Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/695 Esas
KARAR NO:2022/486

DAVA:İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ:25/10/2021
KARAR TARİHİ:18/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili şirket arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu hükümleri çerçevesinde … 1. Noterliği’nde 25 Şubat 2013 tarihli – … yevmiye no’lu ve 84643 sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin akdedildiğini, söz konusu Finansal Kiralama Sözleşmesi kapsamında davalı kiracıya sözleşme konusu malın teslim edildiğini, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 32. maddesinde sözleşme sona erdiğinde satın alma hakkını kullanmayan kiracının kiralananı derhal geri vermekle yükümlü olduğunun açıkça düzenlenmiş olduğunu, taraflar arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesi uyarınca kiralanan malın mülkiyetinin müvekkili şirkete ait olduğunu, davalı kiracının kiralananı müvekkili kiralayana rızaen teslim etmediği gibi kiralananı saklama ve kaçırma girişimlerinde bulunduğunu, bu nedenle …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyasından kiralananın müvekkili şirkete tesliminin sağlanmasına yönelik olarak ihtiyati tedbir talep ettiklerini, ilgili mahkemece taleplerinin kabul edilerek tedbir kararı verildiğini, taraflar arasındaki Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin 19. maddesine göre satın alma hakkının kira süresinin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün içinde kiracı tarafından kullanılması gerektiğinin açıkça ifade edilmiş olduğunu, ancak davalı kiracı tarafından 30 günlük süre içerisinde satın alma hakkı kullanılmadığı gibi kiralananın da müvekkili şirkete iade edilmediğini belirterek ve dilekçesinde açıkladığı diğer nedenlerle; finansal kiralama sözleşmesine konu; 1 ADET 2008 MODEL, … MARKA, CX460 TİPİ, … ŞASİ NOLU, … MOTOR NOLU … TESCİL PLAKA NOLU EKSKAVATOR’un müvekkili şirkete aynen iadesine, ihtiyati tedbir kararının karar kesinleşinceye kadar devamına ve yargılama giderleri ile avukatlık ücretlerinin davalı karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesi, delil listesi ve tensip zaptı davalı tarafa usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen, davalı tarafça davaya cevap verilmemiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesi sona ermesine rağmen, Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin 19. ve 6361 sayılı kanunun 32. maddeleri gereğince sözleşme konusu malı satın alma hakkını kullanmadığı ileri sürülen davalı kiracı aleyhine açılmış mal iadesi davasıdır.
Davacı taraf delil olarak; taraflar arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesi ile ekleri, teslim, tesellüm ve kabul belgesi, fatura örnekleri, … 3. Noterliği’nin 24/12/2021 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı ihtiyati tedbir dosyası, gereği halinde davacı şirketin ticari defter ve kayıtları, bilirkişi incelemesi, tanık beyanı ve diğer her türlü yasal delile dayanmıştır.
Davalı taraf ise herhangi bir delil sunmamıştır.
Mahkememizce …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı ihtiyati tedbir dosyası celbedilerek huzurdaki dava dosyası içerisine alınmış ve incelenmiştir.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinin (ç) bendinde; Finansal kiralama: “…Bir finansal kiralama sözleşmesine dayalı olmak koşuluyla, bu Kanun veya ilgili mevzuatı uyarınca yetkilendirilen kiralayan tarafından finansman sağlamaya yönelik olarak bir malın mülkiyetinin kira süresi sonunda kiracıya devredilmesi; kiracıya kira süresi sonunda malın rayiç bedelinden düşük bir bedelle satın alma hakkı tanınması; kiralama süresinin malın ekonomik ömrünün yüzde sekseninden daha büyük bir bölümünü kapsaması veya finansal kiralama sözleşmesine göre yapılacak kira ödemelerinin bugünkü değerlerinin toplamının malın rayiç bedelinin yüzde doksanından daha büyük bir değeri oluşturması hâllerinden herhangi birini sağlayan kiralama işlemi…” olarak tanımlanmıştır.
Kısaca finansal kiralama sözleşmesi; kanunda yetkili kılınmış kiralayan ile kiracının anlaşarak kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi doğrultusunda üçüncü kişiden veya başka bir şekilde temin ettiği veya daha önceden mülkiyetine geçirdiği bir malın mülkiyeti kendisinde kalmak koşuluyla zilyetliğini belli bir kira bedeli karşılığında her türlü faydayı sağlamak üzere kiracıya devretmesidir.
Finansal kiralama sözleşmesinin şekli ve tescili ise 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 22. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; finansal kiralama sözleşmesinin taraflarca yazılı biçimde yapılması gerekli ve yeterlidir. Burada öngörülen şekil, kanuni şekildir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; taraflar arasında yazılı olarak finansal kiralama sözleşmesi imzalandığı, sözleşmede yasada aranan tüm şartların sağlandığı, sözleşmenin 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde usulüne uygun ve geçerli bir sözleşme olduğu, sözleşmeye konu malın davacı şirket tarafından davalı-kiracıya teslim edildiği anlaşılmaktadır.
Finansal kiralama sözleşmesine konu mallar, 6361 sayılı kanunun 18. ve 23. maddeleri gereğince kiralayan şirketin mülkiyetindedir.
6361 sayılı kanunun 24/1. maddesi gereğince kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malların zilyedi olup, malları sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır. Yasa metninden de açıkça anlaşıldığı üzere leasing (finansal kiralama) ile alınan menkul ve gayrimenkul varlıkların mülkiyeti leasing şirketine aittir.
Taraflar arasında akdedilen FKS’nin 19. maddesinin (a) bendinde açıkça; davalı kiracının kira süresinin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde sözleşmede belirlenen bazı şartları gerçekleştirmesi ve sözleşme süresi sonunda satın alma bedeli olarak gösterilen tutarı bir defada nakden kiralayana ödemesi halinde sözleşme konusu malı satın alma hakkını kullanacağı yazılıdır.
19. maddenin (b) bendinde ise; davalı kiracının kira sözleşmesinin sona erdiği tarihte, kiralananı satın alma hakkına sahip olması için bu sözleşme nedeniyle kiralayana karşı, kiralama bedeli, sigorta primi, akdi ve/veya kanuni faiz, tazminat, masraf gider ve her ne isim altında olursa olsun hiçbir borcunun bulunmaması ve sözleşmeden doğan tüm borç ve taahhütlerini eksiksiz bir biçimde tamamen yerine getirmiş olması gerekmektedir.
Özetle; finansal kiralama sözleşmesinin sonunda kiracı, sözleşmede bu yönde hüküm bulunması kaydıyla, önceden anlaşılan sembolik bir bedel karşılığında sözleşme konusu mala sahip olabilmektedir.
6361 sayılı Kanunun 32. maddesine göre; “Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir.”
Anılan madde, sözleşme sona erdiğinde sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracıyı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükellef kılmıştır.
Somut olayda; davalı kiracının finansal kiralama sözleşmesinin sonunda sözleşmeye konu malı satın alma seçeneğine sahip bulunduğu açıkça görülmektedir. Sözleşmede kendisine satın alma hakkı tanınan davalı kiracı, sözleşme konusu malı kira süresinin bitiminden itibaren 30 gün içerisinde bu hakkını kullanılabilme imkânına sahipken kullanmamıştır.
Sonuç olarak; sözleşme sona erdiğinde sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan davalı kiracının dava konusu malı (ekskavatörü) davacı kiralayana geri vermesi gerektiğinden, davacı kiralayanın huzurdaki davayı açmakta haklı olduğu, davalı kiracının ise sözleşme ve yasa hükümlerine göre dava konusu malı davacıya aynen iade ile yükümlü olduğu anlaşılmakla; davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
KARAR : Gerekçede açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile; dava konusu “1 ADET 2008 MODEL, … MARKA, CX460 TİPİ, … ŞASİ NO’LU, … MOTOR SERİ NO’LU, … TESCİL PLAKA NO’LU EKSKAVATOR”‘ün davalıdan alınıp davacıya aynen iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde İİK.’nun 24. maddesinin infazda dikkate alınmasına,
2-İhtiyati tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
3-Alınması gerekli 30.056,40-TL. karar ve ilam harcından, peşin yatırılan ve tamamlama harcı toplamı 7.514,10-TL. harcın mahsubu ile kalan 22.542,30-TL. harcın davalıdan alınarak Maliyeye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 59,30-TL. başvuru harcı, 7.514,10-TL. peşin harç ve tamamlama harcı toplamı, 8,50-TL. vekalet harcı, 91,50-TL. tebligat ve posta masrafı olmak üzere toplam 7.673,40-TL. yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 39.050,00-TL. vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair; HMK.’nun 6723 sayılı Kanunla değişik Geçici 3. ve 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere bir başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı. 18/05/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

Bu belge 5070 sayılı Yasa uyarınca güvenli E-İMZA ile imzalanmıştır.