Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/222 Esas
KARAR NO:2022/122

DAVA:Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ:06/05/2020
KARAR TARİHİ :09/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 14/07/2018 tarihinde müvekkilinin sigortalısı …’in kullandığı … plaka sayılı araç ile davalılardan … Sigorta A.Ş. nezdinde ZMSS (zorunlu trafik sigortası), diğer davalı … Sigorta A.Ş. nezdinde ise İMSS (kasko sigortası) ile sigortalı olan ve dava dışı …’a ait … plakalı aracın çarpışması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kazanın … plakalı aracın, müvekkilinin sigortalısının … plakalı aracına arkadan çarpması sonucu meydana geldiğini, kazanın oluşumunda … plakalı aracın dava dışı sürücüsünün tam kusurlu olduğunu, müvekkilinin ise kusurunun bulunmadığını, müvekkili şirket nezdinde sigortalı … plakalı araçta dava konusu kaza nedeniyle oluşan hasar bedeli toplamının 7.765,75-EURO olduğunu, müvekkili şirketçe dava dışı sigortalısına bu bedelin ödendiğini, ödemeyi müteakip davalı sigorta şirketlerine başvuruda bulunulduğunu, davalılardan … Sigorta A.Ş. tarafından müvekkiline 10.096,73-TL. tutarında ödemede bulunulduğunu, bu bedelin ise 1.527,86-EURO’ya tekabül ettiğini ve hasarı karşılamadığını, bakiye miktar olan 6.237,89-EURO’nun ise davalılarca müvekkili şirkete ödenmediğini, müvekkili şirketin sigortalısının zararını döviz cinsinden giderdiğini, bu nedenle dava konusu alacağın tahsil tarihindeki Türk Lirası karşılığını talep etme hakkının mevcut olduğunu belirterek ve dilekçesinde açıkladığı diğer nedenlerle; 6.237,89-EURO asıl alacağa temerrüt tarihinden itibaren bankaların dövize uyguladığı en yüksek faiz oranından ZMSS için limiti dahilinde, kalan kısım için ise İMSS limit ve kapsamında davalılardan tahsil tarihindeki Türk Lirası karşılığının tahsilinin hüküm altına alınmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin ise davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılardan … Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça dava öncesinde dava şartı olan arabuluculuğa başvurulmadığını, bu nedenle huzurdaki davanın arabuluculuk dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddi gerektiğini, dava konusu kaza sonrasında şirketlerine yapılan ihbar üzerine hasar dosyası açıldığını, açılan dosyanın ekspertizinin müvekkili şirket tarafından yaptırılmasının akabinde 22/05/2019 tarihinde başvuru sahibi vekili … Sigortacılık Hizmetleri Limited Şirketi hesabına … plakalı araçta meydana gelen maddi hasara ilişkin olarak 10.096,73-TL. tutarında hasar tazminatı ödemesi yapıldığını, davacı tarafça talep edilen fark bedelin orijinal parça kullanımından, işçilik ve tedarik iskontosu uygulanmamasından ve KDV’den kaynaklandığını, müvekkili şirketin yedek parça tedarik ve işçilik bedellerinin yüksek oluşundan ve orijinal parça kullanımından kaynaklanan bakiye bedelden ve KDV’den dolayı herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, davacı tarafça talep edilen fahiş tazminatı kabul etmediklerini, mahkemece davacının gerçek zararının tespit edilmesi bakımından mahkemece konusunda uzman bilirkişi heyetinden rapor alınması gerektiğini, müvekkili şirketin söz konusu zarardan poliçe teminat limitleri dahilinde sorumlu olduğunu belirterek ve dilekçesinde açıkladığı diğer nedenlerle haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılardan … Sigorta A.Ş. vekili ise cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin … plakalı aracın ZMSS sigortacısı olmadığını, sigortalı … plakalı araç sürücüsünün müvekkili şirket nezdinde yalnızca İhtiyari Mali Sorumluluk (kasko) poliçesinin bulunduğunu, bu nedenle müvekkili sigorta şirketinin sorumluluğunun ZMSS poliçesi limitleri üzerinde kalan hasara ilişkin olabileceğini, davaya konu … plakalı araçta oluşan hasar bedelinin ise ZMSS Genel Şartları’nda öngörülen şekilde hesaplanması gerektiğini, haksız fiilden kaynaklanan zararın ancak haksız fiil tarihinde ve memleket parası üzerinden gerçekleştiğinin kabul edilmesi gerektiğini, sigortalı araç sürücüsünün kusurlu olduğu yönündeki iddiaları kesinlikle kabul etmediklerini, sorumluluğa esas kusur oranlarının tespit edilebilmesi için konusunda uzman bilirkişi aracılığıyla inceleme yaptırılması gerektiğini, davacı tarafın faize ilişkin taleplerinin kabul edilebilir olmadığını belirterek ve dilekçesinde açıkladığı diğer nedenlerle; müvekkili sigorta şirketi yönünden davanın reddine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacı karşı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; 14/07/2018 tarihinde davacı şirketin sigortalısına ait … plakalı (yurt dışı plakalı) araca davalılardan … Sigorta A.Ş. nezdinde ZMSS ile diğer davalı … Sigorta A.Ş. nezdinde ise İMSS (Kasko Sigortası) ile sigortalı … plakalı aracın çarpması sonucunda, dava dışı sigortalıya ait … plakalı araçta oluştuğu iddia edilen hasar bedelinin dava dışı sigortalıya ödendiği iddiasıyla ve ödenen bedelden davalılardan … Sigorta A.Ş. tarafından yapılan 10.096,73-TL. tutarındaki ödeme mahsup edildikten sonra bakiye miktarın rücuen tahsiline yönelik olarak davalılar aleyhine açılmış maddi tazminat davasıdır.
Davacı taraf delil olarak; kaza tespit tutanağı, TRAMER kayıtları, trafik kayıtları, eksper raporu ve tercümesi, fotoğraflar, ödeme makbuzları, sigorta bilgileri ve poliçeleri, ruhsat tercümesi, sigorta şirketleri ile yapılan yazışmalar, bilirkişi incelemesi, arabuluculuk son tutanağı ve diğer yasal delillere dayanmıştır.
Davalılardan … Sigorta A.Ş. delil olarak; …/1 numaralı hasar dosyası, … numaralı Zorunlu Mali Sorumluluk Poliçesi, ekspertiz raporu, dekont, trafik kazası tespit tutanağı, Yargıtay kararları, tanık beyanı, bilirkişi incelemesi ve diğer her türlü yasal delile dayanmıştır.
Davalılardan … Sigorta A.Ş. vekili ise delil olarak; 25/05/2018-25/05/2019 vadeli, … sayılı … Sigorta Kasko Poliçesi, kazaya dair tutanaklar, gerektiğinde bilirkişi incelemesi ve sair delillere dayanmıştır.
Her ne kadar davalılardan … Sigorta A.Ş. vekili tarafından huzurdaki davanın arabuluculuk dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddi gerektiği ileri sürülmüş ise de; davacı vekili tarafından arabuluculuk son tutanak aslı dosyaya sunulmuş olup, ilgili tutanağın tetkikinde dava konusu uyuşmazlıkla ilgili olarak dava öncesinde zorunlu arabuluculuğa başvurulmak suretiyle ticari davalarda zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirilmiş olduğu anlaşıldığından, davalı vekilinin dava şartı yokluğuna yönelik itirazlarının reddine karar verilerek işin esasına geçilmiştir.
Mahkememizce davalılar … Sigorta A.Ş. ve … Sigorta A.Ş.’ye ayrı ayrı müzekkereler yazılarak, poliçeler ve hasar dosyalarının gönderilmesi istenmiştir. Taraflarca dosyaya sunulan ve mahkememizce celbedilen tüm belgeler incelenmiş, delillerin toplanmış olduğu anlaşıldıktan sonra 28/04/2021 tarihli duruşmada; iddia, savunmalar, dosyaya gelen hasar dosyaları, ekspertiz raporu, yapılan ödemelere ilişkin belgeler ve tercüme edilmiş belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi kurulu tarafından düzenlenerek 30/06/2021 tarihinde dosyaya sunulan raporda özetle; 14/07/2018 tarihinde meydana gelen kaza sonrası kazaya karışan araç sürücüleri arasında maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağı düzenlendiği, kazanın meydana geldiği yolun otoyol sınıfı bir yol olduğu, kaza tespit tutanağındaki anlatımlara ve tutanakta mevcut krokiye göre dava dışı sürücü … yönetimindeki … plakalı otomobilin, önünde seyretmekte iken önündeki aracın duruşa geçmesi sebebiyle trafik şartları icabı zorunlu olarak duruşa geçen dava dışı sürücü … yönetimindeki … yabancı plakalı minibüse arkadan çarptığı, tutanakta imzası bulunan … yabancı plakalı davacı taraf aracının (minibüsün) sürücüsü …’in “öndeki aracın fren yaptığını, kendisinin de frene bastığını, kendi aracının durduğunu, ancak arkadaki aracın duramadığını” belirttiği, aynı tutanakta imzası bulunan … plakalı davalı taraf aracının (otomobilin) sürücüsü … ise “otoyolda giderken, önündeki araç sert fren yapınca, kendisinin de frene bastığını, ancak duramayarak önündeki araca çarptığını” beyan ettiği, sonuç olarak davalı şirketlere sigortalı … plakalı araç sürücüsü dava dışı …’ın hatalı sevk ve idaresinin dava konusu kazanın meydana gelmesinde birinci (asli) derecede tam ve %100 oranında etkili olduğu, … yabancı plakalı araç sürücüsü …’in ise kazanın meydana gelmesinde etkili herhangi bir kural ihlalinin ve hatalı davranışının bulunmadığı, davacı sigorta şirketi nezdinde sigortalı yabancı plakalı aracın ve kullanıcısının belirli süre içinde yurt dışına çıkma zarureti olduğundan ve onarımların yurt içinde yapılması her zaman mümkün olmadığından, dava konusu yabancı plakalı aracın onarımının yurt dışında yapılmasının ve takdir edilen işçilik giderlerinin uygun olduğu, aracın yaşı dikkate alınarak yenilenen parçalar tutarı olan 3.722,82-EURO’dan %20 oranında yenilenme tenzili olan 744,56-EURO ile davalılardan … Sigorta A.Ş. tarafından ödenen 10.096,73-TL.’nin Euro karşılığı olan 1.527,86-EURO’nun toplamının (744,56 + 1.527,86 = 2.272,42-EURO’nun) toplam onarım masrafı olan 7.765,75-EURO’dan düşülmesi ile (7.765,75 – 2.272,42 = 5.493,33-EURO) davacının talep edebileceği bakiye zararının 5.493,33-EURO olduğu, hesaplamaların davalı sigorta şirketlerinin ödeme tarihlerindeki Türk Lirası üzerinden yapılması gerektiği şeklinde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulu raporu dosya taraflarına tebliğ edilmiş, davacı vekili tarafından 08/07/2021 tarihli dilekçe ile rapora karşı yazılı beyan ve itirazda bulunulmuş, sonuç olarak itirazları doğrultusunda bilirkişi heyetinden ek rapor alınması, aksi halde itirazların mahkemece re’sen dikkate alınarak talepleri gibi davanın kabulüne karar verilmesi talep edilmiştir. Davalılardan … Sigorta A.Ş. vekili tarafından 13/07/2021 tarihli dilekçe ile kök rapora itiraz edilerek, bilirkişi heyetinden ek kusur ve hesap raporu alınması talep edilmiştir. Diğer davalı … Sigorta A.Ş. vekili tarafından ise 14/07/2021 tarihli dilekçe ile rapora itiraz edilerek, yeni bir heyetten rapor alınması talebinde bulunulmuştur.
Mahkememizce 06/10/2021 tarihli duruşmada; yeni bir heyetten rapor alınmasına yönelik taleplerin reddine karar verilerek, tarafların rapora itirazlarını karşılar nitelikte ek rapor düzenlenmek üzere dosyanın kök raporu düzenleyen bilirkişi heyetine tevdi edilmesine karar verilmiştir.
Bilirkişi kurulu tarafından düzenlenerek 15/12/2021 tarihinde dosyaya sunulan ek raporda ise özetle; davacı vekili tarafından parça değişiminden kaynaklı olarak %20 oranında yenileme tenzili yapılmasının hatalı olduğunun ileri sürüldüğü, ancak davaya konu kaza sonucu hasar görüp değiştirilen parçaların, hareketli parçalar olmasa dahi aracın kullanımı sırasında zaman içinde yıpranıp eskiyen parçalar olduğu, bu nedenle orijinal yeni parçalar ile değiştirilmiş olmasından dolayı heyetlerince yapılan yenilenme tenzilinin yerinde olduğu, davalılardan … Sigorta A.Ş. vekilinin davanın zamanaşımına uğradığını iddia ettiği, ancak 06/05/2020 tarihinde açılmış olan huzurdaki davanın gerek kaza tarihi (fiil tarihi) ve gerekse halefiyet tarihi itibariyle 2 (iki) yıllık zamanaşımı süresi içerisinde açılmış olduğu, dolayısıyla bu davalının zamanaşımı itirazının kabul edilmesinin mümkün olmadığı, davalılardan … Sigorta A.Ş. vekilinin itiraz dilekçesinde KDV’nin ödenmemesi gerektiğini, uygulanan işçilik fiyatlarının piyasa koşullarına uygun olmadığını ve hasar miktarından %20 servis iskontosu düşülmesi gerektiğini iddia ederek kök rapora itiraz ettiği, ancak … plakalı araçta tespit edilen hasar miktarının KDV hariç 7.765,75-EURO olduğu, KDV dahil ise 9.241,24-EURO olduğu, davacı sigorta şirketinin ödemiş ve rücuen talep etmiş olduğu miktarın da KDV hariç 7.765,75-EURO olduğu, dava konusu somut olayda KDV’nin ödenmemiş ve talep edilmemiş olduğu, dolayısıyla dava konusu olayda ZMSS (Trafik Sigortası) Genel Şartları’nın B.2. maddesinin uygulanmasının ve parça ve/veya işçilik bedellerinden servis iskontosu düşülmesinin mümkün olmadığı, ayrıca heyetlerince verilen kök raporda dava konusu olayda tarafların kusur durumlarının irdelenerek kusur oranları konusunda kapsamlı açıklama yapıldığı, olayda davalı şirketlere sigortalı araç sürücüsünün asli ve tam (%100) kusurlu olduğu kanaatine varıldığı, davacı vekilinin itiraz dilekçesinde sigorta şirketlerinin sorumluluğu içinde ZMSS limitinin hesaplanmasında temerrüt tarihindeki kurun esas alınması gerektiğini talep ettiği, ancak dava konusu kazaya ilişkin yapılan başvurunun 01/10/2018 tarihinde kayıtlara alınmış olduğu, bu nedenle başvuru tarihi olan 01/10/2018 tarihini müteakip 8 (sekiz) iş günü sonrası olan 12/10/2018 tarihinde davalı … Sigorta A.Ş.’nin temerrüde düştüğünün anlaşıldığı, dolayısıyla davacı vekilinin talebi doğrultusunda 12/10/2018 temerrüt tarihi itibariyle TCMB Euro Döviz Satış Kuru 1 Euro = 6,8527-TL. olduğuna göre 7.765,75-EURO x 6,8527-TL. = 53.216,35-TL. olarak hesap edildiği, bu durumda zorunlu trafik sigortası gereğince sorumluluk limiti 36.000,00-TL. olan davalılardan … Sigorta A.Ş.’nin önceden ödemiş olduğu 10.096,73-TL.’nin tenzili ile bakiye 25.903,27-TL. tazminatı, İMMS teminatı gereğince sorumluluk miktarı 50.000,00-TL. olan diğer davalı … Sigorta A.Ş.’nin ise toplam hasar miktarı olan 53.216,35-TL.’den 36.000,00-TL’nin tenzili ile bakiye 27.313,08-TL. tazminatı ödemesi gerektiği şeklinde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulu ek raporu dosya taraflarına tebliğ edilmiş, davacı vekili tarafından 29/12/2021 tarihli dilekçe ile ek rapora itiraz edilerek itirazlarının mahkemece re’sen dikkate alınması ve davanın talepleri gibi kabulüne karar verilmesi, mahkeme aksi kanaatte ise yeniden ek rapor alınması talep edilmiştir. Davalılardan … Sigorta A.Ş. vekili tarafından 04/01/2022 tarihli dilekçe ile ek rapora itiraz edilerek, alanında uzman yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınması talep edilmiştir.
Mahkememizce 09/02/2022 tarihli duruşmada; dosyada alınan bilirkişi kurulu kök ve ek raporlarının yargısal denetime uygun, hüküm kurmaya elverişli ve uyuşmazlığı çözmeye yeterli olduğu kanaatine varılarak davalılardan … Sigorta A.Ş. vekilinin yeni bir bilirkişiden rapor alınması yönündeki talebinin reddine karar verilmiştir.
Eldeki dava; 14/07/2018 tarihinde meydana gelen maddi hasarlı trafik kazasına bağlı olarak, davacı sigorta şirketi nezdinde sigortalı … yurt dışı plakalı araçta oluştuğu iddia edilen hasardan dolayı, ödenmeyen bakiye hasar bedelinin davalılardan tahsiline yönelik olarak açılmış maddi tazminat davasıdır.
Davalılardan … Sigorta A.Ş., 14/07/2018 tarihinde meydana kazaya karışan … plakalı aracın ZMSS (zorunlu trafik) sigortacısı, diğer davalı … Sigorta A.Ş. ise aynı aracın (… plakalı aracın) İMSS (kasko) sigortacısıdır.
Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS), 2918 sayılı Kara Yolları Trafik Kanunu’nun 91. maddesi gereğince araç işletenin KTK.’nun 85. maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere yasaca yaptırımları zorunlu kılınan ve KTK. Kapsamındaki motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne, yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması hallerinde o aracı işletenin zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler ve kusur oranı dâhilinde ve gerçek zarar miktarı ile karşılamayı amaçlayan bir sorumluluk sigortası türüdür. Bu sigorta türü ile, üçüncü kişilerin beden ve mallarında meydana gelen gerçek zararlar, limit dahilinde teminat altına alınmıştır.
KTK.’nun 91. maddesi ve Genel Şartlar’ın ilgili hükümlerine göre; “bir şeye zarar vermesi halinde işletenin sorumluluğu, bu zararı gidermede hangi kapsamda ise ZMMS sigortacısının sorumluluğu da aynı kapsamdadır.” Buna göre sigortacının sorumluluğu araç işletenin KTK.’nun 85/1 maddesindeki sorumluyla eşdeğerdir. Bu nedenle kaza sonucu zarar verilen şeyin eski hale gelmesi için gerekli olan tüm onarım, yedek parça, işçilik masrafları ile araçta meydana gelen değer kaybı zararları sigorta kapsamına girmektedir.
İhtiyari mali sorumluluk sigortası (İMSS) ise, işletenin sorumluluğunun trafik sigortası hadlerinin üzerinde kalan kısmının poliçede yazılı hadlere kadar teminat altına alan sigorta türüdür. İMSS da yine bir sorumluluk sigortası olup, İMSS Genel Şartları’nın 1. maddesine göre; sigortalının üçüncü kişilere verdiği zararların ZMSS poliçe limitini aşan kısmının, İMSS poliçesinde belirlenmiş limiti kadarını teminat altına almak amacıyla düzenlenmiş bir gerçek zarar sigortasıdır.
Trafik kazasında birden çok kişinin sorumluluğu söz konusu olabilir; işletici, sürücü, sigortacı, yaya gibi. Karayolları Trafik Kanunun 88. maddesinde aynı zarardan sorumlu olan kişilerin müteselsilen sorumlu olacakları kabul edilmiştir. Müteselsil sorumlulukta TBK.’nun 142. maddesi uyarınca zarar görenin dilediği borçluya başvurma hakkı vardır. Zarar gören dilerse sorumlulardan birine, dilerse hepsine veya bir kısmına karşı dava açabilir. Ancak ihtiyari mali sorumluluk sigortası (İMSS) sigortacısının sorumluluğu, trafik sigortası poliçesi hadlerinin üzerinde kalan hasar miktarı için ve poliçe limiti ise sınırlıdır.
Davacı sigorta şirketi nezdinde sigortalı … plakalı davaya konu aracın dava dışı maliki ve sürücüsü …’in 14/07/2018 tarihinde meydana gelen trafik kazasından sonra ikamet ettiği Almanya’ya geri döndüğü ve orada davacı sigorta şirketine başvuruda bulunarak 14/07/2018 tarihinde meydana gelen kaza nedeniyle aracında oluşan hasarın tespitine yönelik olarak ekspertiz raporu aldırdığı ve … plakalı araçtaki hasarın davacı şirketçe karşılandığı dosya kapsamındaki belgelerden anlaşılmaktadır.
Davacı sigorta şirketi vekili, ekspertiz raporu ile hasara ilişkin belgelerin Türkçe tercümesini dosyaya sunmuş ve yurt dışı ekspertiz raporunda belirlenen hasar bedelinden müvekkiline ödenen tutarın EURO karşılığını toplam tutardan mahsup ederek bakiye miktarı davalılardan talep etmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 24/06/2015 tarihli, 2014/17-28 E. ve 2015/1745 K. sayılı kararında da belirtildiği gibi; “…Yurt dışında yaşayan araç malikinin geçici olarak Türkiye’de bulunduğu sırada oluşan hasar nedeniyle, aracın Türkiye’de tamiri mümkün olabilecek olsa da, aracın tamirini burada yaptırmaya zorlanamayacağı kabul edilmelidir…”
Almanya’da ikamet eden, tatilini geçirmek üzere Türkiye’de bulunan ve geçici olarak getirdiği aracı trafik kazası sonucunda hasara uğrayan dava dışı sigortalının, … plakalı davaya konu aracının onarımını Türkiye’de yapması konusunda zorlanamayacağının kabulü gerekir. Dava dışı sigorta ettiren, aracını Türkiye’de veya ikamet ettiği ülkede tamir ettirmek konusunda seçimlik hakka sahiptir. Sigorta ettirenin bu seçimlik hakkını ikamet ettiği ülkede tamir ettirme yönünde kullanması durumunda, yurt dışı tamirine ilişkin gerçek hasar bedelinin tespit edilerek bu bedelin Türk Lirası karşılığının rücuen tazminine karar verilmelidir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi de 15/01/2014 tarihli, 2013/21395 E. ve 2014/335 K. sayılı kararında; makul nedenlerle aracın yurt dışında onarılabilmesine ve yapılan masrafların hasar sorumlusundan talep edilebilmesine engel bir durum bulunmadığını kabul etmiştir. Sonuç olarak dava dışı araç sahibinin aracını Türkiye’de tamir ettirmesi gibi bir zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu gibi durumlarda hasara uğrayan araç sahibi dilerse seçimlik hakkını ikamet ettiği ülkede aracını tamir ettirmekten yana kullanabilir. Bu onun en tabii hakkıdır.
Davalılardan kazaya karışan … plakalı aracın ZMSS şirketi olan … Sigorta A.Ş., KTK.’nun 85. maddesinde düzenlenen araç işleteninin hukuki sorumluluğunu üstlenmiştir. Dolayısıyla sigortalı aracın 3. kişiye verdiği maddi zararı poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere karşılamakla yükümlüdür. Davalılardan … Sigorta A.Ş., ZMSS sözleşmesinden kaynaklanan tazmin borcunu yerine getirirken, zarar görenin gerçek zararını ödemekle yükümlü olup, … plakalı aracın hasar bedelini zarar görenin halefi konumundaki davacı şirkete ödemek zorundadır. Burada önemli olan … plakalı araçta meydana gelen gerçek hasar miktarı ve kusur durumudur. Davacının sigortalısı somut olayda kusursuz olduğuna göre ve … plakalı araçtaki gerçek hasar miktarı Almanya’daki bağımsız ekspertiz şirketince objektif olarak tespit edildiğine göre, artık seçimlik hakkını Almanya’da tamir yönünde kullanan dava dışı araç malikinin aracında meydana gelen hasarın davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar vermek hukuka ve hakkaniyete uygundur.
Öte yandan, 6098 sayılı TBK.’nun 99. maddesine göre; yabancı para borcunun vadesinde ödenmemesi halinde alacaklı, bu borcun vade veya fiili ödeme günündeki rayice göre Türk parası olarak ödenmesini isteyebilir. Huzurdaki davada davacı vekili dava dilekçesinde açıkça bakiye 6.237,89-EURO’nun tahsil tarihindeki Türk Lirası karşılığının hüküm altına alınmasına karar verilmesini istemiştir. Yabancı para cinsinden yapılan harcamalar, yabancı para alacağı olarak dava edilebilir ve ödeme günündeki kura göre işlem görür. Davacı alacağı da yabancı para cinsinden olduğundan, fiili ödeme tarihindeki döviz kuru üzerinden Türk Lirası karşılığının tahsiline karar verilmesi gerekmektedir. (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 21/10/2008 tarihli, 2008/1389 E. ve 2008/4760 K. sayılı, İstanbul BAM 9. Hukuk Dairesi’nin 21/05/2021 tarihli, 2019/1252 E. ve 2021/924 K. sayılı ilamları da bu yöndedir.)
Tüm dosya kapsamı, hasar dosyası, ekspertiz raporu, dosyada toplanan deliller ve mahkememizce kısmen benimsenerek hükme esas alınan bilirkişi kurulu kök ve ek raporlarındaki teknik tespitlerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda; geçici olarak Türkiye’de bulunan ve davacı sigorta şirketinin sigortalısı olan … plakalı araca, 14/07/2018 tarihinde davalı sigorta şirketleri nezdinde ZMSS ve İMSS ile sigortalı olan … plakalı aracın arkadan çarpması sonucunda, … plakalı araçta maddi hasar meydana geldiği, trafik kazası tespit tutanağına göre … plakalı araç sürücüsü dava dışı …’ın kazanın oluşumunda %100 oranında kusurlu olduğu, davaya konu … yabancı plakalı aracın dava dışı sürücüsü …’in ise kazanın meydana gelmesinde kusuru bulunmadığı, davacı sigorta şirketi nezdinde sigortalı … plakalı araç sürücüsünün aracını Türkiye’de tamir ettirmeyi tercih etmeyerek Almanya ülkesine döndüğü ve aracını Almanya’da tamir ettirdiği, dosyada bulunan faturalara göre aracın onarım toplam bedelinin 7.765,75-EURO olduğu, davalılardan kazaya sebebiyet veren … plakalı aracın ZMSS sigortacısı … Sigorta A.Ş. tarafından 22/05/2019 tarihinde davacı şirkete 1.527,86-EURO karşılığı 10.096,73-TL. ödeme yapıldığı, dava konusu yabancı plakalı aracın onarımının yurt dışında yapılmasının ve takdir edilen parça ve işçilik giderlerinin kadri marufunda olduğu, mahkememizce hükme esas alınan ve konusunda uzman bilirkişilerden oluşan heyetçe tanzim edilen bilirkişi kök raporda hesaplandığı üzere seçimlik hakkını Almanya’da tamir yönünde kullanan … plakalı davaya konu aracın dava dışı maliki ve sürücüsü …’in aracında oluşan ve davalılarca karşılanmayan bakiye hasar tutarının (… plakalı aracın yaşı dikkate alınarak ve yenilenen parçalar tutarı olan 3.722,82-EURO’nun %20’si oranındaki yenilenme tenzili tutarı 744,56-EURO + davalılardan … Sigorta A.Ş. tarafından ödenen 10.096,73-TL.’nin Euro karşılığı olan 1.527,86-EURO’nun toplamı 2.272,42-EURO’nun toplam onarım tutarı olan 7.765,75-EURO’dan düşülmesi ile) 5.493,33-EURO olduğu, davalılardan … plakalı aracın ZMSS (zorunlu trafik) sigortacısı … Sigorta A.Ş.’nin yaptığı ödeme dikkate alındığında bakiye poliçe limiti 25.903,27-TL. ile sınırlı şekilde sorumlu olması kaydıyla temerrüt tarihi olan 12/10/2018 tarihinden itibaren, poliçe bakiyesinin fiili ödeme tarihindeki Türk Lirası karşılığının, davalılardan … plakalı aracın İMMS (kasko) sigortacısı … Sigorta A.Ş.’nin ise kasko poliçe limiti olan 50.00,00-TL. ile sınırlı şekilde sorumlu olması kaydıyla davacı şirketin bakiye hasar bedelinden müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları anlaşılmakla ve davacı yanın fazlaya dair istemin ise reddinin gerektiği kanaatine varılarak davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Gerekçede açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile; 5.493,33-EURO’nun fiili ödeme tarihindeki Türk Lirası karşılığının davalı … Sigorta A.Ş.’nin bakiye poliçe limiti 25.903,27-TL. ile sınırlı şekilde sorumlu olması kaydıyla temerrüt tarihi olan 12/10/2018 tarihinden itibaren, bakiyesinin fiili ödeme tarihindeki Türk Lirası karşılığının davalı … Sigorta A.Ş.’nin poliçe limiti 50.00,00-TL. ile sınırlı şekilde sorumlu olması kaydıyla dava tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4489 sayılı kanun ile değişik 4/a maddesi gereğince Devlet bankalarınca 1 (bir) yıl vadeli EURO mevduat hesabına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin isteminin reddine,
2-Alınması gerekli 5.835,65-TL karar ve ilam harcından 807,73-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 5.027,92-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Maliyeye gelir kaydına,
3-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.360,00 TL arabulucu ücretinin davalılardan … Sigorta A.Ş.’den tahsili ile Maliyeye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 807,73-TL peşin harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 7.300,00-TL vekalet ücretinin davalı … Sigorta A.Ş. 5.100,00-TL’sinden sorumlu olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 54,40-TL başvuru harcı, 7,80-TL vekalet harcı, 3.000,00-TL bilirkişi ücreti ve 211,50-TL posta masrafı olmak üzere toplam 3.273,70-TL yargılama giderinin, kabul ve ret oranına göre 2.882,93-TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine,
7-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılara verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avansından geriye kalan kısmın karar kesinleştikten sonra ilgilisine iadesine,
Dair; HMK.’nun 6723 sayılı Kanunla değişik Geçici 3. ve 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere bir başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı. 09/02/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

Bu belge 5070 sayılı Yasa uyarınca güvenli E-İMZA ile imzalanmıştır.