiği, İntifa Hakkının kalan süresi İçin … tarafından … firmasına fatura düzenlenmesi zorunlu olup, Bu tutara % 18 KDV hesaplanması gerekeceği, denkleştiriri adalet ilkesi gereği kalan süre için hesaplanan TL değerinin ‘56.529.96 TL olacağı” bu tutara hesaplanacak % 18 KDV değerinin 10.175.39 TL ve toplam fatura tutarının: 66.705.35 TL olacağı, intifa hakkı kalan kısımın ladesi kararı öncesi cari cesap durumuna göre; teminat mektubunun … tarafından tahsilinden sonra … firmasının 55.108.98 TL alacaklı olduğu, neticeten denkleştirici adalet ilkesine göre … KDV dahil tutar: 66.705,35 TL – … Cari Hesap Alacağı: 55.108,98 7 = 11.596,37 TL miktarında …’nin alacaklı olduğu kanaatine varılmakla, … firması tarafından açılan asıl davanın reddine, … firması tarafından açılan birleşen alacak davasının kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM/gerekçesi açıklandığı üzere;
1-a-) Asıl davanın reddine,
b-) Davalının kötü niyet tazminatı tabelinin koşulları oluşmadığından reddine,
2-Birleşen mahkememizin … esas sayılı dosyasındaki davanın kabulü ile 11.636,92 TL nin 18/09/2010 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Asıl dava yönünden;
a-)Alınması gerekli harç 44,40 TL olup, peşin alınan 492,50 TL den mahsubu ile fazla alınmış olan 448,10 TL harcın karar kesinleştikten sonra istek halinde davacıya iadesine,
b-)Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
c-)Davalı taraf vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 5.850,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Birleşen dava yönünden
a-)Dava konusu olup, kabul edilen değer üzerinden alınması gereken 794,91 TL harçtan önceden davacıdan alınan peşin harç 198,73 TL harcın mahsubu ile kalan 596,18 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye aktarılmasına,
b-)Davacı tarafça yapılmış olan toplam posta ve tebligat ücreti 342,00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
c-)Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğininden karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre kabul edilen (maddi tazminat) dava değeri üzerinden hesaplanan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile kendisini vekille temsil ettiren davacıya ödenmesine,
5- Karar kesinleşene kadar yapılacak yargılama giderlerinin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye gider avansının istek halinde taraflara iadesine,
Dair, Davalı birleşen davacı vekilinin yüzüne karşı davacı birleşen davalı vekilinin yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi

Katip …

Hakim …
¸