Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/186 E. 2019/326 K. 10.04.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2014/186 Esas
KARAR NO: 2019/326

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı))
DAVA TARİHİ: 29/05/2014
KARAR TARİHİ: 10/04/2019

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkiline ait işyerinde hırsızlık meydana geldiğini, hırsızlık nedeniyle dava konusu olan …bank …Şubesine ait… nolu 23/03/2014 tarihli 3.000,00 TL, … Bankası … Şubesine ait … nolu 31/03/2014 tarihli 5.000,00 TL,…bank … Şubesine ait, … nolu 01/04/2014 tarihli 5.134,00 TL, … Bankası… Şubesine ait, …nolu, 20/04/2014 tarihli 4.000,00 TL, …Bankası … şubesine ait, … nolu, 20/04/2014 tarihli 4.850,00 TL ve …bank … Şubesine ait, … nolu, 31/04/2014 tarihli, 2.260,04 TL bedelli toplam 6 adet çekin çalındığını, bunun üzerine Bakırköy…Asliye Ticaret Mahkemesinin … E.sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını, söz konusu çekler için ödeme yasağı kararı verildiğini, söz konusu dava devam ederken …nin dava konusu çeklerin yetkili hamili olduğu gerekçesi ile çekleri mahkemeye sunduğu ve mahkemeninde istirdat davası açılması için taraflarına süre verdiği ve huzurdaki davayı açtıklarını, müvekkili …’un çeklerin meşru hamili olduğunu, her çekte cirosu bulunan…ünvanlı firmadan önceki cirantalarla gerçekleşen ticaretten dolayı müvekkiline teslim edilen çekler olduğunu, dava konusu çeklerden …nolu çekle müvekkilinin cirosu yer almakla birlikte diğer çeklerin müvekkilinin ciro yapmadan çalındığını, davalı … şirketinin dava konusu çekleri devralırken ağır kusurlu olduğunu ve bu çekler yönünden talepte bulunmasının mümkün olmadığını, faktoring şirketinin çekte cirosu bulunan … ile akdettiği faktoring sözleşmesi gereğince devraldığını bildirdiğini, …’in söz konusu çekleri davalıya devredebilmesi için kendinden önceki ciranta ile arasındaki ticaretin varlığını gösterir faturayı sunması gerektiğini, söz konusu çeklerin incelendiğinde tahrif edildiğinin görüleceğinin belirterek, dava konusu çekler hakkında bankadan ödemesinin durdurulması için her bir çek için ödemeden men kararı verilmesini, çeklerin meşru hamilinin davacı olmasından, söz konusu çeklerin geçersiz faktoring sözleşmesi ile devralınmasından dolayı ayrıca müvekkilinin çekten doğan kendi alacağını tahsil edebilmesi için dava konusu çeklerin müvekkilin iadesine yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkili şirket aleyhine ikame olunan davanın yasal dayanaktan mahrup olup reddi gerektiğini, müvekkili şirketin temlik aldığı alacakların müşterisi olan şirketlerin mal ve hizmet satışlarından doğmuş veya doğacak alacakları olup cari hesaplarına kayıtlı ve faturalandırılan alacaklar olduğunu, müvekkili şirket ile faktoring müşterisi … arasında imzalanan faktoring sözleşmesine istinaden faktoring müşterisinin fatura alacaklarının temlik alındığını, söz konusu temlik işlemine istinaden dava konusu çekin müvekkili şirkete verildiğini, çeklerin bankaya ibraz edildiğini, ancak çekler hakkında ödeme yasağının verilmiş olduğunu anladıklarını, davacı tarafın çeklerin çalıntı olduğuna dair iddia ve beyanları kabul edilse dahi müvekkili şirketin çeklerin iktisap tarihinde bu hususu bilebilecek durumda olmasının ve çeki davacının zararına bilerek iktisap ettiğinin kabülünün mümkün olmadığını, dava konusu sahtelik hırsızlık mutlak defi olarak müvekkili şirkete ileri sürülemeyeceği, müvekkili şirket faktoring sözleşmesine bağlı olarak faktoring müşterisinin fatura alacaklarını temlik aldığını, müvekkili şirketin iyiniyetinin korunacağının ve davacının istirdat talebinde bulunamayacağının Yargıtay içtihatlarındanda anlaşılabileceğini belirterek, müvekkili şirketin iyi niyetli yetkili hamil olduğu, dava konusu çeklere ilişkin olarak açılan istirdat davasının reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Dava, çekin istirdadı istemine ilişkindir.
Bakırköy …Asliye Ticaret Mahkemesinin… Esas sayılı dosyası celp edilmiş ve yapılan incelemesinde; davacı tarafından zayi nedeniyle 46 adet çekin ve 2 adet senedin iptali istemi ile açılan davada, davacı vekiline 6 adet çekin ibraz edilmiş olması sebebiyle iade davası açmak üzere süre verildiği ve davacı tarafından mahkememizde davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu çeklerin; …Bankası …Şubesine ait keşidecisi … olan, 31/03/2014 keşide tarihli, 5812838 nolu ve 5.000,00-TL bedelli olup, … Şti. keşide edildiği, cirantaların ise sırasıyla … ve …, son olarak …olduğu, … Bankası… Şubesine ait keşidecisi… olan, 20/04/2014 keşide tarihli, … nolu ve 4.850,00-TL bedelli olup, …Şti. Keşide edildiği, cirantaların ise sırasıyla… ve …, son olarak …olduğu, …bank … Şubesine ait keşidecisi … olan, 31/04/2014 keşide tarihli, … nolu ve 2.260,04-TL bedelli olup, … Şti. keşide edildiği, cirantaların sırasıyla … …, …ve …, son olarak …olduğu, …Bankası… Şubesine ait keşidecisi…Şti. Olan, 20/04/2014 keşide tarihli, … nolu ve 4.000,00-TL bedelli olup, …Şti keşide edildiği, cirantaların sırasıyla …A.Ş., … ve …, son olarak …olduğu,…bank … Şubesine ait keşidecisi …Şti. Olan, 01/04/2014 keşide tarihli, … nolu ve 5.134,00-TL bedelli olup, …keşide edildiği, cirantaların sırasıyla … ve …, son olarak …olduğu yapılan inceleme sonucu belirlenmiştir.
Davacı ve davalı kayıtları ile davacı tarafından bildirilen dava dışı şirketlerin kayıtlarında bilirkişi incelemesi yapılması için dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi raporunda, ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu, açılış ve kapanış onaylarının yaptırılmış olduğu ve TTK 64.madde hükümlerine uygun olduğu görülmüştür.
Davalı şirket kayıtlarında yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde ise; davalının ibraz edilen ticari defterlerinin kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş olduğu, açılış ve kapanış onaylarının yaptırılmış olduğu ve defter kayıtlarının birbirini doğruladığı, ticari defterlerin davalı … A.Ş lehine delil vasfının olduğu, ibraz edilen belgelere göre davalı … A.Ş ile dava dışı … arasındaki arasındaki ticari ilişkinin 09/12/2013 tarihli faktoring sözleşmesi ile başlamış olduğu tespit edilmiş, dava dışı …’ in mal ve hizmet satımı karşılığında düzenlenmiş olan faturaya bağlı alacak tutarlarını sözleşme hükümlerine göre devir temlik sözleşmesi ile … A.Ş’ne devir ettiği, dava dışı … in alacaklı olduğu şirketten 6 adet çek aldığı ve dava konusu çeklerin de bu çekler olduğu tespit edilmiştir. Dava konusu çeklerin, dava dışı … tarafından davalı … A.Ş.’ye verilmiş olduğu ve davalı şirket tarafından peşin iskonto sonrası kalan bedel olan 31.900,00-TL olarak dava dışı …’ in, … bankası… Şubesi hesabına ödendiği belirtilmiştir. Bilirkişi raporunda, faktoring şirketine çeki ciro edip veren ve aynı zamanda fatura alacaklısı dava dışı …, bu kişiden bir önceki ciranta fatura borçlusu … olduğu, 90 Sayılı Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve BDDK tarafından 08/07/2010 tarihli Faktoring İşlemlerine İlişkin Genelge uyarınca ciro silsilesinde bir kopukluk olmadığı, …bank … Şubesine ait … nolu çekin davacı tarafından ciro edilerek temlik eden fatura borçlusu … ciro edilmesi, …bankası…Şubesine ait … nolu çek ve …bank… Şubesine ait … nolu çekin davacı kayıtlarında bulunmadığı, ciranta yazılı beyanları ile çeklerin kendi uhdesinde olduğunun ispata çalışılması, hırsızlık olayının 13/12/2013 tarihinde olması ancak, dava dışı … ile davalı … şirketi arasında sözleşmenin 09/12/2013 tarihinde olması durumları ile davalı … çeklerin iktisabında kasten/bilerek davacı zararına hareket edilmediği hususunda kanaate varıldığını bildirdiği görülmüştür.
Davacı yetkili hamil olduğunu belirttiği çeklerin çalınması sonucu açılan çek iptali davasında, davalının çekin hamili olduğunu belirterek müdahil olması sonucu, dava konusu çekin davalı … şirketi tarafından gerekli inceleme yapılmadan ağır kusur ile temlik alındığını belirterek iş bu davayı açmış ve çekin istirdadını talep etmiştir. Dava konusu ihtilaf, davacının yetkili hamil olup olmadığı ve davalının çeki ağır kusuru ile iktisap edip etmediği noktalarında toplanmaktadır.
Dosya kapsamı değerlendirildiğinde; her iki tarafın ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun olarak tutulduğu, dava konusu çeklerin 2 adetinin davacı kayıtlarına işlenmemiş olduğu, davacının çek üzerinde ciranta olarak yer almadığı ve çekin kaybolduğunu belirterek açmış olduğu iptal davasında davalı tarafından ibraz edilmesi sonucu iş bu davanın açıldığı, davalı tarafından ise çekin dava dışı … ile yapılan sözleşme kapsamında bu şirket tarafından ve gerekli olan fatura ve belgelerin de ibraz edilmesi sonucu kabul edildiği, faktoring sözleşmesinin hırsızlık olayının bildirildiği tarihten önce imzalandığı tespit edilmiştir. Ticaret Kanunu’nda yer alan hükümlere paralel olarak, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunun 9/3 maddesinde “faktoring şirketi bile bile borçlunun zararına hareket ederek kambiyo senedi iktisap etmemiş ise şahsi def ilerin faktoring şirketine karşı ileri sürülemeyeceği” belirtilmiş olup, bu kapsamda faktoring şirketleri, fatura tevsiki ile birlikte çeki ciro yolu ile temlik alabilecektir. Davalı şirket tarafından yukarıda açıklandığı üzere gerekli belgelerin alındığı anlaşılmış, çek üzerindeki ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığı ve davalının çekin çalıntı olduğunu bilerek, davacının zararına olacak şekilde, ağır kusuru ile çeki kabul ettiği kanıtlanamadığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

GEREĞİ DÜNÜŞÜLDÜ : Açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının reddine,
2-Davalının kötü niyet tazminatı talebinin şartlar oluşmadığı nedenle reddine,
3-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 44,40 TL ilam harcının peşin alınan 414,05 TL’den düşümü ile geri kalan 369,65 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üstünde bırakılmasına,
5-Davalının yaptığı 110,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Asgari Ücret Tarifesi gereği 2.909,28 TL ücret takdirine, bunun davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili, Feri Müdahil vekili ve davalı … Faktöring vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı.

Katip …

Hakim …