Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/98 E. 2023/390 K. 16.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2023/98 Esas
KARAR NO :2023/390

DAVA:Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:10/02/2023
KARAR TARİHİ:16/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA DİLEKÇESİ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davalı firmanın hamili, müvekkil şirketlerin keşidesi olduğu çekin kaybolması üzerine, davalı firma tarafından alınan ödeme yasağı kararı nedeniyle çek icraya konulmuş; müvekkil şirketler icra dosyasına, icra masrafı, faiz ve vekalet ücreti ödemek suretiyle zarara uğradığını, adi ortaklığın tüzel kişiliği olmadığından, adi ortaklığı oluşturan müvekkil şirketler adına, icra baskısı ile yapılan, çek bedelini aşan ödeme ve ihtarname masrafları için işbu davanın açıldığını, müvekkil şirketlerin oluşturduğu adi ortaklık, …Bankası A.Ş. İstanbul … Ticari Şubesinin … IBAN numaralı hesabından … seri numaralı, 30.09.2022 tarihli; 229.392,00 TL bedelli çeki … Mal.San.Tic.A.Ş. lehine keşide ederek teslim ettiğini, çek, ciro yolu ile davalı …San.ve Tic.Ltd.Şti.’ne geçmiş, bu şirket yedinde iken kaybolduğunu, davalı şirketin, meşru hamili olduğu çekin elinden iradesine aykırı olarak çıktığından bahisle yaptığı başvuru üzerine, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile, çek için ödeme yasağı kararı verildiğini, ödeme yasağı kararı sadece bankaya tebliğ edildiğini, müvekkil şirkete tebliğ edilmediği gibi, davalı hamil müvekkil şirketlere haber de vermediğini, çek, 04.10.2022 tarihinde, … TC kimlik numaralı … tarafından bankaya ibraz edilmiş, hesapta para olduğu halde, ödeme yasağı nedeniyle çekin arkasının yazıldığını, …, arkası yazılan bu çek nedeniyle, …. İcra Dairesinin 2022/… Esas sayılı dosyası ile, müvekkil şirketlerin oluşturduğu keşideci adi ortaklık, lehtar … Doğ.Yal.Malz.San.ve Tic.A.Ş., ciranta … ve davalı …San.ve Tic.Ltd.Şti. aleyhine icra takibi yaptığını, ödeme emrinin tebliği üzerine, çek bedeli müvekkil şirketler tarafından icra dosyasına ödendiğini, bu ödemeden sonra, müvekkillerin oluşturduğu iş ortaklığına 25.10.2022 tarihli muhtıra tebliğ edilerek, 38.359,57 TL borç bakiyesi olduğu bildirilerek ödenmesi istendiğini, müvekkil şirketler, icra baskısı ile, bu miktarı 18.11.2022 tarihinde, dosya hesabı yaptırarak, tebligat sürecinde işlemiş faizi ile birlikte 38.750,00 TL olarak icra dosyasına yatırdığını, ödemenin yapılırken, davalı firmaya … 63. Noterliğinin 17.11.2022 tarihli, … yevmiyeli ihtarnamesi keşide edilerek, icra dosyasına yatırılan tutarın, tüm zararlar ve masraflar ile birlikte taraflarına ödenmesinin istendiğini, ihtarname UETS tebligat ile aynı tarihte davalı şirketin hesabına konulduğunu, davalı şirket, ihtarnameye … 1. Noterliğinin 24.11.2022 tarihli, … yevmiyeli ihtarnamesi ile cevap vererek, ödeme yapmayacaklarını bildirdiklerini, müvekkil şirket tarafından ihtarnamenin gönderilmesinden sonra, …. İcra Dairesi müvekkil şirketlere ikinci kez muhtıra göndererek bakiye borç bulunduğunu bildirdiğini ve müvekkil şirketlerin SGK’ndaki ve Halk Bankası’ndaki alacakları üzerine haciz koyduklarını, muhtıra ve hesaplara konulan haciz nedeniyle, müvekkil şirketler tarafından 22.12.2022 tarihinde icra dosyasına 9.111,37 TL ödeme yapıldığını, yapılan ödemeler, ihtarname masrafı ve baro pulu toplamının taraflarına ödenmesi için, davalı şirket taraf gösterilmek suretiyle, İstanbul Arabuluculuk Bürosunun 2022/… sayılı dosyası ile başvuru yapıldığını, taraflar arasında anlaşma sağlanamadığını, açıklanan tüm bu nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davalarının kabulü ile, müvekkil şirketler tarafından icra dosyasına yapılan ödemeler toplamı olan 47.861,37 TL’nın her bir ödeme için ödeme tarihlerinden itibaren ayrı ayrı işlemiş ticari avans faizi, 701,06 TL noter masrafı ve baro pulu gideri, yargılama gideri ve avukatlık ücreti ile birlikte davalıdan alınarak tarafımıza ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP DİLEKÇESİ:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı tarafın davası haksız mesnetsiz, her türlü hukuki dayanaktan yoksun olup taraflarınca kabulü mümkün olmadığını, davacı tarafın dilekçesinde belirttiği hususların tamamına itiraz ettiklerini, öncelikle dava yetkisiz mahkemede açılmış olup yetki yönünden davanın reddine karar verilmesinin gerekiğini, açılan tazminat davasında yetkili mahkeme davalı şirketin bulunduğu yer mahkemesi olan … mahkemeleri olduğunu, 6100 sayılı HMK.’nin genel yetkiyi düzenleyen 6. maddesinin 1. fıkrasına göre; “Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. ” demekte olduğunu, bu sebeple yetkisiz mahkemede açılan dava hakkında yetkisizlik kararı verilerek davanın esas yetkili olan … mahkemelerine gönderilmesinin gerektiğini, açılan davada husumet yönünden de itirazlarının bulunduğunu, müvekkili şirket hukuki hakkını kullanmış olup bu hak kullanmış olması davacı lehine tazminat sebebi olamayacağını, gerek müvekkili şirketin gerekse davacı keşideci ortaklığın menfaatlerini kötü niyetli üçüncü kişilerden korumak amacıyla kötü niyetli üçüncü kişilere karşı menfi tespit davası açıldığını, tazminat davasına konu çek açısından istirdat davasının açıldığını, davacı tarafın sorumlu olmadığı bir bedeli ödemesinin sonucunu müvekkil şirketten talep etmesi mümkün olmadığını, davacı taraf tazminat talep ettiği zararlara ilişkin hukuki haklarını kullanmadığını, davacı taraf dava dilekçesinde keşidecisi olduğu çek bedelinin ödeme gününde bankada hazır olduğu ancak ödeme yasağı sebebiyle çekin tahsil edilmediğini iddia etmekte olduğunu, öncelikle davacı tarafın iddia ettiği gibi ödeme gününde çek bedelinin banka hesabında 10 günlük yasal süre boyunca çek bedelinin hazır olup olmadığının tespitinin gerektiğini, bunun yanında …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından T. … A.Ş. İstanbul … Şubesine gönderilen 19/09/2022 tarihli müzekkere içeriği ile çekin 04/10/2022 tarihinde banka şubesine sordurulduğu hususu, ilgili şube tarafından tarafınıza bildirilmemiş ise, burada müvekkile değil bankaya kusur atfedilmesi gerektiğini, açıklanan tüm bu nedenlerle davacının davasının reddine, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacıların oluşturduğu adi ortaklık tarafından keşide edilen ve davalı tarafından kaybedilerek ödeme yasağı alınan çek nedeni ile davacıların ödemek zorunda kaldığı çek bedelini aşan miktarının tahsili istemine ilişkindir.
Davacıların oluşturduğu … adi ortaklığı tarafından …/ … Ticari Şubeye ait … seri numaralı çekin dava dışı … Sanayi Ticaret Aş lehine 30/09/2022 tarihinde 229.392 TL bedelli olarak keşide edildiği, çekin lehtar tarafından davalı yana, onun tarafından …’e onun tarafından ise …’a ciro edildiği, çekin 04/10/2022 tarihinde bankaya ibraz edildiği, çekin ibraz tarihi itibariyle tam karşılığı bulunmasına rağmen …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19/09/2022 tarihli … esas sayılı ödeme yasağı kararı nedeni ile ödeme yapılmadığı dosya kapsamında bulunan çekin incelenmesinden, hamil … tarafından …. İcra Dairesi’nin 2022/… sayılı icra dosyası ile davacı keşideciler, lehtar, davalı ve kendisinden önceki hamil … aleyhine kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlatıldığı, davacılar tarafından icra dosyasına 21/10/2022 tarihinde 229.392,00 TL , 18/11/2022 tarihinde 38.750,00 TL ve 22.12.2022 tarihinde 9.111,37 TL ödeme yapıldığı icra dosyasının incelenmesinden ve davalı tarafından dava konusu çekin kaybedildiği gerekçesi ile …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığı mahkeme tarafından ödeme yasağı kararı verildiği bu mahkeme dosyasının incelenmesinden anlaşılmıştır.
Davacılar tarafından, çekin kaybedilmesi ve ödeme yasağı alınması nedeni ile çek bedelinin tam karşılığı bankada bulunmasına rağmen ödenmediği bu nedenle fazladan 47.861,37 TL ödenmek zorunda kalındığı iddia edilerek eldeki dava açılmıştır. İddianın ileri sürülüş biçimine göre eldeki davada borcun sebebi 6098 sayılı TBK’nun 49 devamı maddelerinde düzenlenen haksız fiil hükümlerine dayanmaktadır.
Kanun’un 49. Maddesinde “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.
Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de bu zararı gidermekle yükümlüdür.”
Yukarıda yazılı kanun metninden anlaşılacağı üzere kişinin haksız bir fiil nedeni ile sorumlu olması için, yapmış olduğu eylem nedeni ile kusurlu olması, fiilin hukuka uygun olmaması ve karşı tarafın bu fiil nedeni ile zararının doğması gerekmektedir.
Yukarıda yapılan açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, davalı yanın çeki kaybederek kusurlu olduğu ve davacının zarının doğduğundan bahsedilebilecekse de davalının eyleminde hukuka aykırılık yoktur. Zira ödeme yasağı 6102 sayılı TTK’nun 818. maddesi atfı ile TTK’nun 757. Maddesi hükmü gereği hamile verilmiş bir haktır ve davalı tarafından kanuna uygun olarak kendisine verilen hakkın kullanılması nedeni ile .hukuka aykırı bir eyleminden bahsedilemeyecektir. Davalının eylemi hukuka aykırı olmadığından davacıların zararından sorumlu değildir, bu nedenle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda yazılı kararda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcının 817,36-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 637,46 TL harcın karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereği hesap olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
6-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 3.200,00 TL arabulucu ücretinin davacılardan alınarak Hazine’ye ödenmesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
16/05/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır