Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2014/1227 Esas
KARAR NO :2022/895

BİRLEŞEN 19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN … ESAS SAYILI DOSYASI

DAVA:Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:16/09/2014
KARAR TARİHİ:24/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 4.600.000,00 TL bedelli ve … HES projesi kapsamında yapılacak olan 1 yıl süreli olan hidromekanik teçhizat imalat ve montaj sözleşmesi imzalandığını, sözleşme gereği olarak 460.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubu ile, 920.000,00 TL bedelli avans teminat mektubunun teslim edildiğini, bu çerçevede müvekkili şirkete 19/05/2012 tarihinde kağıt üzerinde yer teslimi yapıldığını, ancak geçen süre zarfında sözleşmeye göre davalı şirketin yükümlülüğünde olan işlemleri hiç yapmadığını ya da kısmen yaptığını, dolayısıyla 19/05/2012 tarihli yer teslim tutanağının fiilen hayata geçirilemediğini, bunun sonucu olarak da müvekkili şirketin yükümlülüğünde olan ve sözleşmenin esaslı unsurunu oluşturan ve 02/11/2013 tarihinde onaylanan güzergah projesi ile belirlenen ve sözleşmenin %74lük ana unsurunu oluşturan 3.409.929,99 TL bedelli kısmı olan cebri boruların montajının yapılamadığını, kısaca müvekkili şirketin edimlerinin büyük kısmını elinde olmayan nedenlerle yerine getiremediğini, bu konularla ilgili olarak davalı şirket ile defalarca yazışmalar yapıldığını, eksikliklerin giderilmesinin talep edilmiş olmasına rağmen, işin gecikmesinden müvekkili şirketi sorumlu tutup, müvekkili şirkete ihtarname gönderilerek sözleşme davalı tarafından tek taraflı olarak feshedildiğini, sözleşmenin imzası ile kendilerine teslim edilen 920.000,00 TL bedelli avans teminat mektubu ile 460.000,00 TL kesin teminat mektubu olmak üzere toplam 1.380.000,00 TL tutarlı iki adet teminat mektubu nakde çevrilerek irat kaydedildiğini, müvekkili şirketin davalı şirketin haksız ve kötü niyetli olarak sözleşmeyi feshetmesi ve toplam 1.380.000,00 TL tutarındaki teminat mektuplarını nakde çevirmesinden dolayı telafisi mümkün olmayan zararlarla karşı karşıya kaldığını belirterek davanın kabulünü, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı şirkete yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davacı şirket arasında 27/03/2012 tarihli ve KDV hariç 4.600.000,00 TL götürü bedelli sözleşme akdedildiğini, sözleşmenin 7. Maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen tarafın davacı olduğunu, müvekkilinin tüm sorumluluklarını yerine getirmesine rağmen iş ve yeri teslimi sonrasında davacı firmanın 30 gün içinde sahada ekip oluşturmadığını, uygulama projelerini yapıp müvekkiline tasdik ettirmediğini, atölyelerinde imalatları yapmadığını, monte edilir halde şantiyede olmasını sağlamadığını, teslimin üzerinden 6 ay geçmesine rağmen henüz santral binası gezer vinci (montajı tamamlanmamış) ve branşman (montajı yapılmamış) haricinde imalatı yapılıp şantiyeye gelen hiçbir mekanik imalatın olmadığını, teslimden itibaren 6 ay geçmesine rağmen davacı firma tarafından henüz uygulama projelerinin dahi tamamlanmadığı hususları belirtilerek 10 gün içinde eksikliklerin giderilerek tüm ünitelerde çalışmaya başlamaları aksi halde sözleşmemin 23. Maddesi kapsamında tek taraflı olarak fesih yoluna gidileceğinin hatırlatıldığı, ancak davacı firma tarafından uyarılara olumlu karşılık verilmediğini, özetle davalı müvekkili ile davacı arasında akdedilen sözleşmedeki edimlerini gereği gibi ifa etmeyen davacının talep ettikleri tarih bakımından zamanaşımına uğramış sözde zararları hakkında dava dilekçesinde öncelikle müvekkilinin edimlerini yerine getirmemesi iddiası ile kendi edimlerini ifa edemediğini savunan ancak daha sonra edimin imkansızlığı ve ayrıca sözleşme konusunun da ayıplı olduğunu iddia ederek iddiaları ile çelişen davacının haksız ve kötü niyetli davasının, taraflar arasındaki sözleşme, yazışmalar, uyarı yazıları, ihtarname, İnebolu Sulh Hukuk Mahkemesinin 2014/1 değişik iş sayılı delil tespiti dosyasındaki bilirkişi raporu ile müvekkilini zarara uğrattığı sabit olan hususlar sebebi ile öncelikle zamanaşımı bakımından olmak üzere tüm yönleri ile reddedilmesi gerektiğini belirterek davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesine talep etmiştir.
BİRLEŞEN İSTANBUL 19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN … ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalarının istanbul 12. Asliye Ticaret mahkemesi’nde devam eden 2014/… e. sayılı dava ile birleştirilmesine ve fazlaya ilişkin dava,talep hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik toplam bedelleri 1.380.000,00 TL olan iki ayrı teminat mektubunun nakte çevrildiği 18.12.2013 tarihinden müvekkilinin ilgili bankaya 21.02.2014 tarihinde yaptığı 323.806,72 TL. ödemenin mahsubu ile ( bakiye kalan 1.056.193,28 TL.nin nakte çevrilme tarihinden itibaren ek dava tarihi olan 21.06.2021 tarihine kadar işlemiş olan toplam yıllık %39 faiz üzerinden hesaplanan 3.095.086,39 TL. faiz alacağından dava dilekçesi ile talep edilen 20.000,00 TL. ve ıslah tarihi olan 08.02.2017 tarihinde talep edilen 1.692.340,00 TL.nin mahsubu ile ) bakiye 1.382.746,39 TL. faiz alacağının tahsili ile 1.056.193,28 TL. için ek dava tarihi olan 21.06.2021 tarihinden tahsil tarihine kadar işleyecek yıllık faizin %39 temerrüt faizi oranı ile davalıdan tahsiline , Sözleşme gereği yapılan imalat, montaj ve masraflardan dolayı toplam 312.675,62+ KDV 56.281,61 TL. alacak için ; 11.09.2014 tarihinden ek dava tarihi olan 21.06.2021 tarihine kadar işlemiş 257.481,85 TL. faiz alacağının tahsili ile 312.675,62+ KDV 56.281,61 TL. alacak için ek dava tarihi olan 21.06.2021 tarihinden itibaren tahsil tarihine kadar işleyecek yıllık faizin ( %11,75 ve değişen faiz oranları ile ) davalı şirketten tahsiline, 12.05.2021 tarihli Bilirkişi Raporunda mahrum kalınan kar için belirlenen 460.000,00 TL için 11.09.2014 tarihinden ek dava tarihi olan 21.06.2021 tarihine kadar işlemiş 378.800,41 TL. faiz alacağının tahsili ile 460.000,00 TL. için ek dava tarihi olan 21.06.2021 tarihinden itibaren tahsil tarihine kadar işleyecek yıllık faizin (%11,75 ve değişen faiz oranları ile) davalı şirketten tahsiline, müvekkili tarafından ilgili bankaya teminat mektubu borcuna mahsuben 21.02.2014 tarihinde ödenen 323.806,72 TL. nedeniyle 12.05.2021 tarihli Bilirkişi Raporunun 24.sayfasının 1-3. paragraflarında belirtilen 100.636,03 TL.lik alacağın ek dava tarihi olan 21.02.2014 tarihinden itibaren tahsil tarihine kadar işleyecek yıllık %11,75 ve değişen faiz oranları ile davalı şirketten tahsiline, karar verilmesi talebinden ibaret olduğunu ifade ederek iş bu dosyayı birleştirme talepli olarak açtığı anlaşılmıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Mahkememizde açılan dava: taraflar arasındaki eser sözleşmesi dolayısıyla davacı tarafından verilen teminat mektuplarının iadesi ve teminat mektupları dolayısıyla bankaya ödenen ödenmek sorunda kalınacak olan komisyon bedellerinin iadesi ve sözleşmenin haksız olarak feshedildiği iddiası ile tazminat taleplerine yönelik alacak ve tazminat davasıdır.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince dosyamız davacısı … … İNŞ.SAN.VE TİC.A.Ş.’nin kayıtlarında tarafların iddia ve itirazları, sözleşme hükümleri, fesih ve nakde çevrilen teminat mektup bedeline bankanın uyguladığı faiz, teslim edilen iş, yapılan masraf ve harcama, mahrum kalınan kar denetlenerek davacının var ise alacağının, temerrüt ve faizde irdelenerek belirlenmesi için, resen seçilecek mali müşavir ve hakediş konusunda uzman bilirkişiler aracılığıyla inceleme yapılması için … … ATM’ye talimat yazılmıştır.
Bilirkişiler … ve … tarafından talimat mahkemesine 04/10/2016 tarihinde sunulan heyet raporunda özetle;
“-Sayın Mahkemece Mahallinde inceleme yaptırılmamış olduğu için her iki tarafın dava donusu işteki taahhütlerini ne oranda yerine getirdikleri tespit edilmemiştir. Davacı yüklenici işin sadece cebri boru kısmını tespit ettirmiştir. Diğer bölümlerle ilgili olarak yapması gereken imalatı yapıp yapmadığı, yapmış ise davalının bu imalatın yerini montaja hazır hale getirmiş midir veya yapılan imalat montaj için şantiyeye getirilmiş midir. Bu konularla ilgili olarak her iki tespit bilirkişi raporlarında açıklayıcı bir bilgi mevcut değildir. Ancak Heyetimizce dosyada mevcut bilgi ve belgeler üzerinde yaptığımız inceleme sonucunda; tarafların her ikisininde sözleşmeler ile üstlenmiş oldukları edimlerini yerine getirmemiş oldukları görüş ve kanaatine varmış bulunmaktayız. Şöyle ki:
a)Davacı yüklenici cebri boru dışında yapması gereken imalatı hazırlayıo montaja hazır hale getirip şantiyeye getirmemiş ve şantiyede tespitini yaptırmamıştır.Ayrıca dava konusu iş ile ilgili projelerin hazırlanmasında ve onaylanmasında gecikmeye sebebiyet vermiştir.
b)Davalı işveren ise dava konusu HES ile ilgili projelerin zamanında yapılabilmesi için proje verilerini zamanında davacıya vermemiş ve proje tanziminin gecikmesine neden olmuştur. Ayrıca dava iş veren dava konusu tesisleri montaja hazır hale getirmemiş ve bu tesisleri montaja hazır olduğunu gösteren bir Mahkeme tespitide almamıştır.
-Bu durumda Heyetimiz dava konusu işin tarafların müşterek kusuru nedeniyle gecikmiş olduğu görüş ve kanaatine varmıştır. Bu nedenle; Davalı iş veren tarafından yapılan fesih işleminin iptali ile davacının kesin teminatının kendisine iadesi, bu iadede davacının borç alacak durumunun belirlenmesi ve SGK prim borcu ile ilgili SGK ilişiksizlik belgesinin getirtilmesi gerektiği, Taraflar arasında tasfiye kesin hesabı yapılarak borç alacak hesabının çıkarılması ,davacının borç ve alacağına göre avans hesabının davacı tarafından kapatılması ve davalınında avans teminat mektubunu davacıya iade etmesi gerektiği” şeklinde tespit ve değerlendirmeler yapılmıştır.
… 12.Asliye Ticaret Mahkemesinin … Talimat numarası ile alınan raporun hüküm kurmaya elverişli bulunmadığı, müşterek kusur olarak ifade edilen hususun açıklığının denetlenemediği, rakamsal değerlerin tek tek değerlendirilip belirlenmesi gerekeceği, ve kaldı ki davacının talepleri doğrultusunda her ne kadar hukuki değerlendirme mahkememize ait olsa dahi yapılacak bilirkişi incelemesinde bilirkişilerin görüş bildirmeksizin bir hukuki değerlendirme eşliğinde rakamsal değerleri ve olayı denetleyip sonuca gitmeleri gerektiğinden bu yönde yeniden bilirkişilerden ek rapor alınmasına, ayrıca mahkememizce istenilen hususlarda bir bilirkişinin de ilavesi suretiyle, tarafların iddia ve itirazları çercevesi ile sunulan beyanlar ile ıslah kalemleri de dikkate alınarak rapar alınmasına karar verilmiş ve bu hususta yeniden yazılan talimat uyarınca önceki bilirkişi heyetine makina mühendisi eklenerek ek rapor düzenlenmiştir.
Talimat mahkemesi bilirkişileri ek raporda;
“-Davacıya ait toplam 1.380.000,TL tutarındaki teminat mektubunun davalı tarafından davacıya iadesi gerektiği,
-Nakde çevrilmiş bulunan teminat mektuplarının nakte çevrildiği tarihten itibaren temerrüt faizi ile birlikte davacıya iadesi gerektiği,
-Davacının yapmış olduğu 718.618,52 TL lık mal ve hizxmet harcamasına karşılık satmış olduğu malzemeden aldığı 343.186,01 TL’nin düşülmesi ile zararının 375.432,51 TL olduğu ve bu bedeli davalıdan talep edebileceği,” şeklinde değerlendirmelerini bildirmişlerdir.
Mahkememizin 05/11/2018 tarihli celse ara kararı gereğince;
A-davacı ve davalının her birinin yükümlülüğünde olan işlerin tek tek sözleşme gereği tespiti ile bu işlerin hangi sıra ve sürede yapılacağının tespiti ve buna göre her bir iş için gecikme varsa bu gecikmenin ne kadar olduğu, gecikmenin kimden kaynaklandığı, gecikmeye sebep mücbir sebep varsa bunun da ayrıca tespiti,
B) 1 ve 2 no’lu ara karara istinaden bahsi geçen dosya sunulduğunda davacının üstlendiği işin yapılacağı alana isabet eden kamulaştırma kararının iptaline konu taşınmaz varsa bu taşınmazın taraflarca dosyaya sunulan ve davacı ukdesinde olan yapılacak işlere ilişkin projelerde dikkate alınmak suıretiyle bilgisayar üzerinde aynı ölçek üzerinde çakıştırması yapılarak kamulaştırma alanı içerisinde kalan ve bilahare idare mahkemesi kararıyla iptal edilen, davacının yükümlülüğünde yapılması gereken ,işin iptale konu taşınmaz sınırlarında kalan var ise bunun da ayrıca haritada ayrıca gösterilmesine, ve bunun iş sırasının da ayrıca yine süresi ile birlikte belirtilmesine,
C) Yine taraflar arasındaki iş akışına ilişkin yazışmalar da tek tek denetlenerek taraf iddia ve savunmalarını karşılar dosya kapsamı ile uyumlu, iş sırası ve süresini göz önünde bulundurur şekilde bu yönden de ayrıca denetime açık olacak şekilde, önceki alınan raporlar ve bu raporlara itirazlar da dikkate alınarak rapor sunmalarının istenilmesine, bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti 23/09/2019 tarihli raporunda özetle;
TEKNİK İNCELEME VE SONUÇ:
Tarafların her ikisinin de Sözleşmede kendileri tarafindan yapılması gerekli olan işleri gerektiği şekilde yapmadığı ve ortaklaşa olarak Sözleşme kapsamındaki “… HES Projesi İnşaatının Hidro Mekanik Teçhizat İmalat Ve Montajı” işinin gecikmesinc sebep oldukları,
Davacı yönünden Sözleşme konusu işin gecikmesinin sebebi Sözleşme kapsamında kendi sorumluluğunda bulunan uygulama projelerinin hazırlanması ve bu uygulama projelerine göre pereken imalatı yaparak montaja hazır hale getirmediği,
Davalı yönünden Sözleşme konusu işin gecikmesinin sebebi cebri boru güzergâhının değişmesi olduğu,
Davacı ve Davalırım ortaklaşa kusuru sebebiyle geciken işten dolayı;
Davacının 18.12.2013 tarihinde davalıya verdiği … …/ … Şubesinden keşide edilen 18.04.2012 tarihli; … nolu 460.000,00 TL ve … nodu 920.000,00 TL olmak üzere, toplamda 1.380.000,00 TL tutarındaki teminat mektubunun nakde çevrilmesinin uygun olmadığı,
Dava konusu iş tipi işlerde genellikle yüklenici karının %10 mertebesinde olduğu,
Davacı tarafından proje bodeli olarak dava dilekçesinde Ek-16 da belirtilen 156.065,00 TL talep edilse de bu hususta sadece dava dışı … Ltd. Şti.’nden 22.04.2013 tarih. A-… no.lu ” … HES Mekanik Teçhizat Proje Yapım Bedeli” açıklamalı (11.200,00 TL + 2.016,00 TL KDV olmak üzere) 13.216.00 TL proje faturasının dava dosyasına ibraz edildiği, hesaplamalara KBM faturasının da dahil edildiği,
MALİ İNCELEME VE SONUÇ:
Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı ve Sayın Mahkeme’nizin takdirinde olmak üzere;
Sayın Mahkeme tarafından, … Asliye Ticaret Mahkemesi … Tal dasyası vasıtasıyla, İnşaat Mühendisi ve SMMM’de oluşan 2 kişilik heyetten alınan 03.10.2016 tarihli bilirkişi raporunda tarafların ticari defterlerinin ayrıntılı incelendiği görülmektedir. Bu nedenle 03.10.2016 tarihli rapordaki tespitlere atıfta bulumarak;
Davacının 1.581.136,58 TL alacaklı olduğunun hcsaplandığı,
Taraflar Arasındaki Açık Hesap İlişkisi ve Davacının Teminat Mektuplarının Bozumu Sonrasında Bakiye Kalan Alacağı Yönünden;
Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere bu hususta davacının 491.211,83 TL alacağı olabileceği hesaplandığından;
TCMB verilerinden 18.12.2013 teminat mektubu bozum tarihi itibariyle avans faizi oranının %13,75 olduğu görüklüğünden, davacının belirlenen 491.211,83 TL asıl alacağına 18.12.2013 tarihinden itibaren %13,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği,
Davacının Mal ve Hizmet Alımları Zararının Hesaplanması:
Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere bu hususta davacının 312.675,62 TL alacağı olabileceği hesaplandığından:
TCMB verilerinden 11.09.2014 dava tarihi ilibatiyle avans faizi oranının %11,75 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 312.675,62 TL asıl alacağına 11.09.2014 tarihinden itibaren %11,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faiz yürütülebileceği,
Davacının Mahrum Kalınan Kar Yönünden Alacağının Hesaplanması:
Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere bu hususta davacının 440.000,00 TL alacağı olabileceği hesaplandığından;
TCMB verilerinden 11.09.2014 dava tarihi itibariyle avans faizi oranının %11,75 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 460.000,00 TI asıl alacağına 11.09.2014 tarihinden itibaren %11,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği,
Davacının Bankaya Ödemek Zorunda Olduğu Masraflar Yönünden Hesaplamalar:
Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzcre bu hususta davacının 317.249,13 TL alacağı olduğu hesaplandığından;
Sayın Mahkeme’ye …. … Şubesince gönderilen 31.07.2015 tarihli cevabi yazıya göre; %39 temerrüt faizi uygulandığı görüldüğünden;
11.09.2014 dava tarihinden itibaren; davacının belirlenen 317,249,13 TL asıl alacağına 11.09.2014 tarihinden itibaren %39,00 oranda banka tcmerrüt faizi yürütülebileceği, belirtilerek görüşler bildirilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi heyetinde değişiklik yapılarak yeniden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyetinin 12/05/2021 tarihli raporunda;
“A. Borçlar Hukukundan Kaynaklanan Nitelikli Hesaplamalar Bakımından
Değerlendirme
-Taraflar arasındaki sözleşmenin m. 23 hükmünde, iş sahibi tarafından yapılacak feshin nedenlerinin sayıldığı; yüklenicinin (emniyet tedbirleri dahil) vecibelerinden herhangi birine mücbir sebep olmaksızın riayet etmemesi, …. programda belirtilen sürelerde bitirmemesi, teknik yetersizlik göstermesi halinde iş sahibinin tek taraflı fesih hakkının doğduğunun düzenlendiği (m. 23.1). Hükmün devamında (23.3, 23.4.), fesihten dolayı iş sahibinin uğrayacağı zararların teminat mektubundan kesileceğinin, teminatın irat kaydedilmesi hakkının saklı olduğunun belirtildiği, bu düzenlemelere göre, sözleşmenin iş sahibi tarafından hükümde belirtilen şartların gerçekleşmesi ile feshedilmesi halinde teminattan kesinti yapılabileceği veya irat kaydedilebileceği, somut olaydaki teknik inceleme sonuçlarına bakıldığında, sözleşmenin feshinde her iki tarafın birlikte kusuru olduğunun ifade edildiği, bu nedenle iş sahibi tarafından yapılan
fesih haklı olarak değerlendirilemediği, buna bağlı olarak teminat mektubunun irat kaydedilme koşullarının oluştuğu sonucuna varılamadığı, Nitekim Yargıtayın da, gecikmede (buna bağlı olarak da fesihte) her iki tarafın ortak kusurlu olduğu durumlarda teminatın irat kaydedilemeyeceği görüşünde olduğu, -nihai ve hukuki sonuçlardaki takdir yetkisi tamamen Mahkemeye ait olmak üzere- irat kaydedilen teminat mektubu bedellerinin iaesinin gerektiği ve teminat bedellerinin irat kaydedilmesi nedeniyle banka nezdinde yapılan masrafların ödenmesi gerektiği, İfa edilmiş edimlerin ve bu edimlerin ifası için yapılan masrafların ödenmesi talebinin haklı olup olmadığının belirlenmesinde, feshin tarafların ortak kusuru ile gerçekleşip gerçekleşmediğinin veya eser sözleşmesinin sona erme nedeninin etkili olmadığı, bu talebin yerindeliğinin belirlenmesinde söz konusu edimlerin ifa edilip edilmediğinin ve ifa edilmiş edimler için masrafların yapılmış olup olmadığının önem taşıdığı,klenicinin haksız olduğunu iddia ettiği fesih nedeniyle uğradığı kar kaybının tazmini bakımından yapılan değerlendirmede teknik incelemede, feshin ortak kusura dayandığı kabul edilmiş olup bu tespite ve sözleşmeye aykırılığa dayanan tazminatın talebine ilişkin ilkelere bağlı olarak inceleme yapılması gerektiği, Türk Borçlar Hukuku sisteminde, borçlunun, sözleşmeden doğan bir edimini gereği gibi ifa etmediğinde doğan zararı tazmin etmeye mecbur olması için kural olarak kusurlu olmasının şart olduğu (TBK m. 112), somut olayda teknik inceleme verilerine göre hem tazminat isteyen alacaklının hem tazminat ile yükümlü olduğu iddia edilen borçlunun zararın doğmasında birlikte kusurlu ve feshe neden olan olgulardan birlikte sorumlu olduğunun tespit edildiği, tazminat isteyen alacaklının da zararın doğmasında kusurunun bulunmasının tazminattan indirim sebebi olduğu (TBK m. 114/II atfı ile m. 52/I), Yargıtay’ın bazı kararlarında, tarafların fesihte ortak kusurlu oldukları durumlarda, tarafların birbirinden tazminat isteyemeyeceği görüşünde olduğu; bu kararlarda Yargıtay’ın, tazminat isteyen alacaklının kusursuz olmasını aradığı; bazı kararlarında ise alacaklının kusurunun bir indirim sebebi olarak ele alınması gerektiği yönünde görüş oluşturduğu, Sayın Mahkemenin, tarafların gecikmedeki ortak kusurlarını, alacaklının tazminat istemesine engel bir husus olarak değerlendirmesi halinde yüklenicinin kar kaybı talep edemeyeceği; Sayın Mahkemenin ortak kusurun bir indirim sebebi olacağını kabul etmesi halinde ise kar kaybının talep edilebileceği ancak belirlenen tazminat miktarından indirim yapılması gerektiğinin düşünüldüğü, – Mali incelemede yer verilen mal ve hizmet alımları nedeniyle oluşan zararların, fesih nedeniyle davacı yüklenicinin malvarlığında oluşan olumlu zarar niteliğindeki fiili zarar olarak kabul edilmesi halinde tazminatın talebi bakımından yukarıda kar kaybı talebi bakımından yaptığımız değerlendirmelerin dikkate alınıp alınmayacağı hususunda takdirin Sayın Mahkemede olduğu,
B. TEKNİK İNCELEME VE SONUÇ:
– Davacı ve davalı tarafların her ikisinin de Sözleşmede yükümlülüklerinde olan işleri gerektiği şekilde yapmadığı ve ortaklaşa olarak Sözleşme kapsamındaki “… HES Projesi İnşaatının Hidro Mekanik Teçhizat İmalat ve Montajı” işinin gecikmesine sebep oldukları, – Sözleşme kapsamında yapılacak olan işin dörtte üçünü oluşturan cebri boru işlerinde, davacı müteahhit … Grup Müh. Mak. Tek. İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin yükümlülüklerini yerine getirememesinin nedeninin davalı işveren … Elektrik Üretim A.Ş. ‘nin yükümlülüklerini zamanında yerine getirmemesinden kaynaklı olduğu,
C. MALİ İNCELEME VE SONUÇ:

Teminat mektuplarının bozdurulmasından sonraki tarafların karşılık muhasebe kayıtlarında teyit edildiği üzere, davacının (davalıya olan borçlarının da mahsubu sonrasında) davalıdan 491.211,83 TL bakiye alacağı kaldığı hesaplanmış olup, taraflar arasında süregelen açık hesap ilişkisinin ve borç/alacak durumunun da hesaba katılması gerektiği mali inceleme ve değerlendirmenin teamülü gereği olup, Bu nedenle davacının sırf 2 adet ve 1.380.000,00 TL teminat mektubu alacaklı olduklarını ve bu tutarı talep etmesi hususunun takdiri ve seçimlik hak Sayın Mahkeme’nize ait olmak üzere; A. Birinci seçenek olarak: (heyetimizce bu hususta görüş bildirilmektedir)
Davacının 1.364.523,48 TL alacaklı olduğunun hesaplandığı,
• Taraflar Arasındaki Açık Hesap İlişkisi ve Davacının Teminat Mektuplarının Bozumu Sonrasında Bakiye Kalan Alacağının hesaplanması: Sayın Mahkeme tarafından bu seçeneğin benimsenmesi durumunda davacının
davalıdan 491.211,83 TL alacaklı olabileceği mütalaa edilmekle; TCMB verilerinden 18.12.2013 teminat mektubu bozum tarihi itibariyle avans faizi oranının %13,75 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 491.211,83 TL asıl alacağına 18.12.2013 tarihinden itibaren %13,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği,
• Davacının Mal ve Hizmet Alımları Zararının Hesaplanması:
Kök raporda 20-21-22-23-24. sf.larda ayrıntılı açıklandığı üzere, davacının Mal ve Hizmet Alımlarından Kaynaklı; Davacının … HES’e İşine Yönelik Mal ve Hizmet Alımları Tablosuna” göre, 256.349,35 TL, Sac Alımları (Davacının Stokuna Alınan) Tablosuna” göre, 56.326,27 TL olmak üzere KDV hariç toplamda 312.675,62 TL davacının “Mal ve Hizmet Alımından” kaynaklı 312.675,62 TL davalıya borçlu olabileceği hesaplanmıştır.
TCMB verilerinden 11.09.2014 dava tarihi itibariyle avans faizi oranının %11,75 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 312.675,62 TL asıl alacağına 11.09.2014 tarihinden itibaren %11,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği,
• Mahrum Kalınan Kar Yönünden Alacağının Hesaplanması: Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere bu hususta davacının 460.000,00 TL alacağı olabileceği hesaplandığından; Bu halde; TCMB verilerinden 11.09.2014 dava tarihi itibariyle avans faizi oranının %11,75 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 460.000,00 TL asıl alacağına 11.09.2014 tarihinden itibaren %11,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans
faizi yürütülebileceği,
• Davacının Bankaya Ödemek Zorunda Olduğu Masraflar Yönünden Hesaplamalar: Yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere; davacının bankaya 1.380.000,00 TL teminat mektubu bedelinin – 323.806,72 TL asıl borcun ödendiği ve davacının geriye 1.056.193,28 TL davacının bankaya asıl borcunun (teminat mektubundan kaynaklı) kaldığı hesaplanmaktadır. Buna göre davacının 21.02.2014 tarihi itibariyle; 95.843,84 TL + 4.792,19 TL % 5 BSMV olmak üzere 100.636,03 TL davalıdan alacaklı olduğu ve; Bu halde; TCMB verilerinden 21.02.2014 tarihi itibariyle avans faizi oranının %11,75 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 100.636,03 TL asıl alacağına 11.09.2014 tarihinden itibaren %11,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği, Ayrıca; Sayın Mahkeme’ye …. … Şb.since gönderilen yazıda % 39 temerrüt faizi uygulandığı görüldüğünden; Davacının bankaya kalan 1.056.193,28 TL asıl borcuna (davacının teminat mektubu nedeni ile bankaya kalan bakiye borcu) 21.02.2014 tarihinden itibaren % 39,00 oranda banka temerrüt faizi yürütülebileceği, B. İkinci seçenek olarak (Sayın Mahkeme tarafından bu seçeneğin benimsenmesi halinde ise) Davacının 2.253.311,65 TL alacaklı olabileceğinin hesaplandığı, Birinci seçenekte belirtilen hususlardan sadece “5.1. Taraflar Arasındaki Açık Hesap İlişkisi ve Davacının Teminat Mektuplarının Bozumu Sonrasında Bakiye Kalan Alacağının hesaplanması hususunda” kısmında değişiklik olmakla birlikte; 2. seçenek olarak; Sayın Mahkeme tarafından rapora beyan dilekçesindeki” Davanın bir alacak davası olmadığını ve 1.380.000,00 TL bedelli 2 adet teminat mektuplarının iadesi ve 18.12.2013 tarihinden itibaren işleyen ve işleyecek temerrüt faizi ve ödeyeceği banka faizlerinin davalıdan alınması” beyanının kabul edilmesi halinde; davacının davalıdan 1.380.000,00 TL alacaklı olabileceği, Bu halde; TCMB verilerinden 18.12.2013 teminat mektubu bozum tarihi itibariyle avans faizi oranının %13,75 olduğu görüldüğünden, davacının 1.380.000,00 TL asıl alacağına 18.12.2013 tarihinden itibaren %13,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği,
Her durumda faizin infaz aşamasında hesaplanması gerektiği”, şeklinde görüş bildirilmiştir.
Mahkememizin 04.07.2022 tarihli celse ara kararı ile dosya kapsamında alınmış olan bilirkişi raporlarında sözleşme gereğince ifaya ilişkin genel olarak tarafların ifa yükümlülüklerinin sıralandığı, ancak her bir edim yükümlülüğü bakımından edim sırasının ayrıca kar mahrumiyeti talebi yönünden raporların denetime elverişli olmadığı anlaşılmakla iddia ve savunmalar kapsamında sözleşme hükümleri de ayrıntılı olarak değerlendirilerek davacının dava
dilekçesindeki taleplerinin ayrı ayrı gerekçelendirilerek tespiti, mahrum kalman kar talebi yönünden Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 17/06/2021 tarih, esas, 202112835 ikrar saylı kararındaki hesaplama yöntemi kullanılmak suretiyle tespiti ayrıca asıl dosya kapsamındaki alacaklar yönünden işleyen faiz alacakları talebine konu ıslah dilekçesindeki ve birleşen dosya kapsamında talep edilen faiz hesaplarının tespiti için dosya kapsamında en son rapor hazırlayan bilirkişi heyetine dosyanın tevdi ile ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi heyeti 29/08/2022 tarihli son ek raporda;”Teknik Sonuç
Dava konusu iş için tarafların ifa yükümlülüklerinin:
Cebri Boru işi sözleşmeye göre tüm işin %74’ünü oluşturmaktadır ve bu iş için birinci olarak Davalı tarafından “Güzergahın Belirlenmesi ve Kazının Yapılması” gerekmekte, ikinci olarak Davalı tarafından “Yastıklama ve Betonlama Yapılması” gerekmekte, üçüncü olarak Davacı tarafından “Hidromekanik Teçhizatın Temini ve Montajının Yapılması” gerekmektedir. İşin fiziki gerçekleşme durumu %2,12 olarak tespit edilmiştir ve işin gerçekleştirilememesinden Davalı İşveren … A.Ş.’nin sorumlu olduğu değerlendirilmektedir.
… 1 ve … 2 Regülatörü; Biriktirme Havuzu; Yükleme Havuzu; Santral Binası ve Kuyruksuyu işlerinde birinci olarak Davalı tarafından “Kazı, Beton ve İnşaat İşlerinin Yapılması” gerekmekte, ikinci olarak Davacı tarafından “Ankraj Donanımı İle Diğer Gömülü Parçaların İmalatı ve Temini” ile “Kapak vb. 2. Veya 3. Faz İçinde Olacak Ekipmanın İmalatı ve Montajı” yapılmalıdır, üçüncü olarak Davalı ve Davacı tarafından “Ankraj Donanımı İle Diğer Gömülü Parçaların Montajı ve Betonlanması” ile “Kapak vb. 2. veya 3. Faz İçinde Olacak Ekipmanın Beton İşleri” yapılmalıdır. İşin fiziki gerçekleşme durumu %0 olarak tespit edilmiştir ve işin gerçekleştirilememesinden Davalı İşveren … A.Ş. ve Davacı … Grup Müh. A.Ş.’nin müştereken sorumlu olduğu değerlendirilmektedir.
Santral Binası Gezer Vinci (50 ton + 10 ton) işinde birinci olarak Davalı tarafından “Santral Binası Beton ve İnşaat İşlerinin Yapılması” gerekmektedir, ikinci olarak Davacı tarafından “Santral Binası Gezer Vinci İmalatı ve Montajı” yapılmalıdır. İşin gecikmeli olarak gerçekleşme durumunun %95 olduğu tespit edilmiştir ve işin gecikmeli gerçekleştirilmesinden Davalı … A.Ş.’nin sorumlu olduğu değerlendirilmektedir.
Davacı yüklenicinin mahrum kaldığı kârın:
“Cebri Boru” işi için Davacının mahrum kaldığı kâr, kârın tamamıdır ve 340,993,00 TL olduğu, genel giderlerin ise yapılan kısma göre 10.843,58 TL olduğu değerlendirilmektedir. … 1 ve … 2 Regülatörü; Biriktirme Havuzu; Yükleme Havuzu ile Santral Binası ve Kuyruksuyu işleri için Davacının mahrum kaldığı kâr, karın yarısıdır ve 51.289,48 TL olarak hesaplanmaktadır. Santral Binası Gezer Vinci (50 ton + 10 ton) işi için Davacının mahrum kaldığı kâr, kârın tamamıdır ve 16.428,05 TL olarak, genel gider ise yapılan kısma göre 23.409,97 TL olarak hesaplanmaktadır. Sonuçta Davacının mahrum kaldığı kârın 408.710,52 TL, Davacının genel giderlerinin 34.253,55 TL olmak üzere Davacının mahrum kaldığı toplam müteahhit kârı 442.,964,07 TL olarak hesaplanmaktadır.
Mali Sonuç
Taraflar Arasındaki Açık Hesap İlişkisi ve Davacının Teminat Mektuplarının Bozumu Sonrasında Bakiye Kalan Alacağı Yönünden:
Teminat mektuplarının bozdurulmasından sonraki tarafların karşılık muhasebe kayıtlarında teyit edildiği üzere, davacının (davalıya olan borçlarının da mahsubu sonrasında) davalıdan 491.211,83 TL bakiye alacağı kaldığı hesaplanmış olup, taraflar arasında süregelen açık hesap ilişkisinin ve borç/alacak durumunun da hesaba katılması gerektiği mali inceleme ve değerlendirmenin teamülü gereği olup,
Bu nedenle davacının sırf 2 adet ve 1.380.000,00 TL teminat mektubu alacaklı olduklarını ve bu tutarı talep etmesi hususunun takdiri ve seçimlik hak elbette ki Sayın Mahkeme’nize ait olduğu belirterek;
1.seçenek olarak; Sayın Mahkeme tarafından bu seçeneğin benimsenmesi durumunda .09.2019 tarihli kök raporda “4. MALİ İNCELEMELER VE DEĞERLENDİRMELER” başlıklı sf. 17-26. sf.lar arasında ayrıntılı inceleme ve değerlendirmeler yapılmış olup özetle; davacının davalıdan 491.211,83 TL alacaklı olabileceği mütalaa edilmektedir;
Bu hususun kabulü halinde; Davacının 18.12.2013 teminat mektubu bozum tarihinde ve teminat mektuplarının bozdurulmasından kaynaklı kalan bakiye olarak davalıdan 127/… hesabında 491.211,83 TL bakiye alacağının kaldığı hesaplanmakla birlikte;
TCMB verilerinden 18.12.2013 teminat mektubu bozum tarihi itibariyle avans faizi oranının %13,75 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 491.211,83 TL asıl alacağına 18.12.2013 tarihinden itibaren %13,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebilecektir.2. seçenek olarak; Sayın Mahkeme tarafından rapora beyan dilekçesindeki “Davanın bir alacak davası olmadığını ve 1.380.000,00 TL bedelli 2 adet teminat mektuplarının iadesi ve 18.12.2013 tarihinden itibaren işleyen ve işleyecek temerrüt faizi ve ödeyeceği banka faizlerinin davalıdan alınması ve ” beyanının kabul edilmesi halinde; davacının davalıdan 1.380.000,00 TL alacaklı olabileceği,
Bu halde; TCMB verilerinden 18.12.2013 teminat mektubu bozum tarihi itibariyle avans faizi oranının %13,75 olduğu görüldüğünden, davacının 1.380.000,00 TL asıl alacağına 18.12.2013 tarihinden itibaren %13,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebilecektir.Davacının Mal ve Hizmet Alımları Zararı Yönünden:Kök raporda ayrıntılı belirtildiği 21-22-23-24. sflarda ayrıntılı açıklandığı üzere, davacının Mal ve Hizmet alımlarından kaynaklı;Davacının … HES’e İşine Yönelik Mal ve Hizmet Alımları Tablosuna” göre, 256.349,35 TL, Sac Alımları (Davacının Stokuna Alınan) Tablosuna” göre, 56.326,27 TL olmak üzere KDV hariç toplamda 312.675,62 TL davacının “Mal ve Hizmet Alımından” kaynaklı 312.675,62 TL davalıdan alacaklı olabileceği hesaplanmıştı;TCMB verilerinden 11.09.2014 dava tarihi itibariyle avans faizi oranının %11,75 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 312.675,62 TL asıl alacağına 11.09.2014 tarihinden itibaren %11,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebilecektir.
Mahrum Kalınan Kar Yönünden Alacağı Yönünden:
Yukarıda açıklandığı üzere iş bu ek rapor aşamasında teknik inceleme ve değerlendirme ile davacının mahrum kaldığı kar miktarı 442.964,07 TL olarak hesaplanmıştır.
TCMB verilerinden 11.09.2014 dava tarihi itibariyle avans faizi oranının %11,75 olduğu görüldüğünden davacının belirlenen 442.964,07 TL asıl alacağına 11.09.2014 tarihinden itibaren %11,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebilecektir.Davacının Bankaya Ödemek Zorunda Olduğu Masraflar Yönünden: Davacının 21.02.2014 tarihi itibariyle; 95.843,84 TL + 4.792,19 TL % 5 BSMV olmak üzere 100.636,03 TL davalıdan alacaklı olduğu ve;
Bu halde; TCMB verilerinden 21.02.2014 tarihi itibariyle avans faizi oranının %11,75 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 100.636,03 TL asıl alacağına 21.02.2014 tarihinden itibaren %11,75 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebilecektir.Ayrıca; Sayın Mahkeme’ye …. … Şubesince gönderilen yazıda % 39 temerrüt faizi uygulandığı görüldüğünden;
Davacının bankaya kalan 1.056.193,28 TL asıl borcuna (davacının teminat mektubu nedeni ile bankaya kalan bakiye borcu) 21.02.2014 tarihinden itibaren % 39,00 oranda banka temerrüt faizi yürütülebilecektir”. şeklinde nihai değerlendirme ve tespitlerini sunmuşlardır.
Netice olarak mahkememizce yapılan değerlendirmeye göre taraflar arasında sabit fiyatlı götürü bedel usulü eser sözleşmesi olarak 27.3.2012 tarihli … AŞ … Hes Projesi İnşaatı/Sözleşme/Hidro Mekanik Teçhizat İmalat ve Montaj sözleşmesi bulunduğu, bu sözleşmenin 18.12.2013 tarihli ihtarname ile iş sahibi … AŞ tarafından feshedildiği ve bu konuda uyuşmazlık bulunmadığı, taraflar arasındaki ihtilafın sözleşmenin iş sahibi tarafından feshinin haklı olup olmadığı ve bu konuda yapılacak teknik değerlendirmeye göre yüklenici olan davacı tarafın taleplerinin yerinde olup olmadığına ilişkin olduğu anlaşılmıştır. – Yüklenicinin taleplerinin, irat kaydedilen teminat mektubu bedellerinin (iki adet -920.000,00 TL ve 460.000,00 TL bedelli) nakde çevirme tarihi olan 18.12.2013 tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi ile iadesi, teminat mektubunun paraya çevrilmesi nedeniyle bankaya ödenmek zorunda kalınacak olan faiz, TBK m. 484 uyarınca yapılan işler ve masraflar ile kar kaybının ödenmesine ilişkin olduğu görülmüştür.
Yapılan bilirkişi incelemesine ve özellikle son alınan ek raporda da belirlendiği ve mahkememizce hükme esas alınmaya elverişli görülen rapora göre
Cebri Boru işi sözleşmeye göre tüm işin %74’ünü oluşturduğu, bu iş için ilk olarak davalı tarafından “Güzergahın Belirlenmesi ve Kazının Yapılması” gerektiği, sonrasında ise davalı tarafından “Yastıklama ve Betonlama Yapılması” gerektiği, en son olarak ta davacı tarafından “Hidromekanik Teçhizatın Temini ve Montajının Yapılması” gerektiği işin fiziki gerçekleşme oranının %2,12 olduğu ve işin gerçekleştirilememesinden davalı İşveren … A.Ş.’nin sorumlu olduğu, … 1 ve … 2 Regülatörü; Biriktirme Havuzu; Yükleme Havuzu; Santral Binası ve Kuyruksuyu işleri için ise ilk olarak davalı tarafından “Kazı, Beton ve İnşaat İşlerinin Yapılması” gerektiği, sonrasında davacı tarafından “Ankraj Donanımı İle Diğer Gömülü Parçaların İmalatı ve Temini” ile “Kapak vb. 2. Veya 3. Faz İçinde Olacak Ekipmanın İmalatı ve Montajı” yapılması gerektiği en son olarak ise davalı ve davacı tarafından “Ankraj Donanımı İle Diğer Gömülü Parçaların Montajı ve Betonlanması” ile “Kapak vb. 2. veya 3. Faz İçinde Olacak Ekipmanın Beton İşleri” yapılması gerektiği, işin fiziki gerçekleşme oranının % 0 olduğu, işin gerçekleştirilememesinden davalı ve davacının müştereken sorumlu oldukları, Santral Binası Gezer Vinci (50 ton + 10 ton) işinde ilk olarak davalı tarafından “Santral Binası Beton ve İnşaat İşlerinin Yapılması” gerektiği, sonrasında davacı tarafından “Santral Binası Gezer Vinci İmalatı ve Montajı” yapılması gerektiği, işin gecikmeli olarak gerçekleşme oranının %95 olduğu ve işin gecikmeli gerçekleştirilmesinden davalının sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Bu bağlamda somut olaydaki teknik inceleme sonuçlarına göre, sözleşmenin feshinde her iki tarafın birlikte kusuru olduğunun ifade edildiği, bu nedenle iş sahibi tarafından yapılan Feshin taraflar arasındaki sözleşmenin m. 23 hükmüne göre haklı fesih olmadığı anlaşılmış olup, buna göre de teminat mektubunun irat kaydedilme koşullarının oluşmadığı kanaatine varıldığından, teminat mektubu bedellerinin iade edilmesi gerektiği ve …. … Şubesince gönderilen yazıda % 39 temerrüt faizi uygulandığı görüldüğünden % 39,00 oranda banka temerrüt faizine göre yapılan hesaplamalar uyarınca teminat mektubu bedellerinin tahsiline karar verilmiştir.
Cebri Boru” işi için davacının mahrum kaldığı kârın, kârın tamamı olduğu ve 340,993,00 TL olduğu, genel giderlerin ise yapılan kısma göre 10.843,58 TL olduğu, … 1 ve … 2 Regülatörü; Biriktirme Havuzu; Yükleme Havuzu ile Santral Binası ve Kuyruksuyu işleri için davacının mahrum kaldığı kârın, karın yarısı olduğu ve 51.289,48 TL olarak hesaplandığı, Santral Binası Gezer Vinci (50 ton + 10 ton) işi için davacının mahrum kaldığı kârın, kârın tamamı olduğu ve 16.428,05 TL olarak, genel gider ise yapılan kısma göre 23.409,97 TL olarak hesaplandığı ve sonuç olarak davacının mahrum kaldığı kârın 408.710,52 TL, genel giderlerinin 34.253,55 TL olmak üzere davacının mahrum kaldığı toplam kârın 442.,964,07 TL olduğu anlaşılmıştır.
Yine davacının Mal ve Hizmet Alımları Zararının Hesaplanmasına yönelik bilirkişi raporlarındaki açıklamalar uyarınca bu hususta davacının 312.675,62 TL alacağı olduğu kanaatine varıldığından, bu alacak kalemi yönünden de bu miktar esas alınarak karar verilmiştir.
Davacının Bankaya Ödemek Zorunda Olduğu Masraflar Yönünden ise, davacının 21.02.2014 tarihi itibariyle; 95.843,84 TL + 4.792,19 TL % 5 BSMV olmak üzere 100.636,03 TL davalıdan alacaklı olduğu belirlenmiş olup, bu miktar dikkate alınarak bu alacak kaleminin tahsiline karar verilmiştir.
Asıl dosya yönünden dava konusu teminat mektubu bedelleri toplamı olan 1.380.000 için mahkememizce resen yapılan hesaba göre;
Başlama Tarihi Bitiş Tarihi Gün Sayısı Oran (%) Tutar
18.12.2013 17.12.2014 365 11 151.800,00
18.12.2014 17.12.2015 365 10,5 144.900,00
18.12.2015 17.12.2016 366 10,5 145.296,99
18.12.2016 08.02.2017 52 10,5 20.643,29
Toplam Faiz : 462.640,28 TL olarak bulunmuş ve bu miktarın hükümde 1-A fıkrası ile teminat mektubu bedeli ile birlikte tahsiline karar verilmiştir.
-Asıl dosya yönünden teminat mektuplarının paraya çevrilmesi dolayısıyla bankaya ödenmek zorunda kalınan/kalınacak olan faiz için bilirkişi raporunda da belirtilen % 39 oranına göre mahkememizce resen yapılan hesaba göre;
Başlama Tarihi Bitiş Tarihi Gün Sayısı Oran (%) Tutar
18.12.2013 08.02.2017 1148 39 1.692.749,59
Toplam Faiz : 1.692.749,59 TL olarak bulunmuş, ancak ıslah ile istenilen miktar 1.692.340,00 TL olduğundan talep ile bağlı kalınarak bu miktarın hükümde 1-B fıkrası ile tahsiline karar verilmiştir.
-Birleşen dosya yönünden teminat mektubu bakiyesi olan 1.056.193,28 TL dolayısıyla bankaya ödenmek zorunda kalınan/kalınacak olan faiz için ıslah tarihi olan 08.02.2017 tarihinden birleşen dava tarihi olan 21/06/2021 tarihine kadar faiz için bilirkişi raporunda da belirtilen % 39 oranına göre mahkememizce resen yapılan hesaba göre;
Başlama Tarihi Bitiş Tarihi Gün Sayısı Oran (%) Tutar
08.02.2017 21.06.2021 1594 39 1.798.885,25
Toplam Faiz : 1.798.885,25 TL olarak bulunmuş, ancak birleşen davada istenilen miktar 1.382.746,39 TL olduğundan talep ile bağlı kalınarak bu miktarın hükümde 2-A fıkrası ile tahsiline karar verilmiştir.
-Birleşen dosya yönünden davacı tarafından yapılan iş ve masraflar olarak asıl davada kabul edilen 312.675,62 TL için (asıl davada ve ıslah ile talep edilen miktarlara ve tarihlere göre ayrı ayrı mahkememizce resen yapılan hesaba göre;
50.000 tl için ıslah tarihine kadar
Başlama Tarihi Bitiş Tarihi Gün Sayısı Oran (%) Tutar
11.09.2014 10.09.2015 365 11,75 5.875,00
11.09.2015 10.09.2016 366 10,5 5.264,38
11.09.2016 08.02.2017 150 10,5 2.157,53
Toplam Faiz : 13.296,91
312.675,62 – 50.000,00 = 262.675,62 TL için ıslahtan birleşen dava tarihine kadar
Başlama Tarihi Bitiş Tarihi Gün Sayısı Oran (%) Tutar
08.02.2017 07.02.2018 365 9,75 25.610,87
08.02.2018 07.02.2019 365 9,75 25.610,87
08.02.2019 07.02.2020 365 19,5 51.221,75
08.02.2020 07.02.2021 366 13,75 36.216,85
08.02.2021 21.06.2021 133 16,75 16.032,21
Toplam Faiz : 154.692,55
hesaplanmak suretiyle toplam (13.296,91 + 154.692,55= 167.989,46 TL işlemiş faiz belirlenmiş olup bu miktarın hükümde 2-C fıkrası ile tahsiline karar verilmiştir.
-Birleşen dosya yönünden mahrum kalınan kar olarak asıl davada kabul edilen 442.964,07 TL için asıl davada ve ıslah ile talep edilen miktarlara ve tarihlere göre ayrı ayrı mahkememizce resen yapılan hesaba göre;
50.000 tl için ıslah tarihine kadar
Başlama Tarihi Bitiş Tarihi Gün Sayısı Oran (%) Tutar
11.09.2014 10.09.2015 365 11,75 5.875,00
11.09.2015 10.09.2016 366 10,5 5.264,38
11.09.2016 08.02.2017 150 10,5 2.157,53
Toplam Faiz : 13.296,91
392.964,07 TL için ıslahtan birleşen dava tarihine kadar
Başlama Tarihi Bitiş Tarihi Gün Sayısı Oran (%) Tutar
08.02.2017 07.02.2018 365 9,75 38.314,00
08.02.2018 07.02.2019 365 9,75 38.314,00
08.02.2019 07.02.2020 365 19,5 76.627,99
08.02.2020 07.02.2021 366 13,75 54.180,59
08.02.2021 21.06.2021 133 16,75 23.984,27
Toplam Faiz : 231.420,85
hesaplanmak suretiyle toplam (13.296,91 + 231.420,85= 244.717,76 TL işlemiş faiz belirlenmiş olup bu miktarın hükümde 2-E fıkrası ile tahsiline karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl davanın (ıslah dilekçesindeki talep ve miktarlar gözetilerek) kısmen kabulü ile;
A-Teminat mektubu bedelleri olan 1.380.000,00 TL ‘nin, (18.12.2013 tarihinden ıslah tarihi olan 08.02.2017 tarihine kadar) işlemiş faizi olan 462.640,28 TL ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B-Teminat mektuplarının paraya çevrilmesi dolayısıyla bankaya ödenmek zorunda kalınan/kalınacak olan faiz için 1.692.340,00 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
C-Davacı tarafından yapılan iş ve masraflar için 312.675,62 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
D-Mahrum kalınan kar için 442.964,07 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
E-Islah dilekçesindeki miktarlara göre fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Birleşen davanın kısmen kabulü ile
A-Teminat mektubu bakiyesi olan 1.056.193,28 TL dolayısıyla bankaya ödenmek zorunda kalınan/kalınacak olan faiz için ıslah tarihi olan 08.02.2017 tarihinden birleşen dava tarihi olan 21/06/2021 tarihine kadar faiz için 1.382.746,39 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B-Teminat mektubu bakiyesi olan 1.056.193,28 TL’lik miktara birleşen dava tarihinden itibaren tahsil tarihine kadar yıllık % 39 oranında faiz uygulanmak sureti, faizin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
C-Davacı tarafından yapılan iş ve masraflar olarak asıl davada kabul edilen 312.675,62 TL için (asıl davada ve ıslah ile talep edilen miktarlara ve tarihlere göre ayrı ayrı hesaplanmak suretiyle) 167.989,46 TL işlemiş faizin davalıdan alınarak davacıya verilmesine
D-Davacı tarafından yapılan iş ve masraflar olarak 312.675,62 TL’lik miktara birleşen dava tarihinden itibaren tahsil tarihine kadar değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle, faizin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
E-Mahrum kalınan kar olarak asıl davada kabul edilen 442.964,07 TL için (asıl davada ve ıslah ile talep edilen miktarlara ve tarihlere göre ayrı ayrı hesaplanmak suretiyle) 244.717,76 TL işlemiş faizin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
F-Mahrum kalınan kar olarak 442.964,07 TL’lik miktara birleşen dava tarihinden itibaren tahsil tarihine kadar değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle, faizin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
G-Teminat mektubu borcu için davacı tarafça bankaya ödenmek zorunda olan masrafa ilişkin olarak raporda belirlenen 100.636,03 TL’nin birleşen dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
H-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Asıl dava yönünden;
a-Dava konusu olup, kabul edilen değer üzerinden alınması gereken 261.489,29 TL harçtan önceden davacıdan alınan peşin harç 25.616,25 TL ve ıslah harcı 41.801,84 TL harcın mahsubu ile kalan 194.071,20 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye aktarılmasına,
b-Davacı tarafça yapılmış olan toplam posta ve tebligat ücreti 469,65 TL, bilirkişi ücreti 14,200,00 TL olmak üzere toplam 14.669,65 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre (% 96,96) 14.223,69 TL yargılama gideri ve peşin harç 25.616,25 TL ile ıslah harcı 41.801,84 TL olmak üzere toplam 81.641,78 TL nin davalı tahsili ile davacıya ödenmesine,
c-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğininden karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 264.559,59 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile kendisini vekille temsil ettiren davacıya ödenmesine,
d-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğininden karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre reddedilen dava değeri üzerinden hesaplanan 18.968,92 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile kendisini vekille temsil ettiren davalıya ödenmesine,
4-Birleşen dava yönünden;
a-Dava konusu olup, kabul edilen değer üzerinden alınması gereken 129.521,88 TL harçtan önceden davacıdan alınan peşin harç 36.198,58 TL harcın mahsubu ile kalan 93.323,30 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye aktarılmasına,
b-Davacı tarafça birleşen dosya özelinde yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
c-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğininden karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 193.804,48 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile kendisini vekille temsil ettiren davacıya ödenmesine,
d-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğininden karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre reddedilen dava değeri üzerinden hesaplanan 34.300,51 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile kendisini vekille temsil ettiren davalıya ödenmesine,
5-Karar kesinleşene kadar yapılacak yargılama giderlerinin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye gider avansının istek halinde ilgililere iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 24/10/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır