Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/358 E. 2022/619 K. 22.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/358 Esas
KARAR NO :2022/619

DAVA:Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz
DAVA TARİHİ:25/05/2022
KARAR TARİHİ:22/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA DİLEKÇESİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin … 56. Noterliğince 15.04.2022 Tarih ve … Sayı ile onaylı 31.03.2022 Tarihli Genel Kurlu Kararının ve aynı Noterliğin 05.05.2022 tarih ve … sayı ile onaylı 21.04.2022 tarih … No’lu yönetim Kurulu kararın tescil ve ilan istemi İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünün 13.05.2022 tarih … Sayılı red kararı ile kabul edilmediğini, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından verilen red kararında; “Konuyla ilgili olarak, T.C. Ticaret Bakanlığının 15.05.2019 tarih ve E-… sayılı yazısı ekinde gönderilen T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün yazısı ile “6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar verme yetkisinin belediye meclisinde olduğu, bu nedenlerle belediyenin veya bağlı kuruluşlarının sahip oldukları veya ortağı bulundukları belediye şirketlerinin genel kurulunda belediye ve bağlı kuruluşu temsil edecek kişilerin, belediyenin karar organı olan Belediye meclisinin kararıyla belirleneceği, belediye şirketlerinin genel kurulunda belediye ve bağlı kuruluşunu temsil etmek üzere; belediye başkanı, belediye meclis üyesi, belediye çalışanı veya belediye dışından kişi/kişilerden belirlenebileceği ve belediye ile bağlı kuruluşlarının ortağı olduğu belediye şirketlerinin kurdukları şirketlerin genel kuruluna katılacak kişilerin ise belediye veya bağlı kuruluşlarının ortağı olduğu şirketlerin yönetim kurulu tarafından belirleneceği, ayrıca genel kurul tarafından belediye tüzel kişisinin; yönetim kurulu üyesi veya müdür olarak seçildiği anonim ve limited şirketlerde ise tüzel kişi ile birlikte, tüzel kişi adına, tüzel kişi tarafından belirlenecek gerçek kişinin seçiminde de karar verme yetkisinin belediye meclisinde olduğu değerlendirilmektedir.” şeklinde görüşü bulunmakta olduğunu, 5393 sayılı yasanın 18. Maddesinde meclisin görev ve yetkileri tahditi sayılmakta olduğunu, söz konusu madde incelendiğinde sayılan görevler arasında, belediyenin ortağı olduğu şirketlerde belediye tüzel kişiliğinin temsilcisini seçme/atama yetkisi bulunmamakta olduğunu, aynı Kanun’un 37. maddesindeki düzenlemeye göre belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisi olduğunu, Aynı Kanun’un 38. Maddesinde belediye başkanının görev ve yetkileri düzenlenmiştir. Bu maddenin (a) bendi uyarınca belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak, maddenin (p) bendi uyarınca kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak belediye başkanın görev ve yetkileri arasında düzenlendiğini, davalının iddiası ve söz konusu dayanak genelgesinde yasaya açık aykırılık bulunmakta olduğunu, zira halk tarafından seçilen ve kanunla belediye başkanlığını temsil hususunda yetkili kılınan başkanının, yasa ile düzenlenen görev ve yetkilerini, genelge ile sınırlama anlayışı en basit ifade ile halkın iradesini yok saymak, kanunla verilen görev ve yetkiyi gasp etmek anlamı taşımakta olduğunu, davalının bir çok mahkeme kararı ile vermiş olduğu red kararlarının hukuka aykırı olduğu bir çok mahkeme kararı ile de sabit olduğunu, 6102 sayılı T.T.K 34. maddesi gereğince, ilgili tescil ve ilan taleplerinin yukarıda belirtilir şekilde iadesine dair sicil müdürlüğünün kararına karşı, mahkemeye başvurma zarureti hasıl olduğunu, açıklanan tüm bu nedenlerle fazlaya ilişkin her türlü dava, talep ve kanıt sunma hakları saklı kalmak kaydı ile açıklamaları ve incelemede ortaya çıkacak gerçekler çerçevesinde tedbir taleplerinin de dikkate alınarak, davalarının kabulü ile müvekkil şirketin … 56. Noterliğince 15.04.2022 Tarih ve … Sayı ile onaylı 31.03.2022 Tarihli Genel Kurlu Kararının ve aynı Noterliğin 05.05.2022 tarih ve … sayı ile onaylı 21.04.2022 tarih … No’lu yönetim Kurulu kararın kararının tescil ve ilanı talebinin reddine ilişkin İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünün 13.05.2022 tarih … sayılı red kararının kaldırılması ile red işleminin iptaline, yargılama süreci içerisinde telafisi imkansız zararlar doğmaması, Ticaret hayatının sekteye uğramaması ve yerleşik yüksek mahkeme kararları da göz önüne alınarak Genel Kurul kararının geçici olarak tescili yönünde tedbir kararı verilmesine, müvekkili şirkete ait Genel Kurul Kararının tescil ve ilanına, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP DİLEKÇESİ:
Davalı tarafa, dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalı taraf yasal süresi sonrası vermiş olduğu cevap dilekçesinde, davanın usul yönden reddi gerektiğini, iade edilen başvuruya geçici tescil şartlarının bulunmadığına ilişkin bilgilendirme mahiyetinde cevap verildiğini, iş bu cevap da bir red kararı olmadığını, ayrıca huzurdaki davanın görevli mahkemede açılmadığını, görevsizlik kararı verilmesinin gerektiğini, dava konusu olay bakımından idari yargının görevli olduğunun açık olduğunu, esas yönden de itirazlarının bulunduğunu, müvekkili müdürlüğün, mevzuat gereği hareket etmesi ve bu kapsamda da idarenin düzenleyici işlemlerine uyma zorunluluğu bulunmakta olduğunu, idarenin herhangi bir talimatını veyahut da düzenleyici işlemini sorgulama yetkisi bulunmayan müvekkilinin, adeta bir mahkeme gibi hareket etmesi ve dava konusu düzenleyici işlemin hukukiliğini değerlendirmesi beklenemeyeceğini, Belediyelerin genel yetkili karar organının da belediye meclisi olduğunu, geçici tescil talebine tedbir kararı verilemeyeceğini, açıklanan tüm bu nedenlerle müvekkili yönünden açılan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin diğer tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; 6102 sayılı TTK’nun 34. maddesi gereği ticaret sicil memurunun kararına itiraza ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nun 34. maddesi;
“(1) İlgililer, tescil değişiklik ve veya silinme istemleri ile ilgili olarak, sicil müdürlüğünce verilecek karara karşı, tebliğlerinden itibaren sekiz gün içinde, sicilin bulunduğu yerde ticari davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesine dilekçe ile itiraz edebilir.
(2) Bu itiraz mahkemece dosya üzerinden incelenerek karara bağlanır. Ancak, sicil müdürünün kararı, üçüncü kişilerin sicilde kayıtlı bulunan hususlara ilişkin menfaatlerine aykırı olduğu takdirde, itiraz edenle üçüncü kişi de dinlenir. Bunlar Mahkemeye gelmezlerse dosya üzerenden karar verilir.” hükümlerine havi olup, eldeki davanın yasal dayanağını oluşturmaktadır.
Ticaret sicil memur kararının davacı yana 25/05/2022 tarihinde tebliğ edildiği, eldeki davanın aynı tarihte yasal 8 günlük sürede açıldığı anlaşıldı.
Tüm dosya kapsamından; davacı yanın 31.03.2022 tarihinde yapılan 2021 yılı olağan genel kurul toplantısı ile 7 kişilik Yönetim Kuruluna şirkette tek pay sahibi olan … Belediye Başkanlığı’nın ve belediyenin tüzel kişiliğini temsilen Tazegül Polat’ın seçildiği, davacı yanın bu kararı da içerir genel kurul ve yönetim kurulu kararlarının tescili için İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne başvuru yaptığı, ticaret sicil müdürlüğü tarafından, 13/05/2022 tarih ve … sayılı kararı ile T.C. Ticaret Bakanlğının 15.05.2019 tarih ve 44345462 sayılı yazısı ve T.C.Çevre ve Şehircilik bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün 14.05.2019 tarih ve … sayılı görüşü uyarınca belediyeyi temsil edecek kişinin seçimine dair belediye meclisi kararı sunulması gerektiği gerekçesiyle tescil talebinin reddedildiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 359/2. maddesi uyarınca, bir tüzel kişi yönetim kuruluna üye seçildiği takdirde, tüzel kişiyle birlikte, tüzel kişi adına, tüzel kişi tarafından belirlenen bir gerçek kişi de tescil ve ilan olunur; ayrıca, tescil ve ilanın yapılmış olduğu, şirketin internet sitesinde hemen açıklanır.
Benzer nitelikte bir uyuşmazlık hakkında İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nin 16/09/2020 tarihli 2020/608 esas 2020/869 karar numaralı kararında;
“…Davalı kurum, yönetim kurulu kararını tescili talebini, T.C. Ticaret Bakanlığının 15.05.2019 tarihli yazısı ekinde sunulan T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün 14.05.2019 tarih ve … sayılı görüş yazısına dayanarak reddettiği anlaşılmaktadır. Davalı kurum, 04.07.2019 tarihinde davacıya verdiği cevabi yazıda bu hususu açıklamıştır. Davalı kurumun ret gerekçesi yaptığı Bakanlık görüş yazısında, davacı şirket yönetim kurulunda üye olan belediye tüzel kişiliğini temsil edecek kişinin belediyenin karar organı olan belediye meclisi tarafından belirlenmesi gerektiği, belediye başkanın bu konuda karar alma yetkisinin bulunmadığının değerlendirildiği bildirilmektedir.
Bakanlığın anılan görüş yazısının sadece yorumdan ve görüş bildirmeden ibaret olduğu, davalı kurumu işlem yapmaya zorlayan bir idari işlem niteliğinde olmadığı, kanuni düzenlemenin yorumlanmasından ibaret bir görüş yazısı olduğu anlaşılmaktadır. TTK’nın 32. maddesi uyarınca sicil müdürü, tescil için aranan kanuni şartların var olup olmadığını kendisi incelemekle yükümlüdür. Sicil müdürlüğünce, tescil talebinin, ilgili kanun ve yönetmelik hükümlerine göre değerlendirilip sonuçlandırılması gerekir.
Bu durumda kanuni düzenlemeler uyarınca, davcının tescil talebinin hukuka uygun olup olmadığının ortaya konulması gerekir:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18. maddesinde belediye meclisinin yetkileri sayılmış olup bu görevler arasında, belediyenin ortağı olduğu şirketlerde belediye tüzel kişiliğinin temsilcisini seçme/atama yetkisi bulunmamaktadır. Maddenin (i) bendinde, belediye meclisine verilen “Bütçe içi işletme ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermek.” yetkisinin, belediyenin ortağı olduğu şirketlerde belediye tüzel kişiliğinin temsilcisini seçme/ atama yetkisini kapsamadığı açıktır.
Aynı Kanun’un 37. maddesindeki düzenlemeye göre belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Aynı Kanun’un 38. maddesinde belediye başkanının görev ve yetkileri düzenlenmiştir. Bu maddenin (a) bendi uyarınca belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak, maddenin (p) bendi uyarınca kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak belediye başkanın görev ve yetkileri arasında düzenlenmiştir.
Bu maddeler birlikte değerlendirildiğinde, Kanun’un belediye meclisinin görev ve yetkilerini sınırlı olarak saydığı, kanunda belediye meclisine karar alma yetkisi verilmeyen her türlü konudaki görev yetkinin belediye başkanına ait olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda, belediye tüzel kişiliğinin ortağı ve yönetim kurulu üyesi olduğu şirketlerde, yönetim kurulunda belediye tüzel kişiliğini temsile yetkili kişiyi belirleme yetkisinin belediye başkanına ait olduğunun kabulü gerekir…” gerekçesi ile belediye tüzel kişiliği adına temsilci seçme görevinin belediye meclisine değil, belediye başkanına ait olduğu vurgulanmıştır.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle davacı yanın tescil talebinin reddine dair verilen kararın kanuna aykırı olduğu anlaşılmakla dava konusu kararın iptali ile istenen hususların tescil ve ilanına dair aşağıda ki şekilde karar verilmiştir.
Davacı vekili her ne kadar dava dilekçesi ve 13/06/2022 tarihli dilekçesi ile genel kurul kararının geçici olarak tesciline karar verilmesi talep edilmiş ise de; 6102 sayılı TTK’nun 32/4 maddesi gereği geçici tescile karar verme yetki ve görevinin ticaret sicil müdürlüğüne ait olduğu mahkememizce bu konuda karar verilemeyeceği ayrıca mahkememizce uyuşmazlığın esasını çözer mahiyette ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği anlaşıldığından, geçici tescil ve ihtiyati tedbir istemlerinin reddine karar verilerek aşağıda ki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’ nün 13/05/2022 tarih … sayılı red kararının iptaline, davacının … 56. Noterliği’ nin 15/04/2022 tarih ve … yevmiye sayı ile onaylı 31/03/2022 tarihli Genel Kurul Kararını ve … 56. noterliği’ nin 05/05/2022 tarih ve … yevmiye sayısı ile onaylı 21/04/2022 tarih ve 2022/3 nolu yönetim kurulu kararının tesciline ve tescilin Ticaret Sicil Gazetesinde ilanına,
2-Davacının ihtiyati tedbir ve geçici tescil istemlerinin REDDİNE,
3-Harç peşin alınmış olmakla tekrar alınmasına yer olmadığına,
4-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 172,90-TL yargılama gideri ile yargılama aşamasında yapılan 38,25-TL olmak üzere toplam 211,15-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde tarafların yokluklarında , gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda karar verildi. 22/06/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır