Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/780 E. 2022/590 K. 14.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/780 Esas
KARAR NO : 2022/590

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/12/2021
KARAR TARİHİ : 14/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA DİLEKÇESİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı tarafın ticaretle uğraştığını ve tacir sıfatına haiz olduğunu, ticari hayatın getirisi olarak işlemlerini çek, bono gibi kıymetli evrak kullanmak suretiyle yerine getirmekte olduğunu, müvekkilinin aralarındaki ticaretten ötürü de dava konusu etmiş olduğu 3 çeki, dava dışı 3. Kişi …’e teslim ettiğini, … ise çekleri yedinde iken çaldırdığını, Keşidesi …ve Çocuk Tekstil İhtiyaç Maddeleri Pazarlama Gıd. İnş. Mob. San.ve Tic. Ltd. Şti. ne ait olan 31/03/2022 keşide tarihli 37.500 TL bedelli çek, Keşidesi … Tic. Ltd. Şti. ne ait olan 31/08/2021 keşide tarihli 25.000 TL bedelli çek, Keşidesi… Ltd. Şti. ne ait olan 31/07/2021 keşide tarihli 25.000 TL bedelli çeklerin müvekkilinin bir süre sonra, alacaklısı dava dışı 3. Kişi …’e teslim ettiği bu çeklerin çalındığını ve sahtelerinin üretildiğini fark ettiğini, akabinde ise derhal…Cumhuriyet Başsavcılığına şikayette bulunduklarını, …Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından … Esas Numaralı soruşturma dosyası ile çeklere tedbir konulduğunu ve çekler bankaya ibraz edildiğinde tedbir kararı sebebiyle banka tarafından işleme alınmadığını, çeklerin arka yüzünde de ” tedbir vardır” ibaresi mevcut olduğunu, soruşturma dosyası şu anda …Cumhuriyet Başsavcılığına geldiğini ve soruşturma Ankara’dan yürütülmeye devam etmekte olduğunu, savcılık işlemleri sonrasında, müvekkilinin keşide ettiği, yukarıda isimleri yazılı olan 2 davalıda bulunan 25.000 TL bedelli 2 çek ve bunların haricindeki henüz icraya konulmamış olan 37.500 TL bedelli 3.çek için Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinde ” çek iptali” davası açıldığını, çek iptal davasının yargılaması devam etmekle beraber Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi, 28/09/2021 tarihinde Ticaret Sicil Gazetesinde bahsi geçen bu 3 çek için “kıymetli evrakın iptali” ilanı verdirdiğini, bu süreçte ise çek alacaklısı davalılar müvekkili aleyhine İstanbul … İcra Dairesi… Esas sayılı dosyası ile ve İstanbul … İcra Dairesi… Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattıklarını, davalılar, çeklerin çalıntı olduğunu ve çeklerle ilgili cezai işlemlerin de yürütülmeye devam ettiğini bilmelerine rağmen müvekkili aleyhine kötü niyetli olarak, İstanbul … İcra Müdürlüğü… Esas ve İstanbul …. İcra Müdürlüğü … Esas Sayılı dosyalarında icra takibi yapmakta olduklarını, hatta davalıların talebi üzerine, çalıntı çeklere dayanılarak ihtiyati haciz işlemi dahi yapıldığını, tüm bu takip işlemleri ve müvekkiline ait mallara/ hesaplara konulan hacizler müvekkilinin ticari hayatını son derece olumsuz etkilediğini, icra dairelerine ısrarlı olarak çeklerin çalıntı olduğunu ve Ticaret Sicil Gazetesinde çek iptali ilanı verilmiş olduğunu dilekçelerle anlatmaya çalışmalarına rağmen talepleri ve bildirimleri dikkate alınmadığını, bu sebeple müvekkilinin yeterince olumsuz etkilenmiş olan ticari hayatının daha da olumsuz etkilenmemesi için ivedilikle çeklerin çalıntı olduğunun, bu çeklerden ötürü borçlu olmadıklarının ve bu çeklere dayanılarak işlem tesis edilemeyeceğinin tespitinin gerektiğini, açıklanan tüm bu nedenlerle İstanbul … İcra Müdürlüğünün… Esas Sayılı icra dosyasına yatırmış oldukları paranın alacaklı tarafından çekilmemesi için dosyaya ihtiyati tedbir konulması -İİK m. 72/3 uyarınca- ve bu dosyadaki (borç 25.000,00 TL olmasına rağmen müvekkil tarafından dosyaya yatırılmış olan) 42.000 TL’nin teminat kabul edilmesi, İstanbul … İcra Müdürlüğü … Esas Numaralı takip dosyasıyla takibe konu edilen 25.000,00 TL bedelli bir diğer çeke dayanılarak başlatılan takipte de icra veznesine depo edilmiş olan paranın -İİK m. 72/3 uyarınca- alacaklıya teslim edilmemesi için tedbir konulması, henüz takip konusu yapılmayan 37.500 TL bedelli 3. Çekin ise vadesi geldiğinde takip konusu yapılmaması ve icraya konulmaması için mahkemece karar tesis etmesini ve bu çek için de ihtiyati tedbir konulmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP DİLEKÇESİ:
