Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/75 Esas
KARAR NO :2023/705

DAVA:Menfi Tespit (… Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:03/02/2022

BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : … Esas

DAVA:Menfi Tespit (… Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:30/06/2022
KARAR TARİH 05/10/2023

Yukarıda tarafları ve konusu yazılı asıl ve birleşen davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonrasında;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili asıl davada dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı … arasında yapılmış 30/09/2005 tarihli Ortaklık Sözleşmesi gereğince, müvekkilinin 3750 m2 arsaya kayıt olmak üzere davalı kooperatifin 24 nolu üyesi olarak kabul edildiğini, davalı kooperatifin çalışmaları kapsamında arazi üzerine yapılacak … Sitesi için çalışmaların tamamlanarak kura çekme yöntemi ile 08/08/2017 yılında üyelere tahsil edilmek suretiyle ferdileştirme yoluna gidildiğini, müvekkilinin kura çekimi sonrasında üzerine düşen tüm edimlerini yerine getirdiğini, tahsil olunan parsel ile ilgili herhangi bir borcu kalmadığını ancak, müvekkiline isabet eden parselin eğimli ve üçgen olması ve verimli kullanılamaması nedeniyle parsel numarasının değiştirilerek ferdileştirildiğini, … parselinin dilekçede açıklanan nedenlerle kullanılmasının mümkün olmaması, kura işleminin yönetmeliğe aykırı olması nedenleriyle davalı … ile 13/08/2018 tarihli Özel Statülü Ortaklık Protokolü imzalandığını; akabinde müvekkilinin tek taraflı olarak borç altına sokulmaya çalışıldığını ve inşaat tahmini maliyetler kapsamında toplam 660.000 TL borç çıkarıldığını, bu borcun ödenmemesi halinde müvekkilinin … üyeliğinden çıkarılacağı hususunun ihtar edildiğini, müvekkilinin davalı kooperatife herhangi bir borcunun bulunmadığı gibi borcun ödenmemesi halinde üyelikten çıkarılma tehdidi altında olduğunu ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle müvekkilinin davalıya 660.000 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiş;
Davacı vekili birleşen davada dava dilekçesinde ise, asıl davada bildirdiği nedenlerle; tahmini maliyet hesap raporları doğrultusunda müvekkiline yeniden 8 taksit toplamı 1.320.000 TL borç tahakkuk ettirildiğini, müvekkilinin davalı kooperatife herhangi bir borcunun bulunmadığını ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle müvekkilinin davalıya 1.320.000 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili asıl ve birleşen davada cevap dilekçelerinde özetle; davanın kesin yetki kuralına aykırı olarak yetkisiz mahkemede açıldığını, bu yönden davanın usulden reddi gerektiğini; davanın arabuluculuğa tabi olduğunu, arabuluculuğa başvurulmadan açılan davanın dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini; dava dilekçesinde ileri sürülenlerin aksine davacıya kurada çektiği çektiği alan dışında farklı bir parsel adı altında başka parsel verilmediğini, kurada çekilen parselin parselasyon planındaki parsele denk geldiğini, tüm kura işlemlerinin noter huzurunda gerçekleştirildiğini, kura işlemlerinin ortakların bilgisine sunularak kesinleştiğini; davacının talebi doğrultusunda taraflar arasında 13/08/2018 tarihli Özel Statülü Ortaklık Protokolü imzalandığını, buna göre, davacının kurada çekmiş olduğu 266 ada 17 nolu parselin geri alınıp, davacıya talebi doğrultusunda 294 ada 1 nolu arselden 49 ve 50 numaralı işyerlerine karşılık gelen hisselerin verildiğini, devir karşılığında herhangi bir para alınmadığını, müvekkili kooperatifin inşaat bedelinin 2.400.000 TL’ye kadar kısmını davacı adına karşıladığını, inşaat bedelinden bu miktarın üstünün diğer tüm üyeler gibi hisse sahibi davacının sorumluluğunda olduğunun sözleşme ile imza altına alındığını; inşaat bedelinin bu miktarın üstünde çıkması sonucu davacının bu borcu kabul etmediğini; protokol gereği yapılan takas mahsuplar sonucu davacının inşaat maliyeti olarak ödemekle yükümlü olduğu tutarın toplam 1.980.000 TL olduğunu ileri sürerek dilekçelerinde ayrıntılı olarak bildirdiği diğer nedenlerle asıl ve birleşen davaların ayrı ayrı reddini savunmuştur.
Asıl dava; davacı ile üyesi olduğu davalı … arasında imzalanan 13/08/2018 tarihli Özel Statülü Ortaklık Protokolü nedeniyle davacının 15/10/2021, 15/11/2021, 15/12/2021, 15/01/2022 tarihlerinde davalıya ödenmesi gereken her biri 165.000 TL bedelli 4 taksit borcundan dolayı davalı yana 660.000 TL borçlu olmadığının tespiti istemine;
Birleşen dava ise, asıl davaya konu protokol nedeniyle davacının 15/02/2022, 15/03/2022, 15/04/2022, 15/05/2022, 15/06/2022, 15/07/2022, 15/08/2022, 15/09/2022 tarihlerinde davalıya ödenmesi gereken her biri 165.000,00 TL bedelli 8 taksit borcundan dolayı davalı yana 1.320.000,00 TL borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Bilindiği üzere, kural olarak İİK’nın 72.maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit davalarında borçlu olunmadığı ileri sürülmüş ise; alacağın varlığını ve miktarını kanıtlamak yükümlülüğü alacaklıdadır.
İddia ve savunmaların ileri sürülüş biçimine göre, uyuşmazlığın niteliği itibari ile çözümü uzmanlık gerektirdiğinden avacı ile üyesi olduğu davalı … arasında imzalanan 13/08/2018 tarihli Özel Statülü Ortaklık Protokolünden kaynaklı davacının davalıya borçlu olup olmadığının tespiti için bilirkişi kurulu raporu alınmasına karar verilerek, davalı … ticari defter ve kayıtları ile getirtilen-sunulan belgelerle birlikte dosya konusunda uzman bilirkişiler SMMM …, … konusunda uzman gayrimenkul değerleme uzmanı … ve özel hukukta nitelikli hesaplamalar konusunda uzman Doç. Dr. …’e tevdi edilmiş, adı geçen bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 26/08/2022 tarihli raporun ve rapora yönelik davalı tarafın itirazları ile birleşen davada tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi amacıyla aynı bilirkişi kurulundan alınan 06/04/2023 tarihli ek raporun dosya arasında olduğu görülmüştür.
Asıl ve birleşen dava yönünden ayrı ayrı alınan bilirkişi kurulu kök ve ek raporlarında özetle; davalı … ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu; taraflar arasındaki yapılmış 13/08/2018 tarihli Özel Statülü Ortaklık Protokolü kapsamında 22/09/2021 tarihi itibariyle davacının davalıya herhangi bir borcunun bulunmadığı, davalı kooperatifin davacıya 176.958,81 TL borçlu olduğu yönünde görüş bildirilmiştir.
Alınan bilirkişi kurulu rapor ve raporları gerekçeli, denetlenebilir, dosya içeriğine uygun, itirazları cevaplar nitelikte ve uyuşmazlığı çözmeye yeterli görüldüğünden, mahkememizce de benimsenmiş ve hükme esas alınmıştır.
Asıl ve birleşen davada tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, alınan ve benimsenen bilirkişi kurulu rapor ve ek raporu, toplanıp değerlendirilen tüm delillere göre; davacı ile üyesi olduğu davalı … arasında yapılmış 13/08/2018 tarihli Özel Statülü Ortaklık Protokolü kapsamında, benimsenen bilirkişi kurulu rapor ve ek raporunda gerekçeleriyle birlikte ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, davacının davalı kooperatife borçlu olmadığı gibi davacının alacaklı olduğu; dolayısıyla muaccel hale gelen asıl dava yönünden …. Noterliği’nin 05/01/2022 tarih, … yevmiye numaralı, her biri 165.000 TL bedelli ve 15/10/2021, 15/11/2021, 15/12/2021, 15/01/2022 tarihli 4 taksit olmak üzere toplam 660.000 TL ve birleşen dava yönünden …. Noterliği’nin 14/06/2022 tarih, … yevmiye numaralı, her biri 165.000 TL bedelli ve 15/02/2022, 15/03/2022, 15/04/2022, 15/05/2022 tarihli 4 taksit olmak üzere toplam 660.000 TL yönünden davacının davalıya borçlu olmadığı anlaşıldığından, asıl davanın kabulü ile 660.000 TL alacaktan dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine; birleşen davanın kısmen kabulü ile 660.000 TL alacaktan dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
Bunun yanında birleşen davada davacı taraf her ne kadar 15/06/2022, 15/07/2022, 15/08/2022, 15/09/2022 tarihli 4 taksit için de menfi tespit isteminde bulunulmuş ise de; dava tarihi itibariyle 15/06/2022, 15/07/2022, 15/08/2022, 15/09/2022 tarihli borcun muaccel olmadığı, muaccel olmayan bir borç için menfi tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunmadığı ve hukuki yararın dava şartı olduğu dikkate alınarak birleşen davada bu kısım yönünden talebin hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Açıklanan nedenlerle aşağıdaki kararı vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Asıl Davanın Kabulü ile,
Davalı … tarafça ….Noterliği’nin 05/01/2022 tarih ve … numaralı ihtarnamesiyle davacıdan talep edilen toplam 660.000,00 TL alacaktan dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine;
2-Birleşen ….Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas Sayılı Davasının Kısmen Kabulü ile,
a)Davalı … tarafça ….Noterliği’nin 14/06/2022 tarih ve … numaralı ihtarnamesi ile 15/02/2022, 15/03/2022, 15/04/2022 ve 15/05/2022 aylarına(tarihlerine) ilişkin talep edilen toplam 660.000,00 TL alacaktan dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
b)Davacının, fazlaya ilişkin isteminin hukuki yarar dava şartı yokluğu nedeniyle reddine,
3-Asıl dava yönünden alınması gerekli 45.084,60-TL karar ve ilam harcından 11.271,15-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 33.813,45-TL harcın davalıdan alınıp maliyeye gelir kaydına,
4-Asıl davada davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 98.400,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Asıl davada davacı tarafça yatırılan 80,70 TL başvuru harcı, 11.271,15 TL peşin harç, 11,50 TL vekalet harcı, 9.000 TL bilirkişi ücreti ve 266 TL tebligat giderlerinin toplamı 20.629,35 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Birleşen dava yönünden alınması gerekli 45.084,60-TL karar ve ilam harcından 22.542,30-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 22.542,30-TL harcın davalıdan alınıp maliyeye gelir kaydına,
7-Birleşen davada davacı tarafça başlangıçta yatırılan peşin harç 22.542,30 TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
8-Birleşen davada davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 98.400,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
9-Birleşen davada davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
10-Birleşen davada davacı tarafından yatırılan 80,70 TL başvuru harcı, 11,50 TL vekalet harcı, 6.000 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.092,20 TL’nin kabul ve red oranına göre 3.046,10 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
11-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzünde, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkca okunup, usulen anlatıldı.05/10/2023

Başkan …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Katip …
e-imzalı