Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1500 E. 2019/442 K. 09.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2014/1500 Esas
KARAR NO: 2019/442

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ: 05/12/2014
KARAR TARİHİ: 09/05/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili tarafından davalı şirkete …’ya gönderilmek üzere yaş meyve sebzeyi taşımak için verildiğini, bu taşıma esnasında ürünlerin zarar görmesi halinde davalı yanca zararın karşılanacağının taahhüt edildiğini, davalının taşıma için kullandığı aracın Mokovada kaza yapması neticesinde ürünlerin kullanılamaz hale geldiğini, bu sebeplede davalı … şirketine başvuru yaptıklarını, açılan hasar dosyasının içeriğinde malların Bulgaristana gönderildiğini kazanın … da oluştuğunu bu sebeple poliçe kapsamında bulunmadığından ödemenin yapılamayacağı cevabı geldiğini, bu sebeple poliçe de belirtilen hasar bedelinin davalıdan tahsili amacı ile huzurdaki davanın açılarak, davalı yandan şimdilik 30.000,00 TL’nin tahsilini, yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının sigortalattığı ürünlerinin zararını istediği bu davasının zamanaşımına uğradığını, davacı tarafın bu davada aktif husumet ehliyeti olmadığını, davacının müvekkili şirketin talebini reddettiği 10/06/2010 tarihinden 4 yılı aşkın bir süre sonra müvekkilinin …Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü’ne şikayet ettiğini, dolayısıyla iki yıllık zaman aşımı süresini kaçırdığını, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, dava konusu emtiaların Bulgaristan adresinde mukim dava dışı … isimli bir firmaya … şartıyla satıldığını, bu sebeple aktif husumet ehliyeti olmayacağını, yanı dava konusu hasar müvekkili tarafından düzenlenen poliçede öngörülü teminat kapsamı dışında kaldığını, bu sebeplerle davanın reddini, alacağın reddini, yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasındaki Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi kapsamında …’da meydana gelen kazada davacıya ait olduğu beyan edilen mallar dolayısıyla poliçe kapsamında zararın davalı … şirketinden tahsiline ilişkin tazminat alacağı davasıdır.
Dava konusu ihtilaf; dava konusu zarara sebebiyet veren kazanın taraflar arasındaki poliçe kapsamında olup olmadığı, buna bağlı olarak ta taraflar arasındaki sigorta poliçesi kapsamında taşıyıcı aracın kaza yapması neticesinde uğradığı zararının tazmininden davalı … şirketinin sorumlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dosya mahkememizce resen belirlenen bilirkişi heyetine tevdi edilerek rapor hazırlaması talep edilmiş bilirkişi heyeti raporunda “Taraflar arasında mevcut Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesinin 3. Maddesi Sigortalıya “partiler halinde sevk ettireceği sigorta konusu mallara ait bilgileri, aylık olarak, beher sevkıyat için, seferin başlangıcından varış mahalline kadar tüm seferi kapsayacak şekilde (mal cinsi, sigorta bedeli, malın nereden nereye sevkedileceği, hareket tarihi, gemi adı, kamyon plaka no.,vb gibi bilgileri içermek üzere) sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Usulüne uygun bildirilmemiş seferler işbu abonman sözleşmesi kapsamında değerlendirilmeyecektir.” Denilmektedir.Nitekim dava konusu ihtilaf ile ilgili olarak davacı tarafın sigortacıya 13.03.2010 tarihinde 441411 no.lu fatura ile 18.525,- USD tutar karşılığında sattığını belirttiği emtia, bildirdiği alıcı adresi olan … adresinde mukim …’a sağ salim ulaştığı anlaşılmaktadır.Davacı tarafın davaya konu olan hasar talebi ile ilgili olay, malın Bulgaristan’daki alıcısının, sağ salim teslim aldığı domates aynı emtiasını “…Ltd” şirketine satışı nedeniyle Rusya’ya taşınması sırasında olduğundan, işbu dava dosyasına konu olan sigorta teminatı kapsamı dışında kaldığı,” şeklinde raporunu sunmuştur.
Dosya mahkemece resen belirlenen gümrük uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek rapor hazırlaması için tevdi edilmiş bilirkişi raporunda “Taraflar arasında mevcut Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesinin 3. Maddesi Sigortalıya “partiler halinde sevk ettireceği sigorta konusu mallara ait bilgileri, aylık olarak, beher SEVKİVAT İÇİN, SEFERİN başlangıcından varış mahalline kadar türn seferi kapsayacak şekilde(mal cinsi, sigorta bedeli; malın nereden nereye sevk edileceği, hareket tarihi, gemi adı, kamyon plaka no., vb. gibi bilgileri içermek üzere) sigortacıya bildirmekle yükümlüdür Usulüne uygun bildirilmemiş seferler işbu abonman sözleşmesi kapsamında değerlendirilmeyecektir ” Denilmektedir.Nitekim dava konusu ihtilaf ile ilgili olarak davacı tarafından sigortacıya 13.03.2010 tarihinde … no.lu fatura île 18.525, -USD tutar karşılığında sattığını belirttiği emtia, bildirdiği alıcı adresi olan olan … adresinde mukim …’a sağ salim ulaştığı anlaşılmaktadır.Davacı tarafın davaya konu olan hasar talebi ile ilgili olay, malın Bulgaristan’daki atıcısının, sağ salim teslim aldığı domates aynı emtiasını “… Ltd. şirketine satışr nedeniyle Rusya’ya taşınması sırasında olduğundan, işbu dava dosyasrna konu olan sigorta teminatı kapsamı dışında kaldığı” şeklinde raporunu sunmuştur.
Davacının yapmış olduğu itirazlar neticesinde önceki raporlarda irdelenerek itirazların değerlendirilmesi amacı ile dosya yeni bilirkişi heyetine tevdi edilmiş heyet raporunda “başta gümrük beyannamesi olmak üzere diğer ihracat evraklarında belirtilmediğinden davaya konu ihracatın doğrudan Bulgaristan ülkesine yapıldığı, Taraflar arasındaki sigorta sözleşmesi ile …’a yapılan taşıma sigorta sözleşmesi ile teminat altına alınmış olduğundan, aracın Rusya’da yapmış olduğu kazadan kaynaklanan zararlar için davalı sigortacının tazminat borcunun doğmadığı, davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı” şeklinde heyetçe rapor sunulmuştur.
Taraflarca yapılan itiraz ve beyanlar ile Antalya Gümrük ve Ticaret müdürülğünce gönderilen belgeler incelenerek ek raporu hazırlaması için dosya bilirkişi heyektine tevdi edilmiş heyet ek raporunda “mocoterms 2010 kurallar dış ticarctte kullanılan uluslararası teslim şeklidir. Ülkemizin de uymak zorunda olduğumuz uluslararası kurallar olduğundan, Antalya Gümrük Müdürlüğüne tescilli … ihracat beyannamesi eki 13.03.2010/441411 tarih sayılı fatura, …numaralı Tır Karnesinde, … numaralı CMR belgelerinde ahcı …, olarak göründüğü, aynı durumun Antalya Gümrük Müdürlüğünün yazı ve eki belgelerde göründüğü,Hasarın 19,03,2010 tarihinde plakası…plakalı aracın Moskova’da yapmış olduğu kaza sonucu meydana geldiği, Dosyada Bulgaristan’dan Rusya yapılan sevkiyatın sigorta şirketine bildirildiğine ilişkin bilgi ve belgenin olmadığı, Poliçede Bulgaristan’dan Rusya yapılan sevkıyatın sigorta kapsamında olduğuna ilişkin bir bilginin olmadığı,Tır karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi (1975 Tır Sözleşmesi) uyarınca ihracat beyanname konusu eşyaların Çıkış noktası Antalya Varış noktası alıcı …’a kadar teminat altına alındığı, İhracat Yönetmeliğinin tanımlar başlıklı 4/n. Maddesi dikkate alındığında yapılan ihracatın, Transit Ticaret ile ilgisi olmadığı, Anlaşıldığından, 17,08.2017 günlü bilirkişi raporumuzdaki görüşümüzün değiştirilmesini gerektirecek bir husus bulunmadığı,” şeklinde heyet ek raporunu sunmuştur.
Tüm dosya kapsamına göre, mahkememizce yapılan değerlendirmede; Taraflar arasında Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi düzenlenmiş olup, … no.lu Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesinin “Sigorta Konusu” başlıklı birinci maddesi “Sigortacı, Sigortalı’nın Gemi/Kamyon/Uçak/Tren ile Türkiye’den Rusya ve Avrupa ülkelerine sevkiyatlarının gerçekleştireceği dondurulmuş narenciye ve meyve emtiasını işbu abonman sözleşmesi genel ve özel şartları doğrultusunda, herbir nakliye seferi aylık olarak yapılacak bildirimler için sigortalamayı taahhüt eder.” hükmünü içerdiği, bu hüküm uyarınca, davacı tarafın sigorta güvencesinden yararlanabilmesi için taşımanın nereden nereye yapılacağını davalı tarafa bildirmesi ve seferin başlangıç noktasının Türkiye olması zorunludur. Taraflar arasında mevcut Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesinin 3. Maddesi Sigortalıya “partiler halinde sevk ettireceği sigorta konusu mallara ait bilgileri, aylık olarak, beher sevkivat için, seferin başlangıcından varış mahalline kadar türn seferi kapsayacak şekilde(mal cinsi, sigorta bedeli; malın nereden nereye sevk edileceği, hareket tarihi, gemi adı, kamyon plaka no., vb. gibi bilgileri içermek üzere) sigortacıya bildirmekle yükümlüdür, usulüne uygun bildirilmemiş seferler işbu abonman sözleşmesi kapsamında değerlendirilmeyecektir ” denilmektedir. Nitekim dava konusu ihtilaf ile ilgili olarak davacı tarafından sigortacıya 13.03.2010 tarihinde … no.lu fatura île 18.525, -USD tutar karşılığında sattığını belirttiği emtia, bildirdiği alıcı adresi olan olan … adresinde mukim …’a sağ salim ulaştığı anlaşılmaktadır. Davacı tarafın dava konusu olan ve davalı … şirketine bildirdiği taşıma, … no.lu fatura tahtında yapılmış ve adres olarak faturada “…” olarak adres bildirilmiş olduğu, davalı … şirketinin de bu bildirim doğrultusunda, … taşımasını sigorta teminatı altına aldığı, bu sebeple de Bulgaristan-Rusya arasında meydana gelen zararın sigorta teminatı kapsamında olmadığı, ayrıca Bulgaristan’daki alıcı “…” firması, dava konusu emtiayı…no.lu fatura tahtında “…” firmasına satmış ve hasar bu aşamada meydana gelmiş olup bu sebeple de davacının işbu emtia bakımından menfaatinin kalmadığı, hasarın Türkiye’den yapılan bir taşıma esnasında meydana gelmediğini de ortaya koymaktadır.
Antalya Gümrük Müdürlüğüne tescilli … ihracat beyannamesi eki …tarih sayılı fatura, … numaralı Tır Karnesinde, … numaralı CMR belgelerinde ahcı …, olarak göründüğü, aynı durumun Antalya Gümrük Müdürlüğünün yazı ve eki belgelerde göründüğü, hasarın 19/03/2010 tarihinde plakası… plakalı aracın Moskova’da yapmış olduğu kaza sonucu meydana geldiği, dosyada Bulgaristan’dan Rusya’ya yapılan sevkiyatın sigorta şirketine bildirildiğine ilişkin bilgi ve belgenin olmadığı, poliçede Bulgaristan’dan Rusya yapılan sevkıyatın sigorta kapsamında olduğuna ilişkin bir bilginin olmadığı, Tır karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi (1975 Tır Sözleşmesi) uyarınca ihracat beyanname konusu eşyaların Çıkış noktası Antalya Varış noktası alıcı …’a kadar teminat altına alındığı, İhracat Yönetmeliğinin tanımlar başlıklı 4/n. Maddesi dikkate alındığında yapılan ihracatın, Transit Ticaret ile ilgisi olmadığı anlaşılmış davacı tarafın taşımanın transit ticari taşıma olduğuna dair beyanlarına itibar edilmemiştir.
Netice olarak yukarıda açıklanan gerekçelerle Bulgaristan’dan Rusya’ya yapılan taşıma sonrasında Rusya’da meydana gelen kaza dolayısıyla oluşan zararın taraflar arasındaki poliçe kapsamında kalmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerektiği kanaatine varıldığından aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

HÜKÜM/Gerekçesi açıklandığı üzere;
1- Davanın reddine,
2-Alınması gerekli harç 44,40 TL olup, peşin alınan 512,35 TL den mahsubu ile fazla alınmış olan 467,95 TL harcın karar kesinleştikten sonra istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yatırılan gider avansından kullanılan 107,00 TL tebligat ve posta masrafından oluşan yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 3.600,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
6- Karar kesinleşene kadar yapılacak yargılama giderlerinin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye gider avansının istek halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip …

Hakim …
¸