Davalı … cevap dilekçesinde; davacı tarafından huzurunuzda açılan davanın haksız ve hukuka aykırı olması nedeniyle reddi gerekmekte olduğunu, davacı tarafın mahkeme huzurunda açmış olduğu dava, türü bakımından menfi tespit davası olduğunu, menfi tespit davasının belirsiz alacak yada kısmi dava şeklinde açılması usulen mümkün olmadığını, Yargıtay kararlarında da açıkça belirtilmiş olduğu üzere, menfi tespit davaları kısmi alacak davası şeklinde açılamayacağının, bu husus hem yasaya hem de usule aykırı olduğunu, davacı işbu davayı açarken dava değerini belirtmemiş olmakla birlikte yatırılan harçlara göre davanın kısmi alacak davası şeklinde açıldığının ortada olduğunu, bu nedenle davanın usul bakımından reddi gerektiğini, somut davadaki gibi, tacirler arasındaki, bir miktar para borcundan, borçlu olmadığına dair, ticari dava niteliğindeki menfî tespit davalarında, 7155 sayılı Kanun ile TTK’ya eklenen 5/A madde uyarınca, kanunun amaçsal yorumuna göre, parasal bir uyuşmazlık söz konusu olduğundan, gerek iş davalarındaki zorunlu arabuluculuk düzenlemesindeki kanun gerekçelerindeki benzerlikler, gerekse kanun koyucunun, bu tür parasal uyuşmazlığa dair ticari nitelikteki menfî tespit davalarını da kapsama alma arzusunda olduğuna ilişkin doktrin görüşleri karşısında, ticari dava türündeki menfî tespit davasının zorunlu arabuluculuğa tâbi olduğunun kabul edilmesinin gerektiğini, İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra dosyasıyla başlatılan icra dosyasında alacaklı taraf … Limited Şirketi olup bu nedenlerle bu icra dosyasına ilişkin davacının taleplerine karşı husumet itirazında bulunduklarını, davacı yan dava dilekçesinde dava konusu çekleri borcu nedeniyle… isimli şahsa keşide edip teslim ettiğini bu çeklerin dava dışı 3. Kişi olan… isimli şahsın hilafı dışında çalındığını ve bu çeklerin sahtelerinin üretidiğini beyan etmesine karşın çalındığı ve sahtelerinin üretildiğini iddia ettiği çeklere ilişkin olarak somut bir delil sunamadığını, davacının dosyaya sunduğu Polis Karakol İfade tutanağında… beyanında, 0119148 no’lu çekin sahtesinin yapıldığını ve orjinalinin kendisinde bulunduğu,… Ltd. Şti. Firmasından alacağına karşılık aldığı çeklerin çoğunu ticaretinde kullandığını belirttiğini, davacının çeklerini borcu nedeniyle teslim ettiği … ifade tutanağında sahte çekin… no’lu çek olduğunu diğer çeklerin sahte olmadığını ve bu çekleri ticaret amaçlı olarak kullandığını kabul ettiğini, çekleri davacıdan alan … çeklerin kaybolmadığını veya çalınmadığını açıkça kabul ettiğini, dayanaktan yoksun şekilde afaki olarak çekin kaybolduğu iddiasında bulunan davacının bu durumu ispat yükü bulunmakta olup, ispatının mümkün olmaması halinde iddiası haksız ve kötü niyetli duruma düşmekte olduğunu ve davanın reddi gerektiğini, açıklanan nedenlerle öncelikle davacı yan tensip tutanağında eksik harcı yatırması için verilen kesin süreye rağmen eksik harcı ikmal etmediğinden davanın usulden reddine, mahkeme aksi kanaate ise davacının diğer tüm talepleriyle, haksız ve mesnetsiz davanın reddine, davacının alacak miktarının %20’sinden az olmamak üzere inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalı tarafa, dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalı taraf herhangi bir cevap dilekçesi sunmadığı gibi duruşmalara da katılmamıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; İstanbul … İcra Müdürlüğünün… takip sayılı dosyasına ve İstanbul … İcra Müdürlüğünün … takip sayılı dosyasına konu çekler nedeni ile menfi tespit ile takip konusu yapılmayan rıza dışında hamilinin elinden çıktığı iddia edilen çekin takip konusu yapılmamasına dair ihtiyati tedbir istemine ilişkindir.
Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir.
Dosya kapsamından, davalı …ltd. Şti tarafından İstanbul … İcra Dairesi’nin … takip sayılı dosyası ile davacı ile dava dışı …, … ve … aleyhine 25.000 TL bedell…Amasya Şubesine ait 31/08/2021 keşide tarihli davacı tarafından keşide edilen lehtarı dava dışı … olan çek ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takibe giriştiği, çekin davalı hamil tarafından bankaya ibrazı üzerine bankaca çek üzerinde ödeme yasağı bulunduğundan iade edilmemiştir yazıldığı, davalı yanın çekin son hamili olduğu, yine davalı… tarafından. davacı ile dava dışı borçlular…, …ile … aleyhine İstanbul … İcra Dairesi’nin … takip sayılı dosyası ile … Amasya Şubesine ait 25.000 TL bedelli 31/07/2021 keşide tarihli davacının keşidecisi olduğu dava dışı …’ün lehtarı olduğu çek nedeni ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapıldığı, banka tarafından çekin ibrazı üzerine çekte ödeme yasağı bulunduğunun yazıldığı, …’in çekte son hamilden önceki ciranta olduğu ve çeki elinde bulundurduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili tarafından, dava konusu yapılan çeklerin keşide edilerek dava dışı lehtar …e teslim edildiği onun rızası dışında elinden çıktığı ve çeklerin sahtelerinin üretildiği iddia edilmiştir.
Dava dışı lehtar tarafından verilen 07/06/2021 tarihli ifade tutanağında, davacı şirket yetkilisinden, 10 adet çek aldığını bunların bir kısmını ticaretinde kullandığını ,…seri numaralı çekin elinde bulunduğunu beyan etmiştir.
6102 sayılı TTK’nun 818. Maddesinin 1/c fıkrası atfı ile 677 maddesi ile ” Bir poliçe,poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzasını, sahte imzaları,imzalayan yada adlarına imzalanmış olan diğer kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez.” hükmüne havi olduğu, davacı keşidecinin kendisi adına atılı imzayı inkar etmediği, dava dışı lehtarın imzasının sahteliğine anılan yasal düzenleme (imzaların istiklali ilkesi) gereği dayanamayacağı, davacı yanın dava konusu çekleri keşide ederek kendisini borç altına soktuğu ve çekleri tedavüle çıkardığı anlaşılmakla davacının menfi tespit isteminin reddine karar verilmiştir.

31/03/2022 vadeli 35.700,00 TL bedelli … Amasya şubesine ait olan ve … seri numaralı çeke ilişkin ihtiyati tedbir istemine gelince;
İİK’nın 72/2. maddesinde “İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek tazminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir” denilerek, icra takibinden önce açılan menfi tespit davalarında icra takibinin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini özel olarak düzenlenmiştir.
Davacı vekili mahkememizi sunmuş olduğu 29.03.2022 tarihli dilekçesi ile ihtiyati tedbir talep ettiği 31/03/2022 vadeli 35.700,00 TL bedelli …Amasya şubesine ait olan ve …seri numaralı çekin kimin elinde bulunduğunu bilmediğini beyan etmiştir. Bu şekilde ihtiyati tedbir talep edilen çek yönünden hasım gösterilerek açılmış bir menfi tespit davası olmadığı anlaşılmıştır. Kanun lafzında açıkça “… Menfi tespit davasına bakan mahkemece…” demek suretiyle Kanun’un 72/2 maddesi gereği ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için açılmış bir menfi tespit davasının varlığını aramıştır. Tedbir talep edilen çek yönünden açılmış bir dava bulunmadığından talebin reddine karar verilmiştir.
2004 sayılı İİK’nın 72/4. maddesi hükmü ile menfi tespit davası reddedildiği takdirde, şayet takip tedbir kararı verilerek durdurulmuş ise davalı alacaklının alacağına geç kavuşması sebebiyle alacaklı lehine tazminata hükmedileceği düzenlenmiştir. Mahkememizce, verilmiş ve bir ihtiyati tedbir kararı bulunmadığı ve talep eden davalı yararına tazminata hükmedilmesi için gereken şartların oluşmadığı anlaşıldığından tazminat isteminin reddine karar verilerek uyuşmazlığın bütünü hakkında aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının ve ihtiyati tedbir talebinin REDDİNE,
2-Davalı … ‘in tazminat isteminin REDDİNE,
3-Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin ödenen 853,88 TL harçtan mahsubu ile bakiye 773,18 TL harcın karar kesinleştiğinde davacı yana iadesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı…kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereği hesap olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı…’e ödenmesine
6-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, hazır olan davalı vekilinin yüzüne karşı, davacı vekilinin ve diğer davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/06/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır