Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2013/195 Esas
KARAR NO : 2018/344
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/06/2013
KARAR TARİHİ : 16/04/2018
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davalı şirket ile müvekkil …arasında 27.05.2005 tarihli protokol eki ve niteliğinde 03.11.2008 tarihli akaryakıt bayilik sözleşmesi yapıldığını, davalının 27.05.2005 tarihinden itibaren 15 yıl süreyle bayilik faaliyeti yapacağının kararlaştırıldığını, davalının gerek alt yapısal, gerekse işlevsel anlamda daha iyi bir seviyeye ulaşması için her türlü masrafını kendisi karşılayarak bir kısım sabit yatırım yaptığını, bu yatırımların taşınmazla bütünleşen ya da bulundukları yerden ayrıştırılması halinde ekonomik değer ifade etmeyecek türden yatırımlar olduğunu, akaryakıt istasyonunun gelişimine ve işletilmesine katkı anlamında inkişaf bedeli ödemesi yapıldığını, müvekkil şirketin bu yatırım ve inkişaf bedeli ödemelerini yapmadan evvel, davalının 27.05.2005 tarihli protokol ile öngörülen bayilik süresini dikkate alarak o istasyonun kaç yıl boyunca kendisine hizmet etmek zorunda olduğunu tespit edip, istasyona yapacağı sabit ve nakdi yatırımların tutarlarını buna göre hesapladığını, ticaret şirketlerinin kar beklentisine dönük olarak faaliyetlerini sürdürmeleri ve kar elde edilemeyeceği öngörülen bir konuda yatırım yapmayacaklarının doğal olduğunu, dağıtım şirketi olan müvekkil …de davalı tarafa bayilik verirken ve kar beklentisi ve öngörüsüyle hareket ettiğini, taraflar arasında 27.05.2005 tarihli protokol ve eki niteliğinde bayilik sözleşmesi imzalandığını, dağıtım şirketinin akaryakıt istasyonuna yaptığı sabit yatırımların bayilik süresinden bağımsız olduğunu, bayilik süresi “1 yıl da olsa 1 yüzyıl da olsa” her hal ve şartta bu yatırımların dağıtım şirketince zaten işin doğası gereği yapılmak zorunda olduğu düşüncesi ekonomik gerçeklere ve sektör uygulamasına aykırı olduğunu, müvekkil şirket davalının faaliyet gösterdiği istasyona bu yatırımları yaparken, İstasyonun …bayii olarak faaliyet göstereceği süreyi, yani bayilik sözleşmesini esas aldığını, bayilik süresinin sonunda bunların iade alınamayacağını öngördüğünü, müvekkil şirketin, akdedilmiş protokol ve sözleşme kapsamında üstlenmiş olduğu edimleri eksiksiz olarak yerine getirdiğini, dava konusu akaryakıt istasyonuna sabit yatırımlar ve inkişaf bedeli ödemesi yaptığını, …’nun öngördüğü şekilde dikey ilişkinin sonlandırılması suretiyle bayiilik ilişkisi ile ilintili tüm sözleşmelerin birlikte ve öngörülen zamandan önce neticelendirilmesi sonucunda, müvekkil şirketin peşinen ve sözleşme süresi öngörülerek yapmış olduğu yatırımların ve inkişaf bedeli ödemelerinin, geçersiz ve müvekkil şirketin yararlanamayacağı süreye karşılık gelen kısmının, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre faiz ve semereleri ile birlikte müvekkil şirkete iadesi gerektiğini, sabit yatırım bedelinin geçersiz ve müvekkil şirket tarafından kullanılmayacak sözleşme süresine karşılık gelen kısmı, müvekkil şirketçe kıstelyevm hesabına göre ve fazlaya ilişkin hak saklı kalmak kaydıyla 575.996,23 TL olarak hesap edildiğini, ödenen inkişaf bedelinin müvekkil şirketin kıstelyevm hesabına göre 385.882,33 TL olarak hesap edildiğini, müvekkil şirketin yapmış olduğu sabit yatırım harcaması ve kullanılmayacak sözleşme süresine karşılık gelen 575.996.23 TL tutarındaki kısmının, müvekkil şirketçe yapılan sabit yatırım harcaması tarihinden itibaren değişen oranlarda TCMB’ nin kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranında faizi ve faizin KDV’si ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkil şirkete ödemesini, söz konusu inkişaf bedelinin , geçersiz ve müvekkil şirket tarafından kullanılamayacak sözleşme süresine karşılık gelen 385.882,33 TL, yapılan inkişaf bedeli ödemelerinin yapıldığı tarihten itibaren TCMB’nin kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranında faizi ve faizin KDV’si ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkil şirkete ödenmesini, yargılama giderlerinin davalı yana yüklenilmesi talep ve dava edilmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligatın yapıldığı, cevap verilmediği görülmüştür.
Dava, taraflar arasında imzalanan protokol ve akaryakıt bayilik sözleşmesinin …nun kararı gereğince süresinden önce sona ermesi sebebiyle davacı tarafından sözleşme kapsamında yapılan ve ödenen ancak geçersiz ve davacı tarafından kullanılamayacak süreye tekabül eden bedellerin tahsili istemine ilişkindir.
… Anonim Şirketi ile davalı … Şti. Ve …Şti.arasında 27/07/2005 tarihinde imzalanan protokolün, “konu” başlıklı 2. Maddesinin “Bayi adayı, kiracısı olduğu ve mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait olan… ili,… ilçesi,… mahallesinde kain ve tapuda … pafta, … ada, …parselde kayıtlı 1562 metrekare yüzölçümlü gayrimenkul üzerinde inşa edilmiş veya daha sonra inşa edilecek satış yerinde, iş bu protokol ve eki imzalanacak Standart … bayilik Sözleşmesi hükümleri muvacehesinde, 15 (Onbeş) yıl süre ile … bayi olarak ve … amblemi altında ticari faaliyette bulunmayı kabul ve taahhüt etmiştir” hükmünü içerdiği, “tesisin inşai veya tadilatı” başlıklı 4. Maddesinin; “Protokol konusu satış yerinde, EK-l’de belirtilen ve Gümüş Projesi muvacehesinde giydirme öncesi inşaat ve/veya tadilat işleri, …’nun hazırlayacağı proje ve … standartlarına göre bayi adayı tarafından yaptırılacaktır. EK-1 ‘de … tarafından ifa edileceği belirtilen işlerin masrafları … tarafından, diğerleri ise bayi adayı tarafından karşılanacaktır. bayi adayı, iş tu protokolün imzası tarihinden itibaren 1 (bir) ay içinde, yüklendiği işleri tamamlayarak satış yerini inşaata hazır hale getirmeyi beyan kabul ve taahhüt eder.” hükmünü içerdiği, “ruhsatlar ve masraflar” başlıklı 5. Maddesinin; “Protokol konusu gayrimenkul üzerinde, satış yeri inşaatı, giydirmesi ve sonrasında ticari faaliyete geçilmesi için yetkili makamlardan alınması gereken her türlü ruhsat ve izinler, bayi adayı tarafından, iş bu protokolün imzası tarihinden itibaren 30 (otuz) gün içinde temin edilecek ve iş bu ticari ilişki nedeniyle ödenmesi gereken tüm vergi, resim ve harçlar ile yapılacak diğer masraflar bayi adayı tarafından karşılanacaktır. Bayilik ilişkisi tesisine ilişkin işbu protokol ve buna uygun akdedilecek tüm sözleşmelerin tanzimi, tasdiki ve uygulanması ile ilgili her türlü vergi, resim ve harç ve sair masraflar, ilgili mercilere … tarafından ödenecek ve yine … tarafından bayi adayına yapılacak olan intifa ivazı, ticari inkişaf bedeli, kira bedeli veya borç ödemesinden mahsup edilecektir. bayi adayına herhangi bir ödeme yapılmaması durumunda, söz konusu vergi, resim, harç ve masraflar, bayi adayının …’dan ilk akaryakıt satın alımı sırasında tahsil edilecektir.” hükmünü içerdiği, “İnkişaf” başlıklı 6. Maddesinin; “…, münhasıran, mezkur satış yerinin ticari faaliyetinin inkişafında kullanılmak üzere 1.000.000 (bir milyon) Amerikan Doları tutarında ticari inkişaf bedelini bayi adayına aşağıda bahsi geçen şartların sağlanması şartı ve sırasıyla ödeyecektir.” denilerek devamında ise “Bahse konu ticari inkişaf bedelinin 500.000 (Beşyüzbin) Amerikan Dolar’lık kısmı; iş bu protokolün imzalanmasını müteakip, tüm masrafları bayi adayı tarafından karşılanmak kaydıyla, bayi adayınca… ili,… ilçesi, … Mahallesi, … mevkiinde kâin ve tapuda… Ada,… Pafta, … Parsel sayılı 4406,57 m2 yüzölçümlü arsa üzerindeki apartmanın A Blok, 1. Kat, 1 Nolu meskenin kat irtifakına ayrılan 10/540 arsa payının tamamı üzerine … lehine, fekki … tarafından talep edilinceye kadar, yıllık % 96 faizle, birinci derece ve birinci sırada, 120.000.-YTL (Yüz yirmi bin Yeni Türk Lirası) tutarında, … ili, … ilçesi, 2….Bucağı, … Mahallesi,… mevkiinde kâin ve tapuda … Ada, … Pafta, 1 Parsel sayılı 3313,99 m2 yüzölçümlü arsa üzerindeki apartmanın A Blok, 2. Kat, 4 Nolu meskenin kat irtifakına ayrılan 10/420 arsa payının tamamı Üzerine … lehine, fekki … tarafından talep edilinceye kadar, yıllık % 96 faizle, birinci derece ve birinci sırada, 120.000,-YTL (Yüz yirmi bin Yeni Türk Lirası) tutarında, … ili, … ilçesi, …, …Mahallesi, … mevkiinde kâin ve tapuda …Ada, …Pafta, …Parsel sayılı 3323,99 m2 yüzölçümlü arsa üzerindeki apartmanın A Blok, 3. Kat, 5 Nolu meskenin kat irtifakına ayrılan 10/420 arsa payının tamamı üzerine … lehine, fekki … tarafından talep edilinceye kadar, yıllık % 96 faizle, birinci derece ve birinci sırada, 120,000.-YTL (Yüz yirmi bin Yeni Türk Lirası) tutarında, … ili, … İlçesi; …, … Mahallesi, … mevkiinde kâin ve tapuda … Ada, … Pafta, … Parsel sayılı 3313,99 m2 yüzölçümlü arsa üzerindeki apartmanın A Blok, 3. Kat, 6 Nolu meskenin kat irtifakına ayrılan 10/420 arsa payının tamamı üzerine … lehine, fekki … tarafindan talep edilinceye kadar, yıllık % 96 faizle, birinci derece ve birinci sırada, 120,000.-YTL (Yüz yirmi bin Yeni Türk Lirası) tutarında, … ili, …İlçesi, …, …Mahallesi, … mevkiinde kâin ve tapuda … Ada, … Pafta, 1 Parsel sayılı 3313,99 m2yüzölçümlü arsa üzerindeki apartmanın B Blok, 1. Kat, 2 Nolu meskenin kat İrtifakına ayrılan 10/540 arsa payının tamamı üzerine … lehine, fekki … tarafından talep edilinceye kadar, yıllık % 96 faizle, birinci derece ve birinci sırada, 120.000,-YTL (Yüz yirmi bin Yeni Türk Lirası) tutarında, İstanbul ili, Kartal ilçesi, 2-Bölge Bucağı, Yukarı Mahallesi, Rahmanlar mevkiinde kâin ve tapuda 712S Ada, 180 Pafta, 1 Parsel sayılı 3313,99 m2 yüzölçümlü arsa üzerindeki apartmanın A Blok, 4. Kat, 8 Nolu meskenin kat irtifakına ayrılan 10/420 arsa payının tamamı üzerine … lehine, fekki … tarafindan talep edilinceye kadarf yıllık % 96 faizle, birinci derece ve birinci sırada, 120.000.-YTL (Yüz yirmi bin Yeni Türk Lirası) tutarında, i…tek tesisi sonrası, … tarafindan bayi adayına, ödeme tarihindeki T.C Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Yeni Türk Lirasına çevrilerek fatura karşılığında ödenecektir. Ancak bayi adayı, yukarıda bahsi geçen 500.000.- (Beşyüzbin) Amerikan Doları tutarındaki ticari inkişaf bedelinin ödenmesini müteakip 2 (iki) ay içerisinde mezkur istasyonun yeri ile ilgili inşaat ruhsatını alıp, …’ya ibraz edememesi durumunda, almış olduğu 500.000.-(Beşyüzbin) Amerikan Doları tutarındaki ticari inkişaf bedelini, mezkur tutarın bayi adayına ödendiği tarihten, …’ne geri ödediği tarihe kadar geçecek süre için aylık % 1 oranında hesaplanacak Amerikan Doları gecikme faizi ile birlikte, ödeme tarihindeki T.C Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden Yeni Türk Lirasına çevrilerek, fatura karşılığı …’ne geri ödemeyi beyan, kabul ve taahhüt etmiştir. Bahse konu ticari inkişaf bedelinin 250.000.-(İkiyüzellibin) Amerikan Dolar’lık kısmı; söz konusu istasyon yeri ile ilgili inşaat ruhsatının …’ya ibrazını müteakiben, ödeme tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Yeni Türk Lirasına çevrilerek, … tarafindan bayi adayına fatura karşılığında ödenecektir. Bahse konu ticari inkişaf bedelinin geriye kalan 250.000-(İkiyüzellibin) Amerikan Dolar’lık kısmı ise; istasyonda akaryakıt ve LPG satılabilmesi için gerekli yasal izin ve ruhsatların (Akaryakıt ve LPG işli gayri sıhhi müessese ruhsatı, işletme ruhsatı v.b.) bayi adayı tarafından teminine müteakiben …’dan ilk akaryakıt ve LPG mubayaası yapılması sonrası, Ödeme tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Yeni Türk Lirasına çevrilerek, … tarafindan bayi adayına fatura karşılığında ödenecektir. İstasyonda LPG satılabilmesi için gerekli yasal izin ve ruhsatların (l/5000’lik ve 1/1000’lik planlara A lejandının yanı sıra LPG lejandı işlenmesi, LPG işli gayri sıhhi müessese ruhsatı, işletme ruhsatı vb.) alınmaması ve LPG satışına başlanmaması durumunda, bayi adayı 6. Maddenin (c) fıkrasında bahsi geçen 250,000. (İkiyüzellibin) Amerikan Doları tutarındaki ticari inkişaf bedelini talep etmeyeceğini beyan, kabul ve taahhüt etmiştir.” hükmünü içerdiği, “fesih” başlıklı 11. Maddesinin “…, bayi adayının, işbu protokol ve/veya buna uygun akdedilecek bayilik sözleşmesinin herhangi bir hükmünü kısmen veya tamamen ihlal ettiği veya borç ve taahhütlerini yerine getirmediği ahvalde, tarafların ihtiyarı dışında herhangi bir resmi makamın ruhsatın iptali veya emir, karar ve müdahalesi veya yasa ve teamüllerle kabul edilen mücbir sebeplerle, kısmen veya tamamen yakıt ikmalinin yapılamaması veya bu yerde …’nun esas gayesi olan akaryakıt satış servisi faaliyetinin gerçekleştirilememesi veya bu kabil ticaretin devamına mani herhangi bir halin zuhur etmesi durumunda, iş bu protokol ve buna uygun olarak akdedilecek sözleşmeleri derhal fesih etmek yetkisine haizdir.” hükmünü içerdiği, “fesih sonuçları” başlıklı 12. Maddesinin “İş bu protokol ve/veya buna uygun akdedilmiş bayilik sözleşmesinin, … tarafından (11.) Maddenin, (a) fıkrası gereğince feshi halinde veya iş bu protokol ve/veya buna uygun olarak akdedilmiş bayilik sözleşmesinin bayi adayı tarafından tek taraflı olarak feshi halinde, bayi adayı …’ya, cezai şart olarak ödeme tarihindeki T.C Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden 3.000.000 (üçmilyon) Amerikan Doları karşılığı Yeni Türk Lirası ödemeyi, Mubayaa ettiği mallardan dolayı …’ya borcunun olması durumunda, bu borcunu, malların teslim edildiği tarihten itibaren başlamak ve bedellerinin ödenme tarihine kadar devam etmek şartıyla, … tarafından tespit edilerek uygulamaya konulan cari temerrüt faizi tle birlikte …’ya ödemeyi, Satış yerinde … tarafından kendisine ariyet olarak verilen malzeme ve teçhizatı ve montajı yapılan tüm sökülebilecek malzeme ve teçhizatı aynen iade etmeyi, iade edemiyorsa, … tarafından tespit edilen rayiç bedellerini ödemeyi ve yine varsa … tarafından yapılan sabit yatırımların (bina, kanopi, saha betonu gibi) ödeme tarihindeki değerler ile belirlenecek bedellerini ödemeyi, … tarafından kendisine verilen ticari inkişaf bedelinin tamamının ya da bakiyesinin tamamen muaccel olacağını ve mezkur ticari inkişaf bedelinin tamamını ya da bakiyesini fesih tarihinden itibaren 2 (iki) işgünü içerisinde geri ödeme tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru karşılığı Yeni Türk Lirası olarak …’ya iadeden ödemeyi, temerrüt halinde, mezkur borca, kıyasen, 12. Maddenin (a) fıkrasının (bb) bendinde zikredilen temerrüt faizinin uygulanacağını, İşbu Protokol ve/veya buna uygun akdedilmiş bayilik sözleşmesinin, … tarafından 11. Maddenin, (b) fıkrası gereğince feshi halinde veya işbu protokol ve/veya buna uygun olarak akdedilmiş bayilik sözleşmesinin bayi adayı tarafından tek taraflı olarak feshi halinde, bayi adayı 12. Maddenin (a) fıkrasının, (bb) ve (cc) bentlerinin uygulanacağını, bayi adayı … tarafından kendisine ödenmiş olan ticari inkişaf bedelinin işlememiş protokol süresine tekabül eden kısmını fesih tarihinden itibaren 2 (iki) iş günü içinde geri ödeme tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden, Yeni Türk Lirası olarak …’ya iadeden ödemeyi, temerrüt halinde, mezkur borca kıyasen 12. Maddenin (a) fıkrasının (bb) bendinde zikredilen temerrüt faizinin uygulanacağını beyan, kabul ve taahhüt etmiştir. Ayrıca …’nun uğrayacağı kar mahrumiyeti dâhil sair zarar ve ziyanın tazminini talep etme hakkı her zaman mahfuzdur.” hükümlerini içerdiği, Protokolün eki niteliği taşıyan EK-1 Belgede ise; “bayi tarafından yapılacak işler” başlığı altında; İstanbul, Pendik adresli istasyon arsasının, … teknik çalışanlarının görüşü ve tutanakları doğrultusunda, gerekli kazı ve/veya dolgu işlerinin tamamlanarak, üzerinde anlaşılan projelerdeki bina tretuvar kotunun 35 cm. altında inşaata başlamak üzere hazır hale getirilmesi, İstanbul, Pendik adresli istasyon arsasında inşaata başlanabilmesi için şantiye elektrik ve suyunun bağlanmış olması, İstasyon inşaatının tamamlanmasını müteakiben satış yerlerinde faaliyete geçebilmesi için gerekli olan işletme elektrik, su ve kanalizasyon bağlantısının yapılması amacıyla gerekli izin ve ruhsatların alınması ve bu bağlantıların yapılması, “… tarafından yapılacak işler” başlığı altında ise; … standartlarına ve projelerine uygun olarak, satış binası (kaba inşaatı, ince işçilikleri, bina elektrik ve sıhhi tesisat işleri ve … standartlarına uygun olarak bina dış cephe kaplamasının yapılması da dâhil olmak üzere) inşası, P0 standartlarına ve projelerine uygun olarak akaryakıt tesisatı, saha betonu, akaryakıt tanklarının bulunacağı tank havuzları ve çevre düzenlemesinin yapılması, … standartlarına ve projelerine uygun olarak yangın tesisatı yapılması, … standartlarına ve projelerine uygun olarak kanopi ve armatürlerinin yapılması, … standartlarına ve projelerine uygun olarak kanopi, saha ve akaryakıt elektrik tesisatının yapılması, … standartlarına ve projelerine uygun olarak 1 adet kompresör temin edilmesi ve montajının yapılması, … standartlarına ve projelerine uygun olarak 3 adet 8 tabancalı akaryakıt dispenseri temin edilmesi ve montajının yapılması, … standartlarına ve projelerine uygun olarak 1 adet LPG tankı, 1 adet LPG dispenseri ve LPG tesisatının temin edilerek montajının yapılması, … standartlarına ve projelerine uygun olarak market raflarının temin edilerek montajının yapılması, … standartlarına ve projelerine uygun olarak 5 adet akaryakıt tankının temin edilerek montajının yapılması, … standartlarına ve projelerine uygun olarak 5 adet dalgıç …mpanın temin edilerek montajının yapılması, … standartlarına ve projelerine uygun olarak bina ile kanopi arasındaki tonozun inşa edilmesi, …’nun kurumsal kimliği olan gümüş giydirmenin temin edilerek montajının yapılması, …’nun taşıt tanıma sistemi olan Automatic’in ve tank ve …mpa otomasyonunun temin edilerek montajının yapılması, hükümlerini içerdiği tespit edilmiştir.
Taraflar arasında 03/11/2008 tarihinde “… A.Ş. İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi” başlığı altında sözleşme imzalandığı anlaşılmış, yine taraflar arasında imzalanan 27/07/2005 tarihli Protokolün, Rekabet Kurulu kararlarına uyumlaştırılması amacıyla 02/06/2010 tarihli zeyilname imzalandığı ve 4. Maddesinin; “İş bu zeyilname tarafların aralarında imzalamış oldukları 27/07/2005 tarihli Protokolün …kararlarına uyumlaştırılması amacı ile tamamen kendi özgür iradeleri ile düzenlenmiş ve imzalanmış olup, taraflar arasındaki 27/07/2005 tarihli Protokol ve İstasyonlu Bayilik Sözleşmesinin ayrılmaz parçası olarak yürürlükte kalacaktır.” hükmünü içerdiği belirlenmiştir.
Mahkememizce dava konusu akaryakıt istasyonunda bilirkişiler eşliğinde keşif icra edilmiş olup; yapılan keşifte dava konusu akaryakıt istasyonunun keşif tarihi itibariyle “…” markalı akaryakıt istasyonu olarak faaliyetini sürdürdüğü, akaryakıt istasyonunda söz konusu marka ile kurumsal düzenlemeler yapıldığı, davacı …A.Ş. ile … Şti. arasında tanzim edilen, davalının tesellüm eden (ariyet alan) bölümünde kaşe ve imzasının olduğu “ariyet malzeme listesi” kapsamında yer alan malzemelerden; … tarafından inşa edilen … markalı,… model, “Fiyat Panosu ve İstasyon Kurumsal Uygulama” açıklamalı uygulamanın, … kurumsal kimliğini taşımadığı, … markalı akaryakıt istasyonu kurumsal kimliği esas alınarak yeniden inşa edildiği, … tarafından inşa edilen … marka, hava ve su ünitesinin üzerinde herhangi bir marka tespit edilemediği, eski görünümlü olan hava-su ünitesinin … tarafından inşa edilen ünite olabileceği, … tarafından inşa edilen … marka (…) markalı, 3 adet akaryakıt …mpası sökülerek, … marka akaryakıt istasyonunun kurumsal kimliğine uygun “…” markalı akaryakıt …mpası konulduğu, … tarafından inşa edilen … marka (…) markalı, 5 adet dalgıç …mpanın halen kullanımda olduğu, … tarafindan inşa edilen … markalı market üniteleri sökülerek suntalam malzeme ile raf oluşturulduğu, … tarafından inşa edilen … marka, market, …mpa ve tank otomasyon sistemi sökülerek, … marka akaryakıt istasyonunun kurumsal kimliğine uygun sistem kurulduğu, … tarafından inşa edilen … marka, …ve tank otomasyon sisteminin halen kullanımda olduğu, … tarafından inşa edilen … marka, 5,5 HP Kompresör sökülerek, … marka akaryakıt istasyonunun kurumsal kimliğine uygun sistem kurulduğu, … taralından inşa edilen … marka, 20 m3’lük, 5 adet yer altı tanklarının halen kullanımda olduğu, yer altı tankları üzerinde yapılan incelemede imal yılının 2007 tarihini gösterdiği, … tarafindan inşa edilen … marka, 3 kva, 1 adet UPS cihazının halen kullanımda olduğu, … tarafından inşa edilen … marka, 22,5 kva, 1 adet Regülatör sökülerek, yerine … marka … Regülatör konulduğu, … tarafından…firmasına inşa ettirilen istasyon inşaatı kapsamındaki bina, kanopi (alt kaplama, armatür) tonoz, tesisat, saha betonu ve dolgu işlerinden, sadece kanopi bölümünde … Petrolün kurumsal kimliğine uygun ilave yapıldığı, yapılan tüm imalatların kullanılmakta olduğu tespit edilmiş, davacı vekili tarafından sunulan 27/11/2013 tarihli beyan dilekçesinin 1.sırasında bulunan ekipman jeneratörün ise davacı …A.Ş. ile … Şti. arasında tanzim edilen ve davalı tarafın ariyet alan bölümünde kaşe ve imzası bulunan ariyet malzeme listesi dahilinde bulunmadığı belirlenmiştir. Dosya kapsamı değerlendirildiğinde; davacı şirkete ait defterlerin TTK hükümlerine göre usulüne uygun tutulduğu ve lehine delil vasfına haiz olduğu, davacının dava konusu ariyetlere ilişkin 18/07/2012 tarih ve… sıra no.lu 575.996,23 TL tutarındaki faturayı davalıya kesmiş olduğu ve ticari defterlerine usulüne uygun olarak kaydettiği, dava tarihi itibariyle davacının davalı yandan 959.732,44 TL cari hesap alacağının olduğu, taraflar arasında imzalanan 27/07/2005 tarihli protokol kapsamındaki taahhütlerin 27/07/2020 tarihinde sonlanacağı (5479 takvim günü), protokol imza tarihi olan 27/07/2005 tarihi ile dava tarihi olan 20/06/2013 tarihleri arasında (7 yıl 10 ay 24 gün) 2885 takvim günü süre geçtiği belirlendiğinden davacı tarafın hak mahrumu kaldığı sürenin (5479-2885) 2594 takvim günü olduğu, sabit yatırım bedelinin, geçersiz ve davacı şirket tarafından kullanılamayacak sözleşme süresine karşılık gelen kısmının kıstelyevm hesabına göre 488.132,40.-TL+87.863,83 (KDV) 575.996,23 TL olduğu ancak 18/07/2012 tarihli sabit yatırım faturasının ekinde yer alan varlıklardan ekipman jenaratörün ariyet malzeme listesi dâhilinde bulunmadığı tespit edildiğinden jeneratör bedelin olarak gösteriten KDV hariç 8.000,00 TL’nin, sabit yatırım bedeli olarak hesaplanan 488.132,40 TL’den düşüldükten sonra kalan KDV hariç 480.132,40 TL’nin davacının kadri marufunda olduğu, bu bedelin taraflar arasında imzalanan protokol hükümleri çerçevesinde 15 yıl süreli (5479 takvim günü) olduğu dikkate alındığında, sabit yatırım bedelinin günlük, (KDV hariç) 480.132,40 TL/5479=87,63 TL olduğu, protokol tarihi ile dava tarihi arasındaki 2885 takvim günü dikkate alındığında sabit yatırım bedelinin; 2885×87,63 TL =252.816,57 TL+KDV tutarındaki kısmının protokol hükümleri çerçevesinde davacı tarafın yaptığı sabit yatırım bedelinden düşülmesi gerektiği, davacı tarafın protokol esasları dahilinde hak mahrumiyeti yaşadığı sürenin ise, dava tarihi olan 20/06/2013 tarihi ile protokol hükümlerinin sona ereceği 27/07/2020 tarihi arasında kalan 2594 takvim günü olduğu dikkate alındığında, hak mahrumiyeti tutarının 2594×87,63 TL= 227.315,83 TL+KDV olmak üzere 268.232,68 TL olduğu … tarafından söz konusu taşınmaz üzerinde inşa edilen akaryakıt istasyonuna yaptığı inkişaf bedeli ödemesinin bölge özelliği ve konumu itibariyle istasyonun gelişimine ve işletilmesine katkı sağladığı, mahallen yapılan keşif aşamasında … tarafından inşa edilen ancak … petrol istasyonu tarafından kullanılmayan malzemeler ve cihazların …’ya teslim edildiği yönünde her hangi bir bilgiye ulaşılamadığı için söz konusu cihaz veya ekipman kapsamındaki … markalı, …model fiyat panosu ve istasyon kurumsal uygulama imalatının hurda bedelinin yaklaşık olarak 500,00 TL, … tarafından inşa edilen … marka, hava ve su ünitesinin hurda bedelinin yaklaşık olarak 150,00 TL, … tarafından inşa edilen … marka (…) markalı, 3 Adet akaryakıt …mpasının hurda bedelinin 1.500,00 TL olmak üzere toplam 2.150,00 TL hurda bedelinin olabileceği, mahallen yapılan keşif aşamasında … tarafından inşa edilen ancak … petrol istasyonu tarafından kullanılan söz konusu cihaz veya ekipmanın sovtaj bedelinin ise, kanopi ve tonoz bölümü taşıyıcı sistemine alt demir konstrüksiyon taşıyıcı sistem ile kaplamasının projesi esas alınarak yapılacak ağırlık tahkiki sonrasında ancak hurda değerinin, söküm ve nakliye giderleri esas alınarak sovtaj bedelinin tespitinin mümkün olabileceği, saha betonu ve çevre düzenleme işlerinde kullanılan malzeme esas alındığında söz konusu imalatlara ait sovtaj bedeline esas hurda bedelinin olamayacağı, … tarafından projesine göre inşa edilen satış binasında kullanılan malzeme özelliği dikkate alındığında, mevcut yapının yıkımı ile bu yıkımdan ortaya çıkacak moloz nakli gibi maliyetler esas alındığında, sovtaj bedelinin ekonomik olamayacağı, akaryakıt tanklarında kullanılan malzeme kalınlığı ile ebatları esas alınarak yapılacak ağırlık tahkikine göre hurda bedelinin ortaya çıkabileceği ancak söz konusu de…ların yaklaşık olarak mevcut beton zeminden 1.20 m derinlikte olduğu, mevcut saha betonunun kırılarak, kazı yapılması, daha sonra vinç yardımı ile de…ların dışarı çıkarılması ve nakliyesi, kırılan betonun yenilenmesi gerektiği dikkate alındığında söz konusu de…lara ait sovtaj bedelinin ekonomik olamayacağı, bu kapsamda davacı alacağının toplam 834.788,91 TL olduğu belirlenmiş olmakla davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM / Gerekçede açıklandığı üzere,
1-Davanın kısmen kabulü ile, sabit yatırım ve hak mahrumiyeti yönünden 834.788,91 TL’nin dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
-Fazlaya ilişkin talebin reddine, (Sabit Yatırım KDV dahil 566.556,23 TL ve hak mahrumiyeti yönünden ise 268.232,68 TL olmak üzere )
2-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 57.024,43 TL karar harcından peşin alınan 16.426,50 TL’nin mahsubu ile geri kalan 40.597,91 TL bakiye harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacının yaptığı 19.363,55.-TL yargılama giderinden red ve kabul oranına göre hesaplanan 16.805,11.-TL nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği 47.341,56 TLvekalet ücreti takdirine, bunun davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.
Başkan …
Üye …
Üye …
Katip …
HARÇ BEYANI / YARGILAMA GİDERİ /
57.024,43 TL İ.H 16.451,55 TL İlk masraf
16.426,52 TL P.H / 2.400,00 TL Bilirkişi ücreti
40.597,91 512,00 TL Tebligat gideri
19.363,55 TL