Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2009/126 E. 2021/373 K. 09.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2009/126 Esas
KARAR NO:2021/373

DAVA:Alacak (Finansal Kiralamadan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:17/02/2009
KARAR TARİHİ:09/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Finansal Kiralamadan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … ile davalı kiracı … arasında … 1. Noterliği’nden 13 şubat 2008 tarih ve … nolu düzenleme şeklinde finansal kira sözleşmesi imzalandığını, davalılar … ve …’nın sözleşmeyi kefil olarak imzaladığını, finansal kiralama sözleşmesine konu taşınırlar, … Şirketi’nden bizzat kiracı tarafından alındığını, yasa gereği fatura ve irsaliyenin müvekkili adına tanzim edildiğini, fatura irsaliye ve tesellüm belgesi ile satıldığı iddia edilen malların kiracılara teslim edilmediğini, başka malın teslim edildiğini, eksik malın teslim edildiğini, davalıların birlikte hareket ederek BK 19. Maddesinin tanımladığı şekilde yasanın men ettiği eylemi gerçekleştirdiğini, 3226 sayılı Finansal Kirala Sözleşmesinin 23/11 maddesinde; “ Taraflardan birisinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hallerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşmenin fesh edilebilir “ dendiğini, müvekkilinin finansal kiralama şirketinin Yasanın 23/2 maddesi uyarınca fesih hakkı doğduğunu, … 37. Noterliği’nden gönderilen 09 Ocak 2009 gün ve … nolu ihtarname ile sözleşmenin fesih edildiği, kiralanan taşınırların iadesini, ödenmeyen ve ilerde ödenmesi gereken kira paralarının tahsilinin talep edildiğini, kiracı …’nın … 1. Noterliği’nden 16/01/2009 tarihinde gönderdiği 00583 sayılı ihtarnamede Balya makinesinin kendilerine teslim edilmediğini iddia ettiğini, müvekkili Finansal Kiralama Şirketi, hakkı nedenle sözleşmeyi fesih ettiğini, Yasanın 25. Maddesi uyarınca tazminat ve istihkak taleplerini dava olarak huzura getirdiğini, kiracı sözleşmenin 12. Maddesine göre Türk Lirasına … Bankası temerrüt faizine eklenecek %50 artışla %126 yabancı para için %30 temerrüt faizi ödemeyi kabul ettiğini belirterek taraflar arasında imzalanmış sözleşmenin feshine, finansal kira sözleşmesine konu 2008 model … Marka …. balya Makinesi seri … ve … Model … … şaşe no … kırmızı renkli … kabinli … plaka sayılı traktörün davalı kiracıdan alınıp müvekkiline teslimine, teslim edilmediği takdirde bedelinin aynı faiz oranı ile tahsiline, 102.212.56 Euro’nun dava tarihinden itibaren %30 faizi ile tahsiline, 374.04TL’nin %126 faizi ile tahsiline, %18 KDV karşılığı 38.641,12TL’nin %126 faizi ile tahsiline, sözleşmenin 12. Maddesi uyarınca %126 faizin dava tarihinden itibaren yürütülmesine , fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, finansal kiralama konusu makineni müvekkiline tedbiren teslimine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalılara tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı … sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacının ihtarnameyi dayanak göstererek alıp kullandığı ve borcunu eksiksiz olarak yerine getirdiği … traktörünü sözleşmeyi fesh ederek geri istemesinin öncelikle … iyi niyet kuralı ile bağdaşmadığını, bahse konu traktörü kullandığını, borçlarını da eksiksiz ödediğini, davacının fesih ve bedel tespit talebinin haksız olduğunu, davacının dayandığı 17/09/2008 tarihli soruşturma evrakından da anlaşılacağı üzere ortada bir … tarafından yapılan bir dolandırıcılık olayının olduğu bellidir, bu şirketin kendisini kandırarak balya makinesi tedarik edeceğini söylediğini ancak makinenin kendi zilyetliğine hiç geçmediğini, davacının bu güne kadar bu malı kendisine teslim etmediğini, bu hususta davacıya 16/01/2009 tarihli ihtarname çektiğini, ancak yine mal tesliminin yapılmadığını belirterek davanın yetkisiz yer mahkemesinde açıldığından ve yetkili yerin ikametgahı olan … Mahkemesi olmasından dolayı davanın yetkisizlik nedeni ile reddine, davanın …-2 ve teslim olgusunun ispat edilememesinden ve esasında da teslimin hiç yapılmamasından dolayı esastan reddine, tam red olmaması halinde taraf kusurlarının tespiti ile kusur durumu araştırmasının yapılarak kusur durumuna göre tazminatta indirim yapılmasına, yargılama giderlerinin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket … Limited Şirketi usule uygun tebligat yapılmış, davalı şirket tarafından süresi içerisinde davaya cevap vermemiştir.
Yargılama aşamasında davalı …’nın vefat ettiği anlaşılmakla, mahkememizce yasal mirasçılarına usulüne uygun tebliğ yapılmış, davalı mirasçıları davaya cevap vermemiş, bilirkişi raporuna karşı beyanda bulunmamıştır.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava Malın İadesi davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilafın taraflar arasındaki Finansal Kiralama Sözleşmesine konu makinenin davalılardan alınarak davacıya teslimini talep edip edemeyeceğine ilişkindir.
Mahkememizce … 8.Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… E. Sayılı dosyası ve … Ağır Ceza Mahkemesinin …/… E. …/… K. Sayılı ilamlarının kesinleşmesinin beklenilmesine karar verildiği, … Ağır Ceza Mahkemesi kararının Yargıtay incelemesi neticesinde bozma kararı verildiği, yeniden yapılan yargılaması neticesinde 2014/… E. 2015/… K. Sayılı ilamı ile beraat kararı verildiği ve kararın temyiz incelemesi neticesinde onandığı anlaşılmış, … 8.Asliye Ticaret Mahkemesi kararının temyiz edildiği, Yargıtay tarafından bozma kararı verilmesi üzerine direnme kararı verildiği anlaşılmış, dosyanın beklenilmesinden vazgeçilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce, Finansal Kiralama Sözleşmesine konu malların dava tarihi itibariyle değerlerinin tespiti için bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir. Bilirkişi raporunda özetle; 2008 model … marka 5190 model … seri numaralı Balya Makinesinin ve 2008 Massey Ferguson marka … kabinli … şase numaralı … plakalı traktörün dava tarihinde 61.600,00-Euro olduğu tespit edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; Finansal Kiralama Sözleşmesinin muvazaalı olarak düzenlenip düzenlenmediği, sözleşmenin feshinin haklı nedene dayanıp dayanmadığı noktasında toplanmıştır.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’ nun geçici 1, 2 ve 4. maddelerine göre bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenen finansal kiralama sözleşmelerine ilişkin uyuşmazlıklara önceki mevzuat hükümleri uygulanacağından, uyuşmazlık tarihi nedeniyle daha önce yürürlükte bulunan 3226 sayılı Mülga FFK ve önceki yönetmelik hükümleri uygulanacaktır.
Mülga 3226 sayılı FFK’nın “Tanımlar” başlıklı 3. maddesine göre; bu Kanunda geçen sözleşme; finansal kiralama sözleşmesini, kiralayan; finansal kiralama şirketini, kiracı; finansal kiralamayı kabul edeni, mal; finansal kiralamaya konu malı, kira bedeli; finansal kira bedelini, ifade eder. Kanun’un 8/1. maddesi gereğince finansal kiralama sözleşmesi düzenleme şeklinde noterlikçe yapılır. Taşınır mala dair sözleşme kiracının ikametgâhı noterliğinde özel sicile tescil edilir. Bu husus sözleşmenin kurucu unsurlarından olup mülga Kanunda geçerlilik şartıdır. Tescil edilmezse kiralama keyfiyeti 3. kişilerin haklarını etkilemez.
Kanun 9.maddesine göre, Finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayan şirkete aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilirler. Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etmek hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir (m. 13). Kural olarak kiracı, finansal kiralama konusu maldaki zilyetliğini bir başkasına devredemez (m. 15).
6361 sayılı FFFK göre sözleşmenin esaslı unsurları, kiralayanın finansal kiralama şirketi olması, kira bedelinin sözleşme ile belirlenmesi, kiralayanın malın zilyetliğini kiracıya tahsis etmesi, sözleşmeye konu malın kanunda belirtilen istisnalara dahil olmaması ve sözleşmenin kurulması için tarafların ortak iradesidir. Mülga FKK’da da bu unsurların yanı sıra kiralayanın malı mutlaka üçüncü kişiden temin etmesi gerekliliği de mevcut iken yeni Kanunda ise bu üçlü taraf ilişki zorunluluğu kaldırılmıştır. Mülga Kanun’da bir diğer zorunlu unsur ise feshedilmezlik olup, finansal kiralama sözleşmesinin tanımında, sözleşmenin belli bir süre feshedilmeme şartından bahsedilmekteyken 6361 sayılı FFFK’da süreye ilişkin sınırlandırma kaldırılmıştır.
İki tarafa borç yükleyen finansal kiralama sözleşmesinin sona ermesini düzenleyen hâller mülga 3226 sayılı FFK’nın 21 ila 23. maddeleri arasında düzenlenmiş olup, 24. maddede sözleşmenin sona ermesinin, 25. maddede ise sözleşmenin feshinin sonuçlarına yer verilmiştir. Buna göre; sözleşme kararlaştırılan sürenin dolmasıyla son bulur. Ancak, taraflardan her biri sürenin bitiminden en az üç ay önce bildirmek kaydıyla, mevcut veya yeni şartlarla sözleşmenin uzatılmasını talep edebilir. Sözleşmenin uzatılması tarafların anlaşmasına bağlıdır (m. 21). Sözleşme; şirketin sona ermesi, tüzel kişiliğinin hitamı, kiracının iflası veya aleyhine yapılan bir icra takibinin semeresiz kalması, kiracının ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi veya işletmesini tasfiye etmesi hâllerinde, sözleşmede aksine bir hüküm yoksa sona erer (m. 22). Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda, sözleşme feshedilebilir (m. 23). Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı, finansal kiralama konusu malı derhal geri vermekle mükelleftir (m. 24). Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi hâlinde kiracı malı iade ile birlikte vadesi gelmemiş finansal kiralama bedellerini ödemek yükümlülüğü altında olduğu gibi kiralayanın bunu aşan zararından da sorumludur. Sözleşme kiracı tarafından feshedilirse kiracı malı geri vermekle beraber uğradığı zararın tazminini kiralayandan talep edebilir (m. 25).
Finansal kiralama sözleşmesi sürekli borç doğuran bir sözleşme olduğu için önemli sebeplerin varlığı hâlinde feshedilerek sona erdirilebilir. Sözleşmenin devamını taraflardan biri için çekilmez hâle getiren her sebep önemli sebeptir.
Finansal Kiralama sözleşmesi atipik bir akit olup üçlü yapıda olup, kiracı-alıcı bir malı satın almak için satıcı ile anlaştıktan sonra kiralayan-finansal kiralama şirketine başvurarak, satın alma isteğini bildirmekte, satıcıdan malın satın alınmasını ve kendisine teslimini istemekte, şartları sözleşme ile belirlenen şekilde bedelini ödemeyi taahhüt etmektedir. Satıcı, alıcı ile kendi arasındaki ilişki sonucu malı teslim ettiğine dair belgeleri finansal kiralama şirketine ibraz ederek faturayı finansal kiralama şirketi adına düzenler ve mal bedelinin tahsil eder.
Eldeki davada davacı vekili, müvekkili ile alıcı arasında yapılan … 1. Noterliğinin 13/02/2008 tarihli ve … yevmiye numaralı Düzenleme Şeklindeki Finansal Kiralama Sözleşmesini satıcı ile alıcı arasında muvazaa bulunduğunu ileri sürerek sözleşmenin 3226 sayılı mülga FFK’nın 23/2. maddesi gereğince akde aykırılık nedeniyle geçersiz olduğunu, bu durumda zarar ve ziyan talebi ile sözleşmeden kaynaklanan tüm haklarını talep ettiklerini belirtmiştir.
Somut durumda, davacı şirketçe 13/02/2008 tarihli sözleşmeye konu traktör ve balya makinesinin teslim belgesi bulunmasına rağmen, makinenin alıcının elinde bulunmadığı belirlenmiştir.
Taraflar, sözleşme konusu makinelerin her ne kadar alıcıya teslimine ilişkin belge var ise de, gerçekte bu traktör ve balya makinesinin kendilerine üretici firma olan …. A.Ş. tarafından hiç teslim edilmediğini belirtmişlerdir. bu durumda düzenlenen teslim belgelerinin muvazaalı olduğu anlaşılmıştır. Bu muvazaa sonucu akdin çekilmez hâle gelmesi nedeniyle davacı taraf mülga 3226 sayılı FFK’nın 23/2. maddesine aykırılık teşkil ettiğinden sözleşmenin feshinde haklıdır.
Dosya kapsamında; … 37. Noterliğinin 09.01.2009 tarihli ve … yevmiye sayılı ihtarnamesinde satıcı ve kiracının sözleşmeye aykırı hareket ettiklerini belirterek sözleşmeyi fesih iradesini karşı tarafa bildirdiği, ayrıca kiralanan malların iadesi ile ödenmeyen ve ilerde ödenmesi gereken kira paralarının da ödenmesinin talep edildiği, dava dilekçesinde malın iadesi, iade mümkün olmadığı takdirde malın bedeli ve kira bedelinden kaynaklanan alacağın tahsilinin talep edildiği, bilirkişi incelemesi sonucunda ödenmesi gereken kira alacaklarının mevcut olduğu, davacının imzalanan finansal kiralama sözleşmesi kapsamında toplam kira alacağının KDV dâhil 142.209,66-Euro olduğu, davalı kiracının ilk kira taksitini süresinde 14/02/2008 tarihinde KDV’ siz 23.681,00 Euro olarak ödediği, davacının dava tarihi itibariyle 102.212,56-Euro talep edebileceği, davacı kiralayanın, 2008 model … marka 5190 model … seri numaralı Balya Makinesinin ve … … marka … kabinli … şase numaralı … plakalı traktör için satıcıya ödediği toplam 134.250,00-TL’nin dava tarihindeki Euro cinsinden değerinin 130.900,00-TL (61.600,00-Euro) olup, sözleşmeye devam etmesi kendisi için çekilmez hâle gelen davacının, sözleşmeyi 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu’nun (FFK) 23/2 maddesine uygun olarak feshettiği ve davalılardan kiracı ile kefillerden feshe ve FKK’nın 25.maddeye dayanarak kira bedelleri toplamı olarak 256.297,99-TL karşılığı olarak (2.1250-TL kur üzerinden) KDV dâhil 120.610,82-Euro talep edebileceği, davacının diğer alacak taleplerine ilişkin bir açıklama sunmadığı, alacağın dayanağı belgeleri sunmadığı anlaşıldığından bu kısma ilişkin taleplerinin de reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :
1-Davanın kısmen kabulü ile;
Davacı ile davalı kiracı arasındaki Finansal Kiralama Sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenle fesh olduğunun tespiti ile sözleşme konusu;
1 Adet 2008 model,… seri nolu, … Marka … Balya Makinesi,
1 Adet 2008 model, … şase nolu, kırmızı renkli, … kabinli … plakalı Traktör’ün davalı satıcı ve davalı kiracıdan alınarak davacıya aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmaması halinde kiralama sözleşmesine konu malların dava tarihindeki değerleri toplamı olan 130.900,00 TL’nin tüm davalılardan ve dava tarihinden itibaren %126 oranında işleyecek faizi ile birlikte müşterek ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Kira bedelinden kaynaklanan 120.212,56 Euro (KDV dahil) alacağın dava tarihinden itibaren %30 oranında işleyecek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
4-Mahkememizin 20/02/2009 tarihli tedbir kararının karar kesinleşinceye kadar devamına,
5-Harçlar yasası alınması gerekli 17.216,69 TL’nin peşin alınan 314,80 TL’den mahsubu ile geri kalan 16.901,89 TL bakiye harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
6-Davacı tarafça yapılmış olan 40,60 TL ilk masraf, toplam posta ve tebligat ücreti 207,00 TL, bilirkişi ücreti 1.350,00 TL, basın ilan masrafı 1.630,52 TL olmak üzere toplam 3.228,12 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre hesaplanan 3.211,85 TL yargılama gideri ve 314,80 TL peşin harç olmak üzere toplam 3.526,65 TL nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğininden karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 26.092,64 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile kendisini vekille temsil ettiren davacıya ödenmesine,
8-Davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğininden karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre reddedilen dava değeri üzerinden hesaplanan 1.276,36 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile kendisini vekille temsil ettiren davalılara ödenmesine,
9-Karar kesinleşene kadar yapılacak yargılama giderlerinin davacı gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştikten sonra bakiye gider avansının istek halinde davacıya iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 09/06/2021

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza